Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir hukuk eğitmeni tarafından sunulan, borçlar hukuku alanında kıymetli evrakta kişisel defiler konusunu ele alan bir eğitim dersidir. Eğitmen, öğrencilere interaktif bir şekilde dersi ilerletmektedir.
- Videoda, kıymetli evrakta (senetlerde) kişisel defilerin ne olduğu, 825/2 ve 686/2 maddelerinde yer alan defi türleri ve bunların mantığı detaylı olarak açıklanmaktadır. Ders, temel ilişkiden kaynaklanan defiler, bedelsizlik durumu, kişisel defilerin üçüncü kişiye karşı ileri sürülmesi ve bunun sınırlamaları gibi konuları kapsamaktadır. Eğitmen, kambiyo senedi, temel ilişki kavramı ve örneklerle konuyu pekiştirmektedir.
- Ders, iki bölümlük bir serinin parçası olup, bir sonraki derste kan gösteri dışındaki anlaşmalar, teminat bonosu ve takas gibi konuların anlatılacağı belirtilmektedir. Ayrıca, borçlu ile senedi düzenleyen kişi arasındaki ilişkiler, üçüncü kişinin senedi devretmesi durumunda borçlunun ileri sürebileceği defiler ve bunların sınırlamaları gibi sınavlarda yardımcı olabilecek bilgiler de paylaşılmaktadır.
- Kişisel Defilerin Tanımı
- Konu, kıymetli evrakta kişisel (şahsi) defilerin incelenmesidir.
- Daha önce ele alınan defi türleri: emre yazılı senetler açısından hamile yazıldı, borçlunun "ben ödemeyeceğim" dediği sistem, senet metninden anlaşılan defiler ve alacaklıya karşı bizzat sahip olunan defilerdir.
- Bugün ele alınacak olan defi türü, nispi defi veya şahsi defi olarak da adlandırılır ve 825/2 maddesinde yer almaktadır.
- 01:06Şahsi Defilerin Mantığı
- Şahsi defiler, düzenleyen, ciranta, aval veren veya borçlunun kendisinden ödeme istendiğinde, kişisel ilişkileri olan kişilerle ilgili savunmaları ileri sürme imkanını sağlar.
- Kanun koyucu, kişisel ilişkileri olan kişilerle ilgili savunmaları engellemiyor, sadece üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilecek defileri sınırlıyor.
- Senet metninden anlaşılan defi ve senetteki taahhüdün geçersizliği defi, üçüncü kişilere karşı ileri sürülemez.
- 03:36Şahsi Defilerin Uygulanması
- Şahsi defiler, ödeme isteyen kişiye karşı herhangi bir savunma imkanını sağlar ve bunu kanun koyucu engellemiyor.
- Kişisel ilişkin olmayan bir kişi ödeme istendiğinde, savunma ancak borçlu zararına bilerek hareket edildiğinde ileri sürülebilir.
- Kıymetli evrak senetlerinde, kişisel ilişkilerin dışındaki kişilerle ilgili savunmaların sınırlanması, ahlak kurallarıyla benzer şekilde yapılmaktadır.
- 06:17Kambiyo Senetlerinde Temel İlişki
- Kambiyo senetlerinde temel ilişki, senedin düzenlenme sebebi olarak tanımlanır.
- Temel ilişki genellikle bir borç ilişkisidir ve satış sözleşmesi, kira sözleşmesi, bağışlama veya ödünç sözleşmesi gibi borçlanma sebeplerinden ortaya çıkabilir.
- Temel ilişki her zaman borç ilişkisi olmak zorunda değildir, hatır ilişkisi de olabilir.
- 08:56Temel İlişkinin Önemi
- Temel ilişki kambiyo senedinin üzerinde değil, borçlu ve alacaklı arasında yapılan anlaşmalarla belirlenir.
- Satış sözleşmesi gibi temel ilişkide ifa olunursa bile, kambiyo senedi üzerindeki alacak hakkı soyut borç ikrarı olarak geçerli kalır ve yenileme sayılmaz.
- Kambiyo senedi düzenlenme sebebi, temel ilişkideki borçlunun ödeme yükümlülüğüdür.
- 10:24Kişisel Defiler ve Savunmalar
- Kişisel defiler, borçlu ile alacaklı arasındaki doğrudan ilişkiye dayanan savunmalardır.
- 825. maddede, borçlu ile önceki hamilelerden biri veya senedi düzenleyen kişi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan defilerin ileri sürülmesi yasaklanmıştır.
- Kişisel defiler sadece sözleşmenin tarafları arasında ileri sürülebilir, üçüncü kişilere karşı ise sadece borçlu zararına bilerek hareket edildiği durumda ileri sürülebilir.
- 15:26Kişisel Defilerin Temel İlişkiden Kaynaklanan Türü
- Kişisel defilerin ilk türü, temel ilişkiden kaynaklanan defilerdir.
- Temel ilişki, kambiyo senedi düzenlemesine sebep olan önceden var olan ilişkiyi ifade eder.
- Temel ilişki ile ilgili savunmalar, ilişkinin tarafına karşı sınırsız olarak ileri sürülebilir, ancak üçüncü kişilere karşı kural olarak ileri sürülmez.
- 16:06Temel İlişkinin Geçersizliği ve Defiler
- Temel ilişki şekle aykırılıkla yapılmışsa veya kesin hükümsüz (ahlağa aykırı) ise, bu ilişkiyi ifası amacıyla düzenlenen kambiyo senedi ödenmemelidir.
- Eğer temel ilişkiden kaynaklanan defilerin ileri sürülmesi yasaklanırsa, herkes kanunu dolanmak için uyuşturucu ticareti gibi kesin hükümsüz işlemler bono üzerinden yapabilir.
- Bu nedenle, temel ilişkisi kesin hükümsüz olan işlemlerin ifası amacıyla düzenlenen kambiyo senedine karşı da savunma yapılabilir.
- 18:33Kişisel Defilerin İleri Sürülmesi
- Temel ilişkiden kaynaklanan defiler, ilişkinin tarafı olan kişilere sınırsız olarak ileri sürülebilir.
- İlişkinin tarafı değilse, üçüncü kişilere devretti ise kural olarak borçlunun zararlı hareket olarak ileri sürülebilir.
- İrade dışı elden çıkma, muvazzalı işlem, aşırı yararlanma veya teminat senedi gibi durumlarda da kişisel defi ileri sürülebilir.
- 19:15Örnek Durumlar ve Kişisel Defiler
- Raziye ile Emel arasındaki kira sözleşmesi, Emel ile Merve arasındaki satış sözleşmesi ve Merve ile Ece arasındaki satış sözleşmesi temel ilişkilerdir.
- Kambiyo senedi düzenlendiğinde, temel ilişki durur ve senedede belirtilen borçlulara ödeme talebi yapılır.
- Raziye ile Ece arasında doğrudan ilişki olmadığı için Raziye'nin Ece'ye karşı kişisel defi yoktur.
- 24:35Ödemezlik Defisi
- Merve, Ece'den mobilyaları teslim almadığı için kambiyo senedindeki ödeme yükümlülüğünden sorumlu değildir.
- Merve, Ece ile arasındaki satış sözleşmesi temel ilişkisi olarak ödemezlik defisini ileri sürebilir.
- Ece, Merve'den ödeme alamadığında Emel'e gidebilir, ancak Emel de aynı şekilde ödemezlik defisini ileri sürebilir.
- 26:14Kişisel Defiler ve Temel İlişki
- Kişisel defiler, ilişkinin tarafları arasında ileri sürülebilir, ancak üçüncü kişiler için geçerli değildir.
- Temel ilişki sona ermişse veya geçersizse, borçlu bu durumu ileri sürebilir ve kambiyo senedini bedelsiz kalmış olarak iddia edebilir.
- Bedelsizlik durumunda borçlu, İcra İflas Kanunu madde 72'ye dayanarak menfi tespit davası açabilir.
- 31:12Kıymetli Evrakın Zayıflığı ve İptali
- Kıymetli evrakın zayıflığı, evrakın ortadan kalkması veya zarar görmesi durumunda hak sahibinin haklarını koruması için kullanılan bir kavramdır.
- Bedelsizlik durumunda kıymetli evrakın iptali davası açılamaz, sadece menfi tespit davası açılabilir.
- Borçlar hukukunda sözleşmeler nispidir, yani sadece taraflar arasında hüküm ve sonuç doğurur.
- 34:35Kişisel Defilerin Türleri
- Kişisel defilerin temel ilişkiden kaynaklanan türü dışında, taraflar arasında kambiyo ilişkisine yönelik özel anlaşmalar da vardır.
- Bu özel anlaşmalar arasında gizli tahsil cirosu antlaşması, gizli rehin cirosu antlaşması ve vade uzatma anlaşması gibi durumlar bulunabilir.
- Kanunlarda 687/2 ve 825/2 maddeleri aynı hükümleri düzenlerken, 686 maddesi poliçenin kötü niyetli, iktisabi veya ağır kusurlu durumunda geri verilmesi konusunu ele alır.
- 36:43Kişisel Defilerin İkili Ayrımı
- Kişisel defiler, şahsi defiler (825/2) ve şahsi olmayan defiler (680) olarak ikiye ayrılır.
- Eğer senet borçlunun elinden herhangi bir şekilde çıkmışsa (686/2), borçlu sadece kötü niyetli iktisap veya ağır kusur durumunda savunma ileri sürebilir.
- Kişisel defiler, borçlunun kendisiyle ilişkisi olan kişiye karşı ve üçüncü kişiye karşı farklı şekilde değerlendirilir.
- 39:02İradenin Olmaması Durumları
- Borçlunun elinden bir şekilde çıkmış olması, rızasının olmaması anlamına gelir ve bu durum 686/2 maddesine tabidir.
- İradenin olmaması durumunda (hırsızlık, çalınma gibi), borçlu üçüncü kişiye karşı savunma ileri sürebilir.
- İrade bozukluğu durumunda da (aldatma gibi), borçlu üçüncü kişiye karşı savunma ileri sürebilir.
- 42:35Savunma İleri Sürme Koşulları
- Borçlunun ve borçlunun arasında ilişki varsa, borçlu doğrudan doğruya defileri ileri sürebilir.
- Borçlunun ve borçlunun arasında ilişki yoksa, borçlu üçüncü kişiye karşı sadece kötü niyetli iktisap veya ağır kusur durumunda savunma ileri sürebilir.
- İrade bozukluğu durumunda (aldatma gibi), borçlu üçüncü kişiye karşı savunma ileri sürebilir.
- 47:15Açık Bono ve Senet Defileri
- Açık bono, kambiyo senedi dışında bir anlaşma olup, sadece imzalı bir belgedir.
- Senet defileri, borçlunun borç ödemeyi reddetme nedenleridir ve bu defilerin kimlere karşı ileri sürebileceği önemlidir.
- Senet metninden anlaşılan defiler, borçlunun herkese karşı ileri sürebileceği haklardır, ancak diğer defiler sadece ilişkinin tarafı tarafından ileri sürebilir.
- 49:03Şahsi Defiler ve İstisnalar
- Şahsi defilerde amacın üçüncü kişiyi korumak olduğu, ancak istisnalar 686 ve 825/2 maddeye göre değişmektedir.
- Bir borçlunun ödeme istendiğinde, senet metninden anlaşılan defi varsa herkese karşı ileri sürebilir, yoksa sadece ilişkinin tarafına karşı geçerlidir.
- Üçüncü kişiye ödeme yapmamak için borçlu, "bilerek borç zararına hareket ettiğini" veya "hırsızlık durumunu" ispatlamalıdır, aksi takdirde ödeme yapmak zorundadır.
- 49:34Gelecek Dersler
- Bir sonraki derste kanun gösteri dışındaki anlaşmalar, açık bono, teminat bonosu ve takas gibi konular anlatılacaktır.
- Yargıtay kararları toplanarak şahsi defilerin daha iyi anlaşılabilmesi sağlanacaktır.