Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Elif Kendi Özer Özbek tarafından sunulan bir KPSS hukuk dersidir. Eğitmen, KPSS sınavına hazırlanan öğrencilere ticaret hukuku konusunu anlatmaktadır.
- Video, ticaret hukukunun üç alt bölümü (ticari işletme hukuku, şirketler hukuku ve kıymetli evrak hukuku) tanıtarak başlıyor ve özellikle ticari işletme hukukunun temel olduğunu vurguluyor. Türk Ticaret Kanunu'nun tarihsel gelişimi, ticari işletme kavramının dört temel unsuru (gelir elde etme amacı, süreklilik, bağımsızlık ve esnaf faaliyeti sınırını aşma) ve esnaf ile ticari işletmeler arasındaki farklar detaylı şekilde ele alınıyor.
- Videoda ayrıca esnaf ve tacirlerin ortak hükümleri (ücret isteme hakkı, malı hapsetme hakkı, rehin sözleşmesi kurabilme hakkı ve işletme adı kullanabilme hakkı) örneklerle açıklanmakta ve ticaret ünvanı ile işletme adı arasındaki farklar vurgulanmaktadır. Video, bir sonraki bölümde ticari işletmelerin farklı başlıklarının inceleneceği bilgisiyle sonlanmaktadır.
- Ticaret Hukuku Dersinin Önemi ve Yapısı
- Ticaret hukuku özel hukuk dallarından biridir ve KPSS'de özel hukuk dallarından her birinden altı soru gelmektedir.
- Ticaret kanunu altı alt bölümden oluşur ancak KPSS ve kurum sınavlarında sadece üç alt bölüm (ticari işletme hukuku, şirketler hukuku ve kıymetli evrak hukuku) sorulmaktadır.
- KPSS'de her alt bölümden iki soru sorulmakta ve ticaret hukuku dersi diğer hukuk derslerine göre daha kolay ve bilgi odaklıdır.
- 03:09Ticaret Hukuku Sistemleri
- Ticaret hukuku, diğer kanunlar gibi merkezinde bir kavram alarak kurallarını şekillendirmiştir.
- İlk sistem olan subjektif sistem merkezinde tacir kavramını almış, ancak bu sistem adi işleri dışarıda bırakarak çökmüştür.
- İkinci sistem olan objektif sistem merkezinde ticari işlem kavramını almış, ancak bu da adi işleri dışarıda bırakarak yetersiz kalmıştır.
- 07:31Modern Ticaret Hukuku Sistemi
- Günümüzde geçerli olan modern sistem (ticari işletme esası sistemi) merkezinde ticari işletme kavramını almıştır.
- Ticari işletme kavramı sayesinde tacir, esnaf ve adi kişilerin yaptığı işler de ticari iş olarak kabul edilmekte ve ticaret hukuku kuralları onlara da uygulanmaktadır.
- Yazılı ticaret hukuku kuralları orta çağlardan beri mevcuttur, ancak ticaret kuralları kendileri insanlığın başlangıcından itibaren vardır.
- 09:34Türk Ticaret Kanunu'nun Tarihi Gelişimi
- İlk Türk Ticaret Kanunu (TTK) 1926 tarihinde kabul edilmiş ve 1927'de yürürlüğe girmiştir.
- İlk TTK karma sistemle oluşturulmuş, subjektif veya objektif sistem benimsememiştir.
- 1956 tarihli TTK modern sistemle oluşturulmuş ve merkezine ticaret etme kavramını almıştır.
- 10:44Güncel Türk Ticaret Kanunu
- En son köklü TTK değişikliği 1 Temmuz 2012'de yaşanmıştır ve 2012 tarihli TTK yine modern sistemle oluşturulmuştur.
- Şu anda 61/2 sayılı TTK uygulanmaktadır ve maddelerde ara ara değişiklikler olmasına rağmen komple kanun değişikliği 2012'de yapılmıştır.
- ÖSYM sınavlarında "Türk Ticaret Kanunlarında uygulanan ticaret tutku sistemi aşağıdakilerden hangisidir?" gibi sorular sorulabilir.
- 12:42Ticari İşletme Kavramı
- Ticari işletme, kar sağlamayı amaçlamak (gelir elde etmeyi) ilk unsuru olarak taşır.
- Ticari işletme, sürekli ve devamlı faaliyet göstermeyi amaçlayan bir işletmedir.
- Ticari işletme bağımsızlık özelliğini taşımalı ve esnaf faaliyeti sınırını aşmalıdır.
- 15:07Ticari İşletmenin Özellikleri
- Kar sağlamayı amaçlamak, kar sağlamak değil, kar sağlamayı amaçlayarak işe başlamak demektir.
- Süreklilik, devamlılık unsuru ticari işletmenin sürekli faaliyet göstermesini gerektirir.
- Ticari işletme ile esnaf işletmesinin temel farkı, ticari işletme esnaf faaliyeti sınırını aşmasıdır.
- 17:31Süreklilik Unsuru
- Süreklilik, işletmenin 365 gün faaliyet göstermesi anlamına gelmez; kayak merkezleri gibi mevsimsel işletmeler de süreklilik unsuru taşıyabilir.
- Hafta sonları kapanan işletmeler de süreklilik unsuru taşıyabilir, önemli olan belirli periyotlarda aynı faaliyeti göstermektir.
- Ticari işletmeler sürekli faaliyet gösterirler ama daimi değildirler; daimilik sonsuzluğu ifade ederken, ticari işletmeler iflas edebilir, devredilebilir veya kapatılabilir.
- 20:20Bağımsızlık Unsuru
- Bağımsızlık, kimsenin emir ve komutası altında olmadan, kimseden direktif almadan işletme ile alakalı kararları kendi kendine alabilme yeteneğidir.
- İşletmeyi yöneten tacir, işletmesi ile alakalı kararları birebir tek başına kendisi alabilmelidir.
- Şubeler merkeze bağlı hareket eder, merkezden emir ve direktif alır, bu nedenle bağımsızlık unsuru taşımadığı için ticari işletme olamazlar.
- 22:29Esnaf Faaliyeti Sınırını Aşmak
- Ticari işletmeye daha doğrusu bir işletmeye ticari işletme diyebilmemizi sağlayan en önemli özellik, esnaf faaliyeti sınırını aşmaktır.
- Kazanç sınırı 2021 yılı için yıllık 240 bin TL'dir; bu miktarın altında kalan işletmeler esnaf işletmesi, üzerinde çıkanlar ticari işletmedir.
- Kazanç sınırını belirleyen bakanlar kurulu artık yoktur, bu sınırın değiştirilmesi halinde cumhurbaşkanı tarafından belirlenir.
- 25:06Ticari İşletmenin Taşıması Gereken Unsurlar
- Bir ticari işletmenin taşıması gereken dört unsuru vardır: gelir elde etmeyi amaçlayarak faaliyet göstermek, sürekli faaliyet göstermek, bağımsızlık unsuru taşımak ve esnaf faaliyeti sınırını aşmak.
- Bu dört özellik birlikte varsa açılan işletme ticari işletmedir.
- Bağımsızlık unsuru taşımayan bir işletme, diğer unsurlar olsa bile ticari işletme olamaz.
- 27:03Esnaf İşletmesi ve Esnaf Tanımı
- Esnaf, gezici veya sabit olmak üzere kazancı belirli bir sınırın altında kalan, sermayesi bedeni gücüne ve emeğine dayanan, sanat veya ticaretle uğraşan kişidir.
- Esnafın kazancı genellikle sadece boğazını doyurmaya yeten seviyededir ve bu, ticari işletmelerden temel farkını oluşturur.
- Terzi gibi meslekler hem esnaf hem de ticari işletme olabilir, bu ayrımı yapabilmek için kişinin kazancını bilmek gerekir.
- 28:54Esnaf İşletmelerinin Özellikleri
- Esnaf işletmelerinde esnaf tarafından işletilen yerler ticari defter ve belge tutma yükümlülüğüne tabi değildir.
- Esnaf işletmeleri basit usulde vergilendirilir ve bazen vergiden muaf olabilir, bu ise ticari işletmelerde mümkün değildir.
- Bir işletmenin esnaf olup olmadığını belirlemek için kazancını, vergi durumunu veya defter tutma şeklini bilmek gerekir.
- 30:37Esnaf Örnekleri
- Hamallar kesinlikle esnafdır çünkü kazancı yıllık 240 bin TL'nin altında kalır ve bedensel gücüyle çalışırlar.
- Simitçiler de net esnaf örneğidir, özellikle köşe başı ve sokakta tablasıyla gezen simitçiler hem gezici hem de sabit olabilirler.
- Pazarcılar da belgelendirilmiş kazanç açısından esnaf olarak değerlendirilir, ancak kesinlikle 240 bin TL'nin üzerinde kazanabilirler.
- 32:50Esnaf ve Tacir Hakkında
- Ticari işletmeyi işleten kişiye tacir, esnaf işletmesini işleten kişiye esnaf denir.
- Hem esnaflara hem tacirlere ortak uygulanan dört mevzuat hükümlü vardır.
- 33:47Esnaf ve Tacirin Ortak Hükümleri
- Esnaflar ve tacirlerin ortak hükmü olan ücret isteme hakkı, yapılan işin karşılığında ücret talep etme hakkıdır.
- Ücret ödenmediğinde hem esnaflar hem de tacirler malları hapsedebilirler, yani ücreti ödemeyen kişiye malları teslim etmeyebilirler.
- Hapis hakkı medeni kanun hükmüdür ve sadece esnafla tacirlere değil, birçok kişi için geçerlidir.
- 35:44İşletme Üzerinde Rehin Kurma Hakkı
- Hem esnaflar hem de tacirler işletmeleri üzerinde rehin sözleşmesi kurabilirler.
- Ticari işlemlerde taşınır rehni kanunu kapsamında, tacirler ticaret rehini kurabilirler.
- Esnaflar da işletmelerinin rehini verirlerse, ticari işlemlerde taşınır rehni kanunundaki hükümlere göre rehini kurmuş olurlar.
- 36:48İşletme Adı ve Ticaret Ünvanı
- Hem esnafların hem de tacirlerin ortak hükmü olan işletme adı kullanabilme hakkı isteğe bağlıdır.
- Tacirler için ticaret ünvanı zorunludur ve kanuna uygun olarak seçilmelidir.
- Ticaret ünvanı uzun ve karmaşık olabilir, bu nedenle işletmeler akılda kalıcılığı kolaylaştırmak için kısa işletme adları tercih edebilirler.
- 39:46İşletme Adı ve Ticaret Ünvanı Arasındaki Fark
- Ticaret ünvanı sadece tacirlere özgüdür, esnaflar ticaret ünvanı seçemezler.
- İşletme adı, ticaret ünvanına kıyasla daha kısa ve akılda kalıcı olabilir.
- Firma ticari faaliyetlerinde ve yazışmalarda ticaret ünvanını kullanmak zorunda iken, müşteri çevresine kendisini tanıtırken işletme adını kullanabilir.