Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, 1995 Yıldız Teknik Üniversitesi mezunu ve 2003 yılından beri yönetim sistemleri konusunda denetçilik, eğitmenlik ve danışmanlık yapan bir eğitimci tarafından sunulan eğitim içeriğidir.
- Eğitim, karbon ayak izi, iklim değişikliği ve sürdürülebilirlik kavramlarını açıklayarak başlıyor ve ISO 14064 standardının genel fazlarını anlatıyor. Video, karbon ayak izinin nasıl oluştuğunu, günlük yaşamımızdaki faktörlerin (araç kullanımı, elektrik tüketimi, gıda üretimi) etkisini ve Türkiye'nin 2053 karbon nötr hedefi gibi konuları ele alıyor.
- Eğitim içeriğinde ayrıca Türkiye'de 2026 Ocak itibariyle Avrupa'ya iş yapan beş ana sektörde sınırda karbon vergisi uygulanacağı bilgisi ve gelecekte alışkanlıklarımızı değiştirmenin önemi vurgulanmaktadır. Video, bir hesaplama modülü ile sonlanmaktadır.
- 00:05Eğitimci Tanıtımı ve Eğitim Hedefleri
- Eğitimci, 1995 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi'nden mezun olmuş, 8 sene çeşitli endüstri iş kollarında yöneticilik, kalite kontrol ve üretimde çalışmış, 2003 yılından beri yönetim sistemleri konusunda denetçilik ve eğitmenlik yapmaktadır.
- 2015 yılından itibaren enerji ve sürdürülebilirlik konularında eğitimler veren eğitimci, hem denetim hem eğitim hem de danışmanlık alanında faaliyet göstermektedir.
- Eğitimin sonunda bir hesaplama modülü olacak ve temel çıktılar olarak katılımcıların en azından bir hesaplama yapabilecek düzeye getirilmesi hedeflenmektedir.
- 02:26İklim Değişikliği ve Karbon Ayak İzi Önemi
- 10 yıl önce karbon ayak izi hesaplaması konusu önem taşımazken, 2019 pandemi ve Avrupa Birliği'nin sınırda karbon düzenlemesi (SKDM) ile birlikte bu konu dünya genelinde öne çıkmıştır.
- 2026 Ocak itibariyle Avrupa'ya iş yapan beş ana sektörde (çimento, enerji gibi) ürettikleri ürünlerin ton başına sınırda vergi ödenmeye başlanmıştır.
- İklim değişikliği, hava olayları (yağmurların artması, kışın geç gelmesi, yazın uzaması, aşırı sıcaklıklar, yangınlar, seller, fırtınalar) gibi doğal olayların insan faaliyetlerinden kaynaklandığı ve bunun çıktısı olan karbon ayak izinin iklim değişikliğine sebep olduğu bir gerçektir.
- 05:54İklim Değişikliğinin Nedenleri ve Etkileri
- İklim değişikliğinin temel etkenlerinde üç ana katoi vardır: en fazla fosil yakıtlar (doğalgaz, kömür), motorin ve kömür.
- Karbon, doğal olarak tabiatta bulunması beklenen bir gazdır, ancak insan faaliyetleri ve aşırı endüstriden dolayı artması sera gazı emisyonlarının fazlalaşmasına sebep olmaktadır.
- Karbon ayak izi, bireylerin, şirketlerin, ülkelerin veya herhangi bir organizasyonun doğrudan veya dolaylı olarak sebep olduğu karbondioksit (CO2) ve diğer sera gazı emisyonunun toplam miktarını ifade eder ve genellikle ton cinsinden karbondioksit eşdeğeri olarak ifade edilmektedir.
- 08:33Sera Etkisi ve Doğal Yaşamın Etkileri
- Dünya'nın bir battaniyesi olarak adlandırılan sera etkisi, dünyayı aşırı ısıtmaktadır ve bu ısınmayla birlikte doğal canlıların da etkilenmesi yaşanmaktadır.
- Dünyada 8 milyar insan varken, ekosisteminde 2,1 milyon farklı canlı bulunmakta ve hepsinin temel noktası sıcaklıkla ilgili hayatlarını idame ettirmektir.
- İklim değişikliğinden dolayı buzullardaki hayvanlar kış uykusu dönemi atlamaya başlamış, göç eden kuşlar mevsim değişikliğinden etkilenmekte, mercanlar ve kaplumbağalar gibi deniz canlıları da etkilenmektedir.
- 10:58İklim Değişikliğinin Ölçütleri ve Gelecek Tahminleri
- Dünya'nın iklim öncesi değerine göre bugüne kadar 1,1 derece artış göstermiş, kötü senaryo 2020'de 4-6 derece artması beklenmektedir.
- Türkiye'de her sene 3 cm, son 100 yıl içerisinde 30 cm veya o civarlarda bir yükselme meydana gelmiştir.
- Antarktika'daki buzullar eridiğinde 80 santimetre yükselme olacak ve kötü senaryo etkisiyle savaşlara, göç olaylarına ve yer sorununa sebep olacak.
- 12:24Karbon Ayak İzi Ölçümü ve Uluslararası Taahhütler
- ISO 14064 ailesi, kurumsal karbon ayak izinin ölçülmesi standardını yayınladı.
- Türkiye 2053, Avrupa Birliği 2050, Çin 2070, Hindistan ve Suudi Arabistan 2066 gibi ülkeler karbon nötr hedefleri belirledi.
- Her ülke kendi faaliyetlerinden kaynaklanan karbon ayak izini ölçüp azaltması gerekiyor.
- 13:36Karbon Ayak İzinin Kaynakları
- Karbon ayak izi günlük kullandığımız araçlar, bilgisayarlar, klimalar ve buzdolapları gibi elektrik tüketen cihazlardan kaynaklanıyor.
- Elektrik üretimi yenilenebilir kaynaklardan (güneş) veya fosil yakıtlardan (doğalgaz, kömür) yapılabiliyor.
- Karbon ayak izi ayrıca ürünlerin üretim esnasında da oluşuyor; hamburger, gömlek, bilgisayar gibi ürünlerin üretimi sırasında da karbon emisyonu meydana geliyor.
- 15:34Karbon Ayak İzini Azaltma ve Dekarbonizasyon
- Karbon ayak izini tespit edip azaltma süreci "dekarbonizasyon" olarak adlandırılıyor.
- Sektörde öncelikle en fazla tüketenlerin üstüne gidiliyor, ancak tedarik zinciri kapsamında alttaki işverenlerin de azaltıma gitmesi gerekiyor.
- Gelecekte alışkanlıklarımızı değiştirme dönemine doğru gideceğiz; sadece vergi ödemekle kalmayıp karbon emisyonlarını azaltmamız veya alternatif kullanmamız gerekecek.
- 16:56İklim Değişikliği ve Gelecek
- İklim değişikliği konferansı (2029) Paris İklim Antlaşması'na göre dünyanın ısısını 1,5 derecenin sınırlamak ve 2 dereceyi geçmemek üzerine bir kurgu oluşturdu.
- Bu hedefe ulaşmak için sadece belirli ülkelerin değil tüm ülkelerin bu işin içinde olması gerekiyor.
- Mevcut yapıda bu hedefe ulaşmak zor görünüyor.