Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Kontv televizyonunda yayınlanan bir röportaj programıdır. Programda sunucu, araştırmacı ve yazar Fatih Çıplak ile birlikte İRFA (İrfan Medeniyetler Araştırma) kurumu ve Konya'daki Mevlana kültürü hakkında sohbet edilmektedir.
- Röportajda Konya'nın manevi değeri, Şeb-i Aruz'un önemi ve Mevlana Celaleddin-i Rumi'nin gerçek anlamının nasıl anlaşılamadığı ele alınmaktadır. İRFA'nın Konya'daki faaliyetleri, klasik sanatlar, meşk ve sema ayinleri gibi dini faaliyetler ve Konya'nın kültürel değeri detaylı olarak incelenmektedir. Ayrıca, dervişlik kavramı, derviş çeyizi ve günümüz gençliği hakkında da bilgiler paylaşılmaktadır.
- Programda ayrıca Mevlana'nın isminin yanlış kullanıldığı, Konyalıların Mevlana'yı yeterince tanımadığı ve Mevlevilik'in seyr-i suluk ve dervişlerin ibadetleri hakkında bilinmesinin yetersiz kaldığı konuları da ele alınmaktadır. İRFA'nın Konya'daki konumu, "Konya'nın yüzünü" yansıttığı ve yurt içi-yurt dışı sanatçıların katıldığı etkinlikler hakkında bilgiler de paylaşılmaktadır.
- 00:24Programın Açılışı ve Konuk Tanıtımı
- Sunucu, Konya'da gerçekleşen güzel olaylar ve Konya Şeb-i Aruz haftasını tanıtıyor.
- Araştırmacı-yazar Fatih Çıtlak konuk olarak programda yer alıyor.
- İrfan Medeniyeti Araştırma ve Kültür Merkezi çalışmalarından ve Konya'daki etkinliklerden bahsedileceği belirtiliyor.
- 02:44Konya ve Kontv İlişkisi
- Fatih Çıtlak, Konya'ya geldiğinde Kontv ile yaptığı işbirliğini ve Konya'da hissettiği sıcakkanlılık duygusunu paylaşıyor.
- Konya'da Cenab-ı Pir'den sonra Kontv, Konya'nın vazgeçilmez bir vakıf kuruluşu olarak görülüyor.
- Sunucu, Konya Şeb-i Aruz'un 7-17 Aralık tarihleri arasında gerçekleştiğini ve bu günlerin maneviyatı ve güzelliği hakkında konuşacaklarını belirtiyor.
- 04:39Konya'nın Özel Yeri
- Konya'nın ayrı bir güzelliği olduğu vurgulanıyor ve bu durumun Şeb-i Aruz'ta özellikle belirginleştiği ifade ediliyor.
- Eskiden Konya'ya "Hz. Pir yatıyor burada, bu toprağa tüküremezsin" denildiği anlatılıyor.
- Konya'nın dindar ve muhafazakar algısının sadece etiket olarak değil, gerçek bir yaşam tarzı olarak algılanması gerektiği vurgulanıyor.
- 06:37Hz. Pir ve Konya İlişkisi
- Hz. Pir'in Konya'yı birleştirdiği ve gidişiyle "bir gün bu alemden gideceksin" mesajı verdiği belirtiliyor.
- Sunucu, bir meczup hikayesi anlatmak istediğini söylüyor.
- Hikayede, meczupun caminin bir köşesinde durup cenazelere baktığı ve cenaze gittiğinde "hu" dediği anlatılıyor.
- 07:12Meczup Hikayesi
- Konuşmacı, bir meczup çocuğun babasının cenazesini taşıyışını anlatıyor.
- Meczup çocuk, babasının cenazesine "yuh" diye seslenince, babası da ona "sen de benim gibi giderse yuh deme" demiş.
- Meczup çocuğun kendisi de öldüğünde, babasının tabutunun üstünden doğrulup "baban gibi gidiyorsan bana da yuh deme" demiş.
- 08:45Kültür Mantarı Kavramı
- Konuşmacı, "kültür mantarı" kavramını tanımlıyor ve bunu köklerimize işaret etmeyen, sadece Mevlana gibi romantik ifadeler kullanan kişilere uyguluyor.
- Gerçek bir dindarın sadece şiir gibi dinlemekle yetinmemesi, bu güzellikleri özümsemesi ve ahlak olarak yansıtması gerektiği vurgulanıyor.
- Konuşmacı, geçmiş senenin konusu kardeşlik olduğunu, bu senenin konusu ise selam olduğunu belirtiyor.
- 10:00Şeb-i Arus Törenleri
- Şeb-i Arus törenlerinde insanlar "selametle gidin" diyerek birbirlerine selam bırakıyorlar.
- Konuşmacı, sadece "ne güzel gitmiş" diyerek dedikodularla geçmeyen, gerçek kültürün kalması gerektiğini vurguluyor.
- Konuşmacı, senelerdir Deniz Basında ve televizyonda Mevlana Celaleddin-i Rumi anma gecesi törenlerine davet edildiğini ve bu törenlerde "dün dün deydi, yarın ise meçhul" klişesinin tekrar edildiğini anlatıyor.
- 12:31Mevlana Terbiyesi
- Konuşmacı, Mevlana terbiyesiyle hiçbir kimsenin aleyhinde konuşmadıklarını belirtiyor.
- Mevlana'nın mensupları olarak Kur'an-ı Kerim'in ayetlerini, güzelliklerini hiçbir hükmünü bozmadan yaşayamadıklarını söylüyor.
- Konuşmacı, kendisinin eksikliğinin dindar bir insan olarak duramadığını, ancak birlikte öğrenmek için Mevlana'nın ayetlerini okumak istediğini ifade ediyor.
- 13:09Mevlana'nın Anısına Dair Endişeler
- Konuşmacı, Mevlana'nın ismini kötü amaçlarla kullananlara ve Mevlana'nın ismini ürün satmak için kullandıklarına dikkat çekiyor.
- Mevlana'nın ismini dedikodular, iftiralar ve gıybetler için kullandığımızda, "Mevlana kasabı" yazan kişiden daha sorumlu olduğumuzu belirtiyor.
- Hz. Mevlana'nın ismini yanlış kullanmanın ahirette bile bitmeyecek bir dava haline gelebileceğini vurguluyor.
- 14:54Konyalıların Mevlana'ya Bakış
- Konyalıların hala Hz. Mevlana'dan korktuğunu ve Konya'da bile çocukların Mevlana'yı tanımadığını belirtiyor.
- Mevlana etkinliklerinde yurt dışından ve şehir dışından insanların çok fazla olduğunu, Konyalıların ise az olduğunu gözlemliyor.
- "Biliyoruz" ve "Elimiz altında" düşüncesinden kurtulup daha fazla öğrenmek gerektiğini vurguluyor.
- 16:37Mevlana'nın Anlamının Doğru Anlatılması
- Dışarıdan gelenlerin Mevlana'nın nasıl bir Müslüman olduğunu anlamak için gelip sorduğunu, onlara doğru anlatmanın önemini vurguluyor.
- Mevlana'nın "hamdım, piştim, yandım" sözünün, kendini yakarak insanları uyandıran bir zatı uyutmak için kullanmanın yanlışlığını anlatıyor.
- Mevleviliğin seyr-i suluk (yolculuk) ve dervişlerin ibadetlerini (evrad) bilmediğimizi, bu durumun garip olduğunu belirtiyor.
- 21:04Mevlana'nın Çağında Konya
- Mevlana'nın yaşadığı dönemde Konya'nın Moğol istilası karşısında, iç siyasi çekişmelerle ve dil karışıklığıyla zor durumda olduğunu anlatıyor.
- Mevlana'nın bu karışıklıkta sulh ve sukuna erişen, sultana bile doğruyu söyleyen ve cenazesinde yüzlerce insanın Müslüman olduğu bir zat olduğunu vurguluyor.
- Programın sonraki bölümlerinde Araştırma ve Kültür Merkezi'nde Irfa'da yapılan çalışmalardan bahsedileceğini belirtiyor.
- 22:45Irfa ve Programın Sonu
- Araştırmacı-yazar Fatih Çıplak'ın programda yer aldığını ve Konya'nın güzel özelliklerinden Irfa'nın yaptığı çalışmaların bahsedildiğini belirtiyor.
- Irfa'nın sabah dokuzda açılıp akşama kadar soluksuz yaşayabileceğimiz bir aleme dönüştürüldüğünü anlatıyor.
- Programda gastronomi ve turizm bölümündeki öğrencilerin Hanımeli mutfağında hazırladıkları yemeklerin sunulduğunu ve bunun Konya için güzel bir sunum şekli olduğunu vurguluyor.
- 24:36İRFA'nın Amacı ve Konumu
- İRFA, İrfan Medeniyetler Araştırma'nın kısaltması olup, aynı zamanda "yüksel" anlamına gelmektedir.
- İRFA'nın amacı Konya'nın kabiliyetini, markasını ve değerini daha yukarılara taşımaktır.
- İRFA, İstanbul'da başlanmış ancak istimnaki meselesi nedeniyle takılmış olan bir projenin Konya'da vücut bulmasıdır.
- 26:37İRFA'nın Konya'daki Önemi
- İRFA, Konya'nın bir aynası olarak görülüyor; eksiklikleri düzeltme veya güzellikleri seyretme imkanı sunuyor.
- İRFA, Hz. Pir'in türbesi ile Mevlana Kültür Merkezi arasında, Konya'nın bir markası olarak yer almaktadır.
- İRFA, Konya'nın markasını ve değerini artırmak için çalışmaktadır.
- 28:46İRFA'da Yapılan Çalışmalar
- İRFA'da meşk yapılıyor ve günde 4-5 kere sema nedir anlatılıyor.
- Çocuklar için LED ekranlar kurularak sema ayininin anlamları gösteriliyor.
- İRFA, Konya'nın markasını artırmak için çalışırken, otantik tarzda eski usul meşk yapıyor.
- 30:45Kültür Bakanlığı ile İşbirliği
- İRFA, Kültür Bakanlığı ile ortak projeler yapıyor ve resmiyete intikal etmiştir.
- Kültür Bakanlığı, İrfan Meşleri topluluğunun tüm tekkelerde icra edilen çalışmalarını koruması altına almıştır.
- İRFA, kendi dedelerinin öz benliğine ait varlığını uygulamalı yazı, el yazmaları, otantik kıyafetler ve zikirleriyle ortaya koyuyor.
- 32:42İRFA'nın Eğitim ve Sosyal Değeri
- İRFA, bir medrese gibi bir yerdir; girdiğinizde her noktada bilgiler ve öğretiler alabilirsiniz.
- İRFA, modern çizgiler ve teknolojik imkanlarla klasik köklerde bulunan güzelliği yansıtmaya çalışmaktadır.
- İRFA'da düzenledikleri etkinlikler ücretsizdir ve Konyalılar bu etkinliklere katılarak meşk ve diğer faaliyetleri deneyimleyebilirler.
- 36:01İrfâ Projesi ve Niyetin Önemi
- İnsanlar İrfâ projesine gelenler, ön kabul ve aradıkları güzellik, nazariyat ve fikirle gelirler, bu da niyet amelini değiştirir.
- Bir hareketin alelade olmasıyla ibadet olması arasındaki fark niyetle anlaşılır; örneğin oturup kalkmak aleladedir, namaz için niyet edildiğinde namaz olur.
- İrfâ projesi için Pendik Belediye Başkanı Kenan Bey'in kulaklarını çınlattıkları ve projenin güvenliğinin de tercih edilen insanlardan oluşması gerektiğini belirttikleri söyleniyor.
- 37:15İrfâ'nın Değerlendirilmesi
- Konuşmacı, İrfâ'nın güzelliğini kendisinin değil, Konyalıların anlatmasını istediğini belirtiyor.
- Güzelliğe karşı "güzel demenin bir alemi yok" diyerek, güzelliğin kendini gösterdiğini ve paylaşmak için beklemelerini söylüyor.
- Konuşmacı, İstanbul'daki programlarını iptal ederek Konya'da olmak istediğini ve beş-altı gün burada kalacağını belirtiyor.
- 38:29Yurt Dışından Sanatçılar
- İrfâ'ya İran'dan, Litvanya'dan ve Türkiye'den sanatçılar katılmış.
- Konuşmacı, "devenin büyüğü ahırda" tabirini kullanarak İrfâ'nın çok şey içerdiğini ve yeni yeni kurtuldukları bir durum olduğunu belirtiyor.
- İrfâ'nın aynasında Konya'nın yüzünü ve sahip oldukları güzellikleri görmek için bakmayı tavsiye ediyor.
- 39:52İrfâ'daki Etkinlikler
- İzleyicilerden gelen mesajlarda Fatih Çıtlak'ın Konya'ya hoş geldiğine ve onu "hakikati eğip bükmeden anlatan gönül insanı" olarak tanımlamaları var.
- İrfâ'da Cumartesi günü sema ve meşk hakkındaki konferanslar, bazen de ilahi ve kaside okunuyor.
- İrfâ'da halkın kendileriyle buluştuğu, selfie çektirildiği ve sohbet ettikleri belirtiliyor.
- 41:20İnsan İlişkileri ve Değerler
- Konuşmacı, kendisini protokol insanı olarak algılayanların olduğunu ama bunu pek beceremediklerini belirtiyor.
- Rahmetli hocasının "adam olabilirsen ne ala er kişi niyetine seni öteki tarafa gönderirler" sözünü aktarıyor.
- "İmaj hiçbir şeydir, sen susuzluğunu dinle" sözüyle birlikte, Konya'da kucaklaşmanın önemli olduğunu vurguluyor.
- 42:41Eski Sözler ve Değerler
- Eskilerin "biz tükenmez bir soyuz, kim ne derse biz oyuz" sözünü aktarıyor.
- "Erenlerin çoktur yolu, cümlesine dedik beli koy desinler bize, deli uslu'dan yedir" sözüyle birlikte, "delimiz sayılmayız, parmak ile tükenmeyiz, kırmak ile dışımızdan, sormak ile hiç bilinmez ahvalimiz" ifadesini paylaşıyor.
- "Tevhid eden deli olmaz, Allah diyen mahrum kalmaz, her seher açılır, solmaz bahara erer gülümüz" sözüyle konuşmasını sonlandırıyor.
- 44:03Konya'nın Turistik Özellikleri
- Araştırmacı-yazar Fatih Çıplak ile güzel bir sohbetin devam ettiği belirtiliyor.
- Konya'nın bir ayna olduğu ve ziyaretçilerin kendilerini burada bulabilecekleri vurgulanıyor.
- Mevlana Gösteri Merkezi, Türbe ve Kabristan'ın hemen yanında Konya NMA (Nüfus Müzesi) bulunuyor ve burada 400-500 sene evvelki Konya'yı panorama şeklinde görebiliyorsunuz.
- 45:23Konya'daki Etkinlikler ve Hizmetler
- Pazar günlerinde Konya'da konuşmalar ve meşkler düzenlendiği belirtiliyor.
- Konya'da 13:00-13:30'da bir demeş ve 13:30'da Sadettin Özçim hocanın sergisinin açılışı var.
- Konya, umreye gidenlerin uğrak noktası olarak önem taşıyor ve seferler düzenlenirken genellikle burada duruluyor.
- 46:30Hizmet Etme Anlayışı
- Hizmet etme anlayışı, insanın işine nasıl yararsa o şekilde hizmet etmek şeklinde açıklanıyor.
- Konuşmacı, Hz. Mevlana'nın has bendesi olduğunu düşünüyor ve onun yolunda hizmet etmeye gayret ettiğini belirtiyor.
- 13 senedir Pendik'te Mesnevi dersi veriyor ve bu derslere en az 300-400 insan katılıyor.
- 48:14Kendini Bilmek ve Sebil Kültürü
- Kendini bilmek çok önemli ve kendini bilen Rabbini bilir diye vurgulanıyor.
- Sebil kültürü anlatılarak, insanlara para verirken "kime vereceğim" diye düşünmemenin önemli olduğu belirtiliyor.
- Hocaların cami cami dolaşarak Allah'ın adını daha çok duyurmak için para verdikleri, bu gelenekten izlerini takip ettikleri söyleniyor.
- 50:09Derviş Çeyizi ve Tasavvuf Mektepleri
- Derviş çeyizinde neler var ve bunlar hakkında bilgi verileceği belirtiliyor.
- Kudüs'teki gibi yerlerde insanların kıyafetlerinden ve tarzlarından nereye mensup olduklarını ayırt etmenin önemli olduğu vurgulanıyor.
- Tasavvuf mekteplerinin kılık kıyafet, alet, edevat ve cihazlara dikkat ettiği, bu öğelerin neyi temsil ettiğini anlatmak için kullanıldığı açıklanıyor.
- 51:24Derviş Çeyizi ve Gerçek Anlamı
- Derviş çeyizi, dervişlerin kullandıkları eşyalar ve kıyafetlerdir; bunlar yolda gidenlerin alametleri olarak görülür.
- Derviş çeyizi kanaattir, merhamettir, hayadır ve en önce Allah'tan korkmaktır; bunlar dervişin gerçek çeyizleridir.
- Dervişin çeyizi bir vuslatın müjdesidir, bu nedenle dervişler abdest alırken "çeyizlenmek" derler.
- 54:34İrfa'ya Gelenler ve Gençlik
- İrfa'ya gelenlerin, evlerinde ve etraflarında bu manayı yaşıyorlarsa orada kalıp gelmeye gerek yoktur.
- Konuşmacı, günümüz gençlerini çok iyi görür ve onların dikkat ettikleri kriterleri beğenir.
- Gençlerin sordukları sorular ve yapmak istedikleri şeyler konuşmacıyı etkilemiş, onlara haklarını vermek gerektiğini düşünmektedir.
- 57:50Gençlerin Önemi ve İrfa'ya Katılım
- Konuşmacı, iki ergen çocuğu olduğunu ve çocukların da İrfa'ya gitmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
- Anne-babaların çocuklarıyla birlikte İrfa'ya gitmeleri, çocukların gençlerle kaynaşması önemlidir.
- İrfa'da erkekler ve hanımlar için ayrı mescitler bulunmakta, ancak camiye gidebilecek erkekler için özel bir mescit yapılmamıştır.
- 58:48Çocukların Mescide Gitmesi
- Mescide küçük bir oyun bahçesi gibi alan oluşturulmuş ve çocukları oraya götürmek önemlidir.
- Mekanların ruhu vardır ve bu ruhları içimize çekmeliyiz.
- Çocukları küçük yaşta mescide götürmek önemli bir sorumluluktur, bu bir anne hassasiyeti değil.
- 59:36Mescide Gitmenin Önemi
- Çocukları mescide götürmeme durumu mesuliyetlidir.
- Çocuklar 20-25 yaşına geldiğinde, ilahiler ve dualar okunan yerde götürüldüklerini fark edeceklerdir.
- Bu fırsatı kaçırmamak, sadece Konya'nın değil kendi imajımızı da birkaç tık yukarı taşımak için önemlidir.
- 1:00:23Programın Sonu ve Duygular
- Konuşmacı, oradaki işleri ve ruhunu çok sevdiğini belirtiyor.
- Programın sonunda, binbeşyüz elektronik postaya cevap yazdığı ve bir kitabın önsözünü hallettiği söyleniyor.
- İnsanların birbirinden emin olması gerektiği, selamın içten ve dıştan bir emniyet olduğu vurgulanıyor.
- 1:02:21Gelecek Program Duyurusu
- Hz. Mevlana'nın 745. vuslat yıldönümü etkinlikleri hakkında bilgi veriliyor.
- Yarın programda Mevlana Kültür Merkezi'ndeki tüm etkinlikler ve hocalarla sohbetler ekrana getirilecek.
- İzleyicilerden programı kaçırmamaları isteniyor.