Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin kimya biliminin alt disiplinlerini ve ilgili meslek alanlarını anlattığı eğitim içeriğidir. Öğretmen, öğrencilere hitap ederek konuyu açıklamaktadır.
- Video, kimya biliminin yedi alt disiplini (analitik kimya, biyokimya, organik kimya, anorganik kimya, fizikokimya, elektrokimya, termokimya ve kuantum kimyası) hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. Ayrıca polimer kimyası, teflon tavaların zararları ve kimya endüstrileri (ilaç, petrokimya, gübre, boya, arıtım ve tekstil) hakkında bilgiler verilmektedir. Dersin son bölümünde kimya mühendisi, metalurji mühendisi, eczacı ve kimya öğretmeni gibi mesleklerin görevleri ve uygulama alanları açıklanmaktadır.
- Videoda her disiplin için günlük hayattaki uygulamalar örneklerle anlatılmakta, özellikle teflon tavaların zararlı olup olmadığı, ilaçların doğru kullanımı ve kapsül ilaçların çiğnenmemesi gerektiği gibi önemli uyarılar da yer almaktadır. Dersin sonunda test soruları çözülmekte ve izleyicilere test çözümlerine nasıl ulaşabilecekleri hakkında bilgi verilmektedir.
- 00:08Kimya Bilimine Giriş
- İlk video tamamlandıktan sonra soru bankasındaki kazanım odaklı soruları çözdükten sonra ikinci videoya başlanmalıdır.
- Önemli olan videoyu öğrenmek ve pekiştirmek, biriktirip sonra çözmek yerine hemen testlere başlamak gerekir.
- Bu derste kimyanın ve kimyacıların başlıca çalışma alanlarından bahsedilecektir.
- 00:54Analitik Kimya
- Analitik kimya, maddenin bileşenlerine nitel ve nicel olarak analiz eden kimya disiplinidir.
- Nitel analiz, maddenin bileşiminin nelerden oluştuğu konusunu incelerken, nicel analiz maddenin bileşiğinin miktarının tespit edilmesini sağlar.
- Analitik kimya, su örneğinin içinde ne var sorusuna cevap almak gibi durumlarda kullanılır.
- 04:58Biyokimya
- Biyokimya, canlıların yapısında yer alan kimyasal maddeleri ve bunların canlı organizmalar üzerindeki tepkimelerini inceler.
- Biyokimya, kan tahlili gibi insan vücuduna olan etkileri inceleyen bir disiplindir.
- Biyokimya, doku, idrar gibi örneklerin yapısını ve ilaçların vücudunda etkilerini inceleyen bir kimya disiplinidir.
- 06:20Organik Kimya
- Organik kimya, yapısında karbon bulunan maddelerin yapılarını, özelliklerini, tepkimelerini ve sentez yollarını inceler.
- Organik kimya sadece karbon atomuyla değil, meydana gelen bileşiklerin çeşitliliğiyle de ilgilidir.
- Organik olma durumu, zirai ilaç kullanıp kullanılmadığına ve yasal sınırlara göre kullanılıp kullanılmadığına bağlıdır.
- 08:34Anorganik Kimya
- Anorganik kimya, karbon dışındaki herhangi bir elementi, bileşiğini, özelliğini ve tepkimelerini inceleyen bir disiplindir.
- Anorganik kimyada asitler, tuzlar, karbonmonoksit, karbondioksit ve karbonat köklü iyonlar incelenir.
- Demir gibi elementlerin kimlerle tepkime vereceğinin incelenmesi anorganik kimyanın konusudur.
- 09:43Kimya Disiplinleri
- Antik kimya nitel ve nicel analizleri baz alırken, bio kimya canlıya olan etkileri inceler.
- Organik kimya karbon temelli bileşikleri, anorganik kimya ise karbon olmayan asitleri, bazları, tuzları ve karbonun dışındaki elementleri inceler.
- Fizikokimya, kimyasal tepkimelerde ısı, iş ve diğer enerji dönüşümleri gibi fiziksel faktörleri inceleyen bir disiplindir.
- 10:44Fizikokimya ve Elektrokimya
- Kimyasal kinetik, reaksiyon hızını inceleyen bir disiplindir ve katalizörlerin kullanılması bu disiplinin konusudur.
- Elektrokimya, elektrik enerjisini kimyasal enerjiye dönüştüren süreçleri inceler.
- Termokimya ve kuantum kimyası da fizikokimyanın alt disiplinleridir.
- 11:26Analitik Kimya ve Biyokimya
- Analitik kimya, maddelerin ne olduğunu ve ne kadar olduğunu tespit eden bir disiplindir.
- Kömürün kalorisinin hesaplanması fizikokimyanın konusudur.
- Civa metalinin insan sağlığına olan etkisinin incelenmesi biyokimya, kan örneğindeki civa miktarının yüksek çıkması analitik kimya, civanın saklama koşullarının tayin edilmesi ise anorganik kimyanın konusudur.
- 13:50Polimer Kimyası
- Polimer, çok sayıda monomerin küçük yapılı bir araya gelerek oluşturduğu büyük devasal yapılardır.
- Polimer kimyası plastik, kauçuk, fiber, yapıştırıcı, jelatin gibi ürünlerin incelenmesini içerir.
- Polimerler doğada uzun süre kaldığı için çevre kirliliğine sebep olur ve bu nedenle çevre kirliliğine yönetmeliklere uygun hareket edilmesi tasarlanmıştır.
- 15:03Polimer Örnekleri
- Polimerlerin çoğu baş harfi P ile başlar: polietilen (PET), PVC (polivini klor), PET şişe (polietilen terapitalat).
- Kevlar, başında P harfi bulunmayan ancak kurşun geçirmez yelek, fren balataları ve gemilerin halatlarında kullanılan bir polimer türüdür.
- Teflon (poli tetrafloroetilen - PTFE), yanmaz ve yapışmaz özelliğinden kaynaklanarak tencere ve tavaların yapımlarında kullanılır.
- 17:54Teflon Tava Hakkında Bilgiler
- Teflon tava çizildiğinde kanserojen etki olduğu iddiası, çizilmesiyle değil, polimerin kendisiyle ilgilidir.
- Teflon, metali sürterken kazıdığından dolayı yanmaz yapışmaz özelliği kaybolur ve kalıntılar mikropların birikmesine neden olabilir.
- Teflon çizildiğinde kimyasal reaksiyon gerçekleşmez, bu bir ticari yalan ve korkutma amaçlı bir iddiadır.
- 19:34Teflon Üretimindeki Sorunlar
- Teflon normalde 600-700 derecelere kadar ısıtılmalı, ancak maliyetler nedeniyle genellikle 300-400 dereceye kadar ısıtılmaktadır.
- Bazı üreticiler 100-150 derecede çıkartıp bırakmakta, bu durumda içinden çıkarılmayan maddeler zaman içinde yemeğe geçebilir.
- Teflon başlı başına zararlıdır, çizilmesine gerek yoktur.
- 20:12Sağlıklı Tencere Seçenekleri
- Paslanmaz çelikte elektrot sistemini daldır-çıkar yöntemi kullanıldığı için tam paslanmaz sistem uygulanamamaktadır.
- Eski anneannelerde kullanılan çiçekli tencereler (emaye) ve bakır tencereler en sağlıklı kaplardan biridir.
- Bakır kalaylanabilir, ancak belli zamanlarda kalaylanmamalıdır.
- 20:54Kimyasal Maddelerin Etkileri
- Kimyasal maddelerin etkileri direkt olmayabilir, uzun zamanlar sonra veya vücudun zayıf düştüğü bir anda ortaya çıkabilir.
- Sarı serum örneğinde olduğu gibi, doğrudan damardan giden serumlar alerjik reaksiyon gösterme ihtimali yüksek olabilir.
- "Yıllardır kullanıyorum bir şey olmuyor" mantığı yanlıştır, çünkü etki bir anda ortaya çıkabilir.
- 22:40Polimerler ve Kimya Disiplinleri
- P harfi bulunan herhangi bir şey polimerdir, teflon ve kevlar gibi maddeler de polimerdir.
- Kimya disiplinleri arasında analitik kimya, organik kimya, biyokimya ve fizikokimya bulunmaktadır.
- Kimya disiplinlerinin uygulama alanları arasında kan tahlili, mineral analizi, asetilenin kimyasal özellikleri ve kimyasal tepkimeleri hızlandıracak katalizörün seçilmesi bulunmaktadır.
- 26:51Kimya Disiplinleri ve Endüstrileri
- Kimya disiplinleri arasında biyokimya, polimer kimyası, analitik kimya, fizikokimya ve organik kimya bulunmaktadır.
- İlaç endüstrisi, canlılarda hastalıkların önlenmesi ve tedavi edilmesi için kullanılan bitkisel, hayvansal veya sentetik ilaçları üreten bir endüstridir.
- İlaç endüstrisi eskiden eczacılıkta olduğu gibi, günümüzde ilaç firmaları tarafından yönetilmektedir.
- 28:49İlaç Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- İlaçlar rastgele kullanılmamalı, doktor tavsiyesi olmadan kullanılmamalıdır çünkü en zararsız görünen ilaçların bile yan etkileri çıkabilir.
- Sigara ilk defa astım ilacı olarak piyasaya sürülmüş, ancak zamanla sağlığa zararlı olduğu anlaşılmıştır.
- İlaçların üzerindeki prospektüslerde sıklıkla görülen ve nadir görülen yan etkileri belirtilir, bu nedenle ilaçlar kafanıza göre kullanılmamalıdır.
- 31:43İlaç Kullanımında Güvenlik Önerileri
- İlaçların üzerindeki jelatinimsi polimer kapları kırılmamalıdır, çünkü bu kapların amacı ilacın belirli bir organda çözünmesidir.
- Ağrı kesiciler gibi bazı ilaçlar ağızda çiğnenmemelidir, aksi takdirde beyin kanamasına neden olabilir.
- Kapsül ilaçlar ağzında dökülmemelidir, çünkü kapsülün pH ayarı ve çözünme yeri önemlidir.
- 32:57Kimya Endüstrileri
- Petrokimya, petrol ve doğalgazla üretilen maddelerle ilgili bir endüstri sistemidir; sıvı ve gaz yakıtlar, plastikler, ilaçlar ve deterjanlar bu endüstrinin ürünleridir.
- Gübre endüstrisi (agro), toprağın birbirini arttırmak için toprağa verilen azot, fosfor ve potasyum gibi minerallerden oluşan maddelerdir.
- Boya endüstrisi, inşaata ve ahşap gibi maddelerde kullanılan boya üretimiyle ilgilidir.
- 33:58Diğer Kimya Endüstrileri
- Arıtım endüstrisi, havanın, suyun ve toprağın çeşitli kirleticilerden arındırılması için yapılan bir endüstri sistemidir.
- Tekstil endüstrisi, ipliğin boyanması ve dokunması gibi işlemlerde kullanılan organik bileşiklerle ilgilidir.
- Tarihte Roma döneminde boyanın kumaşa bağlanmasını sağlayan amin bileşikleri için idrar vergisi alınmaya başlanmıştır.
- 35:09Kimya Meslekleri
- Kimyager, maddeyi, atom ve molekül düzeyini inceleyen, araştıran, tanımlayan ve üretebilen maddelerin kimyasal analizi konusunda laboratuvarlarda çalışan kişidir.
- Kimyager olmak için dört senelik bir kimya bölümü okumak gerekir.
- Kimya mühendisliği de kimya alanında önemli bir meslektir.
- 35:55Kimya Mühendisliği ve Metalurji Mühendisliği
- Kimya mühendisi, farklı sanayi dallarında kimyasal maddenin en ekonomik biçimde üretilmesi ve geliştirilmesi için tesis kurulmasında ve işletmesinde rol alan kişidir.
- Metalurji mühendisi, içeride metal bulunan filizlerin, metal ve alaşımların elde edilmesinde, tasarlanması, geliştirilmesi ve üretilmesindeki sistemleri yöneten kişidir.
- Metalurji mühendisleri, demir gibi metallerin esnekliğini, sağlamlığını veya iletkenliğini oluşturmak için hangi alaşımların kullanılacağını belirler.
- 36:55Eczacılık ve Kimya Öğretmenliği
- Eczacı, ilaçların üretiminde hastaya ulaşması için gereken aracı kişilerdir ve klinik eczacı da olabilirler.
- Kimya öğretmeni, çalıştığı kurumla öğrencilerine Milli Eğitim Bakanlığı'nın hazırladığı müfredatlar doğrultusunda kazanımları ve hedefleri anlatan kişidir.
- 37:30Soru Çözümü
- Kimya bilimi ile uğraşan ve bu alanda uzmanlaşmak isteyen bir kişinin uğraşabileceği alanlar arasında tekstil endüstrisi, plastik ve gübre bulunurken, yazılım mühendisliği bu alan değildir.
- Metalurji mühendisliği için uygulama alanları arasında maden cevherinin saflaştırması, çeşitli alanlarda kullanılabilecek alaşım oluşturma ve metallerin korozyona karşı koruyan kaplamaların yapılması bulunmaktadır.