Buradasın

Kurtuluş Savaşı'nın Cepheleri ve Önemli Olayları

youtube.com/watch?v=A9gBNYl0E_c

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, Neolitik kanalında yayınlanan, bir eğitimci tarafından sunulan Kurtuluş Savaşı hakkında hazırlanmış kapsamlı bir eğitim içeriğidir. Sunucu, lise derecesinde sınava yönelik bilgiler vermektedir.
Video, Kurtuluş Savaşı'nın üç ana cephesini (Doğu, Güney ve Batı) detaylı olarak anlatmakta ve önemli tarihsel olayları kronolojik olarak ele almaktadır. Doğu cephesinde Kazım Karabekir Paşa'nın komutasındaki ordu, Güney cephesinde Kuvayi Milliye ile yapılan mücadeleler ve Batı cephesinde İsmet Paşa'nın komutasındaki düzenli ordu ile Yunanlılarla yapılan savaşlar (İnönü savaşları, Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük Taarruz) anlatılmaktadır.
Videoda ayrıca Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü ve Fevzi Çakmak gibi dönemin önemli şahsiyetlerinin stratejik kararları, diplomatik gelişmeler (Moskova Antlaşması, Londra Konferansı, Ankara ve Kars Antlaşmaları), Lozan Barış Antlaşması ve Atatürk'ün "hattı müdafaa, ekonomik ilerleme ve milletin ilahi olduğu" ilkesi gibi önemli konular da ele alınmaktadır. Video, tarihin kaynaklara dayanarak anlatılması gerektiğini vurgulamakta ve İzmir Marşı hikayesiyle sona ermektedir.

00:09Kurtuluş Savaşı'nın Cepheleri: Video, Kurtuluş Savaşı'nın tüm cephelerini hızlı bir şekilde anlatacak ve Sakarya Meydan Muharebesi'nin kısa hikayesini paylaşacak.
Videolar, İngiliz, Amerikan ve Alman arşivlerinden bulunan birinci dünya savaşında ve Kurtuluş Savaşı'nda çekilmiş video kayıtları içerecek.
Videolarda çoğunlukla ses olmadığı için müzik ve seslendirme ekleniyor, izleyicilerin yorumları ve bayrakları dikkatle incelemeleri önemlidir.
02:48Doğu Cephesi: Çanakkale Savaşı kazanıldıktan sonra Rusya çekildi ve Bolşevik ihtilali oldu, Kurtuluş Savaşı'nda ise Ruslarla savaş yapıldı.
Doğu Cephesi'nde 1919-1921 yılları arasında Osmanlı'dan kalan düzenli ordu ile Kazım Karabekir Paşa komutasında Ermeniler ve Gürcülerle savaş yapıldı.
1920'de Gümrü Antlaşması imzalandı, bu Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin ilk siyasi antlaşmasıydı ve Aras Nehri ile Çaldır Gölü sınır kabul edildi.
06:58Güney Cephesi: Güney Cephesi'nde düzenli ordu yoktu, Kuvayi Milliye vardı ve üçe ayrılıyordu: Urfa, Antep ve Maraş.
Urfa lideri Ali Saip Bey, 1924'te Şanlı ünvanını aldı ve 2016'da İstiklal Madalyası aldı.
Antep lideri Şahin Bey lakaplı Sait Bey, 1921'de Gazi ünvanını ve 1928'de İstiklal Madalyası aldı.
Maraş lideri Sütçü İmam lakaplı Rıdvan Hoca, 1921'de Gaziantep, 1924'te Kahramanmaraş, 1928'de Şanlıurfa ünvanlarını aldı ve 1925'te İstiklal Madalyası aldı.
10:36Batı Cephesi: Batı Cephesi'nde İngilizlerin desteğiyle Yunanlılarla mücadele edildi, ilk olarak Kuvayi Milliye vardı ve Gediz Muharebeleri oldu.
8 Kasım 1920'de Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk düzenli ordusu Batı Cephesi'nde kuruldu ve komutanı İsmet Paşa oldu.
Çerkez Ethem, Kuvayi Milliye lideri olarak düzenli orduya katılmak istemedi ve isyan çıkardı.
13:01Batı Cephesi Savaşları: Birinci İnönü Savaşı 6-10 Ocak 1921 arasında, İkinci İnönü Savaşı 23-31 Mart 1921 arasında oldu.
Eskişehir-Kütahya Savaşı 10-24 Temmuz 1921 arasında gerçekleşti, Birinci İnönü savunma, İkinci İnönü savunma, Üçüncü İnönü taarruz olarak adlandırıldı.
Sakarya Meydan Muharebesi 23 Ağustos-13 Eylül arasında yapıldı ve ardından Büyük Taarruz geldi.
15:37Birinci İnönü Savaşı ve Moskova Antlaşması: Birinci İnönü Savaşı, Türkiye Cumhuriyeti'nin TBMM'nin ilk düzenli ordusunun savaşıdır.
Moskova Antlaşması'nda Türkiye Cumhuriyeti ilk Misak-ı Milliye sınırlarından taviz veriyor ve Batum'u kaybediyor.
Sovyet Rusya, Türkiye'ye altın ve silah göndererek yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'ne destek oluyor.
17:45İstiklal Marşı ve Londra Konferansı: İstiklal Marşı yarışması düzenleniyor ve Mehmet Akif Ersoy'un yazdığı, İsmet İnönü'nün bestele olduğu marş seçiliyor.
Londra Konferansı'nda İtilaf Devletleri hem Osmanlı'dan hem de TBMM'den temsilci çağırıyor ve Sèvres Antlaşması'nı imzalatacaklar.
TBMM, Sèvres Antlaşması'na karşı çıkıyor ve İtalyanların özel daveti üzerine Londra'ya gidiyor.
19:10Afganistan Dostluk Antlaşması ve 1921 Anayasası: Afganistan ile dostluk antlaşması imzalanıyor ve arasında telgraf ve posta hattı kuruluyor.
1921 Anayasası (Teşkilatı Esasiye), Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk anayasasıdır ve "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" ilkesini benimser.
Anayasa'da yasama, yürütme ve yargı güçleri birliği olarak Meclis'e aittir, yani güçler ayrılığı yoktur.
20:35İkinci İnönü Savaşı ve Sakarya Meydan Muharebesi: İkinci İnönü Savaşı 23 Mart 1921'de gerçekleşiyor ve İtalyanlar Küçük Asya'yı boşaltıyor.
Fransızlar Zonguldak'a, Sakarya Meydan Muharebesi'nden sonra ise tamamen çekiliyorlar.
İngiltere ve Fransa Ege'yi bölüşemiyor, İngiltere Fransa'ya, Fransa ise Yunan'a veriyor.
23:44Kütahya-Eskişehir Muharebeleri ve Başkomutanlık Yetkisi: 10-24 Temmuz 1921 arasında Kütahya-Eskişehir Muharebeleri oluyor ve bu savaşlar savunma savaşıdır.
Bu dönemde başkomutanlık yetkisi Meclise aittir ve Atatürk'e üç aylık süreyle verilmiştir.
Tekalif-i Milliye emirleri halka çıkartılmıştır ve istiklal mahkemeleri kurulmuştur.
25:45Tekalif-i Milliye ve Kütahya-Eskişehir Muharebeleri: Tekalif-i Milliye emirleri kapsamında halk, eldeki malzemelerinin yarısını orduya teslim ediyor.
Bu malzemeler kayıt altına alınıyor ve memleket düzelince halka iadesi yapılıyor.
Kütahya-Eskişehir Muharebeleri kaybediliyor, ancak Mustafa Kemal Atatürk "Şimdiden kazandınız" diyerek moral veriyor.
28:48Sakarya Meydan Muharebesi'nde Ordunun Geri Çekilmesi: İsmet Paşa, ordunun Sakarya'nın gerisine, Eskişehir-Kütahya hattından yüz kilometre geri çekilmesini öneriyor.
İsmet İnönü, bu geri çekilmeyle halkın ne olacağı konusunda endişe duyuyor ve ordunun vatanın içine çekilmesinin yol ve ikmal yolları uzaması, halkın arasından geçmesi ve ordunun moralinin bozulması riskini taşıdığını belirtiyor.
Mustafa Kemal Atatürk, Napolyon'un Rusya'da yaşadığı gibi, düşmanı vatanın içine girerken yenmeye başlayacağını anlıyor.
31:42Sakarya Meydan Muharebesi'nde Ordunun Stratejisi: Sakarya Meydan Muharebesi'nde Mustafa Kemal Atatürk, İsmet Paşa ve Mareşal Fevzi Çakmak bulunuyor.
Yunan taarruzu karşısında ordunun bazı bölgeleri düşüyor ve Çaltepe'nin düşmesi durumunda savaşı kaybedileceği belirtiliyor.
Atatürk, ordunun normalde uzunluğu mütenasip bir mesafe geri çekilmesi yerine, her birliğin savunmasını tekrar sağlayabildiği yere kadar çekilmeye emrediyor.
34:13Sakarya Meydan Muharebesi'nde Yunan Ordusunun Yanlış Yorumu: Yunan ordusunun istihbaratı, Türk ordusunun geri çekildiğini ve bu hareketin mantıklı bir geri çekilme olduğunu düşünüyor.
Sakarya Meydan Muharebesi, dünya tarihinde süre bakımından en uzun meydan muharebesi olup yirmi iki gün yirmi iki gece sürüyor.
Yunan ordusu, Türk ordusunun geri çekilmesini birlik getirme yerine birlik kaydırma olarak yorumluyor ve bu durum onları yanıltıyor.
40:29Sakarya Meydan Muharebesi'nin Sonucu: Atatürk, yarın taarruza kalkacaklarını söylüyor ve İsmet İnönü'nün karşı çıkmasına rağmen bu kararını değiştirmiyor.
Yunan ordusu geri çekiliyor ve Kütahya-Eskişehir hattına geri dönmek zorunda kalıyor.
Atatürk, Sakarya Meydan Muharebesi'nden sonra askeri okullarda öğretilmesi gereken üç ilke belirliyor: "Bir hattı müdafaa yoktur, sattı müdafaa vardır", "Meydanda kazanılan savaş eğer bir ekonomik ilerleme ile taçlandırılamazsa hiçbir anlama gelmez" ve üçüncü ilke.
43:07Sakarya Meydan Muharebesi ve Atatürk'ün Ünvanları: 23 Ağustos-13 Eylül 1921 tarihleri arasında Sakarya Meydan Muharebesi Polatlı önlerinde gerçekleşmiştir.
Mustafa Kemal Atatürk, bu muharebede Mareşallik ve Gazi ünvanlarını almıştır.
Mareşallik ünvanı normalde üç meydan muharebesi kazanan komutanlara verilirken, Atatürk'ün bu ünvanı Meclis tarafından verilmiştir.
44:38Ankara Antlaşması ve Büyük Taarruz: 1921'de Fransızlarla Ankara Antlaşması imzalanmıştır.
Fransızlar Sakarya Meydan Muharebesi'nde Yunanlıların yenilgisini görünce Türkiye'den ayrılmışlardır.
Kars Antlaşması ile doğu cephesi tamamen kapatılmıştır.
45:23Büyük Taarruz Planı: Atatürk, Büyük Taarruz için detaylı bir plan yapmıştır.
Basına futbol maçı düzenleyerek ve çay partileri vererek "taarruz etmeyeceklerimiz" imajı yaratmıştır.
Ordunun hareket ederken tekerleklerini samanla sararak ses çıkarmamasını sağlamış, telgrafat hatlarını kesip yenilerini çekmiştir.
46:23Büyük Taarruz ve Sonuçları: 26 Ağustos 1922'de Büyük Taarruz başlamış, 30 Ağustos'ta zafer kazanılmıştır.
Yunanlılar Papusa-Kütahya-Eskişehir hattına çekilmiş, ancak Türk ordusu altı ay yerine altı günde bu hatı geçmiştir.
Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalanarak Yunanlılar denize dökülmüş, tüm harita üzerindeki iller alınmış ve İzmir'e kadar ilerlenmiştir.
47:29Barış Antlaşmaları: Mondros Ateşkes Antlaşması imzalanmış, ardından Lozan Barış Antlaşması ile Türkiye Cumhuriyeti resmi olarak tanınmıştır.
Lozan Barış Antlaşması 2023'te 100. yılına girecektir.
Tarihçiler arasında Lozan Antlaşması'nın 2023'te sona ereceği konusunda çelişkiler vardır.
48:58İzmir Marşı Hikayesi: Punta (bugünkü Alsancak) semtinde Yunan ordusu İzmir'e çıkarken, İtalyan metropoliti İtalfos eteklerinde zil çalarak "Türk kanı içenler sevaba girer" diyerek yere kapandı.
Yılmaz Özdil'in anlattığı hikayede, uzun boylu, siyah takım elbiseli bir delikanlı revolveriyle Efsun Alayı'nın bayrağını indirmiştir.
Kurtuluş Savaşı'nın ilk mermisi İzmir'de atılmış, son mermisi de İzmir'de atılmıştır.
51:12Tarihle İlgili Sonuç: Tarihimizle gurur duymalıyız.
Milletimiz aksi şeye çok çabuk inanır.
Kaynaklara, arşivlere ve belgelere dayanarak tarih yazarsak her şey daha güzel olur.

Kurtuluş Savaşı'nın Cepheleri ve Önemli Olayları

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir