Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Kur'an'ın İzinde Yunus'un Dilinde" adlı ilim irfan saati programında, sunucu Çatalca Vazi Dr. Mahsun Vanlıoğlu ve Ummat Başkanı Abdulhap gibi hocalarla merhum Mahmut Efendi Hazretleri'nin hayatını ve kişiliğini ele alıyor. Programda ayrıca Mahmut Efendi'nin yakın akrabaları ve talebeleri de konuşmacı olarak yer alıyor.
- Video, Mahmut Efendi Hazretleri'nin ilim irfan hayatı, eğitim anlayışı, Nakşibendi tarikatı içindeki konumu ve Hindistan seyahati gibi önemli olayları kronolojik olarak anlatıyor. Program, Mahmut Efendi'nin çocukluğundan başlayarak, eğitim hayatı, Dursun Efendi'den icazet alması, İsmail Ağa Camii'nin kuruluşu ve İmam Rabbani'nin mektuplarına olan bağlılığı gibi konuları kapsamaktadır.
- Videoda ayrıca Mahmut Efendi'nin kadın eğitimine verdiği önem, 35 yıl yatalak kaldığı, Süleyman Demirel, Necmettin Erbakan, Tayyip Erdoğan gibi siyasi figürlerle görüştüğü ve Kur'an okutmaya devam etmek için kanunlara muhalefet etmediği gibi detaylar da paylaşılıyor. Program, Mahmut Efendi'nin kişiliği, ahlaki değerleri ve İslam ilimlerindeki yeri hakkında kapsamlı bir bakış açısı sunuyor.
- 00:31Programın Tanıtımı
- Kur'an'ın izinde Yunus'un dilinde yürüttüğümüz ilim irfan saati programına hoş geldiniz.
- Programın konuğu Çatalca Vazi Dr. Mahsun Vanlıoğlu ve Ummat Başkanı Abdulhap İki hocalarımız.
- Bugün merhum Mahmut Efendi Hazretleri üzerine özel bir program yapılacak, özellikle ilim irfan hayatı, ilme hizmetleri ve eğitim anlayışı üzerinde durulacak.
- 02:14Cenaze Namazı Hakkında Görüşler
- Abdulhap İki, cenaze ile ilgili izlenimlerini anlatırken, Mahmut Efendi Hazretleri'nin sadece İsmail Ağa Camiasının değil, tüm Müslümanların mürşit ve hocası olarak görülmesi gerektiğini vurguluyor.
- Cenaze namazında hem hüzün hem de mutluluk hissedildiğini, bu zatların cenazesine katılmak onların dirilişine katılmak anlamına geldiğini belirtiyor.
- Cenaze merasiminden çıkardığı derslerden biri, ölü olup bu ölüm ismi altında cenazeye katılmakla dirilmek olduğunu ifade ediyor.
- 07:19Cenazedeki Kalabalık ve Cemaatin Davranışı
- Mahmut Efendi Hazretleri'nin bir asırlık ömrü, asırlara sığmayacak kadar gönüller fethetmiş bir insana ait.
- Cenazede milyonlar halinde gelen insanlar en küçük bir taşkınlık yapmadan, edep abideleri olarak davrandılar.
- Cenazede devlet büyükleri, yerli ve yabancı hocalar, Filistin'den ve Balkanlardan gelen samimi insanlar vardı, herkes samimiyetle gelmiş ve gözyaşlarıyla mutluluğunu ifade etmiş.
- 10:42Cenaze ve Namaz Hakkında Anılar
- Konuşmacı, cenaze sırasında ses sisteminin çok iyi kullanıldığını ve vakarlı bir ortamda cenazeyi kıldıklarını anlatıyor.
- Cuma namazının bahçede kılınacağını tahmin etmediğini, önce cenaze için gelmiş insanların aslında cuma namazı için orada olduklarını fark ettiğini belirtiyor.
- Devlet ricali, emniyet güçleri, belediyeler, Fatih Belediyesi, Diyanet İşleri Başkanlığı ve İstanbul Müftülüğü'nün büyük hizmetlerde bulunduğunu ve dışarıda namazın kılınması konusunda büyük özveri gösterdiklerini söylüyor.
- 12:53Mahmut Efendi ile İlk Tanışma
- Mahmut Efendi, konuşmacının babası Ahmet Vanlıoğlu Hoca Efendi'nin ilk eşi Zehra Hanım ile evliydi ve onlar teyze çocuklarıydı.
- Konuşmacı doğduğunda, Zehra Hanım onun ismini Mahmut Efendi'nin vermesini istemiş ve Mahmut Efendi ona Muhammed Masum ismini vermiş.
- İlk hatırladığı anı, İsmail Ağa Camii'nin mezarlığının önünde Mahmut Efendi'nin kucağına verildiğini hatırlıyor.
- 17:27Mahmut Efendi'nin Çocuklarla İlişkisi
- Mahmut Efendi çocukluk günlerinde çok şefkatliydi ve çocukların hepsi onunla bağlantı kurabiliyordu.
- Çocukların annelerinin sohbetlerine gittiklerinde, çocuklar kapının önünde bekler ve Mahmut Efendi onlara şeker veya para dağıtırdı.
- Mahmut Efendi, çocukların geleceğin alimleri olabileceğini düşünerek onlara yatırım yapmaya çalışırdı.
- 20:52Mahmut Efendi'nin Eğitim Hayatı
- Mahmut Efendi askere gitmeden önce 16 yaşında icazet almış ve Çelek'te Dursun Efendi Hazretleri'nin rahle-i tedrisine gitmiş.
- İcazet almak, ders verme yetkisi almak anlamına geliyordu ve Mahmut Efendi mezun olunca da müderris olmuştu.
- Mahmut Efendi, konuşmacının babası Ahmet Efendi'ye Mesnevi'yi baştan sona iki defa okutmuştu.
- 22:25Mahmut Efendi'nin Gençlik Dönemi ve Etkileri
- Mahmut Efendi gençlik yıllarında Kayseri'ye Farsça öğrenmeye gidiyor ve özel bir hocadan Mesnevi'yi Farsça okuyor.
- Kayseri'deki Hocaefendi'den "Sübhayı Sibyan" isimli Osmanlı lügat kitabını okuyarak Farsça bilgilerini güçlendiriyor.
- Efendi Hazretleri, Niyaz-ı Musri'den şiir okuyor ve Cerrahiler Tekkesi'nin şeyhinin cenazesine katılarak onunla özel bir hukuk olduğunu ifade ediyor.
- 26:36Nakşilik ve Tarikatlar Hakkında
- Tarikatlar, Allah'a insanları ulaştıran yollar olarak tanımlanıyor ve Nakşibendi tarikatı, Cerrahi, Kadri, Zehre gibi farklı tarikatlarla birlikte var.
- Tarikatların ortak noktası "Ehl-i Nasıratel Mustakim" (Allah'ın bizlere sürekli dua olarak mükellef kıldığı müstakim sıratın içindeki şiritler) olarak belirtiliyor.
- Tarikatlar arasında ortak nokta Allah'a ulaşma hedefi olmasına rağmen, tercih noktasına gelince bir şeridi diğerine tercih etmek kişinin bünyesine, fıtratına ve suratına bağlı.
- 28:44Nakşibendi Tarikatının Özellikleri
- Nakşibendi tarikatının doğuda ve batıda ilke ve prensipleri aynıdır, ancak sosyal hayat açısından ve beslendikleri bölge kültürü açısından farklılıklar olabilir.
- Efendi Hazretleri'nin en önemli özelliklerinden biri, diğer tarikatın ve tasavvufun büyükleriyle beraber kendisine hasret etmemektir.
- Nakşibendi tarikatında dilden çok halle ve kalple konuşulur, çünkü insanın konuşan organı kalptir ve dil sadece kalbin tercümanlığını yapar.
- 32:32Tarikatların Ortak Özellikleri
- Doğu ile batı, Karadeniz Nakş ile İstanbul Nakş arasında ciddi bir fark yoktur, temel ilke ve prensiplerinde aynıdır.
- Tarikatlar arasında manevi bağı hem görülmüş hem de yaşanmıştır.
- Tarikat ve tasavvuf demek ilim, irfan ve irşad demektir; bu üç unsurun bir araya gelmesiyle Nakşibendi tarikatı ortaya çıkar.
- 34:55İsmail Ağa Camiası'nın Özellikleri
- İsmail Ağa Camiası'nın en belirgin özelliği zikirdir, ancak zikirle birlikte ilim ve irfan da gelmektedir.
- İsmail Ağa Camiası'nın kurucusu Mahmut Efendi Hazretleri, Kur'an kursları (Hayru Mente Allemel Kur'ana ve Allemehu) düzenlemiştir.
- Kur'an'ı öğrenmek ve öğretmek arasında fark vardır; okumak öğrenmeyi doğurmazken, öğretmek okumayı gerekli kılar.
- 36:40Nakşibendi Tarikatının Hizmetleri
- Doğu ve Güneydoğu'nun manevi maneviyatının diri kalmasının temel sebebi Nakşibendi tarikatının yaptığı hizmettir.
- Nakşibendi tarikatı, ilimle, irfanla ve irşadla hizmet vermiştir; ilim öğretmek, irfan kendini tanımak, irşad ise insanları yönlendirmektir.
- 37:44Mahmut Efendi'nin Sohbetleri
- Mahmut Efendi Hazretleri pazar sabahları erkekler için sohbet yaparken, Medineli Osman Efendi Camii'nde de sohbetler düzenlemekteydi.
- Pazar sohbetlerine katılmak zor olduğu için, dersler bittikten sonra ikindi namazını müteakip Beykoz'a gidilmekteydi.
- Mahmut Efendi Hazretleri, sohbetlere geç kalmaları durumunda ikindi namazının sünnetini kaçırdıklarını düşünerek üzülürdü.
- 41:37Mahmut Efendi'nin Öğretileri
- Mahmut Efendi Hazretleri, zikrullah ile meşgul olmanın önemini vurgulardı ve "Allah'ı unutmazsan Allah da seni unutmaz" prensibini savunurdu.
- Ali Haydar Efendi Hazretleri'ni unutmama aşkı onda yerleşik bir prensipti ve hiçbir ihvanı unutmazdı.
- Mahmut Efendi Hazretleri, sohbetlere giderken evden getirilen yemeği yiyerek, ev sahiplerinin gönüllerini alırdı.
- 44:51Hindistan Gezisi
- Hac dönüşünde Mahmut Efendi Hazretleri Hindistan'a gideceklerini söylemiş, bu nedenle İsmail Ağa Camiası'nın yaklaşık doksan kişilik bir grubu Hindistan'a gitmiştir.
- Hindistan'da yedi büyük pir ziyaret edilmiş, bunların arasında Delhi'de ve Serhant'te olanlar da bulunmaktadır.
- İmam Rabbani Hazretleri'nin çilehane işini bitirdiğini ve erbain çıkartmak gibi şeylerin Nakşibendi tarikatında İmam Rabbani'den sonra gelen kolda olmadığını ifade etmişlerdir.
- 47:08İmam Rabbani Ziyareti Öncesi
- İmam Rabbani hazretlerinin ziyareti öncesi Delhi'de büyük bir çadırın altında sofra kuruldu.
- Türkiye'den gelen Müslüman kardeşler, İmam Rabbani hazretlerine hizmet etmek için ellerinden geleni sergiliyorlardı.
- Eski Delhi'deki tüm Müslümanlar bu çevrede toplanmaya başladı.
- 47:51Fotoğraf Çekme Planı
- Konuşmacı, bu önemli yolculuğu kaydetmek istediğini ve halamdan gelen sıcaklıkla bu planı gerçekleştirmeye karar verdi.
- Mahmut Efendi hazretleri merhuma hocaefendi dayı olarak anılıyor ve konuşmacı çocukluk günlerinden itibaren ona "hocaefendi dayı" diye hitap ediyordu.
- Konuşmacı, Fatih Hoca'ya kameraları yanına aldığını ve İmam Rabbani hazretlerini fotoğraflamak istediğini söyledi.
- 49:00İmam Rabbani Hazretlerinin Yanına Geçiş
- Konuşmacı, Hasan Efendi'ye İmam Rabbani hazretlerinin yanına oturmasını istedi.
- İmam Rabbani hazretleri, konuşmacının niyetini kavradı ve tatlı bir şekilde ona izin verdi.
- Rahmetli Mustafa Hoca Efendi, konuşmacı ve Hasan Efendi İmam Rabbani hazretlerinin yanına alındı.
- 51:20Hindistan'daki Müslümanların Durumu
- Hindistan'da Delhi'deki Müslümanların çok zayıf ve sıkıntılı imkanları vardı.
- İmam Rabbani hazretlerinin ekibi, cemaat içinde mali durumu güçlü insanlardan oluşuyordu.
- Çadırın içinde getirilen Hint yemekleri çok acı olduğu için konuşmacılar dokunamıyordu.
- 52:25Fotoğraf Çekme Süreci
- Konuşmacı, İmam Rabbani hazretlerinin yanında olunca fotoğraf çekme ve video alma konusunda kendini görevlendirdi.
- İmam Rabbani hazretlerinin kimseye fotoğraf çekme izni vermediği için konuşmacı bu konuda yaramaz bir çocuk gibi davrandı.
- Muhammed Fatih Hoca torunu, konuşmacıya yardım ederek ilk fotoğrafları çekti.
- 53:29Fotoğraf Çekme Sürecindeki Zorluklar
- Yemekten sonra Mevlana Muhammed Baki Billah'a geçtiler ve konuşmacı orada da fotoğraf çekmeye başladı.
- Bazı arkadaşlar konuşmacıya itiraz etti ve Hint ulemasını fotoğraf çekmenin hassasiyetini vurguladı.
- Konuşmacı, gazetecilerin sormadığı için kendisinin de çekmediğini ve bu görüntüleri gelemeyen binlerce kardeşine göstermek istediğini söyledi.
- 55:39İmam Rabbani Ziyareti ve Mektup Okuma
- İmam Rabbani hazretlerinin ziyareti gerçekleştirildi ve orada güzel bir ortam ve nasihatler oldu.
- Ziyaret sırasında ayrılma vakti geldiğinde, İmam Rabbani hazretlerinin mektubundan okuma yapılması istendi.
- Mektup okuma sırasında, konuşmacı üç kez aynı mektubu buldu ve bu mektubu okudu.
- 57:13Mektup Okuma Sonrası Duygular
- Mektup okunduktan sonra, İsa Takiş Bey konuşmacıya uyanıklık gösterdi ve onu taltif etti.
- Konuşmacı, bu davranışın kendisine çok etkili olduğunu ve her yerde İmam Rabbani hazretlerinin mektubunu okuduğunu belirtti.
- Hindistan gezisi çok mutlu bir gezi oldu ve konuşmacı, orada çekilen fotoğrafta merhum Mustafa Efendi, babası ve diğer hocaefendilerin yerini aldığını anlattı.
- 59:03Hindistan Seyahatindeki Deneyimler
- Konuşmacı, yürüyüşte sıkıntı çeken Hasan Efendi, Mustafa Bilici Hoca ve babasını faytonlara bindirdiğini ve onları çektiğini anlattı.
- Mustafa Bilici Hoca, konuşmacıya "müdür" diye hitap ederek, kendisine de bir şey vereceğini sordu.
- Hindistan seyahatinde, yeşillikler içinde namaz kılacakları bir yere geçtiklerinde, Hintli bir grup Müslüman olmayan kişilerin konuşmacının elini öpmek istediğini ve bunun onları duygulandırdığını anlattı.
- 1:02:17Mektubatın Önemi
- Türkiye'deki Nakşibendi geleneğinin farklı ekolleri ve temsilcileri var, bunlardan biri Mesai Kotku'dur.
- İsmail Ağ'ın temel karakteristik özelliklerinden biri mektubatın çok fazla ön plana çıkmasıdır.
- Konuşmacı, mektubatın ön plana çıkarılmasının iki sebebi olduğunu belirtti: Ali Haydar Efendi'nin dört mezhep müftüsü olması ve çok iyi bir kelamcı ve fakih olması.
- 1:03:47Mahmut Efendi'nin Eğitim ve Etkisi
- Mahmut Efendi, hem kelam hem fıkıhta mütehassıs olan Ali Haydar Efendi ve Dursun Efendi'den etkilenerek, Ali Haydar Efendi'nin mektubat okumalarına verdiği önceliği esas haline getirmiştir.
- Mahmut Efendi, Ali Haydar Efendi'den gelen gelenekle mektubat ve kendi kelamcı oluşu yönüyle, dervişlerine hem tasavvufu hem de İslam kelamını öğretmiştir.
- Mektup okumak suretiyle dervişler, dostlarla yazışmayı, dostun dosta hitabını, şeyh efendinin yakın insanları nasıl uyardığını, birbirine dua etmenin ne demek olduğunu ve İslam kelamının nasıl sunulacağını öğrenmişlerdir.
- 1:06:09İmam-ı Rabbani'nin Önemi
- Mahmut Efendi, kelam okuturken "Ben anlatmıyorum, önünüzde müceddidi el-fi sani olan, ikinci binin müceddidi olan, yenileyicisi olan, dine büyük hizmetleri olan bir şahsiyete bakın" diyerek İmam-ı Rabbani'yi ortaya koymuştur.
- Ekber Şah gibi Hindistan'da dinleri birleştirmeye çalışan bir fetih organizasyonu vardı, ancak Ekber Şah'ın ölümünden sonra oğlu İmam-ı Rabbani'yi dinleyerek babasının yaptığı tahribatı ortadan kaldırmıştır.
- İmam-ı Rabbani'nin rehberliğiyle Türkiye'de camilerin kapatıldığı gergin durum çözülmüş, camilerin ahır olduğu gibi durumlar yaşanmamıştır.
- 1:07:55Mektubat'ın Etkisi
- Ali Haydar Efendi babadan aldığı geleneği en iyi şekilde yansıtmış, herhangi bir mecliste sohbet edecek olan genç bir hoca kendi aklıyla sohbet etmeyi bırakmıştır.
- Mahmut Efendi, "Afaki konuşmayın" diyerek Mektubat'tan mektup okunmasını önermiş, böylece kişiler önde sabit kayıtlı bir metinle dostlarıyla konuşmuşlardır.
- Efendi hazretlerinin ihvanlarının yaptığı sohbetlerde Mektubat'ın dışına çıkılmaz, çıkan yerler varsa çok istisnadır ve tartışma olabilir ama Mektubatın olduğu yerde tartışma olmadan işler çözülür.
- 1:09:00Ekber Şah Dönemi ve İmam-ı Rabbani
- Ekber Şah döneminde İmam-ı Rabbani tutuklanmış, hapse atılmıştır.
- Ekber Şah, halkın büyük bir kısmının Hindu olduğu için İslam'la Hinduizmi birleştirip yeni bir din oluşturup barış sağlayabileceğini düşünmüştür.
- İmam-ı Rabbani, Ekber Şah'a isyan etmek yerine, Ekber Şah'ın çocuğunun kendisine teslim olmasıyla dengeler tekrar değişmiştir.
- 1:10:30Alimlerin Milli Duruşu
- Bir alimin Kur'an ve Sünnetten taviz vermemek kaydıyla milli duruşu, ülkesinin iç barışına katkıda bulunmasıdır.
- İmam-ı Rabbani'nin mektubunda tasavvufun mertebelerinde yükselmeleri anlatılırken, "İşin özü Kur'an ve Sünnettir" diyerek tasavvufun Kur'an ve Sünnet'e bağlanması gerektiğini vurgulamıştır.
- Kur'an ve Sünnete bağlı olan bir insan milli duruşu olur, toprağa seccade gözüyle bakar ve sosyal adalet ve güvenlik için gereken her türlü telkini yapar.
- 1:14:54İmam Rabbani'nin Dönemi ve Mücadelesi
- Sultan'ın salahı toplumun salahıdır, fesadı ise toplumun fesadına sebep olur.
- Ekber Şah döneminde iki türlü olumsuzluk vardı: zulüm ve baskı ile tahrif.
- İmam Rabbani, bu iki alanda ciddi bir mücadele verdi ve bu mücadeleyi barışçıl, sosyal bünyeyi muhafaza ederek, kardeşliği oluşturarak ve toplum arasında asayişi koruyarak gerçekleştirdi.
- 1:16:14İmam Rabbani'nin Yaşadığı Dönem
- İmam Rabbani, yaşadığı dönemin sıkıntılarını ve Müslümanların aziz olması gerekirken nasıl bir zillete mahkum olduklarını mektuplarında anlatıyor.
- İmam Rabbani, irşadla, ilimle ve irfanla yüz binlerce insanı hak ve doğru yola yönlendirdi.
- İmam Rabbani, sünnet-i seniyye'ye bağlılıkla alemleri ortaya çıkardı ve feta ve alimli hanefi mezhebinde kaynak kitaplar zikredildi.
- 1:18:25İmam Rabbani'nin Etkisi ve Tarikat Anlayışı
- İmam Rabbani, hem barış hem asayiş gereğini yerine getirdi ve cenaze namazında büyük bir toplulukla birlikte oldu.
- İmam Rabbani, tarikatın içinde bazı cahil ve cuhaların önünü kesti.
- Tarikat, içtimai hayatın, sosyal hayatın, yürek hayatının ve zihin hayatı ile ilgili tasavvuru Kur'an ve Sünnetin ve Ehli Sünnet ve Cemaat akidesinin çerçevesi içinde kurmuştur.
- 1:21:05Ehli Sünnet Akidesi ve İmam Rabbani'nin Mirası
- Ehli Sünnet akidesi demek kuşatıcı olmak, tekfirci olmamak ve Kur'an ve Sünnete bağlı olmak demektir.
- İmam Rabbani'nin tezkiye ile ilgili kitapları, kelamla ilgili mektupları ve sosyal hayatla ilgili paragrafları bir bütün olarak önemlidir.
- İmam Rabbani'nin cenaze namazında büyük bir toplulukla birlikte olması, Allah'tan korkan bir insanın hayvana bile zarar vermenin cehenneme götürdüğünü düşünen bir müminin böyle bir şey yapamayacağı anlamına gelir.
- 1:23:04Mahmut Efendi'nin Doğumu ve Yaşları
- Mahmut Efendi'nin asıl doğumu 1927, nüfustaki kaydı ise 1931'dir.
- Mahmut Efendi ile yerine geçen Hasan Efendi arasında iki yaş fark vardır, ancak nüfus kayıtlarında aynı yazılmıştır.
- Mahmut Efendi 1931 doğumlu olup, 95 yaşında olduğu bilgisi verilmektedir.
- 1:24:16Medreseden Kaçış Hikayesi
- Konuşmacı İsmail Ağa Medresesi'nden mezun olmuş ve yedi yıl Arapça okumuş, ilahiyat fakültesine gitmek için Bursa'ya gitmiştir.
- Mahmut Efendi, konuşmacıyı Bursa'da Ubeydullah Hoca'dan arayıp İstanbul'a dönmesini istemiştir.
- Konuşmacı ve arkadaşları İstanbul'da Marmara Üniversitesi'nden mezun olmuş ve doktora yapmışlardır.
- 1:26:44Mahmut Efendi'nin Yolculuk Geleneği
- Mahmut Efendi gittiği illerde dostlarını ziyaret eder, yolda bulunan ihvanları, müritleri ve dostları ziyaret ederdi.
- Yolculuklarda Gebze, İzmit, Maşukiye, Bolu gibi yerlerde durarak müritleri ziyaret eder, sohbet eder ve lokma atıştırırdı.
- Mahmut Efendi yorgun olsa bile, müritlerini kırmak istemediği için onları ziyaret ederdi.
- 1:28:45Yolculukların Kazandırdıkları
- Konuşmacı, Mahmut Efendi'nin yolculuklarından arabayla yolculuk yapmayı sevmediğini, çünkü her yerde dostu olduğunu ve onlara uğramadan geçemeyeceğini öğrenmiştir.
- Bu program, Kur'an ve Sünnet'in modern dönemde, metropolde ve büyük bir ülkede yaşanabileceğini hatırlatmıştır.
- Konuşmacı, bu sünnetin fiili olarak yanında görmüş ve nasıl ihya edildiğini görmüştür.
- 1:29:44Mahmut Efendi'nin Kadın Eğitimine Bakışı
- Mahmut Efendi kadın eğitimine çok önem vermiş ve kadınlar arasında alemeler yetiştirmek için gayret etmiştir.
- Mahmut Efendi her mahalleye, her apartmana bir medrese açmak istemiş, bu da toplumun dinsizleştirilmesinde en önemli etkenin evin içindeki hanımefendi olduğunu keşfetmesiyle ilgilidir.
- Mahmut Efendi, hanımefendilerin okumasını istemiş, çünkü ayet-i kerimeleri okuyup anlarlarsa çocuklarıyla paylaşacaklarını düşünmüştür.
- 1:32:57Mahmut Efendi'nin Vasiyeti ve Evliliğe Bakışı
- Mahmut Efendi'nin yazılı bir vasiyeti yoktur, ancak sözlü vasiyeti de genel anlamda yoktur.
- Mahmut Efendi'nin çok evliliğe bakışı asla gündeminde yoktur ve bu durumun sebebi ihtiyaç olmamasıdır.
- Mahmut Efendi, insanların evlerindeki hanımefendilere karşı vefakar olmasını, hanımefendilerin de beylerine karşı vefakar olmasını vurgulamıştır.
- 1:35:12Mahmut Efendi'nin Siyasi İlişkileri
- Mahmut Efendi, seçimlerden önce siyasi parti liderlerini ziyaret etmiştir, özellikle Süleyman Demirel'i de ziyaret etmiştir.
- Mahmut Efendi, iktidara gelmek isteyenleri ve iktidardan gidenleri ziyaret etmiştir.
- Ziyaret edenlere mutlaka bir ayet-i kerime, bir hadis-i şerif okur ve şeriata ait hükümleri söylerdi.
- 1:37:52Mahmut Efendi'nin Vefa Programı
- Bu program, İlim İrfan Saatinin özelliklerinden biri olan büyüklerimize vefa programıdır.
- İçeriden yapılan bu programda, Mahmut Efendi'nin yanında kalmış ve ilim adamı olarak onu yakından dinlemiş kişiler anlatmıştır.
- Mahmut Efendi, Kur'an ve sünnet konusunda taviz vermemek için hayatını harcamış bir şahsiyettir.
- 1:39:12Mahmut Efendi'nin Sivil Duruşu
- Mahmut Efendi, mahkemeye çağrıldığında "Siz bizi yerin altına koysanız, tutuklasanız biz yerin altında yine Kur'an okutmaya devam ederiz" demiştir.
- Mahmut Efendi'nin sivil duruşu ve direnişi vardır, ancak asla çatışma yoktur.
- Bu duruş, İmam-ı Rabbani ekolünden aldığı gelenekten ve terbiyeden kaynaklanmaktadır.