Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan kimya dersi formatında hazırlanmış kitap çözümü içeriğidir.
- Videoda küresel simetri ve atom kararlılığı konuları ele alınmaktadır. İlk bölümde hidrojen, bor, karbon, azot, oksijen, fosfor, klor, argon ve neon gibi atomların elektron dağılımları incelenmekte, ikinci bölümde ise krom (24) ve bakır (29) atomlarının özel durumları açıklanmaktadır. Ayrıca çekirdekten uzaklaştıkça orbitallerin bağıl enerjisi ve hacminde meydana gelen değişimler de ele alınmaktadır.
- Video, sınavlarda çıkabilecek önemli bilgiler vurgulayarak, küresel simetrinin son katmandaki orbitallerin yarı dolu veya tam dolu olması durumunda oluştuğunu ve bu özellik ile atom kararlılığı arasındaki ilişkiyi açıklamaktadır.
- 00:01Küresel Simetri ve Atom Kararlılığı
- Kitap çözümü 64. sayfadan başlayarak, daha önceki sayfada verilen Auuu Hundu ve Pauli ilkesiyle ilgili örnekler çözülecek.
- Etkinlik 10'da neden bazı atomlar diğerlerinden daha kararlı olduğu incelenecek.
- Küresel simetri, atomun elektron dağılımında son orbitallerin tam veya yarı dolu olmasıyla oluşur.
- 00:41Atomların Elektron Dağılımları ve Küresel Simetri
- Hidrojen (1s²), bor (1s² 2s² 2p¹), karbon (1s² 2s² 2p²), oksijen (1s² 2s² 2p⁴) ve fosfor (1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p³) atomlarının elektron dağılımları inceleniyor.
- Azot (1s² 2s² 2p³), klor (1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶) ve argon (1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 4s² 3d⁶ 4p⁶) atomlarının elektron dağılımları inceleniyor.
- Küresel simetri için son orbitallerin ya s¹ ve p³ gibi yarı dolu ya da p⁶ ve s² gibi tam dolu olması gerekir.
- 07:42Atomların Kararlılığı ve Küresel Simetri İlişkisi
- Atom orbitallerindeki elektronlar çekirdek tarafından çekilir ve eş enerjili alt orbitalleri dengeli bir şekilde dağıldığında atomun kararlılığı artar.
- S-orbital küresel bir şekle sahip olduğu için çekirdeğin çekim gücü bu orbitale dengeli dağılır.
- Küresel simetrik özellik gösteren atomlar (hidrojen, berilyum, azot, neon, argon ve fosfor) daha kararlıdır.
- 10:00Küresel Simetri Tanımı
- Son katmandaki orbitalleri yarı dolu veya tam dolu olan atomlar küresel simetrik özelliği gösterir.
- 10:49Krom Atomunun Elektron Dağılımı
- Krom 24 atomunun beklenen elektron dağılımı 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 4s¹ 3d⁵'tir ve bu dağılımda çekirdeğin çekim gücü dengelenmiştir.
- Krom atomu, küresel simetri ve daha kararlı hale gelmek için Aufbau kuralının dışına çıkarak 4s orbitalini 3d orbitaline boşaltmıştır.
- Krom atomunun daha kararlı olduğu dağılım 4s¹ 3d⁵'tir çünkü yarı dolu d⁵ ile küresel simetri özelliğine sahiptir.
- 13:19Bakır Atomunun Elektron Dağılımı
- Bakır 29 atomunun beklenen elektron dağılımı 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 4s² 3d⁹'tir, ancak deneysel olarak daha kararlı olması için 4s orbitalindeki bir elektron 3d orbitaline geçmiştir.
- Bakır atomunun elektron dağılımı 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 4s¹ 3d¹⁰'dır ve bu dağılımda hem 4s orbitali yarı dolu hem de 3d orbitali tam dolu olarak küresel simetrik özellik gösterir.
- Atomlar her zaman daha kararlı yapıda olmayı tercih ederler, bu nedenle Aufbau kuralına uymazlar.
- 14:51Orbitallerin Özellikleri
- Çekirdekten uzaklaştıkça aynı tür orbitallerin bağıl enerjisi ve hacmi artar çünkü daha uzak konum daha yüksek enerjili olmasına sebep olur.
- Bir atomda aynı enerjiye sahip orbitaller bulunabilir, örneğin 2p orbitalinde px, py ve pz olmak üzere üç eş enerjili orbital vardır.
- Çok elektronlu bir atomda aynı enerji seviyesine sahip iki farklı tür orbital bulunabilir, örneğin 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶'da s ve 2p orbitalleri aynı enerji seviyesindedir.
- 18:00Özel Durumlar
- Dokuz tam dolu ve altı yarı dolu orbitali bulunan atom krom 24'tür, bu atom Aufbau kuralına uymaz ancak Pauli dışarlama ilkesine ve Hund kuralına uygundur.
- Krom 24 atomunda 4s orbitali dolmadan 3d orbitaline elektron geçmesi Aufbau kuralına uymaz, ancak 3d orbitalindeki elektronlar zıt yönlü olduğundan Pauli dışarlama ilkesine uygundur.
- Hund kuralına göre önce birer tane elektron 3d orbitaline yerleşir, sonra ikinci elektron gelir.