Buradasın
KPSS Vatandaşlık Bilgisi: Hukukun Temel Kavramları ve Yaptırımları
youtube.com/watch?v=_xlGl2hWw0IYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Avukat Kübra Tek Koçu tarafından KPSS sınavına hazırlanan adaylara yönelik hazırlanmış bir hukuk eğitim içeriğidir.
- Video, hukukun temel kavramlarını ve yaptırım türlerini kapsamlı şekilde ele almaktadır. İlk bölümde sosyal hayatı düzenleyen beş kural (din, ahlak, örf ve adet, görgü ve hukuk kuralları) ve hukuk kurallarının özellikleri anlatılırken, ikinci bölümde hukukta yaptırım kavramı ve maddi yaptırım türleri (ceza, cebri icra, tazminat, iptal ve hükümsüzlük) açıklanmaktadır. Son bölümde ise hükümsüzlüğün çeşitleri (mutlak butlan, nisbi butlan ve tek taraflı bağlamazlık) detaylı şekilde incelenmektedir.
- Video, KPSS sınavında vatandaşlık bilgisi dersinden beklenen dokuz sorunun çözümünde önemli olan ilk üniteyi kapsamakta ve bir sonraki derste devam edeceğini belirtmektedir.
- 00:06KPSS Vatandaşlık Bilgisi Dersi Tanıtımı
- Avukat Kübra Tek Koçu, KPSS'ye hazırlananlar için vatandaşlık bilgi dersleri hazırlamaktadır.
- Sınavda vatandaşlık bilgisi dersinden dokuz soru beklenmektedir ve bunları doğru yanıtlamak için dokuz üniteyi bitirmek gerekmektedir.
- Bu videoda ilk ünite olan "Hukukun Temel Kavramları" konusu ele alınacaktır.
- 00:51Sosyal Hayatı Düzenleyen Kurallar
- Sosyal hayatı düzenleyen beş adet kural vardır: din kuralları, ahlak kuralları, örf ve adet kuralları, görgü kuralları ve hukuk kuralları.
- İlk dört kuralın (din, ahlak, örf, adet ve görgü) hukuk kuralından farkı yaptırımı niteliğindedir; ilk dördünün yaptırımı manevi nitelikteyken hukuk kurallarının yaptırımı maddi niteliktedir.
- Hukuk kuralına aykırı davrandığınızda devlet size müdahale edebilirken, diğer kurallarda devlet müdahale edemez.
- 02:19Din Kuralları ve Ahlak Kuralları
- Din kuralları, Allah tarafından konulan emir ve yasaklar bütünüdür; din kuralına aykırı davrandığınızda günahkar sayılırsınız.
- Ahlak kuralları ikiye ayrılır: objektif ahlak kuralları (başkasına karşı nasıl davranılması gerektiğini belirtir) ve subjektif ahlak kuralları (kendi nefsine karşı nasıl davranılması gerektiğini belirtir).
- Örf ve adet kuralı, uzun zamandan beri yapılagelen kurallar bütünüdür; örneğin bayramlarda büyüklerle bir araya gelmek bir örf adet kuralıdır.
- 04:24Görgü Kuralları ve Hukuk Kuralları
- Görgü kuralı, bir kimsenin belirli bir olay karşısında, belirli bir yerde, belirli bir zamanda nasıl davranması gerektiğini düzenleyen kurallardır.
- Hukuk kuralları, bizi devletle karşı karşıya getiren kuraldır; hukuk kuralına uygun davranmazsanız devlet size maddi yaptırımlar uygular.
- Hukuk kurallarının özellikleri: genel nitelikte, nesnel nitelikte, soyut nitelikte, sürekli nitelikte ve kişilik dışıdır.
- 07:46Hukuk Kurallarının Amaçları
- Hukuk kuralının dört tane amacı vardır: barışı sağlamak, adaleti tesis etmek, oluşumlara cevap vermek ve güvenliği sağlamak.
- Hukuk kurallarının amaçları içerisinde mutlak eşitliği sağlamak yoktur; hukuk hiçbir zaman mutlak eşitlik peşinde değildir.
- Hukuk kurallarının amaçlarında kesinlikle adaleti tesis etmek vardır.
- 09:06Hukukta Yaptırım Kavramı
- Hukuk kuralının sosyal hayatı düzenleyen diğer kurallardan en önemli farkı yaptırımın maddi nitelikte olmasıdır.
- Yaptırım ikiye ayrılır: maddi yaptırım ve manevi yaptırım.
- Maddi yaptırım türleri: ceza, cebri icra, tazminat, iptal ve hükümsüzlüktür.
- 10:21Ceza
- Ceza için anahtar kelime "suç"tur; bir fiilin ceza alabilmesi için suç teşkil etmesi gerekir.
- Ceza iki türlü olabilir: hapis cezası veya para cezası.
- Hapis cezası üç türlü olabilir: süreli hapis cezası (bir aydan az, yirmi yıldan fazla olamaz), müebbet hapis cezası ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası (sıkı güvenlik rejimlerine göre çektirilir).
- Adli para cezası 1 ila 730 gün arasında olabilir ve her gün 20 TL ile 100 TL arasında bir parayla çarpılır.
- 12:25Cebri İcra
- Cebri icra için anahtar kelimeler "para borcu ödememe" ve "mahkeme kararına uymama"dır.
- Cebri icra, devlet gücüyle zorla yerine getirilir.
- Borç ödememe durumunda icra dairelerine başvurulur ve icra takipleri başlatılır.
- Mahkeme kararına uymama durumunda da icra dairelerine başvurulur ve icra memurları aracılığıyla karar yerine getirilir.
- 13:53Tazminat
- Tazminat ikiye ayrılır: maddi tazminat ve manevi tazminat.
- Maddi tazminat, bir kişinin cebinden para çıkmasına veya aktifinin azalmasına sebebiyet verildiğinde uygulanır.
- Manevi tazminat, bir kişinin kişilik değerlerine zarar verildiğinde uygulanır.
- Her iki tazminat türünün de karşılığı para olarak ödenir.
- 14:38İptal
- İptal, idarenin hukuka aykırı işlemleri olduğunda uygulanır.
- İptal prosedürü, idareye karşı bir yaptırımdır ve hukuk devleti olmanın gereğidir.
- 15:29Hükümsüzlük
- Hükümsüzlük en geniş yaptırımdır ve üç türlü olabilir: yokluk, butlan ve tek taraflı bağlamazlık.
- Yokluk, kurucu unsurun bulunmaması durumudur; kurucu unsur olmazsa hukuki işlem hiç doğmamış kabul edilir.
- Evlenme sözleşmesi örneğinde, gelin ve damat, yetkili bir resmi nikah memuru ve evet beyanları kurucu unsurlardır; bunlardan biri olmazsa evlilik yok hükmündedir.
- Butlan ikiye ayrılır: mutlak butlan (kesin hükümsüzlük) ve nisbi butlan.
- 17:54Mutlak Buttan Sebepleri
- Kanun, kardeş, anne-baba, dayı, hala, teyze ve amca gibi birinci, ikinci ve üçüncü derece yakın hısımların evlenmesini yasaklamıştır.
- Kişilik haklarına aykırılık, bir kişinin "hayatım boyunca hiç kimseyle evlenmeyeceğimi" taahhüt etmesi gibi durumlar mutlak butlanla batıl olur.
- Şekle aykırılık, taşınmaz satış sözleşmesinin tapuda resmi şekilde yapılması gibi kanun kurallarına uymama durumlarıdır.
- 19:33Mutlak Buttan Sebepleri (Devam)
- İmkansızlık, bir sözleşmenin gerçekleşmesinin imkansız olması durumudur (örneğin, sözleşmenin yapıldığı sırada taşınmazın yok edilmesi).
- Tam ehliyetsizlik, ayırt etme gücü olmayan kişilerin sözleşmeler yapması durumudur.
- Muvazza, bir başkasını aldatmak için aslında yapmadığınız bir işlemi yapmış gibi göstermek durumudur.
- 21:32Nisbi Buttan Sebepleri
- Nisbi buttan (iptal edilebilirlik), yanılma, aldatma, korkutma ve gabin (aşırı yararlanma) gibi sebeplerle meydana gelir.
- Yanılma, aldatma ve korkutma irade sakatlığı hali iken, gabin irade sakatlığı hali olmamasına rağmen nisbi buttan sebebi teşkil eder.
- Gabin, bir kişinin zor durumda kalmasından, tecrübesizliğinden veya bilgisizliğinden kaynaklanarak onu sömürmek durumudur.
- 23:34Tek Taraflı Bağlamazlık
- Tek taraflı bağlamazlık, işlemi küçük (ergin olmayan) veya kısıtlı (mahkemece kısıtlılık karar verilmiş) kişinin gerçekleştirmesi durumunda meydana gelir.
- Küçük ya da kısıtlı kişi kendisini borç altına sokan bir işlem tesis ediyorsa, bu işlem tek taraflı bağlamazlıkla sakat olur.
- Örneğin, dokuz yaşındaki bir çocuğun velisinin veya vasisinin onayını almadan tablet satın alması tek taraflı bağlamazlıkla sakat olur.