• Buradasın

    Kuzu Fabrikası ve Koyun Yetiştiriciliği Üzerine Bilgilendirici Program

    youtube.com/watch?v=1mi0DHNnU8g

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, "Kuzu Fabrikası" adlı bir programın bir bölümüdür. Programda Dr. Bahadır Ödevci, Profesör Dr. İbrahim Sen, Nilüfer Hoca ve Atatürk Üniversitesi Koyunculuk Çiftliği'nde çalışan bir ziraat profesörü gibi uzmanlar yer almaktadır.
    • Video, koyun yetiştiriciliğinde eşeysel erkencilik, damızlık yönetimi ve üretim sistemleri üzerine odaklanmaktadır. Program boyunca, dokuz aylık yaşta doğum yapan "Ayfer" adlı koyun örneği üzerinden eşeysel erkencilik özelliği anlatılmakta, damızlık yaşlarının önemi, ikiz doğum oranları ve kuzu fabrikaları işletmelerinde uygulanan yönetim yöntemleri ele alınmaktadır.
    • Programda ayrıca, koyunların damızlık ömrünün fizibilite üzerindeki etkisi, yerli koyun ırklarının ikiz kuzu yetiştirmeye uygun olmadığı, kuzuların sütten kesim ağırlığı ve çiftleşme zamanı gibi teknik bilgiler de paylaşılmaktadır. Koyun yetiştiriciliğinde bir ırkın sadece bir üretim odaklı olması gerektiği ve tüm ürünlerden faydalanmanın üretim sürecini istikrarsızlaştırdığı vurgulanmaktadır.
    00:01Eşeysel Erkencilik Hikayesi
    • Konuşmacı, ziraat profesörü olan babasının ve kendisinin ilk şahitlik ettiğinde inanmadıklarını, sonra inandırmaya çalıştıklarını anlatıyor.
    • Dursun Ali abinin 150-200 koyunu vardı ve tek bir koyunun doğurduğu kuzuyu diğer koyunların ezmesinden korumak için özel bir yöntem kullanıyordu.
    • Konuşmacı, bu durumun başına bela olduğunu ve tek bir koyunun doğurduğu kuzunun fabrikada tüm koyunların gücüne doğruyu olduğunu belirtiyor.
    01:11Kuzu Fabrikası Programı
    • Dr. Bahadır Ödevci ve Profesör Dr. İbrahim Sen, "Kuzu Fabrikası" programına hoş geldiniz diyerek eşeysel erkencilik ve inatçı damızlıkçılık konusunu ele alacaklarını belirtiyor.
    • Programda beş aylık gebelik kalanla on dört yaşında hala doğuran arasındaki geniş yelpazeyi konuşacaklarını söylüyorlar.
    • Konuşmacı, Atatürk Üniversitesi Koyunculuk Çiftliğinde ilk melezlerin doğduğunu ve dokuz aylık yaşta bir Romanov melezi kuzunun doğum yaptığını anlatıyor.
    03:19Ayfer Hikayesi
    • Konuşmacı, dokuz aylık yaşta bir koyunun doğum yaptığını babasına anlattığında inanmadığını ve kimseye söylememesini istediğini belirtiyor.
    • Doğum kayıtlarında dokuz aylık bir koyunun bir dişi ve bir erkek yavru doğurduğunu, hatta ikiz doğurduğunu görünce şok olduğunu anlatıyor.
    • Konuşmacı, annesinin karşı komşusu Ayfer Teyze'ye durumu anlattığında, Ayfer Teyze'nin de ilk çocuğunu on iki yaşındayken doğurduğunu öğrendiğini ve bu nedenle koyuna "Tokyo Ayfer" adını verdiğini söylüyor.
    04:51Eşeysel Erkencilik ve Fizibilite
    • Fizibilite bakış açısıyla, ne kadar erken üretime başlanırsa o kadar faydalı olur, ancak hayvan bilimi bakış açısıyla hayvanı yıpratmayacak bir yöntemle olmalı.
    • Sistematik üretim yaparken, yüzde doksan ve üstü hayvanın uyum sağlayacağı üretim döngüsünde ve başlayacağı ilk çiftleşme yaşı önemlidir.
    • Eşeysel erkencilik genetik bir özellik olup, hayvana ilave hormon vererek zoraki yaptırılmıyorsa, ne kadar erkene gelirse ve topluca yapılabiliyorsa tercih edilir.
    06:19Eşeysel Erkencilik Özellikleri
    • Eşeysel erkencilik ana Rom'da Romanov kanını taşıyan, dölverim özellikleri Romanov'la ıslah edilen Anarom koyun tipinde vardır.
    • Kuzular doğduktan sonra beş aya kadar erkek ve dişleri birlikte barındırılıyor ve sınırsız yemleme sağlanıyor.
    • Bir dişinin eşeysel erkenciliğinin olması, yani gebe kalıp doğurması erkeğe de bağlıdır ve dünyada prolifik ırklar eşeysel erkencilik özellikleriyle tanınırlar.
    07:07Damızlıkta Kullanma Kriterleri
    • İlk damızlıkta kullanma zamanındaki kriterler, yaştan daha önemlidir.
    • Ergin canlı ağırlığının yüzde altmış-yetmişine ulaştığı zaman bir dişi damızlıkta kullanılabilir.
    • Kuzu Fabrikası işletmelerinde elli-ellibeş kilogram ergin canlı ağırlığına ulaşıldığında dişi kuzusu çiftleştirmede kullanılabilir.
    08:29Türkiye'deki Koyun İrkleri ve Eşeysel Erkencilik
    • Türkiye'deki koyun ırklarında eşeysel erkencilik özelliği yoktur, hayvanlar genelde bir yaş sonrasında gebe kalmaya başlar.
    • Türkiye'deki doğum mevsimi Aralık-Ocak'ta başlar, Mayıs'a kadar devam eder ve ilk çiftleşme sezonu Eylül'de olur.
    • Ocak'ta doğmuş bir kuzu Eylül-Ekim'e geldiğinde yedi-sekiz aylık olur ve eşeysel erkencilik olmadığı için bir sonraki güze gelmek zorundadır.
    09:22Sistematik Üretim ve İstatistik
    • Bireysel vakalar sistematik üretim sürecini bozabilir, bu nedenle sistematik olarak sürdürülebilir bir şekilde üretim yapabilmek önemlidir.
    • Erkek kuzuyla dişi kuzuyu beş aydan daha erken ayırmak gerekir çünkü dört aylıkken çiftleşmeye başlıyorlar.
    • İstatistik bilimini takip etmek ve veri tutmak önemlidir, örneğin son beş senede mevcut sürünüz sekizyüz başlıksa yüzde kaç oranında yedi ayda, altı ayda çiftleşme cereyan ettiğini belirtmek gerekir.
    11:12Profesyonel Yetiştiricilikte Üreme Performansı
    • Profesyonel yetiştiricilikte kaideleri bozan üreme performansları olabilir ve yetiştiricilik bu tür performansları nasıl yöneteceğine konsantre olmalıdır.
    • Kuzu fabrikaları işletmelerinde eşeysel erkenciliği biliyoruz ve bu durumla ilgili yönetimler oluşturuyoruz.
    • Dişi toplular yedi ayını doldurduktan sonra minimum otuzbeş kilogramı yakalamışsa çiftleştirilirler.
    11:53Çiftleşme ve Gebelik Oranları
    • İlkine çiftleştirilen dişi toplular hem gebelik oranları erginlere göre yüzde yirmi daha düşüktür, hem ikizlik oranı erginlere göre yüzde elli daha düşüktür.
    • Kuzu fabrikaları işletmelerinde koşa çiftleştirildiğinde koyunlarda çiftleşme oranı yüzde seksenbeş eksi doksan, gebelik oranı yine yüzde seksenbeş eksi doksan iken dişi okullara bu gelindiğinde yüzde yetmiş'lere yetmişbeş'lere düşer.
    • İkizlik oranı da yüzde elli'lere düşer ve bu yüzdelerden hareketle ne zaman çiftleşme yapılacağı, ne zaman sütten kesim olacağı ve dişi erkek kuzuların birbirinden ayrılacağı kararlaştırılır.
    12:52Pijine Doğum
    • Pijine doğum, mevsim dışı üreme kabiliyeti olan hayvanların sistematik olarak üretimden çıkarılmasıdır.
    • Atatürk Üniversitesi'nin proje kapsamında Erzurum'un Binellibir köyünde, eylül-ekim ayında kuzulamış bir koyun "pijine doğurmuş" olarak adlandırılmıştır.
    • Pijine doğurmuş koyunlar sürüden ayıklanır, kuzuları diğer koyunlar tarafından ezilmemesi için özel bakım görür ve meraya çıktığında sürünün gerisinde kalır.
    15:34Erken Gebe Kalma ve Etkileri
    • Erken yaşta gebe kalan koyun yetiştiricisini tehdit eder çünkü damızlık süresinden çalacağından endişe edilir.
    • Bir yaşın altındaysa annelik içgüdüleri zayıf olacağından dolayı yavru büyütme kabiliyetleri düşer ve kuzu ölüm oranları yüzde elli'ye çıkar.
    • Gebelik anneye hem besleme stresi açısından hem de doğum sonrası kuzuyu büyütme anlamında yük bindirir, erken yaşta damızlıktan çıkar.
    17:01Kuzu Fabrikalarında Gebelik Yönetimi
    • Kuzu fabrikaları işletmelerinde erken yaşta damızlıkta kullanma sorunu yoktur çünkü eşeysel erkenci bir ırkla çalışılır.
    • Gebeliğin son döneminde ilk yaşında gebe kalan topluların rahim kapasitesi dar olduğu için yoğun beslemeyle yavru büyüklüklerini artırıp doğum güçlüklerine yol açmamak için gebe son dönem besleme yapılmaz.
    • Yemleme besleme stratejileri hayvanın hangi yaşta, hangi dönemde ve hangi ağırlıkta gebe kaldığına göre değişir.
    19:46Nilüferler ve Yaşlı Koyunlar
    • Kuzu fabrikası işletmelerinde ondört yaşına gelmiş koyunlar hala gebelik testleri yapılarak gebe olarak tespit edilir.
    • Gebelik devam ettiği müddetçe ayıklama olmaz, damızlıktan çıkan koyunlar on-oniki yaşlarında, ondört yaşlarında törenle emekliliklerini uğurlanır.
    • Nilüferler, ayferler üretimde birbirine destek olacak, birbirlerinin eksiklerini tamamlayacak sürülerdir; dişi toklulara damızlıkta kullanma sürelerini kısaltmamak için tek kuzu büyüttürülür, dişi kuzunun ikinci kuzusunu nilüferre büyüttüreceksiniz.
    22:07Koyunların Üreme Özellikleri
    • Nilüferlerde damızlık yaşı ilerledikçe ikiz doğum oranları düşüyor.
    • Hayvanlarda üremede motorun açılması gerekir; ilk verimde en düşük verim verilir, 2-4 yaşında pik yapar, 5-6 yaşında düşüşe geçer.
    • Ayferler ilk verimi düşükken, nilüferler tecrübeli olup yavru büyütme konusunda daha iyi bilgi sahibidir.
    23:17İkiz Doğum Sorunu
    • Ayfer'in iki kuzu doğurması ve onları büyütmesi problem yaratır, ilk doğumda %50 ikizlik oranı vardır.
    • Ayfer ve nilüfer ikiz doğum oranında aynıdır, ancak nilüfer ikiz kuzu büyütmeyi becerir.
    • İkiz doğumda doğum ağırlıkları, yaşama güçleri ve kabiliyetler düşer.
    24:30Yerli Koyunların Sorunları
    • Yerli koyunların ikiz doğum sorunu binlerce yıllık ıslahın bir sonucudur.
    • Mevsim dışı üreme kabiliyeti teşvik edilen bir şey değil, ikiz doğum sütü peynir olarak üretildiği için tercih edilmeyen bir şeydir.
    • Yerli ırklar hem mevsim dışı üreme sıkıntısı hem de ikizleme sıkıntısı yaşamaktadır.
    25:10İkiz Kuzu Yetiştirme Zorlukları
    • Koyunların süt verimi ikiz kuzu büyütmeye yeterli değildir.
    • Yüksek enerji yemle ikiz yumurtlayan ve ikiz yavru doğuran koyunlar, analık kabiliyeti ve yeterli sütü yoktur.
    • Yerli ırklar ikiz kuzuyu yetiştirme kabiliyetlerinden yoksun ve yetiştirici ikiz kuzuyu istememektedir.
    26:16Kuzu Fabrikaları ve Üretim Sistemi
    • Kırk günlük Kırşehir kuzu fabrikası kuzu tartımı 35. gününde 16-17 kilogram kuzu ağırlığı almıştır.
    • Üretici hem kuzu anne altında büyütüyor hem de anneyi sağlıyor.
    • Süt odaklı bir ırk olsaydı, sütten kesim için ayırdığımız bir ay içerisinde sütten kesimi sağlıklı bir şekilde gerçekleştiremezsek meme problemleri olurdu.
    27:14Koyunların Farklı Kullanım Alanları
    • Anadolu'da etirme yapılır, sabah etirme, akşam etirme ondan sonra ayrı tutulur, sağım yapılır.
    • Koyun peyniri ve yoğurdu muazzamdır, koyun sütü çok pahalıdır.
    • Koyunlarda da bir konuda uzmanlaşmak gerekir, her şeyden istifade etmeye çalışırsanız üretim sürecinizi oturtamazsınız.
    28:29Kuzu Fabrikalarında Damızlık Süresi
    • Kuzu fabrikaları işletmelerinde damızlık süresi akıl almaz yaşlara çıkıyor.
    • Hayvanların damızlık ömründen çalan faktörler dışarıda tutulmuş, hayvanın genetiğine ve tavrına uygun muameleler yapılmıştır.
    • Hayvanların ömrü uzamış, sağlıklı beslenme, bilinçli beslenme, doğru yaşam ve stres kontrolü gibi faktörler etkili olmuştur.
    29:32Hayvanların Korunması ve Uzun Ömürlülük
    • Hayvanlar meralarda başka sürülerin geçtiği yerlerden geçmiyor, virüs, endemik hastalıklarla karşılaşmayacakları entansif kendilerine ait bir işletmede yaşıyorlar.
    • Sağlık koruma anlamında aşı programları eksiksiz uygulanıyor, hayvanlar dişleriyle otları sökmeye çalışarak çenelerini yıpratmıyorlar.
    • Nilüferler 10-14 yaşları arasındaki ikizlik durumu uzun ömürlülük hem büyükbaş hem küçükbaş işletmelerinde bir üstünlüktür.
    32:08Kuzu Fabrikalarında Çalışanların Önemi
    • Nilüfer gibi uzun yıllar işletmede çalışan koyunlar, şirketin her şeyini bilen ve adapte olmuş değerli mal varlıklarıdır.
    • Bir istifanın şirkete kaybı matematiksel bir formülle hesaplanabilir ve her geçen sene çalışan şirketle ilgili edindiği bilgi değerli hale gelir.
    • Kuzu fabrikalarında eski nesil (Nilüfer) ve yeni nesil (Ayfer) arasında muhteşem bir uyum vardır ve geleneklere bağlı olan koyunlar işletmelerde sürekliliği sağlar.
    34:24Nilüferlerin Önemi ve Sürü Tazeleme
    • Nilüferlerin kolostrumu (50 ml) Ayfer'in bir litre kolostrumuna eşdeğerdir ve az vermesine rağmen özverir.
    • Damızlıkta tutulma süresi uzadıkça, işletmeye yeni hayvan girişiyle ilgili riskler, hastalıklar ve tecrübesizlikler bertaraf edilmiş olur.
    • Sürü tazeleme oranı yüzde onsa, on senede yüzde yüz olur ve bu oran hayvanın damızlık ömrüyle paraleldir.
    37:23Kuzu Fabrikalarında Hayvan Yönetimi
    • Kuzu fabrikalarında hayvan kaynakları yönetimi, insan kaynakları gibi önemlidir ve hayvanların nasıl idare edileceği sürekli revize edilmelidir.
    • Dişi okullarda gebelik son dönem yememesi kaldırılmış, günde en az 150 gram koç katından sonra iki ay boyunca canlı ağırlık artışları için sık tartımlar yapılmaktadır.
    • Kuzu fabrikaları sürekli güncellenir ve yenilenir, dışarıdan hayvan girişi yoktur, sadece kuzu fabrikaları birbirlerinden hayvan alır.
    39:03Koyun Seçimi ve Sürü Profili
    • Koyunculukta ırk tercihi ve sürü seçimi önemlidir, sürünün davranış özellikleri, genetik özellikleri, doğurganlıkları, kızgınlık oranları, süt ve et verimlerini tanımak gerekir.
    • Aynı ırka ait iki farklı sürü çok farklı özellikler gösterebilir.
    • Kuzularda sütten kesim ağırlığı, yetiştirildiği ırka, yetiştiği yere, yetiştirilme şekline, cüssesine ve ağırlığına bağlıdır.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor