Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Fatma Hoca ve diğer eğitimciler tarafından sunulan KPSS ve YKS sınavlarına yönelik tarih dersi soru çözümlerini içeren bir eğitim içeriğidir.
- Videoda Türk tarihi konuları kapsamlı şekilde ele alınmaktadır. İçerik, Göktürkler döneminden başlayarak Anadolu Selçuklu Devleti, Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı sonrası Türk tarihi, Cumhuriyet'in ilk yılları ve 2025 KPSS lisans tarih sınavındaki sorulara kadar uzanan bir zaman çizelgesi sunmaktadır. Her soru için eğitimciler, metinleri analiz ederek doğru cevabı açıklamakta ve yanlış seçeneklerin neden yanlış olduğunu belirtmektedir.
- Videoda Osmanlı Devleti'ndeki görevliler, sınıflar, Fatih Sultan Mehmet'in uygulamaları, Tanzimat Fermanı, İkinci Meşrutiyet, Birinci Dünya Savaşı sonrası önemli olaylar, Lozan Antlaşması, Cumhuriyet'in ilk yılları, Marshall Planı, 1980 askeri darbesi gibi KPSS ve YKS sınavlarında sıkça çıkan konular ele alınmaktadır.
- Göktürklerin Savunma Politikası
- Tonyukuk, Göktürklerin bir defa mağlup olup şehirlerinin düşmesi durumunda kesin olarak yok olacaklarını belirtmiştir.
- Bilge Kağan, Çin'de olduğu gibi ülkesinde de şehirleri surlarla çevirtmek ve hisarlar yaptırmak istemiş, ancak Tonyukuk bunu reddetmiştir.
- Tonyukuk, Türklerin konar göçer bir millet olduğunu, savaş çıktığında dağlara çekilebilirlerini ve surlar düştüğünde şehrin düşmesiyle milletin yok olacağını vurgulamıştır.
- 03:19Anadolu Selçuklu Devleti'nden Bir Yerleşim Yeri
- İbn-i Batuta Seyahatnamesinde 14. yüzyılda Anadolu'daki bir yerleşim yeri, Türkmenlerle meskun ve Mısır, İskenderiye ve Şam tüccarlarının ticaret yaptığı belirtilmiştir.
- Beldenin üst tarafında Büyük Sultan Alaaddin Rumi'nin (Birinci Keykubat) eseri olan hayret verici bir kale bulunmaktadır.
- Bu yerleşim yeri Alanya'dır ve kalenin ismi Kalan Horoz Kalesi'dir.
- 05:11Nizamülmülk'ün Adalet Anlayışı
- Nizamülmülk, Siyasetname adlı eserinde bir kimsenin mahkemeye gelmek istememesi halinde ne kadar yüksek makam sahibi olursa olsun onun zorla mahkemeye getirilmesi gerektiğini ifade etmiştir.
- Nizamülmülk, toplumun ülkedeki adalet sistemine olan güvenini artırmayı, mahkemelerde toplumsal statüden kaynaklanan ayrıcalıkları kaldırmayı ve yargılama sürecinde devlet gücünü zorlayıcı olarak kullanmayı hedeflemiştir.
- Nizamülmülk'ün gerçekleştirmeyi hedeflediği söylenemez olan, farklı dil, din, ırk mensupları ortak hukuk sisteminde birleştirmektir.
- 06:54Osmanlı Devleti'nin İskan Politikası
- Osmanlı Devleti, Balkanlar başta olmak üzere fethettiği yerlerde kalıcılığını sağlamak için belli esaslar dahilinde iskan politikasını uygulamıştır.
- İskan politikası, konar göçer Türkmenlerin yerleşik hayata geçmesini kolaylaştırmak amacıyla uygulanmıştır.
- İskan edilenler belirli bir süre vergiden muaf tutulmuşlardır.
- 08:18Osmanlı Devleti'nde Şehremini
- Şehremini, Topkapı Sarayı'nın ihtiyaçları, tamiratı ve bakım işlerinden sorumlu görevliydi.
- Şehremini, saraya ve kamuya ait binaların onarım ve inşa işleriyle uğraşır, gerekli malzemeyi sağlar ve işçinin ücretlerini öderdi.
- Şehremini, sarayların yiyecek ve giyecek ihtiyaçlarını karşılar, haremin maaş ve masraflarını karşılar, inşaatta bulunan işçilerin başında dikilir ve saray kapılarının kontrolünü sağlardı.
- 09:29Osmanlı Devleti'nde Diğer Görevliler
- Çavuşbaşı, Divan-ı Hümayun'daki üyeleri karşılar, uğurlar, Divan çalışmalarının aksatılmasını engellemeye çalışır ve Divan üyelerine sunulan yemeklere gözcülük ederdi.
- Emiri Alem, saltanat sancaklarından sorumlu olan kişiydi ve hükümdarın bayrağını taşıyordu.
- Çarşıbaşı, Sultan'ın sofrasına konulan yemekleri ilk önce tadardı ki Sultan'ın zehirlenme ihtimalini önlemeye çalışırdı.
- 10:51Seyfiye Sınıfı
- Seyfiye, padişahın yaptırım gücünü temsil eden ve silah kullanma yetkisi bulunan zümreydi.
- Seyfiye sınıfına Kaptan-ı Derya, Vezir, Beylerbeyi ve Zaim mensuptu.
- Kazasker seyfiye sınıfında değil, ilmiye sınıfındaydı.
- 11:46Fatih Sultan Mehmet'in Uygulamaları
- Fatih Sultan Mehmet, devşirme sistemi ile yetişenleri yüksek makamlara getirerek mutlak gücünü pekiştirmek istemiştir.
- Harem'den evlenme usulünü uygulamış, güçlü ailelerle hanedanın akrabalık kurmasına mani olmak istemiştir.
- 15. yüzyılın ikinci yarısından itibaren kapıkulu ve tımar sistemlerinin geliştirilmesi, vezirlerinin çoğunun devşirme kökenli devlet adamlarından seçilmesi ve haremden evlenme usulünün getirilmesi gibi uygulamalar yapılmıştır.
- 12:50Padişahın Tuğrasının Yer aldığı Belgeler
- Osmanlı klasik döneminde Divan-ı Hümayun'da alınan kararlar mühimme defterlerine yazılırdı.
- Divan'da çıkan kararlar bu deftere kaydedilir, üzerine padişahın tuğrası çekilir ve ilgili makama gönderilirdi.
- Padişahın tuğrasının yer aldığı belgeler arasında nişancı tarafından hazırlanan belgeler, arz, mahsar ve berat (ferman) bulunurdu.
- 14:31Köprülü Mehmet
- Köprülü Mehmet, sadrazamlık görevine getirilmek için can güvenliği garantisi istemiştir.
- Köprülü Mehmet, sadrazam olunca yeniçeri disiplin altına almış, maliyeyi düzeltmiş ve Venediklerin Çanakkale'ye uyguladığı ablukayı kaldırmıştır.
- Köprülü Mehmet başarılı bir sadrazam olmuştur.
- 16:11Tanzimat Fermanı
- Sultan Abdülmecid'in emriyle Babıali'de ilmiye sınıfının ve devlet önde gelenlerin katıldığı meşveret meclisi toplanmıştır.
- Burada alınan kararlar belge olarak düzenlenmiş, padişah tarafından onaylanmış ve Mustafa Reşit Paşa tarafından Gülhane Parkı'nda yerli ve yabancı devlet ricali önünde törenle okunmuştur.
- Tanzimat Fermanı'nın diğer adı Gülhane Hatt-ı Hümayun'dur.
- 16:52İkinci Meşrutiyet Dönemi
- İkinci Meşrutiyet döneminde 23 Ocak 1913'te gerçekleşen Babıali baskını, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin yönetimde etkinliğinin artmasıyla ilgilidir.
- İttihat ve Terakki, orduya kendi yandaşlarını koyarak ikinci Abdülhamid yanlısı yaşlı subayları tasfiye etmiş, bu durum birinci Balkan Savaşı'na neden olmuştur.
- Baskın sırasında Harbiye Nazırı Nazım Paşa öldürülmüş ve Kamil Paşa zorunlu bir şekilde istifasını etmiştir.
- 18:57Tarih Soruları ve Cevapları
- İttihat Terakki Partisi'nin yönetimi tek ve hakim hale getirmesi, onların etkinliğini yönetimde artırmıştır.
- Birinci Dünya Savaşı sırasında Yıldırım Ordularına bağlı Yedinci Ordu Komutanı Mustafa Kemal Paşa ve kuvvetlerinin İngilizlere karşı savunma savaşları yaptığı cephe Çanakkale'dir.
- Damat Ferit Paşa'ya yapılan davet, Birinci Dünya Savaşı'nda yenilmiş olan devletlerin hiçbirine verilmemişken Osmanlı'ya bu imkanın verilmesini Ferit Paşa hükümetinin bir başarısı olarak göstermiştir.
- 21:39Amasya Görüşmeleri ve Malta Sürgünleri
- 20-22 Ekim 1919 tarihleri arasında gerçekleşen Amasya Görüşmelerine Mustafa Kemal Paşa Heyet-i Temsiliye adına katılırken, Bahriye Nazırı Salih Paşa Ali Rıza Paşa'nın kurduğu hükümetin temsilcisi olarak katılmıştır.
- Mütareke döneminde İngilizlerin Malta'ya sürgün ettiği kişilerin adı "Malta Sürgünleri"dir.
- İngilizler, Osmanlı Devleti'nde yetişmiş en önemli kişileri Ermeni Tehciri suçlaması üzerinden uluslararası bir arenada suçlu ilan etmek için bir kara liste oluşturmuş ve deneyimli komutanları Malta'ya sürgün etmişlerdir.
- 24:28Sivas Kongresi ve Milli Mücadele
- Sivas Kongresi'nde Hoca Raif Efendi amacın tam bağımsızlık olduğunu belirtmiş, Ahmet Nuri Bey ise "bizi kurtarın" diye yakınmanın utanç verici olduğunu ifade etmiştir.
- Mustafa Kemal Paşa, bu konunun daha çok içte ve dışta tam bağımsız olma hedefi doğrultusunda değerlendirilmesini istemiştir.
- Sivas Kongresi'nde manda ve himaye reddedilerek tam bağımsızlık hedefi belirlenmiştir.
- 25:58Birinci İnönü Savaşı ve Sonrası
- Birinci İnönü Savaşı'nda Türk ordusunun Yunan kuvvetlerinin ilerlemesini durdurarak zafer kazandığı günlerde gerçekleşen olaylardan biri Çerkez Ethem isyanının bastırılmasıdır.
- Fevzi Paşa, Londra Konferansı'na davet edildikleri sırada düşmanların son bir defa daha askeri yönden başarı elde etmek isteyeceklerini arz etmiştir.
- Fevzi Paşa'nın bahsettiği savaş, yedi gün yedi gece devam eden İkinci İnönü Savaşı'dır.
- 29:47Lozan Konferansı ve Türkiye'deki Gelişmeler
- Lozan Konferansı 17 Şubat 1923 tarihinde ara verilmiştir.
- Lozan Konferansı ara verildiğinde Türkiye'de Türkiye İktisat Kongresi toplanmış ve Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin yenilenmesi kararlaştırılmıştır.
- Mustafa Kemal Paşa, İsmet Paşa ile Eskişehir'de buluşarak Ankara'ya gelmiştir ve bu görüşme mecliste muhalifler tarafından eleştirilmiştir.
- 31:40Yeni Türk Devleti'nin Kalkınma Stratejisi
- Yeni Türk Devleti, ekonomik bağımsızlıktan ödün vermeden Türkiye'yi tarım, sanayi, ticaret ve ulaşım alanlarında kalkındırmayı gerekli görmüştür.
- Kalkınmak isteyen bir ülke için ithalatın teşvik edilmesi yerine planlı ekonomiye geçilmesi ve yerli sermayenin teşvik edilmesi önemlidir.
- 32:19Cumhuriyet Halk Partisi ve Serbest Cumhuriyet Fırkası
- Mustafa Kemal Paşa, Cumhuriyet Halk Partisi'nin kurucusu olup, bu fırkayı iki evladı gibi eşit davranacağını belirtmiştir.
- Mecliste tek parti olan Cumhuriyet Halk Partisi'nin hükümetin denetlenmesini zorlaştırdığı için Mustafa Kemal, Fethi Bey'i çağırarak cumhuriyetçiliğe ve laikliğe sadık bir parti kurmasını istemiştir.
- Fethi Bey, bu istek üzerine Serbest Cumhuriyet Fırkasını kurmuştur.
- 33:11Cumhuriyetin İlk Yıllarında Hukuk Alanındaki Düzenlemeler
- Cumhuriyetin ilk yıllarında hukuk alanında yapılan düzenlemelerden Medeni Kanunu ve Borçlar Kanunu İsviçre'den alınarak Türk hukuk sistemine uyarlanmıştır.
- Türk Ceza Kanunu İtalya'dan, Ticaret Kanunu ise Almanya'dan alınmıştır.
- 33:50Mustafa Kemal Paşa'nın Hukuk Anlayışı
- Mustafa Kemal Paşa, 1 Mart 1924'te TBMM'de kanunların ve adliye örgütünün aslın icatlarına aykırı bağlardan kurtarılması gerektiğini belirtmiştir.
- Medeni hukukta ve aile hukukunda takip edilecek yolun ancak medeniyet yolu olacağını, hukukta hurafelere bağlılığın milletleri uyanmaktan men eden en ağır kabustur demiştir.
- Bu konuşmalardan sonra 3 Mart 1924'te halifelik kaldırılmıştır.
- 35:25Nutuk'un Tarih Aralığı
- Mustafa Kemal Paşa, Cumhuriyet Halk Partisi İkinci Kongresi'nde 15 Ekim 1927 tarihinde başladığı ve altı gün boyunca okuduğu notu, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkışından başlamıştır.
- Nutuk'un son cümlesi "Muhtaç olduğun kudret damarlarındaki asil kanda mevcuttur. Dün, bugün, yarın ve daima burada" şeklinde olup, Adana'da sona ermiştir.
- 36:17Kasablanga Konferansı
- Müttefik devletler liderlerinden ABD Başkanı Roosevelt ve İngiltere Başbakanı Churchill'in arasında 14-24 Ocak 1943 tarihleri arasında bir araya geldikleri Kasablanga Konferansı'nda alınan kararlardan biri, Japonya'nın savaşa girmesini önlemek için faaliyetlerde bulunmak değildir.
- Konferans, İkinci Dünya Savaşı'nın bitmesine iki yıl kala toplanmış olup, Sovyetlerin savaş yükünü hafifletmek için yeni bir cephe açılması kararlaştırılmıştır.
- Türkiye'nin savaşa katılmasını sağlamak amacıyla askeri hazırlıklar yapmak ve mihver kuvvetlerinin kayıtsız şartsız teslim olunmasını sağlamak için mücadele etmek de alınan kararlardan biridir.
- 39:07Marshall Planı ve Sovyetler
- 5 Haziran 1947 tarihinde General George Marshall'ın Avrupa'ya kalkındıracak iktisadi bir yardım planının gerekli olduğunu açıklamasını, Birleşmiş Milletler Atom Enerji Komisyonu'nun atomun denetlenmesi konusunda raporunu Sovyetler tepkiyle karşılamıştır.
- 39:22Marshall Planı ve Avrupa Kalkınma Planı
- Marshall Planı Paris'te görüşüldü ve Avrupa Kalkınma Planı hazırlandı.
- 16 Nisan 1948'de Avrupa İktisadi İşbirliği Örgütü oluşturuldu.
- Batı bloğu ülkelerinin nükleer silahlanmayı kontrol altına almaya çalıştıkları ve ABD'nin ekonomik yardım planı örgütlenmesine öncü olduğu belirtiliyor.
- 40:361980 Askeri Darbesi
- 1980 askeri darbesini gerçekleştirenler, darbe yapma amaçlarından birinin demokrasinin önünü açmak olduğunu belirtmiştir.
- Siyasi partileri kapatma, anayasanın yürürlükten kaldırılması ve parlamentonun fesh edilmesi demokrasiye darbe vurmuştur.
- Bu uygulamalar demokrasinin önünü açmak yerine kapatmıştır.
- 41:14Kapanış
- 2025 KPSS Lisans Tarih soruları bu şekilde bitirilmiştir.
- Aklına takılan sorular için Instagram adresi üzerinden yardım istenebilir.