Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Esra Özkan Karaoğlu tarafından sunulan KPSS sınavına hazırlık dersinin bir bölümüdür. Öğretmen, video ders notlarıyla uyumlu bir şekilde ders anlatmaktadır.
- Video, vatandaşlık bilgisi dersinin KPSS'deki önemi ile başlayıp, hukukun temel kavramlarını detaylı şekilde ele almaktadır. İçerikte sosyal hayatı düzenleyen dört kural (din, ahlak, görgü ve hukuk kuralları) tanıtılmakta, özellikle hukuk kurallarının özellikleri ve amaçları örneklerle açıklanmaktadır.
- Videoda hukukun temel kavramları ünitesinin ilk bölümü anlatılmakta, subjektif ve objektif ahlak kuralları arasındaki farklar, görgü kuralları ve hukuk kurallarının diğer sosyal düzen kurallarından ayıran temel özellikleri (maddi yaptırımlara sahip olması) detaylı şekilde ele alınmaktadır. İkinci videoda maddi yaptırımların anlatılacağı belirtilmektedir.
- 00:10Vatandaşlık Bilgisi Dersine Giriş
- 2022 KPSS dönemi için sınav hazırlığına başlanmalı ve bu ciddi zamanı verimli bir şekilde geçirmek gerekiyor.
- Vatandaşlık bilgisi dersi, genellikle diğer derslerden farklı olarak okullarda görülmediği için öğrenciler tarafından önyargılı yaklaşılmaktadır.
- Öğrencilerin önyargılarını yıkmaları ve dersi genel kültür olarak değerlendirmeleri gerekmektedir.
- 01:44Dersin Önemi ve Yapısı
- Vatandaşlık bilgisi dersinde düzenli çalışma sonucu sınavda hiçbir soru kaçırmamak mümkündür çünkü soru kalıpları belli olup müfredatta ne varsa anlatılacaktır.
- Dersin adı yurttaşlık bilgisi veya anayasa olarak da geçer ve tüm adaylar için geçerlidir.
- KPSS'de toplam 15 soru çıkacak, bunların 9'u hukuk bilgisi (hukukun temel kavramları, anayasa hukuku ve idare hukuku) içinden gelecektir.
- 03:32Hukukun Temel Kavramları
- Hukukun temel kavramları kısmı, vatandaşlık dersini sevdirecek bir bölüm olup bol örnekli ve keyifli bir şekilde anlatılacaktır.
- Bu bölümde sosyal hayattaki kurallar, ahlaksızlık, haklar, aile ilişkileri, evlilik ve velayet gibi konular ele alınacaktır.
- Sınavda bu bölümden 2-3 soru gelecektir ve kaynaklarda detaylı soruların görüleceği normaldir.
- 04:45Anayasa Hukuku
- Anayasa hukukunda Türk anayasa tarihi, ilk anayasal belge, 1982 anayasasının ilkeleri ve değişmez maddeleri anlatılacaktır.
- Temel hak ve hürriyetler, yasama, yürütme ve yargı gibi devlet organları konuları ele alınacaktır.
- 2021 KPSS ile insan hakları hukuku anayasa hukukunun içine dahil edilmiş olup, bu bölümden 3 soru gelecektir.
- 05:56İdare Hukuku
- İdare hukukunda Türkiye Cumhuriyeti teşkilat yapısı, iller ve ilçelerin kurulması, vali ve kaymakam gibi konular anlatılacaktır.
- Belediye kurmak için gerekli nüfus, belediyenin karar organı, kamu tüzel kişileri ve memur olma koşulları ele alınacaktır.
- Bu bölümden de 2-3 soru gelecektir ve ders saati sayısı diğerlerine göre kısa olduğu için soru kaçırmamak önemlidir.
- 07:27Güncel ve Kültürel Gelişmeler
- Güncel bilgiler ve kültürel gelişmeler başlığı altında 6 soru gelecektir.
- Bu bölümde ucu bucağı olmayan sorular (yazar, eser, bilim adamı, filozof, uzay araçları gibi) sorulabilir.
- Güncel bilgilerle ilgili çalışmalar sosyal medya hesabında paylaşılacak ve yıl sonunda sınava doğru bir kitapçık hazırlanacaktır.
- 09:30Hukukun Temel Kavramları
- İlk ünite "Hukukun Temel Kavramları" veya "Temel Hukuk Bilgisi" olarak adlandırılır.
- Video ders notlarıyla uyumlu bir şekilde ilerlenecek ve konular bittikten sonra etkinlikler çözülecek.
- 10:00Sosyal Hayatı Düzenleyen Kurallar
- Sosyal hayatı düzenleyen dört kural vardır: din kuralları, ahlak kuralları, görgü kuralları (örf ve adet kuralları) ve hukuk kuralları.
- Sosyal hayat, insanların bir arada yaşadığı ve fikirlerin çatıştığı, isteklerin ortaklaşa değerlendirildiği bir hayat şeklidir.
- Sosyal hayatın düzen içinde, birlik ve beraberlik içinde sürdürülmesi için bu kurallara ihtiyaç vardır.
- 11:41Kuralların Özellikleri
- Her kural emir ve yasaklar içerir ve bu yasaklar çiğnediğinde bir tür tepki veya yaptırımla karşılık bulur.
- Din, ahlak ve görgü kurallarına uymazsanız manevi nitelikte tepkilerle (ayıplanma, dışlanma, kınama) karşı karşıya kalırsınız.
- Hukuk kurallarına uymazsanız devlet tarafından maddi yaptırımlarla (ceza, hapis, tazminat) karşı karşıya kalırsınız.
- 12:46Din Kuralları
- Din kuralı, Allah tarafından konulmuş, kutsal metinler ve peygamberler aracılığıyla insanlara iletilmiş emir ve yasaklar içeren kurallardır.
- Din kuralı hem Allah ile kulları arasındaki ilişkileri hem de kişiler arasındaki ilişkileri düzenler.
- Din kuralları dünyevi (namaz kılmak, oruç tutmak) ve uhrevi (hacca gitmek, zekat vermek) olmak üzere ikiye ayrılır.
- Din kuralına uymazsanız günahkar sayılırsınız ve yaptırım manevi niteliktedir.
- Din kuralı her yerde aynı değildir, farklı toplumlarda farklı anlaşımlara sahiptir.
- 17:38Ahlak Kuralları
- Ahlak kuralı, "iyi insan ol, kötü insan olma" diyen kurallardır.
- Ahlak göreceli bir kavramdır ve kişiden kişiye değişkenlik gösterebilir.
- Ortak değerlere göre bazı hareketler toplum tarafından ahlaksızca kabul edilebilir ve bu durumda tepkiler verilir.
- 19:53Subjektif ve Objektif Ahlak Kuralları
- Ahlak, iyi insan olma ve kötü insan olmama kavramlarını düzenler.
- Ahlak kuralları iki türdür: subjektif ahlak kuralları ve objektif ahlak kuralları.
- Subjektif ahlak kuralları kişilerin kendi nefislerine karşı nasıl davranmaları gerektiğini belirlerken, objektif ahlak kuralları kişilerin birbirlerine karşı nasıl davranmaları gerektiğini belirler.
- 21:51Subjektif Ahlak Kuralları Örnekleri
- Berk'in rüyasında Shakira'ya taciz etmesi subjektif ahlak kuralı kapsamında olur çünkü sadece kendisinin nefsinde gerçekleşir.
- Berk'in gerçek hayatta Shakira'ya taciz etmesi ise objektif ahlak kuralı kapsamında olur çünkü başkalarına karşı davranış içerir.
- Taciz hem ahlaksızlık hem de suç olarak değerlendirilir ve hukuk kuralları da bu duruma müdahale eder.
- 23:00Subjektif ve Objektif Ahlak Kuralları Arasındaki Farklar
- Yalan söylememek subjektif ahlak kuralıdır çünkü başkalarının yalan söylediğini bilmeğe imkan yoktur.
- Verilmiş söze sadık kalmak objektif ahlak kuralıdır çünkü başkalarını etkiler ve onlar tepki verirler.
- Subjektif ahlak kuralları (iyi insan olmak, yalan söylememek, kötü hisler beslememek) kendi nefsinde gerçekleşirken, objektif ahlak kuralları (yardımsever olmak, verilmiş söze sadık kalmak) başkalarına karşı davranışları belirler.
- 25:38Ahlak Kurallarına Uymama Sonuçları ve Görgü Kuralları
- Ahlak kurallarına uymama manevi yaptırımlarla cezalandırılır, toplum tarafından dışlanma ve kınama yaşanır.
- Görgü kuralları, belirli bir olay karşısında nasıl davranılacağını anlatan davranış kalıplarından oluşur.
- Görgü kuralı kitaplarında çorbanın nasıl içileceği, misafir gelince ne yapılacağı gibi konular ele alınır; örneğin eve gelen misafire ikramda üç kereden fazla ısrar etmek görgüsüzlüktür.
- 27:30Sosyal Düzen Kuralları
- Din, ahlak, görgü ve hukuk, sosyal hayatı düzenleyen kurallardır.
- Görgü kuralları zaman içinde değişir, örneğin çayı höpürdeterek içmek eskiden lezzetli demek iken şimdi farklı bir anlama gelmektedir.
- Her kıyafet her yerde giyilmez, uygun olmayan kıyafetler giyildiğinde toplum alaya alır ve manevi yaptırımlarla karşılaşılır.
- 29:24Hukuk Kurallarının Özellikleri
- Hukuk kuralları, diğer sosyal düzen kurallarından ayıran temel özelliği maddi yaptırımlara sahip olmasıdır.
- Hukuk kuralları geneldir, kişisel değildir ve soyuttur.
- Hukuk kuralları süreklidir, süreli değildir ve maddi yaptırımlı kurallardır.
- 35:03Hukukun Amaçları
- Hukuk kurallarının amaçları toplumda barış, adalet ve güvenlik sağlamaktır.
- Hukuk yeni oluşum ve gelişmelere cevap vermek için vardır, bilim ve teknoloji gelişimiyle birlikte hukuk da ayak uydurmalıdır.
- Hukuk kuralları genellik, nesnellik, kişilik dışı olma, soyutluk, süreklilik, maddi yaptırımlı ve bağlayıcı olma özellikleri taşır.