Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Omron şirketinde çalışan Eylem Bura ve diğer uzmanların (Halil, Erhan, Ergin Göral ve Salim Güngör Karslı) sunduğu bir webinar serisinin bir bölümüdür. Webinar, makine emniyeti ve CE işareti konularında kapsamlı bilgiler sunmaktadır.
- Webinar, CE işareti ne anlama geldiği, Avrupa Birliği direktifleri kapsamında belirlenmiş yasal çerçeve ve makine emniyet yönetmeliğinin kapsamını açıklamaktadır. Sunum, makine yönetmeliğinin dört bölümünü, özellikle Ek-1 olan "Temel İş Sağlığı ve Güvenliği Gereklilikleri"ni detaylandırarak, risk değerlendirmesi, uyumlu standartlar ve teknik dosya hazırlama süreçlerini ele almaktadır. Video, soru-cevap oturumuyla devam ederek katılımcıların CE işareti, SERT deklarasyonu ve makine emniyeti konularındaki sorularını yanıtlamaktadır.
- Webinar ayrıca, makine üreticilerinin, yetkili temsilcilerin ve son kullanıcıların sorumlulukları, teknik dosyaların son kullanıcıyla paylaşılması gerekliliği ve artık risklerin kullanım kılavuzunda belirtilmesi gibi pratik bilgileri de içermektedir. Türkiye'de CE işareti zorunluluğunun 2002'de yürürlüğe giren 4703 sayılı kanunla başladığı ve 23 ürün grubu için zorunlu olduğu da belirtilmektedir.
- 00:05Webinar Tanıtımı
- Eylem Bura, Omron'da pazarlama departmanında ürün müdürü olarak görev yapmakta ve sensörler, makine emniyet ekipmanları ve görsel denetim sistemlerinden sorumlu.
- Webinar'da makine emniyeti konusunda sıkça sorulan sorulara cevap verilecek.
- Katılımcılar sorularını questions kısmından iletebilir, webinar sonunda tüm sorular toplu bir şekilde cevaplanacak.
- 02:51Sunum Ekibi Tanıtımı
- Halil Bey, yaklaşık sekiz yıldır makine uzmanı olarak çalışmakta ve beş yıla yakın bir zamandır bu konuda anlatımlar yapıyor.
- Erhan Bey, makineme uzmanı olarak çalışmakta ve Herkül Güngör teknik destek mühendisi olarak sunumda eşlik edecek.
- Ergin Göral, yaklaşık iki buçuk yıldır teknik destek mühendisi olarak çalışmakta.
- 06:53Webinar Ajandası
- Webinar'da "CE işareti bulunan bir makine emniyetli midir?" sorusuna cevap verilecek.
- CE işareti ne olduğu hakkında bilgi verilecek ve CE ile ilgili sorulara cevaplar bulunacak.
- Günün sonunda CE nedir, makine ile alakalı sorumluluklar, CE ile ilgili muğlaklık nedeni, Türkiye'deki CE durumu ve makine imalatçısı, son kullanıcısı, yetkili temsilci sorumlulukları açıklanacak.
- 08:14CE İşareti Hakkında Bilgi
- CE işareti, Avrupa Birliği'nin direktifleri ile belirlenmiş bir yasal çerçeve altında belgelendirilmesi gerektiği ürünlerin fiziksel kontrol ve denetimini ifade eden bir etikettir.
- CE işareti sadece makineleri değil, elektronik olabilecek tüm ürünlerin üzerinde görülebilen bir etikettir.
- CE işareti, Avrupa Ekonomik Topluluğunda (AET) rahatlıkla dolaşmasını sağlayan bir pasaport niteliğindedir.
- 09:42CE İşareti İçin Gerekçeler
- CE işareti, belirlenen taraflar arasında ürünlerin serbest dolaşımını sağlamak amacıyla oluşturulmuştur.
- Gümrük birliği ile konuya dahil olan ülkelerin Avrupa Ekonomik Alanı'na ve pazarına dahil edilmesi ve aynı serbestlikten faydalanmaları amaçlanmıştır.
- Taraflar ve gümrük birliği kavramlarının altını doldurarak CE işareti etki sahası anlaşılabilecektir.
- 10:48CE İşareti ve Avrupa Ekonomik Alanı
- CE işareti sadece Avrupa ülkeleri için geçerli olup, dünyadaki her ülkeye ürün gönderme özgürlüğü sağlamaz.
- Avrupa Birliği 27 ülkeyi barındırır ve İngiltere 2021'de ayrılmıştır.
- CE işareti, Avrupa Ekonomik Alanı'na (EEA) dahil olan ülkeler için zorunluluktur.
- 13:30Türkiye'nin Avrupa Birliği İlişkisi
- Türkiye 1996'dan beri Avrupa Birliği'ne aday ülkeydi ve bu süreçte Avrupa uyum süreci geçirmektedir.
- Türkiye'nin Avrupa Birliği ile ilişkisi, 1996'da imzalanan Gümrük Birliği Anlaşması ile başlamıştır.
- Avrupa Birliği, Türkiye'nin ihracatında önemli bir yer teşkil etmektedir; 2010 yılında yapılan bir çalışma göre ihracatın %52'si Avrupa Birliği'ne aittir.
- 16:13Türkiye'de CE İşareti Zorunluluğu
- Türkiye, Avrupa Birliği üyesi olmasa da Avrupa Ekonomik Alanı'na dahildir ve ülkeye giren ürünlerin CE işareti zorunluluğu vardır.
- 2012'de yürürlüğe giren 4700 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile dış ticarete konu olacak 23 ürün grubunun CE işareti zorunluluğu belirlenmiştir.
- CE işareti zorunlu olan 23 ürün grubu arasında makinalar, elektrik ekipmanları, yapı ürünleri ve tıbbi cihazlar bulunmaktadır.
- 20:02CE İşareti İçin Uygulanan Yönetmeliğler
- CE işareti için makine emniyeti yönetmeliği, elektrik ekipmanları yönetmeliği ve diğer ilgili yönetmeliğe uyulması gerekir.
- Elektronik ürünlerde EM ve L referans alınması ve elektromanyetik uyumluluk testinden geçmesi zorunludur.
- CE işareti, ürünlere uygulanan tüm testlerden okey almış olmaları ve belirli yönetmeliğe uygun olması koşuluyla verilir.
- 22:07Makine Yönetmeliğinin Kapsamı
- Makine yönetmeliği, makine tanımını ve kapsamını belirlemek için beş farklı tanım içeriyor.
- Yönetmeliğin kapsamı, makineler, değiştirilebilir donanımlar, emniyet ekipmanları, kaldırma aksamları, zincirler, halatlar ve kısmen tamamlanmış makinaları kapsıyor.
- Kısmen tamamlanmış makine, kendi başına anlam ifade etmeyen, işe yaramayan bir makine olarak tanımlanıyor, örneğin hidrolik ünite veya robot gibi.
- 25:36Makine Yönetmeliğinin Yapısı
- Makine yönetmeliği dört bölüm ve kıymetli eklerden oluşuyor, bunlar piyasaya sürme ve dolaşım serbestisi ile ilgili anlatımları içermektedir.
- Makine yönetmeliği, iş sağlığı ve güvenliğine hizmet eden bir yönetmelik olmasına rağmen, sorumlu bakanlık Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'dır.
- Yönetmelik, makinenin etiketleme ve standardizasyonunu amaçlamakta, bu nedenle makine üreticilerini ve satışını sağlama yetkili temsilcilerini referans alıyor.
- 27:23Makine Yönetmeliğinin Önemli Eki
- Ek-1, temel iş sağlığı ve güvenliği gerekliliklerini içeren bir kontrol listesidir.
- Bu kontrol listesi, tüm makineler için genel sorular ve spesifik makinalar için özel soruları içeren altı gruba ayrılmıştır.
- Yönetmelik, makinenin kullanım süresi boyunca emniyet sağlanması adına tasarım, kurulum, üretim, ulaşım, bakım ve elden çıkarma aşamalarını dikkate almamızı gerektiriyor.
- 31:00Kontrol Listesinin İçeriği
- Kontrol listesinde elektrik tesisatı, açık uçlu kablolar, izolasyon gibi sorular bulunuyor.
- Operatörlerin eğitimi, kullanıcı arayüzleri, bakım ve temizlik çalışmaları hakkında sorular soruluyor.
- Ergonomi, mekanik kapamalar, bağlantı noktaları ve servis ile ilgili sorular da kontrol listesinde yer alıyor.
- 32:35Makine Yönetmeliği ve C İşareti
- Makine yönetmeliğinin ek-1 ilçesini doldururken, C işaretine sahip olabilmek için tüm sorulara olumlu cevap vermek gerekmez, ancak risk değerlendirmesi yapılmalıdır.
- Hayır cevaplanan soruları son kullanıcıya bildirdiğinizde, C işaretini almaya devam edebilirsiniz.
- Makine yönetmeliği, risk değerlendirmesinin tasarım aşamasında yapılması gerektiğini ve bunun C işaretini almak için önemli olduğunu vurgulamaktadır.
- 37:15Harmonize Standartlar
- Makine yönetmeliği kapsamında üç tip standart bulunur: A tipi (tüm makineleri kapsayan genel risk değerlendirmesi standardı), B tipi (belirli makinelerde bulunan riskleri kapsayan standartlar) ve C tipi (özellikle belirli makinalara ait standartlar).
- Harmonize standartlar karmaşık yapıda olup, içinde çok sayıda alt standart ve parçadan oluşmaktadır.
- Makine üreticileri, bu standartları doğru yorumlayabilmek için uzmanlığa ihtiyaç duyar.
- 41:49Teknik Dosya ve C İşareti
- C işareti almak için teknik dosya hazırlanması gerekmektedir ve bu dosya 10 yıl boyunca saklanmalıdır.
- Teknik dosya içinde risk değerlendirmesi, makinenin teknik çizimleri, talimatlar, temel emniyet gereklilikleri ve uygunluk bilgileri yer almalıdır.
- Makine üreticisi, ürüne ait tüm bilgileri beyanı şeklinde paylaşmak zorundadır.
- 44:26Makine Uygunluk Beyanı ve İşaretleri
- Makine yönetmeliği, AT (uygunluk beyanı) dökümanında makinenin üretimi, tipi, seri numarası, üreticinin bilgileri ve uygulanan yönetmeliklerin (2642 AT, EMS, AE) belirtilmesi gerektiğini açıklar.
- C uygunluk işareti, makinenin üzerine iliştirilmesi tavsiye edilen bir etikettir ve üzerinde bulunması gereken bilgiler E7'ye göre belirtilmiştir.
- 46:00Makine Emniyetinde Sorumluluklar
- Makine emniyetinde sorumluluk, makine imalatçısı, yetkili temsilcisi ve son kullanıcının tümüne aittir.
- Çalışanı koruma düzeyleri "yok", "eksik", "yetersiz", "yeterli" ve "mükemmele yakın" olmak üzere sıralanabilir.
- Makine yönetmeliği (2642) imalatçılara ve yetkili temsilcilere sorumluluk atayarak, içsel risk değerlendirmesi, kullanım kılavuzlarında uyarı işaretleri gibi yöntemlerle emniyetli bir makine üretmelerini sağlar.
- 48:56İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
- İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nun 36/1 maddesi gereği, işverenin çalışanların iş sağlığı ve güvenliği konusundaki sorumluluğu hiçbir zaman bitmez.
- Makine imalatçısının sorumluluğu serden sonra bitmediği, bazı aşamalarda sorumluluk devam ettiği belirtilmiştir.
- Son kullanıcı, makineyi istasyonuna uydurmak veya üretim şekline uygun hale getirmek için yapılan revizyonlarla temel emniyet gerekliliklerinden uzaklaşabilir.
- 53:01CE İşaretinin Anlamı
- Makine emniyetli olup olmadığı, kalifiye kişiler tarafından yapılan değerlendirmenin doğru olması, harmonize standartların referans alınması ve temel emniyet gerekliliklerinin sağlanmasıyla belirlenir.
- CE işareti, makinenin Avrupa Topluluğuna girebilmek için bir pasaport niteliği taşıyan bir emniyet mefhumudur.
- CE işareti bulunan bir makinenin emniyetli olup olmadığı duruma göre değişir; tüm gereklilikleri yerine getiren makine emniyetlidir, aksi halde emniyetli değildir.
- 55:29Makine Satın Alındıktan Sonraki Sorumluluklar
- Makine satın alındıktan sonra son kullanıcı tüm sorumluluğu üstlenmiş olur, ancak makine üreticisi teknik dosyasında eksiklik varsa sorumluluğu hala devam eder.
- İş kazalarında ana yüklenici işveren veya işveren vekili olup, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile bu sorumluluk son kullanıcılara aittir.
- 57:59Fabrikada Üretilen Makinelerde Tasarımcı Sorumluluğu
- Fabrikada üretilen makinelerde de makine yönetmeliği uygulanır ve piyasaya sürme kavramı sadece satmak anlamına gelmez, işlevi almak ve yürütmeye almaktır.
- Fabrika kendi makinelerini üreterek kullanıyorsa hem makine imalatcısı hem de son kullanıcı konumundadır ve C işareti gerekliliklerini sağlamalıdır.
- Tasarımcının sorumluluğu, beyan ettiği emniyet önlemlerini yerine getirmiş olup olmadığı ve teknik dosyada paylaşmış olup olmadığıdır.
- 1:00:36SERT Deklarasyon ve C İşareti
- SERT deklarasyon, makine üreticisinin kendi makinesine C işareti verme kabiliyetine sahip olmasına olanak tanır.
- SERT deklarasyonu, kullanım kılavuzlarını hazırlama, emniyet testlerini yapma ve dökümantasyonu toplama gibi sorumlulukları kapsar.
- Ek-4'teki makinalar daha tehlikeli olup, belgelendirme kuruluşu tarafından denetlenmesi tavsiye edilen gruplardan oluşur.
- 1:03:03C İşareti ve Emniyet
- Makine üreticileri kendi kendine C işareti alabilirler, ancak bu basit bir sorumluluk değildir.
- Makine yönetmeliği, armonize standartlara atıfta bulunur ve bu standartlardan haberdar olmak gerekir.
- C etiketine sahip olacak makinaların aynı zamanda emniyetli olması, kazalara karşı en iyi koruma sağlar.
- 1:05:23Makine İmalatçısı Sorumlulukları
- Makine üreticisi, kullanım, bakım ve kurulum kılavuzlarında riskleri belirtmeli, ancak çözüm üretilemediği durumlarda "bu riski gördüğümü, farkındayım ancak çözüm üretemedim" şeklinde ifade etmelidir.
- Makine imalatçısı, yapmadığı veya talep edilmeyen riskleri "lütfen buraya dikkat edin" şeklinde belirtmeli ve bu bilgileri kullanım kılavuzunda paylaşmalıdır.
- Makine yönetmeliği, tüm bilgilerin paylaşılmasını zorunlu kılmaz, ancak elektrik ve pnömatik çizimler, kullanım kılavuzu gibi temel belgelerin bulundurulması gerekir.
- 1:08:18Emniyet Özellikleri ve Maliyet
- Makine imalatçısı, son kullanıcı talep etmesi olsa bile emniyet özelliklerini maliyet nedeniyle daraltmamalıdır.
- İşveren vekili sıfatıyla bir İSG uzmanı, çalıştığı kişi sayısıyla ilgili olmamakla birlikte, makine emniyetli yapılmalıdır.
- Emniyetli bir makinede riskler ortadan kaldırıldığı için iş kazası olma ihtimali düşer.
- 1:09:29Deklarasyon ve Standartlar
- Makine yönetmeliğinde belirtilen yönetmeliklerin paylaşılması zorunludur.
- Harmony standartlarının paylaşılması tavsiye edilir, ancak zorunluluk derecesi belirsizdir.
- Harmony standartlarının olduğu liste paylaşılacaktır.
- 1:10:47C Deklerasyonu ve Testler
- C deklerasyonu için at uygunluk beyanı, teknik dosya ve test sertifikası gereklidir, ancak makine tipine göre değişebilir.
- Makine tipine göre farklı testler (örneğin ESP testi) yapılabilir ve bu testlerin sonuçları deklerasyon değerlendirmesinde atıf yapılacaktır.
- Eğlence makineleri makine yönetmeliği kapsamında olmasa da Türkiye'de C işareti zorunludur.
- 1:14:26Avrupa'daki Satış
- Makine üreticisi, Avrupa'daki bayi adına C etiketini yapıştırmak yerine, Türkiye'den temin edilmesi gerekecektir.
- Ticari olarak sorumluluk devredilmiş olsa bile, üreticinin tüm emniyet gerekliliklerini yerine getirmesi ve teknik dosyayı 10 yıl boyunca saklaması gerekmektedir.
- 1:16:11Sorumluluk ve Sert Deklarasyon
- İş kazaları gibi durumlarda tedarik zincirindeki firmaların sorumluluğu, teknik dosyada belirtilen eksikliklerden kaynaklanabilir.
- Asıl sorumluluk, makineyi son satan kişi ve tedarikçide yer alır.
- Sert deklerasyon verilmiş makinelere C işareti vurulabilir ve vurulmalıdır, çünkü sert deklerasyonun amacı zaten C işaretini yerine koymaktır.
- 1:18:50Kaçak Akım Rölesi Kullanımı
- Makine panosuna kaçak akım rölesi konulması makine imalatçısı tarafından zorunlu olabilir, ancak bu durum makinenin özelliklerine göre değişir.
- Kaçak akım rölesinin kullanımı, makinanın bağlanacağı topraklama tipine ve ilk devreye alma anındaki çektiği akıma göre belirlenir.
- Makine yönetmeliğinde kaçak akım rölesi kullanımına dair belirli bir ibare bulunmaz, bu bilgiler harmonize standartlardan (örneğin EN 60204) öğrenilir.
- 1:21:47Webinar Kapanışı
- Haziran ayında sıkça sorulan sorulardan bahsedecek iki webinar daha düzenlenecektir.
- Katılımcılar Omron'un web sayfasını ve LinkedIn sayfalarını takip etmeyi devam ettirmelidir.
- Webinar katılımcılarına teşekkür edildi ve sağlıklı günler diliyerek vedalaşıldı.