Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü'nde görev yapan Mükerrem Hanım'ın Kuşadası'nın tarihi ve mimari mirasını anlattığı bir sunum formatındadır. Ayrıca Nazlı Deniz Kuruoğlu, Ahmet Bey, Faik Bey, Mahmut Bey (Kuşadası Kültürel ve Tarihi Miras Koruma Derneği Başkanı) ve Eren Hanım gibi yerel kişiler de sunum ve sohbet bölümlerinde yer almaktadır.
- Video, Kuşadası'nın 14. yüzyıldan günümüze kadar olan tarihsel gelişimini kronolojik olarak ele almaktadır. Sunumda kentteki tarihi yapılar (kervansaray, kale, camiler, hamamlar, çeşmeler, mezarlıklar), Osmanlı dönemindeki rolü, mimari özellikleri ve restorasyon çalışmaları detaylı şekilde anlatılmaktadır. Ayrıca, 19. yüzyıldan günümüze kadar kentin mimari değişimleri, tarihi mezarlıkların korunması ve kültürel mirasın önemi de vurgulanmaktadır.
- Sunum, Kuşadası'nın coğrafi konumu ve stratejik önemi, 1815'teki Fransız bombardımanı sonrası durumu, 1946 yılından itibaren gelişimi, 1950'li yıllarda küçük ada ile bağlanan yolun açılması ve kültürel mirasın korunması için yapılan çabalar hakkında bilgiler içermektedir. Video, katılımcılarla soru-cevap bölümü ve yerel derneğin kentin sahibi olma çabalarını vurgulayan duygusal konuşmalarla sona ermektedir.
- 00:01Konuşmacının Tanıtımı
- Konuşmacı, Buca İzmir doğumlu, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü mezunu ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalında yüksek lisans yapmış bir sanat tarihçisidir.
- Doktora çalışması "Aydın İli Türk Devri Dini Mimarisi" üzerine olup, Aydın ili ilçeleri ve mahallelerindeki Türk dönemi eserleri üzerine çalışmaktadır.
- Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Pen ve Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümünde görev yapmaktadır.
- 04:36Sunumun Başlangıcı
- Konuşmacı, dinleyicilere teşekkür ederek, sunumunun herkese yönelik olduğunu ve kentin içindeki tarihi eserlerin günümüzdeki durumlarını inceleyeceğini belirtiyor.
- Ahmet Altunsoy ve diğer Kuşadası ve Aydın'a gönül vermiş araştırmacılara teşekkür ediyor.
- Kuşadası'nın Aydın'ın önemli ilçelerinden biri olduğunu ve turizm açısından Didim ile birlikte Aydın'a büyük getiriler sağladığını vurguluyor.
- 06:39Kuşadası'nın Tarihi
- Kuşadası, Selçuk, Efes, Bülbül Dağları ve Ege Denizi ile çevrili, Dilek Yarımadası'na sahip bir yerleşimdir.
- Kuşadası'nın tarihi epey gerilere giden bir yerleşim olduğu ve prestolük dönemlere kadar uzanan bir geçmişe sahip olduğu belirtiliyor.
- Kuşadası'nın 14. yüzyıl sonlarında ele geçtiği ve 15. yüzyılın başlarında tam anlamıyla Osmanlı hakimiyeti içerisinde yer aldığı bilgisi veriliyor.
- 08:21Kuşadası'nın Eserleri
- Konuşmacı, Kuşadası'nın çevresindeki mahallelerde de önemli eserlerin bulunduğunu, özellikle Soğucak, Caferli gibi yerleşimlerde önemli eserlerin bulunduğunu belirtiyor.
- Andızkule Mescidi, Soğucak'taki türbe ve Caferli'deki dik çeşmelerin beylikler dönemi ve Osmanlı döneminin erken örneklerini sergilediğini söylüyor.
- Kuşadası'nın 1102 yılına ait bir gravürü göstererek, kale, kervansaray, mezarlık alanını ve Güvercin Adası'nın konumunu tanımlıyor.
- 10:17Kuşadası'nın Gelişimi
- 16. yüzyılın sonlarından itibaren Kuşadası'nın seyahatnamelerde ve kaynaklarda belirtilen bilgilere göre canlı bir şekilde öne çıkmaya başladığı belirtiliyor.
- Öküz Mehmet Paşa'nın Kuşadası'na inşa ettirdiği kervansarayın, savunma amacıyla kale görevini üstlediği ve kervansarayın etrafında sur duvarlarıyla çevrildiği anlatılıyor.
- 17. yüzyılda Kuşadası'nın liman özelliği ön plana çıkarken, 1777 yılındaki bir görselde güvercin adası, kervansaray ve sur duvarlarının bulunduğu kısım, gemilerin yoğunluğu ve iskele kurulduğu belirtiliyor.
- 12:55Kuşadası'nın Tarihi ve Stratejik Önemi
- Kuşadası, güvercin adayla çevreden gelebilecek tehlikeleri gözetmek ve kervansaray ile kenti kale gibi korumak için eğimli bir alanda kurulmuş önemli bir yerleşimdir.
- Osmanlı döneminin batı kıyılarındaki önemli eserlerinden biri olan Kuşadası'nın sur duvarları daha sonra tarihte yapılmıştır.
- Güzergahı kontrol etmek ve saldırıları gözetlemek amacıyla kurulan Kuşadası, kentin korunması için sur duvarlarıyla çevrilmiştir.
- 14:14Kuşadası'nın Yapısı ve Konutları
- Kuşadası'nda Öküz Mehmet Paşa'nın yaptırdığı cami, kervansaray ve kalenin bulunduğu alan sur duvarlarıyla çevrilmiştir.
- Adalardan gelen Rum ustaların çoğunlukla Osmanlı ustalarıyla birlikte yapı inşaatında görev aldıkları bilinmektedir.
- İskelenin dışında yer alan ticaret binaları ve konutlar birbirinin görünürlüğünü engellemeyecek şekilde genellikle iki veya üç kat halinde inşa edilmiştir.
- 15:08Konutların Özellikleri
- Konutların alt katlarında depo, kiler ve taşlık alanları, üst kısımlarında ise yaşam alanları bulunmaktadır.
- Yapılar beşik veya kırma çatılı olup, oluklu kiremitlerle örtülmüştür.
- Ticari yapılar ve bazı konutların üçgen alınlıkları antikiteye öykünerek yapılmıştır.
- 16:00Kuşadası'nın Tarihsel Gelişimi
- 1914 yılına ait tarihlenmiş bir fotoğrafta yerleşimin gittikçe büyüdüğünü, ancak yapıların birbirinin görünürlüğünü engellemeyecek şekilde inşa edildiğini görebiliriz.
- Günümüzün Kuşadası'ndaki konutların büyük bir kısmı 19. yüzyılın ikinci yarısından başlayıp 20. yüzyılın ilk çeyreğine kadar inşa edilmiştir.
- 1915 yılında Kuşadası, Fransızların bombardımanına maruz kalmıştır.
- 16:42Tarihi Fotoğraflar ve Yapılar
- 1914 tarihli fotoğrafta Kaleiçi Camii, iskele binası ve konutlar görülebilir.
- 1915 yılından bir panoramik görüntüde Güvercin adası, Öküz Mehmet Paşa Camii ve diğer yerleşimlerdeki camiler yer almaktadır.
- Bombardıman sonrası çekilen fotoğrafta zarar görmüş yapılar arasında 18. yüzyıl kayıtlarında bahsedilen bir kilise de bulunmaktadır.
- 18:33Mezarlıklar ve Şehirleşme
- Mora mezarlığı, Sedat Belediye Başkanı döneminde tüm mezarlıkların toplanarak getirildiği kaynaklarda belirtilmektedir.
- Şehirleşme sürecinde atılan adımların bazı tarihi mekanları ortadan kaldırdığı belirtilmektedir.
- Kalenin bulunduğu kısım, kervansaray alanının ve sur duvarlarının yer aldığı fotoğraf, şehrin gelişimini göstermektedir.
- 19:19Nüfus ve Etnik Yapı
- Şehir güvenliği arttıkça, ticari ve nüfus olarak yoğunlaşan bir yer haline gelmiştir.
- Kayıtlarda Ermeni, Yahudi, Hristiyan Ortodoks ve Müslüman nüfusundan bahsedilmektedir.
- Nüfusun 20 bine ulaştığı, bunun 5 bin'in Rum nüfusu olduğu belirtilmektedir.
- 20:1220. Yüzyılın İlk Yarısı
- 1926 yılları arasında tahlil edilen fotoğrafta kalıntı haline gelen alanlar görülebilir.
- 19. yüzyılın sonunda özellikle sur duvarına bitişik sırtlarını dayayan yapılar ve konutlar inşa edilmiştir.
- Yapıların inşa edilme şekli ve topografya kullanımı, 1920-1930 yılları arasında tarihlendirilmiştir.
- 21:44Konutların Özellikleri ve Süslemeleri
- Yapıların yoğunluğu, topografyada birbirine saygı göstererek inşa edildiği görülmektedir.
- Konutların çoğu deniz manzarasını görebilecek noktalarda yer almaktadır.
- Binaların alt katları dükkan, üst katları depo, ofis veya konut olarak kullanılmıştır.
- 22:29Kuşadası'nın İsimlendirme ve Yapısal Özellikleri
- Kuşadası'ndaki evler için "kuşlu evler" tabiri kullanılmaktadır.
- Kuşlar genellikle sonsuzluğu veya kutsal ruhu sembolize etmektedir.
- Konutların saçakları bakımından zengin süslemeli olup, geleneksel türkevi şeklinde yapılmış olan avlu kapısından dışarı bağlantısı olan yapılar vardır.
- 23:411940'ların Kuşadası
- 1940'lara gelindiğinde yapı inşasının özellikle doğuya ve güneye doğru artmaya başladığı görülmektedir.
- Dağlık alanlarda zeytin ve zeytinyağı ile uğraşan fabrikalar inşa edilmiştir.
- Kaleiçi Camii ve sur duvarları koruma duvarı içerisinde kentin kimliğini korumasına yardımcı olmuştur.
- 24:23Kuşadası'nın Tarihi Gelişimi
- 1946 yılından sonra Kuşadası'nda binaların artmaya başladığı gözlemleniyor, 1939'daki fotoğraflarda Berberoğlu evi görülebiliyor.
- 1935-1937 yılları arasında inşa edilen Berberoğlu evi, alt katı depo olarak, üst katı yaşam alanı olarak kullanılan bir yapıdır.
- 1950'li yıllarda Güvercin Ada ile kara arasında bağ kurulmuş ve 19. yüzyılın başlarında inşa edilmiş iç kale, sur duvarlarından girildikten sonra ulaşılabilen bir yer haline gelmiştir.
- 25:40İskelenin İnşaatı ve Kentin Gelişimi
- 1946-1959 yıllarındaki fotoğraflarda henüz yeni iskelenin yapılmadığı, fabrika binaları ve konutların kıyıya doğru konumlandırıldığı görülüyor.
- İskelenin yapılıp bitmesi 1960'lı yılları, hizmete açılması ise 1973 yılında gerçekleşmiştir.
- 1963 yılına tarihlendirilmiş fotoğrafta, henüz binalar birbirinin görüntüsünü kesmemiş, kötü yapılaşma 1970'lerden sonra ortaya çıkmıştır.
- 27:33Kentin Dönüşümü ve Günümüz Durumu
- 1965 yılında alana yeni binalar yapılmaya başlanmış ve 1965-1970 yıllarında alanlar ağaçlandırma ve binaların yoğunlaşması anlamında daha çok ortaya çıkmıştır.
- Son dönemlerde çekilmiş fotoğraflarda yapılaşmaya yenik düştüğünün göstergesi görülüyor, camilerin minareleri bile binalar arasında görünmüyor.
- Son yıllarda çekilen fotoğraflarda yoğunluk artmış, Kuşadası Belediyesi'nden temin edilen kentsel sit haritasında cami kebir mahallesi, camiatik mahallesi gibi bölümler tescilli yapılarla gösterilmiş.
- 30:40Kuşadası'daki Dini Mimariler
- Kaleiçi Camii 1512 yılı öncesine ait, kare planlı, tek kubbeli camiler grubundan olup 1830'lu yıllarda onarım geçirmiştir.
- Caminin restorasyon öncesi ve sonrası fotoğrafları önemlidir, kara planlı, tek kubbeli ve kuzeyinde üç bölümlü son cemaat yeri olan uygulamasıyla kentin odak noktasında yer alması değerlidir.
- Hanım Camii 1951-1957 yılları arasında kökten yenilenmiş, kubbesi betonarme ile yapılmış, son cemaat yeri eklenmiş ve minaresi yenilenmiştir.
- 35:20Kuşadası'daki Camiler ve Restorasyonlar
- 17. yüzyıla tarihlenen cami, 1702 yılında yapılmış olup 1870 ve 1894'te onarımlar geçirmiş, 1-2 yıl önce restore edilerek yeni haline kavuşturulmuştur.
- Mihrabın çin çini kaplamalı olduğu ve mermer minberin kaldırıldığı, mihrabın özgün haline dönüştürüldüğü belirtilmektedir.
- Mezarlıkların önemine vurgu yapılmakta ve Mahmut Ökçesi'ye mezar taşları konusunda teşekkür edilmektedir.
- 36:24Mezar Taşlarının Önemi
- Mezar taşları hem yerleşimin, hem de caminin kimliği hakkında fikir verebilmektedir.
- Bazı mezarlıklarda tarikat eğilimlerini mezar taşlarında görmek mümkündür ve bunlarla ilgili çalışmalar yapılmıştır.
- Mezar taşlarının yerinde korunması önemlidir, kaçakçılık için değer kazandıracak değil, tarihe değer katacaklardır.
- 37:38Diğer Camiler ve Mimari Eserler
- İki oluklu cami, 17-18. yüzyıllara tarihlenen dini mimari örneklerden biridir ve sonradan deformasyona uğramıştır.
- Sakız Dede türbesi 14-15. yüzyılda yapılmış, tek kubbe ile örtülmüş kübik gövdeli türbeler grubundan olup taş-tuğla malzeme ile inşa edilmiştir.
- Adılzade mezarlığı, erken Cumhuriyet döneminde oluşmuş olup diğer mezarlıkların kaldırılarak buraya taşınması söylenmektedir.
- 40:21Kuşadası'daki Kaleler
- Güvercin Adası'nın sur duvarları 19. yüzyılda inşa edilmiş olup, yakın zamanlarda restorasyon tamamlandı ve içi sergi alanı şeklinde düzenlendi.
- Kuşadası Kalesi 17. yüzyıl başlarında inşa edilmiş olup, günümüzde sur duvarları ve kuleleri kentin içinde yer almaktadır.
- Sur duvarlarının onarılması gerekiyor çünkü fiziksel şartlar bu yapıların yok olmasını hızlandırıyor.
- 42:50Sivil Mimarlık Örnekleri
- Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı, 1206-1212 yıl öncesinde inşa edilmiş, 1964 yılında restorasyonu tamamlanmış ve bir müddet otel olarak kullanılmıştır.
- Kaleiçi Hamamı 17. yüzyılın başlarında inşa edilmiş, çifte hamam olarak hem kadınların hem de erkeklerin yıkanması için ayrı bölümler yapılmıştır.
- Belediye Hamamı (Gönül Hamamı) 1880-1881 yıllarında Sarızade İbrahim Ağa tarafından inşa edilmiş ve çifte hamam olarak yapılmıştır.
- 44:51Kuşadası'daki Çeşmeler
- Kuşadası'da çok sayıda çeşme bulunmakta ve bunların tarihleri 17. yüzyılın başlarına kadar dayanmaktadır.
- Çeşmeler duvarı veya bağımsız olarak inşa edilmiş olup, genellikle kemerli kirpi saçakları veya kademeli silmelerle saçak kısımları belirginleştirilmiştir.
- Bazı çeşmelerin yalak kısımları antik malzemelerden yapılmış olup, Emine Kadın Çeşmesi gibi diğerlerinin de işlevlendirilip halkın kullanımına sunulması önerilmektedir.
- 45:49Kuşadası'daki Sivil Mimarlık Örnekleri
- İlyassa Kütüphanesi, Kaleiçi Camii'nin kuzeydoğusunda yer alan 19. yüzyılda İlyas tarafından inşa edilmiş önemli bir sivil mimarlık örneğidir.
- Kütüphane binası, kubbesi ve süslemesi dönemin karakterine uygun olup, okumanın değerini vurgulayan bir vakıf eseridir.
- Osmanlı döneminde çok sayıda kütüphane yapılmış olup, Kuşadası'nda sadece bir tane kütüphane bulunmakta ve daha çok hizmete sunulması gerekmektedir.
- 46:4219. Yüzyıl Sivil Mimarlık Örnekleri
- 19. yüzyılın önemli sivil mimarlık örneklerinden resmi yapılar, alt ve üst katlarda pencerelerle hareketlendirilmiş, kat silmeleri ile kat görünümleri belirginleştirilmiş olup, giriş cephelerine sundurma veya revak bölümü şeklinde ön plana çıkarılmış uygulamalardır.
- Kuşadası'nda Mahmut Esat Bozkurt İlkokulu ve 7 Eylül İlkokulu gibi önemli binalar bulunmaktadır.
- Kuşadası'nda Anıt Sokaktaki konut, farklı etkilerin izlerine sahip muhteşem bir örnektir.
- 47:32Kuşadası'daki Konut Türleri
- Kuşadası'nda hem geleneksel Türk evleri hem de Rumların inşa ettiği binalar bulunmaktadır.
- Rumların inşa ettiği binalar sokakla doğrudan bağlantılı olurken, geleneksel Türk evlerinde bir avlu ile bağlantı sağlanıp yaşama alanları bu avludan ulaşılabilmektedir.
- Geleneksel Türk evlerinde köşe başı uygulamalı olarak pahlandırmalar yapılmış ve kat silmeleri bulunmakta, ancak zamanla deformasyon başlamıştır.
- 48:17Quakmer Binası ve Diğer Yapılar
- Quakmer Binası, iki kere ziyaret edilen ve restore edilen değerli bir bina olup, içindeki oluşumda çok değerli sanatçılar, konuşmacılar ve sergiler bulunmaktadır.
- İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü binası, 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyıl başlarındaki özellikle Rum ustalarının elinden çıkan binaların özelliklerini göstermektedir.
- Kuşadası'nda Tuna Barbaros Bulvarı, Barbaros Kahramanlar Caddesi ve Sağlık Sokak gibi yerlerde 2003'ten itibaren sağlıklaştırma çalışmaları yapılmıştır.
- 50:18Topografik Özellikler ve Diğer Yapılar
- Kuşadası'ndaki mahallelerindeki sokaklar merdivenlerle eğimli veya merdivenli yapılmış olup, topografik özellikler çok iyi değerlendirilmiştir.
- 19. yüzyılda 22 tane olduğu söylenen tabakhaneler, 1937 yılında Akyarlar mevkiine taşınmış ve günümüzde farklı amaçlarla kullanılmaktadır.
- Kuşadası, eski zamanlarından günümüze kadar birçok yapı içinde barındırmış olup, mevcut olanlarla 17. yüzyıla kadar olan süreci izleyebiliriz.
- 52:06Soru Cevap
- Konuşmacı, Kuşadası'ndaki ticareti ile ilgili soruya cevap verirken, izinsiz buğday ticareti yapıldığından ve bunun belgelere kaydedildiği konusunda bilgi vermiştir.
- Konuşmacı, bu konunun ekonomi alanında çalışan tarihçilerin çalışmalarında daha fazla bilgiye ulaşılacağını belirtmiştir.
- 59:00Liman ve İskelenin Önemi
- Buğday ve tütün konusunda yapılan önemli kaçakçılıklar, liman ve iskelenin ticaret içindeki öneminin bir göstergesidir.
- Osmanlı arşivlerinde, iskele ve liman konusunda üst makamlara ulaşan birçok şikayet yazıları bulunmaktadır.
- 59:59Çeşme Restorasyonu Hakkında Soru
- Nazlı Deniz Kuruoğlu, köylerindeki çeşmelerin restore edilmesi konusunda yardım istemektedir.
- Çeşme restorasyonu için öncelikle mülkiyet sahibinin koruma kuruluna başvurması ve restoratör mimar ile görüşmesi gerekmektedir.
- Restorasyon için bütçe bulunamazsa Kültür Bakanlığı'ndan teşvik başvurusu yapılabilir.
- 1:04:26Kuşadası'nın Korunması
- Kuşadası'nın eski halini ve şimdiki halini karşılaştırdığında üzülmektedir ve köyün korunması boynun borcu olarak görülüyor.
- Eski tarihi okulun korunması ve tüm köyün koruma altına alınması gerekiyor.
- Eserleri oluşturan ataların üzüntüsüne karşı, kentlerin korunması yüreklilikle değil sözle olmalıdır.
- 1:06:35Saçak Altı Kuşlar Hakkında Bilgiler
- Saçak altı kuşlar kutsal ruhu sembolize eder ve hayat ağaçlarında da kuş figürleri görülebilir.
- Her evin altında aynı kuşlar bulunmaz, bazıları kanatları farklı, kuyrukları farklı, bazıları boyalı, bazıları boyasızdır.
- Konut anlamında mevcut olanların büyük kısmı 19. yüzyıla aittir ve erken binaların günümüze ulaşmadığı belirtilmektedir.
- 1:08:50Kuşadası'nın Kuruluşu
- Mahmut Bey, Kuşadası Kültürel ve Tarihi Miras Koruma Derneği başkanıdır ve Kuşadası'nın kuruluşu hakkında bilgi vermektedir.
- Kuşadası, 1611-1618 yılları arasında Öküz Mehmet Paşa tarafından kurulmuştur.
- 2009 yılında Türkiye'nin önde gelen tarihçileriyle birlikte ilgili bir sempozyum yapılmış ve değerli bir kitap yayınlanmıştır.
- 1:09:49Kuşadası'nın Tarihi ve Araştırmalar
- Kuşadası'nın geleneksel meslekleri Ege Üniversitesi Türk Düşünceseli Araştırmaları Merkezi Türk Halk Bilimi Bölümü tarafından dört yıllık bir araştırma sonucunda kitap halinde toplanmıştır.
- 1611'den itibaren Kuşadası bir kent haline gelmiş ve 17. yüzyılın sonlarında İzmir ve Kuşadası iki büyük liman şehri olarak aralarında muazzam bir rekabet yaşanmıştır.
- Safiye Sultan'ın Kuşadası'ya temlik verilmesiyle İzmir resmi liman, Kuşadası ise gayri resmi işlemler için kullanılmıştır.
- 1:11:05Kuşadası'nın Tarihi Gelişimi
- Osmanlı arşivlerinde 2500'den fazla belge bulunmuş olup, bunların yaklaşık 70-80'inde Kuşadası, İzmir ve Türk'ün kaçakçılığından bahsedilmektedir.
- Kuşadası uzun yıllar el altından paşaların, saray erkanının ve valide sultanların teşvik ettiği bir gayri resmi ticaret merkezi olmuştur.
- 18. yüzyılın başından itibaren bu gayri resmi ticaret tamamen ortadan kalkmıştır çünkü büyük bir vergi kaybı yaşanmıştır.
- 1:14:08Kuşadası'nın Nüfus Değişimi
- Osmanlı Rumları Tire'den gelerek Kuşadası'na yerleşmişlerdir, bu bilgi Yunanistan'da yayınlanan 1965 tarihli bir belgeden öğrenilmiştir.
- Osmanlı şehzadeleri ile dostluk kuran Tireli Rumlar, padişahın fermanıyla şehzade daha sonra padişah ve Kuşadası'na kervansaray'ın önünden başlayıp İlyas Peygamber Tepesi'ne (bugünkü Kese Dağı) yerleşme izni almışlardır.
- 1700'lü yıllarda Rumlar Kuşadası'nın surlarının dışında yerleşmişlerdir.
- 1:15:02Kuşadası'nın Mimari Özellikleri
- Kuşadası ve Sisam'daki binalar aynı ustalar tarafından yapılmıştır, ancak Sisam'daki evlerde kuş motifi bulunmazken Kuşadası'nın evlerinde hep kuş vardır.
- Yapı işinde daha çok Ermeni ve Rum ustalar çalışmış, bunları Zengin Türkler yaptırmışlardır.
- Mübadele veya Ulusal Kurtuluş Savaşı'ndan sonra yerli Rumlar terk etince Kuşadası'nda usta bulmakta zorlanılmıştır.
- 1:17:04Muhacirlik ve Şehir Sahipliği
- Mübadilerin ve muhacirlerin Kuşadası'nın kaderinde önemli bir yeri vardır.
- Muhacir, mübadir, göçmen olmak ve öyle kalmak hoş bir durum değildir, böyle kişilerin aidiyet gelişmemektedir.
- Bir şehrin sakini olmaktan sahibi olmaya geçmek için, cami, çeşme, kervansaray ve evlerin yaşanmışlıklarından farkında olmak gerekir.
- 1:19:38Kültür Mirası ve Sonuç
- Konuşmacı, Makedonya'da "Arnavut kaldırımı" denilen yapıların aslında "Osmanlı kaldırımı" olarak ifade edildiğini öğrenmiş ve bu durumdan duygulandığını belirtmiştir.
- Osmanlı ustalarının yaptığı yapıları Arnavutlar onlardan öğrenmiş, bu nedenle "Arnavut kaldırımı" denmesinin yerine "Osmanlı kaldırımı" denmesi gerektiğini vurgulamıştır.
- 1:20:55Kuşadası'nın Tarihi Bilgileri
- Konuşmacı, Mükerrem Hanıma verdiği bilgiler için teşekkür ederek, Kuşadası'nın küçük adası hakkında düzeltme yapmak istediğini belirtiyor.
- 50 yaşındaki konuşmacı, 50'li yılların sonunda küçük adaya bağlantı kurulduğunu hatırlıyor ve 8 yaşlarında olduğu zaman yolun açıldığını söylüyor.
- Daha önce kayıklarla gidilirken, yol açıldıktan sonra daha rahat gitmeye başladıklarını anlatıyor.
- 1:21:59İç Kaledeki Mezar Hakkında Bilgiler
- İç kalenin kapısından girerken sol tarafta kuru taşla çevrili bir yerin "dede" olarak adlandırıldığını ve oraya mum yakıp taş yapıştırmak gibi batıl inançlar olduğunu anlatıyor.
- Mezarın disko yapıldıktan sonra içinde hiçbir şey bulunmadığını, taşların Kuşadası Adalızade mezarlığından getirildiğini belirtiyor.
- Mezarın cami kebir imamı ve imam hatibi Mustafa Bey'e ait olduğunu, restore edilirken bu bilginin asılıp vurgulanması gerektiğini söylüyor.
- 1:24:33Mezarlıklar Hakkında Tartışma
- Mezarlıkların Adalızade mezarlığına toplanması konusunda acı duyulduğunu, her mezarlığın kendi yerinde kalmasının daha iyi olacağını belirtiyor.
- 1785 yılında Kuşadası'na gelen bir İngiliz seyyahın şehrin her yerinde mezarlık olduğunu yazdığını aktarıyor.
- Şehrin farklı yerlerinde (Adalızade mezarlığı, eski top sahası, sahil, Çubuk Tepesi) eskiden mezarlıklar olduğunu ve toplamda 19 tane mezarlık tespit edildiğini söylüyor.
- 1:27:17Mezarlık Kaybı Hakkında Duygusal Anlatış
- Zerrin Hanım, aile hikayesini anlatacağını belirterek, dedesinin İstanbul'daki mezarının yol açma sıralarında kaybolduğunu ve ailenin bu durumdan duyduğu üzüntüyü paylaşıyor.
- "En iyi mezar kaybolan mezar" sözünün, bu şekilde kaybolması olmaması gerektiğini vurguluyor.
- Bilinçlenmenin çok geç olduğunu, farklı konularda birbirlerini dinleyerek daha çok bilinçlenme gerektiğini ifade ediyor.