• Buradasın

    Makroekonomi Dersi: Gayri Safi Yurtiçi Hasıla ve Tüketim Analizi

    youtube.com/watch?v=F2uPQjbROl0

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan makroekonomi dersinin soru çözümü bölümüdür. Eğitmen, kaymakamlık sınavlarına hazırlık amacıyla ekonomi konularını anlatmaktadır.
    • Video, makroekonomi konularını kapsamlı şekilde ele almaktadır. İlk olarak GSYH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) hesaplamaları, deflatör hesaplamaları ve reel GSYH artış hızları anlatılmakta, ardından nominal ve reel GDP hesaplamaları, enflasyon hesaplamaları ve TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) açıklanmaktadır. Son bölümde ise Keynesyen analizde tüketim eğilimleri, ortalama tüketim eğilimi, marjinal tüketim eğilimi ve otonom tüketim kavramları ele alınmaktadır.
    • Videoda 1998-2015 yılları arasındaki zeytin ve bilgisayar üretimi verileri üzerinden reel GSYH hesaplamaları, nominal GDP'deki artışın fiyatlardaki artıştan kaynaklandığı gösterilmekte ve örnek sorular adım adım çözülmektedir. Ayrıca, harcanabilir gelir, toplam tüketim harcamaları ve marjinal tüketim eğilimi arasındaki ilişkiler de açıklanmaktadır.
    00:04Makroekonomi Soru Çözümü Giriş
    • Makroekonomiden soru çözümü yapılacak, geçmiş yıllardaki kaymakamlık sınav sorularına benzer sorular çözülecek.
    • Çıkması muhtemel sorular da çözülecek ve yoğun bir konsantrasyonla çalışılacak.
    00:19GSYH Deflatör Artışı Hesaplama
    • 2016 ve 2017 yıllarının reel GSYH ve nominal GSYH değerleri verilmiş, 2016'dan 2017'ye GSYH deflatör artışı sorulmuş.
    • GSYH deflatörü, zaman içindeki fiyat değişimini ölçen bir endekstir ve nominal GSYH'yi reel GSYH'ye dönüştürmekte kullanılır.
    • 2016 deflatörü 100, 2017 deflatörü 121 olarak hesaplanmış ve deflatörler arasındaki oransal değişim %10 olarak bulunmuştur.
    03:16Reel GSYH Hesaplama Yöntemleri
    • 2016 Aralık ayına kadar Türkiye'de reel GSYH hesaplamasında baz yıl olarak 1998 alınıyordu.
    • Temel yıla bağımlılığı azaltmak için 2016 Aralık itibarıyla zincirleme hacim endeksi yöntemine geçildi ve referans yıl 2009 oldu.
    • 1998 baz alınarak 2005 yılı için reel GSYH artış hızı hesaplanacak.
    05:03Nominal ve Reel GSYH Hesaplama
    • 1998 nominal GSYH değeri 800 olarak hesaplanmış.
    • 2005 nominal GSYH değeri 1300 olarak hesaplanmış.
    • 1998 baz alınarak 2005 yılı için reel GSYH değeri 1100 olarak hesaplanmış.
    10:12Reel ve Nominal GDP Artış Hızı Hesaplama
    • 2005 yılı için reel GDP artış hızı, 1998 yılına göre %17,5 olarak hesaplanmıştır.
    • 2005 yılı için nominal GDP artış hızı, 1998 yılına göre %62,5 olarak hesaplanmıştır.
    • 2005 yılında nominal GDP artış hızıyla reel GDP artış hızı arasındaki fark %45'tir, bu da nominal artışın %45'inin fiyatlardaki artıştan kaynaklandığını gösterir.
    13:54Reel GDP Hesaplama Yöntemleri
    • 1998 yılı baz alınarak reel GDP hesapları her yıl için baz yıla bağımlı bir şekilde hesaplanmaktadır.
    • 2016 Aralık ayı itibarıyla zincirleme hacim endeksi yöntemiyle her yılın reel gayri safi yurt içi hasılası bir önceki yılın fiyatlarıyla hesaplanmaktadır.
    • Bu yöntemle reel gayri safi yurt içi hasılası hesaplamalarında bazı bağımlılıklar ortadan kaldırılmaktadır.
    14:58Reel Değer Hesaplamaları
    • Reel GDP'deki artış hızı, nominal GDP'deki oransal değişmeden deflatördeki oransal değişimi çıkarılarak bulunur.
    • Reel ücretlerdeki artış hızı, nominal ücretlerdeki oransal değişmeden tüketici fiyatları endeksindeki oransal değişimi çıkarılarak hesaplanır.
    • Enflasyonun tam olarak tahmin edilebilmesi her zaman mümkün olmayabilir, bu nedenle taraflar ücret zamlarını görüşürken beklenen enflasyon oranında anlaşırlar.
    19:30Enflasyon Hesaplama
    • Türkiye'de 2003 yılı baz alınarak TÜFE artış oranlarıyla enflasyon haddine ulaşılmaktadır.
    • TÜFE bazlı bir enflasyon hesaplanmaktadır.
    • Örneğin 2021 Mayıs ayındaki TÜFE, 2020 Mayıs ayındaki TÜFE ile oransal olarak karşılaştırılarak yıllık enflasyon haddi hesaplanmaktadır.
    20:20Enflasyon Hesaplama Yöntemi
    • Enflasyon hesaplaması için 2021 Mayıs ile 2021 Nisan ayı arasındaki TÜFE oranında artış hesaplanabilir.
    • Yıllık enflasyon haddi, 2021 Mayıs'ın geçen yılın aynı ayındaki TÜFE oranıyla artış oranını hesaplayarak bulunabilir.
    • TÜFE, sabit muhasebedeki fiyat artışını ölçen bir endeksdir.
    21:17TÜFE Hesaplama Örneği
    • 2014 yılında hane halkı 5000 ton zeytin (50 lira birim) ve 500 birim bilgisayar (5 euro birim) satın alarak toplam 5000 liralık bir mal sepeti maliyeti oluşturmuştur.
    • 2014 fiyat endeksi, 2013 baz alınarak hesaplandığında 125 olarak bulunmuştur, yani 2014'te fiyatlar 2013'e göre %25 artmıştır.
    • 2015 fiyat endeksi, 2013 baz alınarak hesaplandığında 168 olarak bulunmuştur, yani 2015'te fiyatlar 2013'e göre %68 artmıştır.
    24:24Enflasyon Oranı Hesaplama
    • Enflasyon oranı, 2015 fiyat endeksinden 2014 fiyat endeksini çıkarıp, 2014 fiyat endeksiyle oranlayarak hesaplanır.
    • 2015'teki enflasyon oranı %34 olarak bulunmuştur.
    • TÜFE hesaplanırken 2013 baz alınması, enflasyonu her yıl 2013'e göre hesaplamak anlamına gelmez, baz olarak 2013'e alıp her yıla ait TÜFE endekslerini hesaplamak ve fiyat endeksleri arasındaki oransal değişim enflasyon haddini verir.
    25:46Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Hesaplama
    • Gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH), üretim yöntemiyle, gelir yöntemiyle ve harcama yöntemiyle hesaplanabilir.
    • Gelir yöntemiyle GSYİH, ücret gelirleri, faiz gelirleri, rant gelirleri, kar gelirleri, dolaylı vergiler ve amortisman yatırımları toplamı olarak hesaplanır.
    • Safi yurtiçi hasıla, gayri safi yurtiçi hasıla'dan amortisman yatırımlarının çıkarılmasıyla bulunur ve bir ekonomideki net ekonomik başarı safi yurtiçi hasıla'da hesaplanır.
    29:45Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Hesaplama Yöntemi
    • Gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) harcama yöntemiyle tüketim harcamaları, yatırım harcamaları, kamu harcamaları ve net ihracat harcamalarının toplamıyla hesaplanır.
    • Brüt yatırım, firmaların sabit yatırımları (uzun vadeli kullanılan makine, alet, edevat, araç, gereç satın alımı) ve stoklardaki değişmeleri ifade eder.
    • Brüt yatırımdan amortisman yatırımları düşüldüğünde safi yurtiçi hasıla elde edilir.
    31:32Tüketim Harcamaları ve Keynesyen Analiz
    • Keynesyen analizde tüketim harcanabilir gelire bağlıdır; harcanabilir gelir, toplam gelirden tüm vergiler, amortismanlar, kurumlar vergisi, SSK kesintileri, dağıtılmayan karlar ve doğrudan gelir vergisi çıkarıldığında elde edilen değerdir.
    • Friedman'a göre tüketim sürekli gelire bağlı olarak değişir, yani gelecekten beklenen gelir de dahil olmak üzere sürekli gelire bağlıdır.
    • Keynes'in mutlak gelir hipotezine göre tüketim bugünkü harcanabilir cari gelire bağlıdır, yani cepte ne kadar para varsa o kadar tüketim yapılabilir.
    32:49Tüketim Eğilimi ve Fonksiyonları
    • Ortalama tüketim eğilimi (APC), belli bir gelir seviyesinde gelirin kaçta kaçının tüketildiğini gösteren değerdir.
    • Keynes'in analizinde toplam tüketim harcamaları belli bir harcanabilir gelir düzeyinde, bir kısmı gelir dışı faktörlere bağlı olan, bir kısmı ise gelire bağlı olan kısım olarak kategorize edilir.
    • Tüketim fonksiyonu, otonom tüketim (C0) ve marjinal tüketim eğilimi (m) ile ifade edilir: C = C0 + mYd.
    36:18Tasarruf Fonksiyonu ve Gelir-Tüketim İlişkisi
    • Gelir-tüketimi eşitlersek, tasarrufu sıfır yapan gelir düzeyini bulabiliriz.
    • Tasarruf fonksiyonu, tüketim fonksiyonundan marjinal tüketim eğilimi çıkarılarak elde edilir: S = -C0 + (1 - m)Yd.
    • Gelir arttıkça tüketimden daha az tüketim yapılıyor ve pozitif bir tasarruf elde ediliyor.
    38:05Marjinal Tüketim Eğilimi Hesaplama
    • Bir ekonomide harcanabilir gelir 5 bin, ortalama tüketim eğilimi 0,91 ve otonom tasarruflar -800 ise marjinal tüketim eğilimi hesaplanabilir.
    • Otonom tasarruf -800 ise otonom tüketim mutlak surette 800'dür.
    • Ortalama tüketim eğilimi verildiğinde, harcanabilir gelir ile çarpılarak toplam tüketim harcamaları bulunabilir.
    40:04Marjinal Tüketim Eğiliminin Hesaplanması
    • Harcanabilir gelir 5 bin, ortalama tüketim eğilimi 0,91 iken toplam tüketim harcamaları 4550'dir.
    • Toplam tüketim harcamalarından otonom tüketim çıkarıldığında kalan değer (3750) harcanabilir gelire bölünerek marjinal tüketim eğilimi bulunur.
    • Bu örnekte marjinal tüketim eğilimi 0,75 olarak hesaplanmıştır.
    41:06Ortalama ve Marjinal Tüketim Eğilimi İlişkisi
    • Ortalama tüketim eğiliminden diğer verilere ulaşmak mümkündür.
    • Ortalama tüketim eğilimi ile marjinal tüketim eğilimi birbirine eşitse otonom tüketim yoktur.
    • Eğer marjinal tüketim eğilimi 0,75 olsaydı ve otonom tüketim olsaydı, marjinal tüketim eğilimi ve ortalama tüketim eğilimi de 0,75 olacaktı.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor