Buradasın
Kurtuluş Savaşı Döneminde Türk Esirlerinin Yaşadığı Zorluklar
youtube.com/watch?v=SQt6fsYNELkYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Kurtuluş Savaşı döneminde Yunan işgalcilerinin Türk esirlerine uyguladığı kötü muameleleri anlatan bir belgesel formatındadır. İlk bölümde esirlerin yaşadığı kampların koşulları ve zorlukları aktarılmakta, ikinci bölümde ise Türk askeri komutanlarının esir tutulması konusunda bir konuşmacının anlatımı yer almaktadır.
- Video, 100 yıl önce 22 bin Türk esirinin (aralarında kadınlar ve çocuklar da) işgal bölgelerinde tutuklanıp 31 farklı esir kampına götürülmesiyle başlar ve Atina'daki Lucia kampı, Milos adası, Selanik'teki Beyaz Kale gibi çeşitli kamplardaki koşulları anlatır. İkinci bölümde ise Büyük Taarruz'un 100. yıldönümünde kendi vatanlarında esir tutulan generaller ve amirallerin yaşları, sağlık durumları ve yaşadığı zorluklar hakkında bilgiler sunulmaktadır.
- Videoda ayrıca esir tutulan komutanların anayasal haklarının çiğnendiği, mektuplarının geri gönderildiği ve ailelerinin haber alamadığı belirtilmektedir. Bu komutanların birinci ordu, hava kuvvetleri, V. süvari kolordusu ve askeri istihbarat gibi önemli birimlerin komutanları olduğu vurgulanmaktadır.
- 00:01Türk Esirlerinin Durumu
- Yüz yıl önce bugün yirmiiki binden fazla Türk esirdi, aralarında kadınlar ve yirmi kadar çocuk da vardı.
- İşgal bölgelerinde tutuklanan Türkler İzmir üzerinden otuzbir farklı esir kampına götürülmüşlerdi.
- Subaylar hücrelerde tutulurken, erler ve siviller taş ocaklarında, yol inşaatlarında ve tarlalarda köle gibi çalıştırıldı.
- 00:47Esir Kamplarının Koşulları
- En büyük esir kampı Atina'daki Lucia kampıydı, burada dörtbin kadar Türk tutuluyordu.
- Esirler çadırlarda barınıyor, her çadırda on kişi kalıyordu ve toprak zeminde yatıyorlardı.
- Günde iki defa yemek veriliyordu (fasulye, patates veya sardalya) ve çalışmaya giden kırk kişiden otuzbeş kişi dönüyordu.
- 01:29Lucia Kampındaki Zorluklar
- Dayak rutindi ve günlerce kan tüküre tüküre can verenler vardı.
- Tuvalet yoktu, çadırlardan beşyüz metre uzakta çukurlar vardı ve esirler kalaslar üzerinde dengede durmaya çalışarak ihtiyaçlarını görmeye çalışıyorlardı.
- Dizanteri yaygındı, bulaşıcı hastalığa kapılanlar aynı çadırda toplanıyordu ve hepsi ölünce çadırla beraber yakılıyorlardı.
- 02:23Türk Kızlarının Durumu
- Yunan subaylarının Anadolu'daki görevleri sırasında zorla hizmetli olarak kullandığı ve zorla Yunanistan'a getirdiği Türk kızları vardı.
- İsgalci subayların hevesi geçince Lucia kampına atılıyorlardı.
- Çok sayıda Türk kızının dinini değiştirdiler ve kiliselerde çalıştırıyorlardı.
- 02:56Milos Adası Esir Kampı
- Milos adasında esir kampı vardı ve gemiyle taşıma sırasında altıyüz kadar Türk denize atılmıştı.
- En fazla dörtyüz kişinin sığabileceği, hayvan dışkısıyla dolu, havalandırma penceresi bile olmayan ambara binsekizyüz kişi tıkmışlardı.
- Milos adasında ikibin civarında Türk tutuluyordu ve günde altı kişiye bir ekmek veriliyordu.
- 03:26Milos Adası Raporu
- Fransız firmasında mühendis olarak çalışan İsviçre vatandaşı ve Osmanlı vatandaşı Oscar Lusignan, Kütahya'da Türklerle birlikte esir alınmış ve Milos adası'na götürülmüştü.
- Kızıl Haç'ın çabalarıyla kurtarılan Oscar Lusignan, adadaki feci koşullarla alakalı olarak bir rapor hazırlayarak Kızılay'a verdi.
- Milos adası'na üçbinsekizyüz sivil esir götürülmüştü, altıyüz kadarını gelirken denize atmışlardı ve üç ay sonra sayım yapıldığında ikibindörtyüz'lü kalmıştı.
- 04:26Diğer Esir Kampları
- Selanik'teki Beyaz Kale, esir kamplarının aktarma istasyonuydu ve burada iki ay kalıp günde çeyrek ekmekten başka hiçbir şey yemeyen vardı.
- Korku Adası'nda esir kampı vardı, adeta imha kampıydı ve bu kampa getirilen her beş esirden dördü hayatını kaybetti.
- Lefkada adası'nda esir kampı vardı ve mezar taşından intikam alınırdı.
- 05:35Esirlerin Anıları
- Bir kişi, kitaplarında anlattığını ve Anadolu'daki öğretmenlere yüz binden fazla kitabı ücretsiz dağıttığını belirtti.
- Eskişehir'de esir düşen ve Kurtuluş Savaşı'ndan sonra mübadeleyle yurda dönebilen Niğdeli yedek subay Mehmet Rıfat, soruşturma komisyonuna anlattı.
- Lefkada adasına getirildiklerinde, adanın kalesinde tek tek seçtiler ve yüz kadar kişiyi zengin ahaliye para mukabilinde sattılar.
- 06:45Diğer Esir Kampları
- Sakız adası'nda esir kampı vardı, lütfedip çadır bile vermediler ve girişine nöbetçi dikip adeta hayvan gibi mağarada tuttular.
- Dedeağaç'ta esir kampı vardı, bin kişi tıkmışlardı ve sadece dört duvardan oluşan harabe bir binaydı.
- Girit adası'nda esir kampları vardı, Hanya'da ve Kandiye'deydi.
- 07:32Atina'daki Esir Kampları
- Atina'daki Parapigmata hapishanesi esir kampı olarak kullanılıyordu ve buradakilerin çoğu dizanteriden hayatını kaybetti.
- Atina'daki Palamidi hapishanesi düpedüz mezardı, zindanları yer altındaydı ve binyirmibir basamaklı merdivenle iniliyordu.
- Türk istihbaratının efsanesi Gavur Mümin lakaplı Üsteğmen Mümin Aksoy, bu mezarda onbir ay kalmış ve sağ çıkmayı başarmıştı.
- 08:36Yunan Esirlerinin Durumu
- Yunan esirler açısından durum, Türk esirlerine daima insan gibi davrandıklarıydı.
- Yirmibeş bin civarında Yunan esir vardı ve hapishanede veya esir kampında tutulmuyorlardı, Kızılay kontrolünde askeri garnizonlarda tutuluyorlardı.
- Türk hekimlerinin yanı sıra esir Yunan hekimler de görev yapıyordu ve esir taburları komutanlığı kurulmuştu.
- 09:18Yunan Esirlerinin Koşulları
- Esir generaller Kayseri'deydi, subaylar ve erler Kayseri ve Kırşehir'deydi.
- Esir erler yol inşaatlarında, ev inşaatlarında çalıştırılıyordu ve subaylar muaf tutulmuştu.
- Yemek ayrımı yapılmadı, Türk askeri ne yiyorsa Yunan esirlere de o verildi ve gül renginde üniforma, ayakkabı ve iç çamaşırı dağıtıldı.
- 10:12Yunan Başkomutanı Trikupis
- Kızıl Haç'ın uluslararası denetleme heyeti, esirimiz olan Yunan başkomutanı Trikupis ile görüştü.
- Trikupis bir yıl boyunca Kayseri'de tutuldu, esir kampı değildi, Kızılay kampıydı ve kapısında silahlı nöbetçi bile yoktu.
- Kurtuluş Savaşı'ndan itibaren Yunan basınının milliyetçi kanadı yıllarca uğraştı ama mübadeleyle ülkesine dönen Yunan esirler arasında kötü muamele gördük diyen bir kişi bile bulamadılar.
- 11:21Türk Generallerinin Esir Tutulması
- Büyük Taarruz'un yüzüncü yıldönümünde Türk generalleri kumpasla, sahte belge ve tanıklarla vatanlarında esir tutuluyor.
- Generaller bir yıldır dört metrelik beton kutularda hücrede tecrit yaşıyorlar.
- Esir tutulan generallerin yaşları 75'ten 91'e kadar değişiyor ve arasında kanser hastası, sonda ile yaşayan, baypaslı ameliyat olan, Parkinson hastası ve yürüyemeyenler bulunuyor.
- 12:39Esir Tutulan Generallerin Durumu
- Generaller bitkinlikten baygınlık geçirip yere yılanlar ve hastalandıklarında ailelerinin haberi olmuyor.
- Acilen hastaneye götürüldüklerinde hangi hastanede olduğu bile söylenmiyor.
- Eşleri mektup gönderirken sadece isim yazmaları gerekiyor, rütbeleri yazılırsa mektup teslim edilmiyor.
- 13:05Anayasal Hakların Çiğnenmesi
- Generallerin anayasal hakları çiğneniyor ve hukuk kasten ağırdan alınarak demir parmaklıklar arkasında ölsünler diye bekleniyor.
- Bu millet bu muameleyi düşman esirlerine bile yapmadı.
- Büyük Taarruzda kilit rol oynayan birinci ordu komutanı, Kuvayi Milliye'nin kartal müfrezesi, hava kuvvetleri komutanları, V. Süvari Kolordusu komutanı ve askeri istihbarat başkanı hapiste bulunuyor.