Buradasın

Komünist Manifesto Sesli Kitap

youtube.com/watch?v=RxBK6TJyqAI

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, "Bizim Kütüphane" ekibi tarafından hazırlanan, Rana Toker tarafından seslendirilen Karl Marx ve Frederick Engels'in "Komünist Manifesto" kitabının sesli kitap formatında sunumudur.
Video, Manifesto'nun tüm bölümlerini kronolojik olarak ele almaktadır. İlk bölümde tarihin sınıf mücadeleleri tarihi ve modern burjuva toplumunun iki büyük sınıf arasındaki karşıtlığı anlatılırken, sonraki bölümlerde burjuvazinin toplumsal etkileri, proleterya sınıfının gelişimi, komünistlerin proleterlerle ilişkisi, komünist program ve sosyalist edebiyat, çeşitli sosyalizm türleri ve Manifesto'nun yaygınlaşması ele alınmaktadır.
Video, bilimsel komünizmin en önemli program belgelerinden biri olan Manifesto'nun tamamını içermekte olup, Şubat Devrimi'nden birkaç hafta önce Londra'ya gönderilen bu manifestonun hazırlanma süreci ve farklı dillere çevrilerek yayılması hakkında da bilgiler sunmaktadır.

00:39Komünist Manifesto'nun Önemi: Komünist Manifesto, bilimsel komünizmin en önemli program belgelerinden biridir ve pek çok cilde denk ağırlığa sahiptir.
Bu küçük kitapçığın ruhu, bugüne dek uygar dünyada örgütlü ve mücadeleci proleteryanın tümüne hayat ve hareket vermiştir.
Lenin, Avrupa'da "komünizm heyulası" olarak tanımlanan bir korku yayıldığını belirtmiştir.
01:19Komünist Manifesto'nun Yayımlanması: Komünistlerin görüşleri ve amaçları açıkça serilmeli ve komünizm heyulasına karşı bir manifesto yazılmalıdır.
Bu amaçla çeşitli milliyetlerden komünistler Londra'da bir araya gelmiş ve bu manifestoyu İngilizce, Fransızca, Almanca, İtalyanca, Flamanca ve Danimarkaca dilinde kaleme almışlardır.
Manifesto'nun ilk bölümü "Burjuvalar ve Proleterler" başlıklı olup, bugüne kadarki bütün toplumların tarihinin sınıf mücadeleleri tarihi olduğu belirtilmiştir.
02:28Tarihte Sınıf Mücadeleleri: Özgür yurttaşla köle, partizyenle leblep, baronla serf, lonca ustasıyla kalfa gibi ezenle ezilen sınıflar sürekli mücadele içinde olmuşlardır.
Tarihin eski dönemlerinde toplumun çeşitli zümreler halinde eklemlerini görüyoruz: eski Roma'da partizyenler, şövalyeler, plebler, köleler; ortaçağ'da feodal beyler, vasallar, lonca ustaları, kalfalar, serfler.
Modern burjuva toplumu, eski sınıfların yerine yeni sınıflar, eski baskı koşullarının yerine yeni baskı koşulları, eski mücadele biçimlerinin yerine yeni mücadele biçimleri getirmiştir.
03:53Modern Burjuva Toplumunun Özellikleri: Modern burjuva döneminin ayırt edici özelliği, sınıf karşıtlıklarını yalınlaştırmasıdır.
Bu dönem bütün bir toplum, iki büyük düşman kampa, birbiriyle doğrudan doğruya karşı karşıya gelen iki büyük sınıfa, yani burjuvazi ile proleteryaya her geçen gün daha fazla bölünmektedir.
Ortaçağ'ın serfleri arasından ilk kentlerin kasaba eşrafı doğdu ve bunların arasından da burjuvazinin ilk unsurları gelişti.
04:29Burjuvazinin Gelişimi: Amerika'nın keşfi, Afrika'nın gemiyle dolaşılması, Doğu Hindistan ve Çin pazarları yükselen burjuvaziyi yepyeni alanlara açmıştır.
Sanayinin eski feodal ya da lonca kurallarına uygun işletme tarzı, yeni pazarlarla büyüyen ihtiyacı karşılayamaz olmuş ve yerini manifaktür almıştır.
Manifaktür bile yetersiz kalmış ve buharla makine sanayi üretiminde devrim yaparak yerini modern büyük sanayi almıştır.
06:22Burjuvazinin Siyasi Gelişimi: Modern burjuvazinin kendisinin de uzun bir gelişme seyrinin üretim ve mübadele tarzında meydana gelen bir dizi altüst oluşun ürünü olduğu görülür.
Burjuvazinin her gelişme aşamasına, ona denk düşen siyasi bir ilerleme eşlik etmiştir.
En sonunda büyük sanayinin ve dünya pazarının oluşmasından bu yana modern temsili devlette siyasi hakimiyeti tek başına ele geçirmiştir.
07:29Burjuvazinin Devrimci Rolü: Burjuvazi tarihte son derece devrimci bir rol oynamış, hakimiyeti ele geçirdiği her yerde feodal-ataerkil ilişkilere son vermiştir.
İnsanı tabii ma fevkine bağlayan feodal bağları kesip atmış ve insanlar arasında sadece nakit para ilişkisi bırakmıştır.
Burjuvazi, insan faaliyetinin neler yaratabileceğini ilk ortaya koyan ve kat kat üstün harikalar yaratan bir sınıf olmuştur.
09:35Burjuvazinin Değişim Süreci: Burjuvazi, üretim araçlarını, üretim ilişkilerini ve toplumsal ilişkileri durmadan devrimci eleştirmeksizin var olamaz.
Üretimin durmadan altüst edilmesi, toplumsal koşulların aralıksız sarsılışı ve bitmek bilmeyen belirsizlik, burjuva dönemini diğer dönemlerden ayırt eder.
Burjuvazi, dünya pazarını sömürerek bütün ülkelerdeki üretime ve tüketime kozmopolit bir nitelik kazandırmıştır.
10:43Burjuvazinin Küresel Etkisi: Burjuvazi yeryüzünün dört bir bucağına salar, her yerde yuvalanmak, her yere yerleşmek ve her yere bağlantılar kurmak zorundadır.
Burjuvazi, sanayinin üzerinde durduğu ulusal zemini ayaklarının altından çekip alarak gericileri büyük bir yasa boğmuştur.
Köhne ulusal sanayiler yıkılmış ve yerine yeni sanayiler, en uzak yerlerden getirilen hammaddeleri işleyen ve ürünleri kıtalarda tüketilen sanayiler almaktadır.
11:38Burjuvazinin Dünyasını Dönüşümü: Üretilen malların eski ihtiyaçları karşılaması yerine, yeni ihtiyaçlar uzak ülkelerin ürünlerini zorunlu kılmıştır.
Yerel ve ulusal kendi kendine yeterlilik yerine, çok yönlü ilişkiler ve ulusların karşılıklı bağımlılığı ortaya çıkmıştır.
Maddi üretimde olduğu gibi zihin üretiminde de tek tek ulusların yarattığı ürünler herkesin ortak malı olmuştur.
12:24Burjuvazinin Etkisi: Burjuvazinin üretim araçlarının iyileşmesi ve iletişimin kolaylaşması, tüm ulusları uygarlığa çekmiştir.
Burjuvazinin metalarının ucuz fiyatları, barbar ülkelerdeki yabancı karşıtlığı dize getirmiştir.
Burjuvazi, tüm ulusları kendisinin üretim tarzını benimsemek zorunda bırakarak "burjuva olmak" zorunluluğunu getirmiştir.
13:12Burjuvazinin Fiziki ve Sosyal Dönüşümleri: Burjuvazi kırsal alanı kentlere bağımlı kılarken, barbar ve yarı-barbar ülkeleri uygar ülkelere, köylü halkları burjuva halklara bağımlı yapmıştır.
Burjuvazi, üretim araçlarını merkezi eleştirdi, mülkiyeti birkaç elde yoğunlaştırdı ve nüfusu bir araya topladı.
Bu süreç sonucunda siyasi merkezi leşme gerçekleşmiş, ayrı çıkarları olan eyaletler tek bir ulus ve tek bir hükümet altında birleşmiştir.
14:23Burjuvazinin Üretici Güçleri: Burjuvazinin kısa sınıf hakimiyeti süresince daha önceki kuşaklardan daha büyük ve görkemli üretici güçler yaratmıştır.
Doğa güçlerine boyun eğdirilmesi, makineler, kimyanın sanayi ve tarıma uygulanması, buharlı gemiler, demiryolları ve elektrikli telgraflar önemli gelişmelerdir.
Burjuvazinin temeli, feodal toplumun bağrında oluşmuş üretim ve mübadele araçları üzerine kurulmuştur.
15:10Feodalizmden Burjuvazinin Dönüşümü: Feodal toplumun üretim ve mübadele koşulları, gelişmiş üretici güçleri artık ayak uyduramaz hale gelmiştir.
Bu koşullar, üretimi geliştirmek yerine kösteklemiş ve ayak bağı haline gelmiştir.
Bu koşulların yerine kendilerine uygun bir toplumsal ve siyasi yapı ve burjuva sınıfının iktisadi ve siyasi hakimiyeti ile birlikte serbest rekabet gelmiştir.
15:52Burjuvazinin İç Karşıtlığı: Modern burjuva toplumu, büyüler yaparak çağırdığı cehennem kuvvetlerini artık kontrol edemeyen bir büyücünün durumuna düşmüştür.
Sanayi ve ticaretin tarihi, modern üretici güçlerin modern üretim ilişkilerine karşı isyanının tarihidir.
Ticari bunalımlar, evdeki ürünlerin ve daha önce yaratılmış üretici güçlerin büyük bir bölümünün yok olmasına neden olur.
16:53Bunalımlar ve Çözüm Arayışları: Bunalımlar sırasında toplumsal bir salgın olan aşırı üretim salgını baş gösterir.
Toplum geçici bir barbarlığa geri döner, sanayi ve ticaret yok edilir.
Burjuvazi bunalımları üstesinden gelmek için üretici gücü yok eder, yeni pazarlar ele geçirir ve eski pazarları sömürür.
18:27Proleterlerin Oluşumu: Burjuvazi kendisine ölüm getiren silahları geliştirmekle kalmamış, aynı zamanda bu silahları kullanacak modern işçileri, proleterleri yaratmıştır.
Burjuvazi, ancak iş buldukları sürece yaşayabilen ve emekleri sermayeyi artırdığı sürece iş bulabilen modern emekçiler sınıfı olan proleteri geliştirir.
Proleterler, rekabetin yol açtığı karışıklıkların ve piyasada meydana gelen dalgalanmaların etkisini açıktırlar.
19:09İşçi Sınıfının Durumu: Proleterlerin yaptığı iş, makinelerin yaygın kullanımı ve işbölümü nedeniyle bağımsız niteliğini ve çekiciliğini yitirmiştir.
İşçi artık makinenin bir uzantısı olup çıkmış, en basit, en tekdüze ve en kolay edinilir bir beceri haline gelmiştir.
İşçi sınıfının ücreti, hayatta kalabilmesi ve soyunu sürdürebilmesi için gerekli geçim araçlarıyla sınırlıdır.
20:09İşçi Sınıfının İş Koşulları: Modern sanayi, ataerkil ustanın küçük işliğini sanayi sermayecisinin büyük fabrikasına dönüştürmüştür.
Fabrikalarda işçi kitleleri askerler gibi örgütlenmiş, rütbesiz askerler olarak subaylar ve astsubaylar hiyerarşisinin denetimi altındadır.
İşçiler sadece burjuvazinin köleleri olmakla kalmaz, makineler, ustabaşı ve imalatçı burjuvalar tarafından da köleleştirilir.
20:58İşçi Sınıfının Cinsiyet ve Yaş İlişkileri: Modern sanayi ne kadar gelişirse, erkek emeğinin yerini o ölçüde kadın emeği alır.
Cinsiyet ve yaş farklılıklarının işçi sınıfı için hiçbir ayırt edici toplumsal geçerliliği kalmamıştır.
İşçiler yaş ve cinsiyetlerine göre maliyetleri değişik olan birer emek aracıdır.
21:40Proleteryanın Gelişimi: Küçük-orta zümreler, küçük sanayiciler, tüccarlar, rantiyeler, zanaatkarlar ve köylüler, kendi küçük sermayelerinin yetmediği ve yeni üretim tarzlarının becerilerini değersizleştirdiği için proleteryanın katına inerler.
Proleterya çeşitli gelişme aşamalarından geçer ve daha doğar doğmaz burjuvaziye karşı mücadelesi başlar.
İlk aşamada işçiler tek tek, sonra fabrika içinde, daha sonra bölgede aynı iş kolunda çalışanlar, kendilerini doğrudan sömüren burjuvalara karşı mücadele ederler.
22:36Proleteryanın İlk Mücadeleleri: İşçiler saldırılarını sadece burjuva üretim ilişkilerine değil, üretim araçlarına da yöneltirler; yabancı malları kırıp döker, makineleri parçalar, fabrikaları ateşe verirler.
Bu aşamada işçiler ülkenin dört bir yanına dağılmış ve kendi içlerindeki rekabetten dolayı parçalanmış, bütünlükten yoksun bir yığın durumundadırlar.
İşçilerin kitle halinde bir araya gelişleri, henüz onların kendi birleşmelerinin değil, burjuvazinin kendisi tarafından toplanması sonucudur.
23:50Proleteryanın Gelişmesi ve Birleşmesi: Sanayinin gelişmesiyle proleterya sayıca artar, güçlenir ve bu gücün farkına varır.
Makineler çalışmadaki ayrımları silip attıkça ve ücretleri düşük düzeye indirdikçe, proletaryanın saflarındaki farklı çıkarlar ve yaşam koşulları eşitlenir.
İşçiler burjuvalara karşı koalisyonlar kurmaya başlar, ücretlerini savunmak için bir araya gelir ve zaman zaman isyanlara önceden hazırlanmak için kalıcı birlikler kurarlar.
25:39Proleteryanın Siyasi Gelişimi: Proleterlerin bir sınıf olarak ve siyasi parti olarak örgütlenmeleri, işçilerin kendi aralarındaki rekabet yüzünden tökezler ama her seferinde daha güçlü olarak doğrulup ayağa kalkarlar.
Burjuvazi, kendi içindeki bölünmelerden yararlanarak işçilerin belli çıkarlarının yasal olarak tanınmasını sağlar (örneğin İngiltere'de on saatlik iş günü tasarısı).
Burjuvazi, kendi içindeki kavgalarda proleteryadan yardım istemek zorunda kalır ve böylece proleterleri siyasi harekete çekerek onları kendisine karşı savaşması için gerekli silahlarla dondurur.
27:33Sınıf Mücadelesi ve Devrim: Sınıf mücadelesinin belirleyici anı yaklaştığında, hakim sınıf içinde dağılma süreci keskin bir nitelik alır ve hakim sınıfın küçük bir kesimi kendini o sınıftan kopartır ve devrimci sınıfa katılır.
Bugüne kadarki sınıflar arasında yalnızca proleterya gerçekten devrimci bir sınıftır; orta zümreler (küçük sanayi, küçük tüccar, zanaatkar) devrimci değil, muhafazakardır ve gericidir.
Lümpen proleterya yer yer bir proleterya devrimiyle hareketin içine sürüklenebilir, ancak içinde bulunduğu yaşam koşulları onu gerici kışkırtmaların satın alınmış bir aleti olup çıkmaya daha yatkın kılar.
29:37Proleteryanın Karakteristik Özellikleri: Proleteryanın yaşadığı koşullarda eski toplumun yaşam koşulları yok olmuştur; proleterin mülkü yoktur ve aile ilişkileri burjuva aile ilişkisiyle ortak yanı yoktur.
Proleterin gözünde yasalar, ahlak ve din, ardında bir sürü burjuva çıkarının pusuya yattığı önyargılardan başka bir şey değildir.
Proleterler, daha önceki mülk edinme tarzlarını ortadan kaldırmaksızın toplumun üretici güçlerinin efendisi olamazlar ve onlara düşen, daha önceki bütün özel güvenlik ve özel sigortaları ortadan kaldırmaktır.
31:07Proleteryanın Hareketi ve Burjuvazinin Sonu: Proleterya hareketi muazzam çoğunluğun, muazzam çoğunluk yararına bağımsız hareketidir ve günümüz toplumunun en alt tabakası olan proleterya, resmi toplumu oluşturan tabakaların üst yapısı havaya uçurulmadan ayağa kalkıp doğrulamaz.
Proleteryanın burjuvaziye karşı mücadelesi ilk önce ulusal bir mücadeledir ve her bir ülkenin proleteryası önce kendi burjuvazisi ile hesaplaşmak zorundadır.
Burjuvazi yönetmekten acizdir, çünkü kölesine (işçi) kölelik koşullarında bir varoluşu bile sağlayamaz ve kölesi onu besleyeceği yerde o kölesini beslemek zorunda kalır.
33:34Burjuvazinin Yıkılışı ve Proleteryanın Zaferi: Burjuva sınıfının varoluşunun ve hakimiyetinin temel koşulu, özel kişilerin elinde servetin birikmesi, sermayenin oluşması ve büyümesidir; sermayenin koşulu ücretli emektir ve ücretli emek işçiler arasındaki rekabete dayanır.
Burjuvazi, sanayinin ilerlemesinin iradesiz ve dirençsiz taşıyıcısıdır ve bu gelişme, işçilerin rekabetten kaynaklanan soyutlanmışlığının yerine, ortaklaşmaktan kaynaklanan devrimci birleşimini geçirir.
Büyük sanayinin gelişmesi üstünde, burjuvazinin üretim yaptığı ve ürünleri mülk edindiği temelin kendisini burjuvazinin ayaklarının altından çeker; burjuvazinin yıkılışı ve proleteryanın zaferi aynı ölçüde kaçınılmazdır.
34:40Komünistler ve Proleterler Arasındaki İlişki: Komünistler, proleterlerle özel çıkarları olmayan, bir bütün olarak proleteryanın çıkarlarıyla birlikte hareket eden bir parti olarak tanımlanır.
Komünistler, proleterlerin farklı ulusal mücadelelerinde ortak milliyetten bağımsız çıkarları vurgular ve her zaman hareketin tümünün çıkarını temsil ederler.
Teorik bakımdan, komünistler proleterya hareketinin koşullarını, seyrini ve genel sonuçlarını kavrama üstünlüğüne sahiptirler.
36:10Komünistlerin Teorik Önermeleri: Komünistlerin yakın amacı, proleteryanın bir sınıf olarak oluşması, burjuva hakimiyetinin yıkılması ve proleteryanın siyasi iktidarı ele geçirmesidir.
Komünistlerin teorik önermeleri, var olan bir sınıf mücadelesinin ve tarihi bir hareketin fiili ilişkilerinin genel bir ifadesidir.
Komünizmin ayırt edici özelliği genel mülkiyete değil, modern burjuva özel mülkiyetine son verilmesidir.
37:34Özel Mülkiyete Son Verme: Komünistler, küçük-burjuva ve küçük köylü mülkiyetini ortadan kaldırmak istemiyorlar çünkü sanayinin gelişmesi bunu zaten yok ediyor.
Modern burjuva özel mülkiyeti, ücretli emekten yararlanarak sermaye oluşturur ve bu mülkiyet, sermaye ile ücretli emeğin karşılığı içinde hareket eder.
Sermaye kişisel değil, toplumsal bir güçtür ve komünist toplumda sermaye, ortak toplumun üyelerine ait mülkiyete dönüştürülecektir.
39:34Ücretli Emek ve Mülkiyet: Ücretli emeğin ortalama fiyatı asgari ücrettir ve bu, işçi için sadece hayatta kalabilmesini sağlayan bir mülk edinmedir.
Komünist toplumda birikmiş emek, işçilerin yaşam sürecini daha kapsamlı kılmanın, zenginleştirmenin bir aracından başka bir şey değildir.
Burjuva toplumunda canlı emek, birikmiş emeği artırmanın bir aracından başka bir şey değildir, komünist toplumda ise aksine, bugün geçmişe hükmeder.
41:07Özgürlük ve Mülkiyet İddiaları: Burjuva toplumunda sermaye bağımsızdır ve kişiseldir, faal birey ise bağımlıdır ve kişiliksizdir.
Burjuva özgürlüğü, serbest ticaret ve serbest alım-satımdır, ancak bezirganlık ortadan kalkarsa serbest bezirganlık da ortadan kalkar.
Komünistler, toplumun ezici çoğunluğu için hiçbir mülkiyetin bulunmaması koşuluyla var olabilen bir mülkiyeti ortadan kaldırmak istemektedir.
43:19Komünizmin İddiaları: Özel mülkiyete son verilirse her türlü faaliyet durur ve tembellik yayılır diye bir itiraz, burjuva toplumunda çalışanların kazanamadığı ve kazananların çalışmaması gerçeğiyle çelişir.
Komünistler, mülkiyetin ortadan kalkmasını üretimin kendisinin ortadan kalkması olarak görmezler, aynı şekilde eğitimde de böyle değildir.
Burjuva ailesi sermayeye ve özel kazanca dayanır, ancak bu durum proleterlere ailesizliğin dayatılmasıyla ve açık fuhuşla tamamlanır.
46:06Aile ve Eğitim: Komünistler, çocukların ana-babaları tarafından sömürülmesine son vermek istemekle suçlanırlar ve bu suç kabul edilir.
Ev eğitiminin yerine toplumsal eğitimin geçirmesi, en sıcak ilişkileri yıkıyor diye bir itiraz, toplumun eğitimi etkilemesini komünistlerin icat etmediğini gösterir.
Komünistlerin yaptığı, toplumun eğitimi etkilemesinin niteliğini değiştirmekten, eğitime hakim sınıfın nüfuzundan kurtarmaktan başka bir şey değildir.
46:51Komünistlerin İddialarına Yanıt: Proleterler arasındaki aile bağları sanayinin sonucu olarak koparken, burjuvazinin aile ve eğitimden dem vurması iğrenç leşiyor.
Komünistlerin kadınların ortaklaşalığını getireceği iddiası, aslında burjuvazinin kadınları üretim aracı olarak görmesinin ortadan kaldırılması anlamına geliyor.
Burjuva evliliği aslında evli kadınların ortaklaşalıdır ve komünistler bunu gizli bir şey olmaktan çıkarıp açık bir şekilde sunmak istemekle suçlanabilir.
48:52Vatan ve Milliyet İddiaları: İşçilerin vatanı yoktur, onlarda olmayan bir şeyi alamayız onlardan.
Uluslararası bölünmeler ve halklar arasındaki karşıtlıklar, burjuvazinin gelişmesiyle birlikte her geçen gün biraz daha yok oluyor.
Proletaryanın hakimiyeti, bu bölünmelerin daha da büyük bir hızla yok olmasını sağlayacaktır.
50:10Dini ve Felsefi İddialar: İnsanların yaşam koşullarıyla birlikte, toplumsal ilişkileriyle birlikte, toplumsal varoluşuyla birlikte, bilincinin de değişikliğe uğradığını kavramak için daha derin bir anlayış gerekir.
Her çağın hakim fikirleri, her zaman hakim sınıfın fikirleri olmuştur.
Komünizm, ölümsüz doğruları ortadan kaldırır ve şimdiye kadarki bütün tarihi gelişmelere aykırı davranmış olur.
53:26Komünist Devrimin Önlemleri: İşçi devrimi'nde ilk adım, proleteryayı hakim sınıf durumuna yükseltmek, demokrasi savaşını kazanmaktır.
Proleterya siyasi hakimiyetini, tüm sermayeyi burjuvazinin elinden adım adım söküp almak ve üretim araçlarını devletin elinde merkezileştirmek için kullanacaktır.
Komünist devrimin gelişim seyrinin geleneksel fikirlerinden en köklü kopuşu beraberinde getirmesine şaşmamak gerekir.
54:20Komünist Devrimin Ekonomik Önlemleri: Toprak mülkiyetinin kamulaştırılması ve toprak rantının devlet masraflarında kullanılması.
Kredinin devlet sermayesiyle işletilen ve münhasır tekel uygulayan bir ulusal banka aracılığıyla devlet elinde merkezileştirilmesi.
Herkes için eşit çalışma yükümlülüğü, tarımla sanayi işletmesinin birleştirilmesi ve kentle kırsal alan ayrımının giderek ortadan kaldırılması.
56:10Sınıf Karşıtlığının Sonu: Gerçek anlamıyla siyasi iktidar, bir sınıfın başka bir sınıfı ezmek için kullandığı örgütlü zordur.
Proleterya, burjuvaziye karşı verdiği mücadele sırasında sınıf olarak birleşip hakim sınıf durumuna getirildiğinde, eski üretim ilişkilerini zorla ortadan kaldırır.
Bu üretim ilişkileri ile birlikte sınıf karşıtlığının varoluş koşullarını, genel olarak sınıfları ve böylece sınıf olarak kendi hakimiyetini ortadan kaldırmış olacaktır.
57:03Gerici Sosyalizm: Fransız ve İngiliz aristokrasisi, modern burjuva toplumuna karşı risaleler kaleme almıştır.
Aristokrasi, kendi çıkarlarını görünüşte gözden kaybetmek ve burjuvaziye karşı şikayetnamesini yalnızca sömürülen işçi sınıfı yararına formülize etmek zorunda kaldı.
Feodal sosyalizm, yakınma, taşlama, geçmişin yankısı ve gözdağı içeren, zaman zaman keskin ama etkisi bakımından her zaman gülünç kalan bir yargıdır.
59:53Papaz Sosyalizmi: Papaz sosyalizmi, burjuvazinin devrimci bir proleterya yarattığı için onu kınar ve siyasi pratikte işçi sınıfına karşı cebir önlemlerine katılır.
Günümüzde, papaz sosyalizmi her zaman feodal sosyalizmle el ele yürümüştür ve Hıristiyan çileciliğine azıcık sosyalizm karıştırmaktan daha kolay bir şey yoktur.
Hristiyan sosyalizmi, aristokratın yüreğindeki hiddeti kutsamak için papazın serptiği kutsal sudan başka bir şey değildir.
1:01:09Küçük Burjuva Sosyalizmi: Küçük burjuva sosyalizmi, modern uygarlığın geliştiği ülkelerde proleterya ile burjuvazi arasında yalpalayan ve kendini durmadan yeni baştan oluşturan yeni bir küçük burjuvazi oluşumundan doğmuştur.
Bu sınıfın mensupları rekabetin etkisiyle sürekli olarak proleteryanın içine savrulmakta ve modern toplumun bağımsız bir parçası olarak yok olacakları anını görmektedirler.
Küçük burjuva sosyalizmi, modern üretim ilişkilerindeki çelişkileri teşhir etmiş, iktisatçıların iki yüzlü methiyelerini açığa vurmuş ve çeşitli toplumsal sorunları yadsınamaz bir biçimde kanıtlamıştır.
1:04:36Alman Sosyalizmi: Alman sosyalizmi, Fransız sosyalist ve komünist edebiyatını Almanya'ya getirilirken, bu yazıların Fransa'daki yaşam koşullarının onlarla birlikte Almanya'ya göç etmediğini unutmuşlardır.
Alman filozofları, Fransız edebiyatını kendi felsefi bakış açısından hareketle mülk edinmiş ve bunu "eylem felsefesi", "gerçek sosyalizm" ve "Alman sosyalizm bilimi" olarak vaftiz etmişlerdir.
Alman sosyalizmi, Fransız sosyalist-komünist edebiyatını hadımlaştırmış ve hakiki ihtiyaçlar yerine hakikatin ihtiyacını, proleterin çıkarları yerine insan özünün çıkarlarını savunmaya başlamıştır.
1:08:05Alman Sosyalizminin Gelişimi: Alman sosyalizmi, Alman burjuvazisinin feodallere ve mutlak krallığa karşı mücadelesi ciddi bir nitelik aldıktan sonra, siyasi hareketin karşısına sosyalizm talebiyle çıkmıştır.
Alman sosyalizmi, Fransız eleştirisinin kendisine uygun düşen maddi yaşam koşulları ve siyasi yapıyla birlikte modern burjuva toplumunu ön gerektirdiğini unutmuştur.
Alman sosyalizmi, Alman mutlak hükümetlerine bir korkuluk olarak hizmet etmiş ve Alman işçi ayaklanmalarına karşı silah olarak kullanılmıştır.
1:10:22Alman Sosyalizminin Sosyal Temsilciliği: Almanya'da 16. yüzyıldan devralınan küçük burjuvazi, kurulu düzenin gerçek temelini oluşturur ve bu sınıfı korumak demek Almanya'da kurulu düzeni korumak demektir.
Alman sosyalizmi, bu kasaba eşrafının temsilcisi olma görevini fark etmiş ve Alman ulusunu normal ulus, dar kafalı Almanyı da normal insan ilan etmiştir.
Alman sosyalizmi, komünizmin kaba kuvvet eğilimine karşı çıkmış ve bütün sınıf mücadeleleri karşısında tarafsız ve yücelik taslamıştır.
1:12:16Muhafazakar Sosyalizm: Burjuvazinin bir bölümü, burjuva toplumunun varlığını sürdürmesini sağlamak için toplumsal bozukluklara çare bulmak ister.
Bu gruba iktisatçılar, hayırseverler, insancıllar, emekçi sınıfın durumunu düzeltmeyi kendilerine iş edinenler, hayır isleri örgütleyicileri, hayvanları koruma dernek üyeleri ve itidal ve kanaatkarlık derneği kurucuları girmektedir.
Burjuva sosyalizminin tam bir sistem haline getirildiği de olmuştur.
1:12:59Burjuva Sosyalizmi: Sosyalist burjuvalar hem modern yaşam koşullarının nimetlerinden yararlanmak isterken hem de bu koşulların kaçınılmaz sonucu olan mücadelelerden ve tehlikelerden uzak durmak isterler.
Burjuva sosyalizmi, proleteryanın bugünkü toplumun içinde kalmasına, ancak onunla ilgili ikinci tasarımlarından sıyrılmasına davet eder.
Burjuva sosyalizminin anladığı maddi yaşam koşullarında değişiklik, asla burjuva üretim ilişkilerine son verilmesi değil, sadece burjuvazi için hakimiyetin maliyetini azaltan idari iyileştirmelerdir.
1:15:19Eleştirel Ütopyacı Sosyalizm ya da Komünizm: Proleteryanın kendi sınıf çıkarını kabul ettirmeye çalıştığı ilk çabalar, proleteryanın henüz gelişmemiş olması ve kurtuluşunun maddi koşullarının henüz yok olması nedeniyle başarısızlıkla sonuçlandı.
Eleştirel ütopyacı sosyalizmin mucitleri, proleterya tarafında tarihi bir özdevim ve kendine özgü bir siyasi hareket görmezler, bunun yerine kendi kafalarında toplum planları oluştururlar.
Bu sistemler, her türlü siyasi eylemi, özellikle her türlü devrimci eylemi reddeder ve barışçı yoldan, deneylerle ve örneklerle yeni toplumsal incil'in yolunu açmaya çabalarlar.
1:19:52Eleştirel Ütopyacı Sosyalizmin Önemi: Eleştirel ütopyacı sosyalizmin önemi, tarihi gelişme ile ters orantılıdır; sınıf mücadelesi ne kadar gelişir, bu tutum o ölçüde bütün pratik değerini ve teorik haklılığını yitirir.
Bu sistemlerin sahipleri devrimci olsalar da, öğrencileri her seferinde gerici mezhepler oluşturur ve proletaryanın tarihi gelişmesini devam ettirmesi karşısında ustalarının eski görüşlerine sıkı sıkıya sarılır.
Bu gruplar, deneme yoluyla toplumsal ütopyalarını gerçekleştirmeyi düşler ve bunları kurabilmek için burjuva yürekleri ve para keselerinin insan sevgisine seslenir.
1:21:51Komünistlerin Konumu: Komünistler, işçi sınıfının dolaysız amaçlarına ve çıkarlarına ulaşması için mücadele ederler, ancak bugünkü hareketin içinde geleceğini de temsil ederler.
Almanya'da komünist partisi, mutlak monarşiye, feodal toprak mülkiyetine ve küçük burjuvaziye karşı burjuvazi ile birlikte mücadele eder, ancak burjuvazinin hakimiyeti ile birlikte getireceği koşulları işçileri burjuvaziye karşı silah olarak çevirirler.
Komünistler her yerde mevcut toplumsal ve siyasi düzene karşı her devrimci hareketi desteklerler, mülkiyet sorununu hareketin temel sorunu olarak öne çıkarırlar ve bütün ülkelerin demokratik partilerinin birleşmesi için çalışırlar.
1:26:00Komünist Manifestosunun Yaygınlaşması: Manifesto, Şubat Devrimi'nden birkaç hafta önce Londra'ya gönderilmiş ve ilk olarak Almanca yayınlanmış, ardından Almanya, İngiltere ve Amerika'da en az on iki ayrı baskı yapılmıştır.
İngilizce ilk baskısı 1850'de Helen McFarlane'in çevirisiyle Londra'da Red Republica'da, Fransızca baskısı 1848 Haziran Ayaklanması'ndan önce Paris'te yayınlanmıştır.
Manifesto ayrıca Lehçe, Rusça, Danimarka dili ve diğer dillerde de çevrilmiş ve yayınlanmıştır.
1:27:03Manifestonun Güncelliği: Son yirmibeş yıl içinde koşullar ne kadar değişse de, manifestoda ortaya konan ana ilkeler genel olarak bugün de doğrudur.
Manifestonun pratikte uygulanışı her yerde ve her zaman halihazır tarihi koşullara bağlıdır, bu nedenle önerilen devrimci tedbirlere özel ağırlık verilmemiştir.
1848 Şubat Devrimi ve Paris Komünü'nün kazandığı tecrübelerle, program bazı ayrıntılarda eskimiştir.
1:28:10Manifestonun Güncellenmesi: Paris Komünü özellikle ispatlamıştır ki işçi sınıfı devlet çarkına hazırdan el koyup onu kendi amaçları için kullanamaz.
Sosyalist literatürün eleştirisinin de günümüz için eksik olduğu ve çeşitli muhalefet partileri karşısında komünistlerin durumu hakkında söylenenlerin pratikte artık eskimiş olduğu belirtilmiştir.
Manifesto artık tarihi bir belgedir, onu değiştirmeye hakkımız yok, ancak ileride 1847 ile günümüz arasında kalan boşluğu dolduracak bir girişle yeni bir baskı çıkartılabilir.
1:29:45Manifestonun İlk Rusça Baskısı: Manifestonun ilk Rusça baskısı Bakun tarafından 1860'lı yıllarında Kolo Basımevi'nde yayınlanmıştır.
Manifestonun son bölümünde Rusya ile Birleşik Devletlerin sözü edilmediği, Rusya'nın Avrupa gericiliğinin son büyük yedek gücü olduğu ve Birleşik Devletler'in Avrupa'nın sanayi ürünlerinin pazarı olduğu belirtilmiştir.
Bu iki ülke o dönemde Avrupa'da yürürlükte olan düzeni ayakta tutuyorlardı.
1:30:56Günümüzdeki Değişmeler: Kuzey Amerika'yı devasa bir tarım üretimine elverişli bir ülke haline getiren doğrudan doğruya Avrupa göçleri olmuştur ve Amerikan rekabeti Avrupa'nın toprak mülkiyetini temellerinden sarsmaktadır.
Birleşik Devletler'in korkunç sanayi kaynakları, Batı Avrupa'nın ve özellikle İngiltere'nin bugüne dek süregelen sanayi tekeli yakın gelecekte mutlaka kırılacaktır.
Rusya'da 1848-49 Devrimi'nde Avrupa'nın burjuvaları, daha yeni uyanmaya başlayan proletaryanın elinden yakalarını kurtarmak için Rusya'nın işe karışması sayesinde kurtulmuşlardır.
1:32:31Rusya ve Komünist Ortak Mülkiyet: Komünist Manifestosunun amacı, çağdaş burjuva mülkiyetinin yaklaşmakta olan kaçınılmaz yıkılışını ilan etmektir.
Rusya'da hızla gelişen kapitalist vurgunculuğu ve henüz gelişmeye başlayan burjuva toprak mülkiyetinin karşısında, toprakların yarıdan fazlasının köylülerin ortak mülkiyetinde olduğu görülüyor.
Eğer Rus devrimi Batıda bir proleter devrimi işık yakar ve bu iki devrim birbirini tamamlarsa, bugünkü Rus ortak toprak mülkiyeti komünist bir gelişim için hareket noktası haline gelebilir.
1:33:46Manifestonun Sonraki Baskıları: 1883 tarihli Almanca baskıya önsöz, Marx'ın ölümünden sonra Engels'in tek başına imzalaması gerekmektedir.
Manifesto'ya hakim olan temel düşünce, her tarihsel çağın ekonomik üretiminin ve toplumsal yapısının, o çağın siyaset ve düşünce tarihinin temelini teşkil ettiği ve tarihin sınıf mücadeleleri tarihi olduğu düşüncedir.
Bu temel düşünce tek başına ve yalnızca Marx'a aittir.
1:35:48Manifestonun Oluşumu ve Yaygınlaşması: Manifesto önceleri yalnız Alman işçilerine açıkken, sonradan bütün milletlerin işçilerini içine alan ve Kıta Avrupası'nın 1848 öncesi siyasi koşullarında gizli olarak örgütlenen Birleşik Komünistler'in programı olarak yayınlandı.
Manifesto, 1848 Ocak ayı içinde hazırlanmış, 24 Şubat Fransız Devrimi'nden birkaç hafta önce Londra'da basımevine gönderilmiş ve 1848 Haziran Ayaklanmasından kısa süre önce Paris'te bir Fransızca çevirisi yayınlanmıştır.
Haziran 1848 Paris Ayaklanmasının yenilgiye uğraması, Avrupa işçi sınıfının sosyal ve siyasi emellerini bir süre için yeniden arka plana itmiştir.
1:38:29Uluslararası İşçi Birliği ve Manifesto'nun Gelişimi: Avrupa işçi sınıfı, hakim sınıflara karşı yeniden saldırıya geçtiğinde Uluslararası İşçi Birliği (Enternasyonel) ortaya çıktı.
Marx'ın yazdığı program bütün partileri memnun etti ve işçi sınıfının zihinsel gelişmesine tam güveni vardı.
Enternasyonel 1874'te dağıldığında, işçiler 1864'teki işçilerden çok farklılaşmıştı ve Manifesto'nun ilkeleri bütün ülkelerin işçileri arasında yer etmişti.
1:40:31Manifesto'nun Yaygınlaşması: Manifesto 1850'den beri İsviçre, İngiltere ve Amerika'da birkaç kez yeniden basılmıştı.
1872'de New York'ta İngilizce'ye çevrildi ve bu çeviriden yapılan bir Fransızca çeviri New York'ta "Le Socialiste" gazetesinde yayınlandı.
Manifesto'ya çeşitli dillerde çeviriler yapıldı; 1885'te Kopenhag'da Danca, Paris'te Fransızca, 1886'da Madrid'de İspanyolca ve en az 12 kez Almancada yeni baskılar çıktı.
1:42:12Sosyalizm ve Komünizm Kavramları: 1847'de "sosyalist" diye anılanlar, çeşitli ütopyacı sistemlerin taraftarları ve sosyal şarlatanlardı.
İşçi sınıfının salt siyasi devrimlerin yetersizliğine inanan ve toptan bir sosyal değişiklik gereğini benimseyen kesimi o sıralarda kendisine "komünist" diyordu.
1847'de sosyalizm bir orta sınıf hareketi, komünizm ise bir işçi sınıfı hareketiydi ve komünizm kıta Avrupa'sında itibarlı sayılmıyordu.
1:44:07Manifesto'nun Temel İlke ve Değişen Durum: Manifesto'nun çekirdeğini teşkil eden temel önerme Marx'a aitti ve her tarihsel çağda ekonomik üretim ve mübadele tarzı ile sosyal örgütlenmenin o çağın siyaset ve düşünce tarihinin temelini teşkil ettiği iddia ediliyordu.
Bütün insanlık tarihi, toprakta ortak mülkiyete sahip ilkel kabile toplumunun dağılışından bu yana bir sınıf mücadeleleri tarihidir.
Manifesto'ya göre, sömürülen ve ezilen sınıf (proleterya) kendisini kurtarabilmek için sömüren ve hakim sınıfın (burjuvazinin) hakimiyetinden kurtulmalıdır.
1:46:06Manifesto'nun Güncelliği ve Değişen Durum: Son 25 yıl içinde koşullar ne denli değişmiş olursa olsun, Manifesto'da ortaya konan ana ilkeler genel olarak bugün de doğrudur.
Manifesto'nun pratikte uygulanışı her yerde ve her zaman halihazır tarihi koşullara bağlıdır ve 2. bölümün sonundaki devrimci tedbirlere özel bir ağırlık verilmemiştir.
Komün, işçi sınıfının devlet çarkına hazırdan el koyup onu kendi amaçları için kullanamayacağını ispatlamıştır.
1:48:281848 Devrimi ve Sonuçları: 1848'de Milano ve Berlin'de devrim yapan, biri Avrupa kıtası'nın öbürü Akdeniz'in ortasında iki millet elde silah ayaklanmıştı.
1848 devrimi her yerde işçi sınıfının eseriydi ve barikatları kuran, devrimin bedelini kendi kanıyla ödeyen işçi sınıfıydı.
1848 devrimi sosyalist bir devrim olmamakla birlikte, sosyalist devrimin yolunu açmış ve ona zemin hazırlamıştır.
1:51:00Proleterya ve Uluslararası İşbirliği: Burjuva düzeni son kırkbeş yıl içinde her yerde kalabalık, yoğun ve güçlü bir proleterya yaratmıştır.
Proleteryanın uluslararası birliğini ve milletlerin ortak amaçlar uğrunda barışçı işbirliğini gerçekleştirmek için her milletin bağımsızlığı ve birliği yeniden sağlanmalıdır.
1848 öncesinde İtalyan, Macar, Alman, Polonya ve Rus işçilerinin bir arada uluslararası eylem yapması düşünülebilirdi.
1:51:53Manifesto'nun Önemi: 1848'deki devrimci dönemden bizi ayıran kırkbeş yılda meyveler olgunlaşıyor.
Manifesto'nun yayınlanması uluslararası devrim için hayırlı olmuşsa, İtalyanca çevirinin yayınlanmasının da İtalyan proletaryasının zaferi için hayırlı olması dileniyor.
Manifesto, kapitalizmin geçmişte oynadığı devrimci rolün hakkını vermekte kusur etmemiştir.
1:52:21İtalya'nın Önemi: İyi kapitalist millet İtalyaydı ve ortaçağ'ın kapanışı ile yeni kapitalist çağın açılışına dev gibi bir kişi damgasını vurdu.
Ortaçağ'ın sonu ve çağımızın ilk şairi bir İtalyan olan Dante'dir.
Yeni bir tarihi çağın eşiğindeyiz ve İtalya'nın proleterya çağının doğuşuna damgasını vuracak yeni bir Dante vereceği sorgulanıyor.
Frederick Engels, 1 Şubat 1893 tarihinde Londra'da bu metni yazmıştır.

Komünist Manifesto Sesli Kitap

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir