Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Doğu Akdeniz Üniversitesi'nden Yardımcı Doçent Dr. Ertuğrul Aydın ile yapılan bir röportajdır. Konuşmacı, Kıbrıs Türk şiir geleneği ve edebiyatı hakkında bilgi vermektedir.
- Video, Kıbrıs Türk şiir geleneğinin 1571'den itibaren başladığını ve 18. yüzyıldan itibaren yazılı belgelere geçiş yaptığını anlatmaktadır. Namık Kemal'in adaya sürgün gönderilmesinin sanatın etkin bir şekilde başlamasına sebep olduğu, 19. ve 20. yüzyıllarda önemli şairlerin (Osman Türkay, Nevzat Yalçın, Yaşın İmzası) hayatları ve çalışmaları ele alınmaktadır. Ayrıca, Kıbrıs'taki Türk azınlığın varoluş mücadelesinde edebiyatın ve özellikle şiirin oynadığı rol, savaş ve aşk temalarının şiirlerdeki yansımaları ve 1955-1974 yılları arasındaki olayların şiirlerdeki yansımaları detaylı olarak incelenmektedir.
- Kıbrıs Türk Şiir Geleneğinin Başlangıcı
- Doğu Akdeniz Üniversitesi'nden Yardımcı Doçent Dr. Ertuğrul Aydın, Kıbrıs Türk şiir geleneği ve edebiyatını konu alıyor.
- Kıbrıs Türk şiir geleneği 1571'den itibaren başlatılabilir, ancak yoğun olarak yazılı belgelere geçiş 18. yüzyıldan itibaren başlamıştır.
- 1571 ile 18. yüzyıl arasında halk şiir ürünleri, maniler, bilmeceler ve anonim metinler bulunmaktadır.
- 00:3618. Yüzyılda Şiirin Gelişimi
- 18. yüzyılda Lefkoşa'da açılan Mevlevi dergahında yetişen Müftü Hilmi Efendi (1829 doğumlu) ve Kaytazade Nazım gibi divan şairleri bulunmaktadır.
- Aynı dönemde halk şiiri cephesinde Aşık Kenzi (1785 doğumlu) gibi şairler de mevcuttur.
- Namık Kemal'in adaya sürgün gönderilmesi, sanatın etkin bir şekilde başlamasına sebep olmuştur.
- 01:4119. ve 20. Yüzyıllarda Şiirin Gelişimi
- 19. yüzyılda sanatın temellerinin adada atıldığı, 20. yüzyılda ise Kıbrıs Türk şiiri varoluş mücadelesiyle cendi şiir tarihi ile rolünü üstlenmiş bir şekilde devam ettiği görülüyor.
- 20. yüzyılın başlarında 1914 kuşağı, ortalarında 1943 kuşağı ve son olarak 1974 kuşağı gibi doğum tarihlerine göre sınırlandırılmış kuşaklar bulunmaktadır.
- 1974 kuşağının şairleri 1957-1960 doğumlu olup, çoğunluğu bugün hayatta sanatının doruk noktalarında devam eden isimlerdir.
- 02:4620. Yüzyılın Ortalarında Sanatın Gelişimi
- 20. yüzyılın ortalarında Türkiye'den bilinçli olarak gönderilen öğretmenler, sanatın yoğunlaşması anlamına gelmiştir.
- Arif Natasya (Bayrak Şairi) 1950'lerde adada iki buçuk yıl öğretmenlik yapmış ve "Kıbrıs Rubaileri" adıyla dönüşlü bir kitap çıkarmıştır.
- İbrahim Zeki Burdurlu, Cumhuriyet şiirinin Türkiye'deki önemli temsilcilerinden biri olup, dört yıl kadar adada Lefke Ortaokulu, Lefkoşa Türk Lisesi ve Gazimagusa'da Namık Kemal Lisesi'nde çalışmıştır.
- 03:37Önemli Şairler ve Savaş Teması
- Yaşın İmzası, Osman Türkay ve Nevzat Yalçın gibi üç şair 1940'lı yılların başlarında doğmuş, 1960'lı yıllardan itibaren sanat hayatları başlamıştır.
- Kıbrıs şiirinde savaş teması birinci sırada yer almaktadır ve şiir metinlerinin yüzde kırk oranında bir miktarının savaş konulu olduğu görülmektedir.
- 1963-1974 arasındaki olayların birebir yansımaları, Barbarlık Müzesi'ndeki tanıklıklar, Cengiz Topel'in uçağının düşürülmesi ve 20 Temmuz Mutlu Barış Hareketi'nin yansımaları şiirlerde yer almaktadır.
- 05:40Katak Derneği ve Edebiyatın Rolü
- 1943 yılından itibaren "Katak" adıyla Kıbrıs Adası Türk Azınlık Topluluğu kurulmuş ve adada etkinlik göstermiştir.
- Bu derneğin yaptığı iki önemli nokta: Türkiye'deki milli bayramların adada kutlanması ve Türkiye'deki ders kitaplarının adada okutulmasıdır.
- Kıbrıs Türk'ün varoluş mücadelesinde edebiyatın etkin bir rolü vardır; edebiyat bir seslendirmedir, bir imajdır, bir bayraktır ve şiirin öne çıktığı görülür.