Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir hukuk akademisyeni tarafından KPSS sınavına hazırlanan öğrencilere yönelik düzenlenen medeni hukuk dersidir. Eğitmen, hukuk mezunu olduğunu belirterek dört günlük bir genel tekrar programı kapsamında ders anlatmaktadır.
- Videoda medeni hukuk konuları detaylı şekilde ele alınmaktadır. İlk olarak ölüm ve miras hukuku, ardından aynı haklar, tapu sicili, devlet sorumluluğu, ehliyetler (tam, sınırlı, kısıtlı ve sınırlı ehliyetsiz) ve hısımlık dereceleri gibi konular işlenmektedir. Eğitmen, 2013 yılından başlayarak çıkmış sınav sorularını çözerek konuları açıklamakta ve öğrencilerle etkileşimli bir şekilde dersi ilerletmektedir.
- Ders boyunca miras paylarının hesaplanması, saklı pay kavramı, tenkis (karşılıksız kazandırma) ve önalım hakkı gibi teknik konular örneklerle anlatılmaktadır. Ayrıca, sınırlı ehliyetlilerin borç altına sokacak işlemleri yapabilmeleri için yasal temsilcilerinden izin alması gerektiği gibi pratik bilgiler de paylaşılmaktadır.
- Soru Çözüm Kampı Tanıtımı
- Konuşmacı İşıl, KPSS A grubunda medeni, ceza, borçlar ve ticaret gibi hukuk alanlarında ders anlatıyor.
- Soru çözüm kampı kapsamında genel tekrar yapılacak ve dört derste medeni, borçlar, ticaret ve ceza konuları birlikte işlenecek.
- Derslerde çıkmış sorular üzerinden ilerlenecek ve konu tekrarı yerine soru çözümleri üzerinden bilgi aktarılacak.
- 01:30Ders Formatı ve Yöntem
- Konuşmacı, soruların çözümleri üzerinden nelere dikkat edilmesi gerektiğini ve eleyici soruları vurgulayacağını belirtiyor.
- Derslerde sorular çözülecek, anlamadığı konular tekrarlanacak ve vakti varsa bazı konuların üzerinden geçilecek.
- Sorular 2013'ten başlayarak 2016 veya 2017'ye kadar çözülecek, daha eski soruların sistemdeki değişikliklerden dolayı gerekli olmadığı belirtiliyor.
- 04:35Medeni Hukuk Soruları
- Medeni hukuktan bu zamana kadar altı soru çıkmış ve soru sayısı dörde veya beşe düşecek ancak dördün altına inmeyecektir.
- ÖSYM'nin soru sayısı açıklamasını pratikte göreceğimiz belirtiliyor.
- İlk soru "ölümle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?" şeklinde sorulmuş ve yanlış şık B şıkkı "ölümle birlikte ölenin cesedi kendiliğinden eşya niteliği kazanır" olarak belirlenmiş.
- 10:25Cesedin Eşya Olması
- Organ bağışı ve kadavra kullanımı, kişinin ölmeden önce ve sonra miraçlarının onay verdiği istisnai durumlardır.
- Ceset kural olarak bir eşya haline gelmez, ahlaka ve adaba aykırı olur.
- Genellemeler (hepsi, bütün ve benzeri ifadeler) genellikle yanlış olmaktadır.
- 12:47Karine Kavramı
- Karine, bilinen bir olaydan bilinmeyen bir olay için sonuç çıkartma işlemidir.
- Abi kar, aksi ispatlanabilen karinelerdir.
- Ölüm karinesi, mahallenin en büyük mülki amirinin ölümüne dair karar vermesi durumudur.
- 18:39Takma Ad ve Kişiilik Hakkı
- Takma ad, kişinin gerçek adını gizlemek için başkalarına karşı kullandığı adlardır.
- Kişiilik hakkı, devredilmez olanaklarımızı ifade eder.
- Lakap ve takma ad arasındaki fark, lakabın başkaları tarafından takıldığı, takma adın kişinin gerçek adını gizlemek için kullandığıdır.
- 19:29Ölüm Karinesi ve Miras
- Ölüm karinesinde kanunda belirlenmiş bir bekleme süresi yoktur.
- Ölüm karinesinde teminat istenmesi kanunda belirlenmemiştir.
- Ölüm karinesinde kişinin öldüğüne karar verildiği noktada evlilik kendiliğinden ortadan kalkar ve miras mirasçılara otomatik olarak intikal eder.
- 20:47Miras Hukuku Kuralları
- Ölüm karnesindeki kişi çıkıp gelirse, mirasçılar ellerinde kalan miras miktarını iade etmekle yükümlüdürler.
- Mirasçılar ellerinde mirastan geriye bir şey kalmadığını söylerlerse veya kalmadığı ortaya çıkarsa, iade yükümlülüklerinden kurtulurlar.
- Miras hukukunda hak kazanılmasında subjektif iyi niyet kuralları geçerlidir ve iyi niyetli mirasçılar ellerinde kalan miktarı iade ederek borçlarından kurtulurlar.
- 21:55Gayet Miras
- Ölüm karnesi alabilmek için dava açmak gerekir.
- Gayet miras, mirasçılara teminat göstermeleri karşılığında intikal eder ve ayrı bir dava açmaya gerek yoktur.
- Gayet miras davasını karar verecek mahkeme su hukuk mahkemesidir.
- 23:10Terk Sebebiyle Boşanma
- Terk sebebiyle boşanma davasında her fiilin ortak hayata son verecek şekilde gerçekleşmesi ve haklı bir sebebi bulunmaması gerekir.
- Süre dikkat tak sebebiyle ayrı yaşamanın en az altı ay sürmesi gerekir.
- Terk edilen eşin, terk olayını izleyen dört ayın sonunda hakime başvurarak terk eden eşe iftira bulunması gerekir.
- 28:42Miras Payları
- Miras hukukunda hem mirasçıların payları hem de saklı payları belirlenmiştir.
- Sağ kalan eşin durumu: alt soyuyla birlikte mirasçı olursa miras payının dörtte birini, anne ve babasıyla birlikte mirasçı olursa bir bölü ikisini, büyükanne ve büyük babaları ve onların çocuklarıyla birlikte mirasçı olursa üç bölü dördünü alır.
- Eğer büyükanne, büyük baba ve onların çocukları da yoksa mirasın tamamı eşe kalır.
- 32:01Miras Hukuku Temel Bilgileri
- Miras hukukunda alt soy varken üst soy mirasçı olamaz, bu nedenle ölen kişinin alt soyu varsa üst soy mirasçı olamaz.
- Ahmet'in yasal mirasçıları eşi ve oğlu olacaktır.
- Sağ kalan eş, alt soy ile birlikte mirasçı olduğunda mirasın bir bölü dördünü alır, kalan üç bölü dördü çocuklara eşit olarak paylaştırılır.
- 34:42Saklı Paylar
- Saklı paylar: altsoy için yasal miras payının yarısı, anne-baba için yasal miras payının dörtte biri, kardeşler için sekizde biri.
- Sağ kalan eş, altsoy ve anne-baba zümresi ile birlikte mirasçı olduğunda yasal miras payının tamamını, diğer hallerde ise dörtte üçünü alır.
- 2007 yılında Türk Medeni Kanunu'nda yapılan değişiklikle kardeşlerin saklı paylı mirasçılığı kaldırılmıştır.
- 40:12Aynı Haklar
- Aynı haklar, bir mal üzerinde doğrudan hakimiyet sağladığımız ve herkese karşı ileri sürebildiğimiz haklardır.
- Aynı haklar için malın belirli olması ve sınırlarının belli olması gerekir.
- Aleniyet ilkesi, malın kimin sahip olduğunu açık olması ilkesidir; taşınırlar için zilyetlik, taşınmazlar için tapu ile kanıtlanır.
- 42:13Aynı Hakların Özellikleri
- Aynı hakların en önemli özelliği hak düşürücü süreye ve zamanaşımına tabi olmamasıdır.
- Birlik ilkesi, aynı hakkın cismani olarak sınırları belli eşyalar üzerinde kurulabileceğini ve bu eşyanın bütün unsurlarını kapsadığını belirtir.
- Bir eşya satın alındığında, o eşyanın tamamlayıcı parçaları da birlikte satın alınmış olur, bu parçalar ayrıyeten satışa çıkarılmadıkça eşyanın parçası olarak kalır.
- 45:41Sınırlı Sayılılık İlkesi
- Sınırlı sayılılık ilkesi, kanunun aynı hakları tek tek saymasını ve bizim bunlar haricinde yeni aynı hak üretemeyiçimizi belirtir.
- Mülkiyet haricinde taşınırlar veya taşınmazlar üzerinde kendi kafamızla yeni bir aynı hak yaratamayız.
- Kanun belirli bir sayıda aynı hak tanımladığında, bunlarla idare etmek zorundayız ve kendi başımıza yeni hak yaratamayız.
- 47:08Tapu Sicili ve Devlet Sorumluluğu
- Tapu sicilinin yanlış tutulmasından dolayı devletin sorumluluğu kusursuz sorumluluk türlerinden biridir.
- Devletin sorumluluğunun söz konusu olması için tutulmasından doğan bir zararın bulunması gerekir.
- Tapu sicilindeki yanlış kaydı düzelttirmek için dava açma imkanı varsa, bu kaydın düzeltilmesi için yapılan giderler haricinde devletin sorumluluğuna gidilemez.
- Devletin sorumluluğunun doğması için tapu sürecinin tutulmasının hukuka aykırılık olması gerekmektedir.
- 51:09Devletin Tapu Sicil Sorumluluğu
- Gerekli kaydın yapılmasının ihmal edilmesi tapu sicilinin tutulması anlamına gelmediğinden devletin sorumluluğu söz konusu olmayacaktır.
- Devletin tapu sicilinin gereği gibi tutulmasından kaynaklanan zararlardan kusursuz olarak sorumlu olduğu belirtilmektedir.
- Devletin sorumluluğunun doğması için hukuka aykırı tutulma, zarar ve illiyet bağ gereklidir, ancak kusursuz sorumluluk olduğu için kusur gerekmez.
- 57:12Ehliyetler Hakkında
- Fiil ehliyetinin koşulları erginlik, ayırt etme gücüne sahip olmak ve kısıtlı olmamaktır.
- Gerçek kişiler fiil ehliyetine göre dört gruba ayrılır: tam ehliyetliler, sınırlı ehliyetliler, ehliyetlizler ve ehliyetliz olmayanlar.
- Sınırlı ehliyetliler (evliler ve yasal danışman atananlar) fiil ehliyetinin üç koşuluna sahiptir ancak bazı işlemleri için izin veya görüş almaları gerekir.
- 1:01:19Sınırlı Ehliyetsiz Kavramı
- Sınırlı ehliyetsiz olabilmesi için bir kişinin öncelikle ayırt etme gücüne sahip olması gerekir.
- Sınırlı ehliyet, kişinin kim olduğunu belirlerken ayırt etme gücünü sabit tutar ve diğer iki koşuldan birini katar, diğerini katmaz.
- Sınırlı ehliyetsiz, ayırt etme gücüne sahip ergin ama kısıtlanmış olanlar veya ayırt etme gücüne sahip kısıtlı da olmayan fakat henüz ergin olmayan küçük olanlardır.
- 1:02:29Ehliyet Grupları ve Benzetme
- Ehliyet grupları kahve benzetmesiyle açıklanabilir: tam ehliyetliler ve sınırlı ehliyetliler "üçü bir arada" (kahve, krema, şeker) olurken, sınırlı ehliyetsizler "ikisi bir arada" (kahve ve krema veya kahve ve şeker) olur.
- Tam ehliyetliler ve sınırlı ehliyetlilerde en önemli bileşen ayırt etme gücüdür, diğer iki koşul da var olmalıdır.
- Tam ehliyetsizler ise ayırt etme gücüne sahip olmayan kişilerdir ve diğer iki koşula bakılmaz.
- 1:06:30Sınırlı Ehliyetsizlerin İşlemleri
- Sınırlı ehliyetsizler kendilerini borç altına sokacak işlemleri tek başlarına yapamazlar.
- Sınırlı ehliyetsizler vasiyetname yapabilir, kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardan bazılarını kullanabilir, bağış kabul edebilir, nişan bozma hakkını kullanabilir ve hizmet eser sözleşmesi yapabilir.
- Sınırlı ehliyetsizler kendi serbest malları ile ilgili işlemleri yapabilirler ve karşılık olmaksızın kendilerini yükümlülükten kurtaran sözleşmeleri tek başlarına yapabilirler.
- 1:11:18Sınırlı Ehliyetsizlerin Yasaklanan İşlemleri
- Sınırlı ehliyetsizler kefil olmak, vakıf kurmak ve bağış yapmak gibi üç işlemi yasal temsilcilerinin izni olsa bile yapamazlar.
- Alacaklı sıfatıyla kefalet sözleşmesi yapabilirler çünkü bu durumda kendilerini borç altına sokmazlar.
- Sınırlı ehliyetsizler soy bağının reddi davasını açabilirler.
- 1:12:55Sınırlı Ehliyetliler ve İşlemler
- Sınırlı ehliyetsiz kişiler, kendini borç altına sokacak işlemlerini yasal temsilcisinin izni olmadan yaparsa, bu işlemin tek taraflı bağlamazlık ve yaptırımına tabi olacağı, işlem onay alınmadan yapıldıysa geçersizlikten bahsedileceği belirtiliyor.
- Sınırlı ehliyetliler alacaklı sıfatıyla ifade sözleşmesini tek başlarına yapabilirler, ancak trampa sözleşmesi gibi iki tarafa borç yükleyen ve karşılıklı edim gerektiren sözleşmeleri yasal temsilci onay vermeden yapamazlar.
- Trampa sözleşmesi yasal temsilciden izin almadan yapıldığında, askıda geçersizlikten ve tek taraflı bağlamazlık yaptırımına tabi olacaktır.
- 1:15:08Ehliyetlilerin Sorumluluğu
- Tam ehliyetsizlerin (örneğin ileri derecede akıl hastası) sorumluluğu hakkaniyet sorumluluğundan kaynaklanır; zengin bir akıl hastası zarar verdiğinde tazminat ödeme sorumluluğu vardır, fakir akıl hastası ise zarar verdiğinde sorumluluğu yoktur.
- Tam ehliyetsiz kişiler ceza hukukunda ceza alması durumu söz konusu olmaz, ancak tazminat sorumluluğu da yoktur, sadece hakkaniyet sorumluluğundan hareket edilir.
- Öğrenci olup olmama durumuna göre sınırlı ehliyetli belirlemesi yapılamaz, sınırlı ehliyetliler kanunda net olarak evliler ve kendisine yasal danışmanlar olarak belirtilmiştir.
- 1:18:41Yasal Danışman ve Yasal Temsilci
- Yasal danışman, kişilere belli konularda görüşü alınmak üzere atanmış kişidir, yasal temsilci ise bir velayet veya vasi olarak kanunda belirlenen ve kişi ile ilgili neredeyse bütün işlemleri yapmak üzere görevlendirilmiş kişidir.
- Yasal temsilcinin yetkisi velayet yetkisini kanundan, basit yetkisini bir mahkeme kararından alır.
- Danışman lafını gördüğümüzde sınırlı ehliyetli kişiyi, temsilci lafını gördüğümüzde sınırlı ehliyetsiz kişiyi algılamalıyız.
- 1:20:12Evlilerin Ehliyet Durumu
- Kurum sınavlarında evli kişilerin tam ehliyetli olarak alınıp alınmayacağı, medeni kanunun değişimiyle ilgilidir; 2001 öncesinde evliler tam ehliyetli olarak adlandırılırken, 2001'den sonra sınırlı ehliyetli olarak adlandırılmaya başlanmıştır.
- Sınırlı ehliyetliler aslında tam ehliyetlidir, üç koşuluna da sahiptirler; sadece bazı işlemler için bazı kişilerden onay almaları gerekir.
- Velayet yetkisi kanundan kaynaklanan otomatik bir yetkidir (örneğin ebeveynlerin çocukları için), vesayet ise mahkeme kararından kaynaklanan bir yetkidir.
- 1:22:28Vasi ve Kayyım
- Vasi, kişi ile ilgili bazı durumlarda, özellikle mal ve para yönetimi konularında, kişinin yetişememesi halinde atanan ekstra bir kişidir.
- Bir yıldan fazla hürriyeti bağlayıcı ceza alanlar da kısıtlanma sebeplerinden biridir ve bu durumda kişilere vasi tayin edilir.
- Vesyayet ve kayyımlık mevzularında denetim makamı olarak Asliye Hukuk Mahkemesi geçer, atayan ve görevden alan makam da Asliye Hukuk Mahkemesi'dir.
- 1:23:56Hısımlık Dereceleri Hesaplama Yöntemleri
- Hısımlık dereceleri hesaplarken alt soy üst soyda ve yan soyda farklı yöntemler kullanılır.
- Yan soyda derece hesaplamasında dört temel kural vardır.
- Alt soy üst soyda dereceler aradaki doğum sayısına göre belirlenir, sınavda şekil çizerek hesaplamalar yapılmalıdır.
- 1:26:19Yan Soyda Hısımlık Dereceleri Kuralları
- Kural 1: Yan soyda birinci derece hısımlık yoktur.
- Kural 2: Kardeşler arası hısımlık ikinci derecedendir.
- Kural 3: Amca, hala, dayı, teyze ve yeğenler arasında üç derece hısımlık vardır.
- Kural 4: Kuzenler arasında dört derece hısımlık vardır.
- 1:31:44Yan Soyda Hısımlık Hesaplama Uygulaması
- Yan soyda hesaplama yaparken dört kuralı unutmamak gerekir.
- Alt soy üst soyda hesaplama kolaydır, ancak yan soyda hesaplama zorluğudur.
- Kuzenin çocuğuna beş, torununa altı derece hısımlık şeklinde hesaplama yapılır.
- 1:33:43Yarım Kan Hısımlık
- "Anne bir kardeşi" veya "baba bir kardeşi" ifadeleri, annenin veya babanın ayrı olduğunu gösterir.
- Yarım kan kardeşlerle arasındaki hısımlık derecesi değişmez, sadece "yarım kan" veya "yarım soy" eklenir.
- Yarım kan veya yarım soy tabiri, aynı anneden farklı babadan veya aynı babadan farklı anneden doğmuş kardeşler arasında kullanılır.
- 1:36:12Vasiyetname ve Vakıf Kurma
- 15 yaşında vasiyetname yapabilirler.
- Vasiyetname yoluyla vakıf kuramazlar çünkü vakıf kurmak yasaklanmış bir işlemdir.
- Vakıf kurmak, kefil olmak ve bağış yapmak mal varlıklarına yönelik tedbir işlemleridir ve vasiyetname yoluyla yapılamaz.
- 1:37:16Aile Konutu Hakkında Doğru Bilgiler
- Aile konutu kavramı sadece eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin uygulandığı hallerde karşımıza çıkar.
- Aile konutu üzerinde eşlerin paylı mülkiyet hakkı yoktur ve tapu kütüğüne şer vermek gerekmez.
- Sağ kalan eş, miras payına mahsuben aile konutunun mülkiyetinin kendisine devredilmesini talep edebilir.
- 1:40:43Miras Hesaplaması Örneği
- Miras bırakan Ahmet'in ölümünden geriye kalan miras 100.000 TL, ancak ölümünden 6 ay önce yaptığı 200.000 TL'lik bağış da miras hesabına dahil edilir.
- Ahmet'in iki mirasçısı var: kızı Ayşe ve oğlu Oktay, her birinin saklı payı 75.000 TL'dir.
- Mirasçılardan önce saklı paylarını alırlar, geriye kalan miktarı (50.000 TL) Zeynep'ten talep edebilirler.
- 1:46:41Miras Hukuku Sorusu
- Ayşe ve Oktay, Zeynep'ten talep edebilecekleri 75'er bin lira saklı paylarını karşılamak için ölenin bankada kalan 100 bin lira paranın yarısını (50 bin lira) alırlar.
- Saklı payları tamamlamak için gereken kalan 25 bin lira, ölenin ölümünden bir yıl önce yaptığı karşılıksız kazandırmalardan (bağışlardan) denkleştirme miktarı olarak talep edilebilir.
- Kanun, ölenin ölümünden geriye dönük olarak bir yıl içerisinde yapılan karşılıksız kazandırmaların ense tabi olduğunu belirtiyor, yani mirasçılar sadece denkleştirme miktarını talep edebilirler.
- 1:50:20Yasal Önalım Hakkı
- Paylı mülkiyet, bir mala birden fazla kişinin belirlenmiş ama taksim edilmemiş paylara sahip olduğu mülkiyettir.
- Yasal önalım hakkı, paylı malı satmak isteyen kişinin önce paydaşlarına sorması gereken bir haktır.
- Cebri satış durumunda (haciz gibi) önalım hakkı kullanılamaz ve satışın üzerinden iki yıl geçtiğinde önalım hakkı düşer.
- Yasal önalım hakkı, hukuki işlemden değil, direkt Medeni Kanundan kaynaklanan bir hak niteliğindedir.