Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, kamu maliyesi disiplini kapsamında küreselleşmenin kamu maliyesine etkilerini anlatan bir eğitim içeriğidir.
- Video, küreselleşmenin ekonomik ve finansal yönlerini açıklayarak başlar, ardından küreselleşmenin kuramsal arka planını ve tarihsel gelişimini ele alır. Neoliberal iktisat yaklaşımının devletin ekonomideki rolünü nasıl etkilediği, kamu gelir ve harcama sistemlerindeki değişimler detaylı olarak incelenir. Özellikle vergi yapısındaki değişimler, sosyal ve yatırım harcamalarının azaltılması gibi konular üzerinde durulur. Video, küreselleşmenin kamu maliyesine etkilerini anlamak isteyenler için temel bilgiler sunmaktadır.
- 00:09Küreselleşmenin Tanımı ve Tarihsel Gelişimi
- Küreselleşme, ekonomik ve finansal boyutlarıyla mal, hizmet ve üretim faktörlerinin serbestleştirilmesiyle dünya ekonomisini oluşturan ekonomilerin bütünleşmesini ifade eder.
- Küreselleşme iki dönemde incelenebilir: 1870-1914 arası birinci küreselleşme dönemi ve 1970 sonrası ikinci küreselleşme dönemi.
- 20. yüzyılın son çeyreğinde ortaya çıkan küreselleşme döneminde neoliberalizm, klasik iktisat ilkelerini yeniden yorumlayan bir yaklaşım olarak ortaya çıkmıştır.
- 02:32Neoliberal Yaklaşım ve Devletin Rolü
- Neoliberal yaklaşım, devleti özgürlüklerin kısıtlayıcısı olarak görerek siyasal ve iktisadi alan arasında ontolojik bir ayrım getirmeyi amaçlar.
- Klasik dönemde devletin üç görevi vardır: toplumu korumak, adalet sistemini korumak ve altyapı işlerini gerçekleştirmek.
- Keynes, devlet kontrolünün genişlemesini desteklerken, neo-klasik iktisat piyasa başarısızlıklarını kabul ederek devlet etkinliğini bu çerçevede tanımlamıştır.
- 03:52Küreselleşme Sürecinde Devletin Rolü
- 1970'li yılların sonundan itibaren birçok ülkede devletin yatırımcı olarak etkinlik alanı azaltılmış, özel sektörün etkinlik alanı artmıştır.
- Finans sektörünün gelişimi ve küresel piyasaların genişlemesiyle büyüme ve finansal istikrar ön plana çıkmıştır.
- Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası gibi kurumlar serbestleştirmenin ve küreselleşmenin savunucusu olmuştur.
- 04:50Küreselleşmenin Kamu Maliyesi Üzerindeki Etkileri
- Günümüzde kamu mülkiyetinin özel sektöre getirilmesinden kamu-özel ortaklığına kadar geniş bir yelpazede özelleştirme uygulamaları yapılmaktadır.
- Sosyal harcamalar enflasyonla mücadelede bütçe disiplini için en temel kalem olarak değerlendirilmiş ve kısılmıştır.
- Küreselleşme kamu gelirlerini olumsuz etkilemiştir; doğrudan yabancı sermayeyi çekebilmek için vergi oranları düşürülmüş, gelir sisteminde ağırlık dolaylı vergilere kaymıştır.
- 05:51Küreselleşmenin Finansal Etkileri ve Sonuçlar
- Küreselleşmede hızlanan finansal akımlar ve sermaye kontrollerinin kaldırılması, para ve maliye politikalarının etkinliğini azaltmıştır.
- Sermaye kontrollerinin uygulanması önerileri, GİB İstikrar Programları ve Dünya Ticaret Örgütü düzenlemeleri ile yasaklanmıştır.
- Devletler iktisadi, kurumsal ve idari yapılarını dışa açık ekonomi ve serbestleştirilmiş piyasaların gereklilikleri doğrultusunda biçimlendirmiştir.