Buradasın
LGS Fizik: Bağımlı, Bağımsız ve Kontrol Değişkenleri Eğitim Videosu
youtube.com/watch?v=FkerYTe98-kYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin öğrencilere LGS (Lise Giriş Sınavı) fizik dersinde bağımlı, bağımsız ve kontrol değişkenleri konusunu anlattığı bir eğitim içeriğidir.
- Videoda öncelikle bu üç kavramın tanımları yapılmakta, ardından ağaç yetiştirme, süt içmenin boy uzamasına etkisi ve maske kullanımının COVID-19'a yakalanma üzerindeki etkisi gibi günlük hayattan örneklerle konu pekiştirilmektedir. Daha sonra basınç konusu üzerinden çeşitli LGS soruları çözülmekte, süngerdeki çökme miktarı, katı basıncının cismin temas eden yüzey alanına bağlılığı ve eğik düzlemdeki kuvvetlerin yüksekliği gibi konular ele alınmaktadır.
- Öğretmen, her soruda bağımsız ve bağımlı değişkenlerin nasıl belirleneceğini, kontrol değişkenlerinin ne olduğunu ve deney düzenlerinin nasıl hazırlanması gerektiğini detaylı olarak açıklamaktadır. Bu konu, ilerleyen ünitelerde de soru olarak karşımıza çıkacağı için öğrencilerin iyi kavraması gerektiği vurgulanmaktadır.
- 00:06Bağımlı, Bağımsız ve Kontrol Değişkenleri Tanıtımı
- Bu video bağımlı değişken, bağımsız değişken ve kontrol değişkeni konularını anlatmaktadır.
- Bu konu ilerleyen ünitelerde de karşımıza çıkacağı için çok önemlidir.
- Videonun sonunda geçmiş yıllarda çıkmış sorular çözülecektir.
- 00:52Bağımsız Değişken
- Bağımsız değişken, yapılan deneyde etkisi merak edilen ve iki farklı deney düzeneği arasında tek farklı olan şeydir.
- Deney sonucunda gözlenen etkiler bağımlı değişken olarak adlandırılır.
- 01:41Kontrol Değişkeni
- Kontrol değişkeni, yapılan deneyde değerleri ve özellikleri aynı olan, bağımsız değişkenin etkisini karıştırmamak için sabit tutulan faktörlerdir.
- Kontrol değişkenleri, bağımsız değişkenin etkisini belirlemek için deneyde aynı tutulması gereken tüm faktörlerdir.
- 02:18Ağaç Yetiştirme Örneği
- Organik gübre ve kimyasal gübre kullanımının ağaç büyümesine etkisi test edilirken, iki farklı deney düzeneği hazırlanır.
- Güneş alma miktarı, su miktarı ve ağaç cinsi gibi faktörler kontrol değişkenleridir.
- Ağaç büyüme miktarı bağımlı değişken, gübre çeşidi ise bağımsız değişkendir.
- 04:39Süt İçmenin Boy Uzaması Üzerindeki Etkisi
- Süt içmenin boy uzaması üzerine etkisi test edilirken, bir deney düzeneğine süt verilir, diğerine verilmez.
- Süt dışındaki tüm beslenme çeşitleri kontrol değişkenleridir.
- Boy uzaması bağımlı değişken, süt içip içmeme ise bağımsız değişkendir.
- 06:39Maske Kullanımının COVID-19'a Yakalanma Üzerindeki Etkisi
- Maske kullanımının COVID-19'a yakalanma ihtimali üzerindeki etkisi test edilirken, bir deney düzeneğine maske verilir, diğerine verilmez.
- Sosyal çevre, iş ortamı gibi faktörler kontrol değişkenleridir.
- Hasta olup olmamak bağımlı değişken, maske kullanıp kullanmamak ise bağımsız değişkendir.
- 08:30Çıkmış Soru Örneği
- 2020 LGS sınavında yüzey alanları farklı olan katı cisimlerin süngerdeki çökme miktarını gözlemleyen bir deney sorusu sorulmuştur.
- Deneyde temas eden yüzeyler bağımsız değişken, süngerdeki çökme miktarı ise bağımlı değişkendir.
- Sünger kullanmak ve aynı cins madde kullanmak kontrol değişkenleridir.
- 09:47Bağımsız ve Kontrol Değişkenleri
- Süngerdeki çökme miktarı, cismin temas eden yüzeyine bağlı olduğu için bağımsız değişken olarak belirlenmiştir.
- Aynı cins madde, ağırlıkları ve sünger kullanımı kontrol değişkenleridir.
- 2020 LGS sorusunda bu konu ele alınmıştır.
- 10:34Katı Basıncı Deneyi
- Katı basıncının cismin yere temas eden yüzey alanına bağlı olup olmadığını araştırmak için iki deney düzeni hazırlanmalıdır.
- Deneyde tek farklı olan şey temas eden yüzey alanları olmalıdır.
- Kum zemin üzerine çeşitli malzemeler kullanılarak kurulan deneyde, temas eden yüzeylerin farklı olması gerekir.
- 12:17Basınç ve Yüzey Alanı İlişkisi
- Basınç, müziğe etki eden dik kuvvet olarak tanımlanır ve katıların yüzeye uyguladıkları basıncın büyüklüğü temas ettikleri yüzey alanına bağlıdır.
- Kum havuzunda sekiz adet özdeş tahta bloğun dört tanesi ile bir dizilim, kalan dört tane iki dizilim bloklar birbirine yapıştırılarak yapılır.
- Basınç konusundan temas alanıyla basınç ters orantılıdır; temas alanı arttıkça basınç azalır, azaldıkça basınç artar.
- 14:27Eğik Düzlem Deneyi
- Özdeş kutular, özdeş sabit makaralar ve ipler kullanılarak KLV ve M sistemleri ile depolara çıkarılmaktadır.
- Uygulanan kuvvetlerin eğik düzlemin yüksekliğine bağlı olup olmadığı durumunda, tek farklı olan şey yükseklik olmalıdır.
- Uygulanan kuvvetlerin eğik düzlemin uzunluğuna bağlı olup olmadığı durumunda, tek farklı olan şey uzunluk olmalıdır.