Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Kıbrıs sorununun tarihsel gelişimini anlatan bir belgesel formatındadır. Konuşmacı, Kıbrıs'taki Türk azınlığın yaşadığı zorlukları ve Avrupa Birliği ile olan ilişkileri ele almaktadır.
- Video, 1974'te Türkiye'nin Kıbrıs'taki katliama müdahale etmesi ve sonrasında yaşanan olayları kronolojik olarak anlatmaktadır. Kıbrıs Rum yönetiminin 1960'ta bağımsızlığını kazandıktan sonra Türkleri azınlık durumuna düşürme çabaları, 1974'teki Barış Harekatı, 1983'te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kuruluşu ve Avrupa Birliği ile olan ilişkiler detaylı şekilde ele alınmaktadır. Konuşmacı, "havuç ve sopa diplomasisi" kavramını kullanarak Batı'nın Kıbrıs sorununa yaklaşımını ve Türkiye'nin bu konudaki stratejik hatalarını değerlendirmektedir.
- Kıbrıs'taki Katliam ve Türkiye'nin Müdahalesi
- 1974 yılında Türkiye, Kıbrıs'taki katliama dur dedi ve adaya asker çıkardı.
- Harekattan önce Lefkoşa ortasından ikiye bölünmüş, Magosa ve kırsal alanlardaki Türkler kuşatma altında yaşıyordu.
- Türkler seyahat edemiyor, ticaret ve üretim Rumların kontrolündeydi, büyük yoksulluk içindeydi ve şiddet olayları yaygındı.
- 00:31Kıbrıs'ın Stratejik Önemi
- Batılı devletler, 300 yıllık Osmanlı idaresinin ardından Kıbrıs'ın bir Rum adası olması için büyük gayret gösterdiler.
- Amerikan Başkanı Roosevelt, Kıbrıs'ı elinde bulunduran gücün Ortadoğu, Kafkaslar ve Balkanları kontrol edeceğini söylemişti.
- Avrupa Birliği belgelerinde tek bir cumhuriyetin adı geçmekteydi ve adanın yarısı Avrupa Birliği hukuku ihlal edilerek bir bütün olarak kabul edildi.
- 01:14Avrupa Birliği'nin Kıbrıs Politikası
- Avrupa Birliği yasalarına göre problemli ülkeler birliğe kabul edilemezken, Kıbrıs'ta bu durum farklıydı.
- Sorunları olan iki toplumlu bir adanın bir tarafı birliği kabul edildi, bu Avrupa Birliği yasalarının ihlali anlamına geliyordu.
- Röportajlarda üst düzey yetkililer bu soruyu "iç sorunlar var" diyerek geçiştiriyorlardı.
- 01:53Kıbrıs'ta Kumpas Kurulması
- Sorunu yaratanlar kendileri olup, sorun yaratmak için ellerinden geleni yaptılar.
- 1960'ta tarihin ilk bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti kurulmuştu.
- Kurulduktan sadece üç yıl sonra Cumhurbaşkanı Makarios, Türkleri azınlık durumuna düşüren teklifi hazırladı ve BM Rum yönetimi'ni Kıbrıs'ın meşru hükümeti olarak tanıdı.
- 02:39Kıbrıs'taki Katliamlar ve Türkiye'nin Müdahalesi
- Türklere "ölümlerden ölüm beğen" politikası 1974'e kadar sürdü ve defalarca kıyım yapıldı.
- Türkiye adadaki katliama 1974'te müdahale etti ve Rauf Denktaş sık sık "Batı Barış Harekatı'nı affetmedi" cümlesini tekrarladı.
- 15 Kasım 1983'te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti kuruldu ve BM Güvenlik Konseyi bu devlete ayrılıkçı bir hareket olarak tanımladı.
- 03:14Avrupa Birliği'nin Kıbrıs Politikası
- 1990'da Kıbrıs Rum Yönetimi Kıbrıs adına Avrupa Birliği'ne üyelik için başvurdu ve işlemler derhal başlatıldı.
- 1994'te Kıbrıs Rum Yönetimi Avrupa Birliği Adalet Divanı'na başvurdu ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne ambargo kararı aldırdı.
- 1995'te Avrupa Parlamentosu Türkiye'yi korkunç bir ekonomik tıkanmaya götürecek olan gümrük birliği protokolünü onayladı ve Kıbrıs konusunda "Türk hükümeti işgal altında tuttuğu Kıbrıs topraklarından çekilmelidir" kararını aldı.
- 04:26Havuç ve Sopa Diplomasisi
- Türkiye'nin yöneticileri tüm bunları hoşgördü çünkü önlerinde sallanan bir havuç vardı: Avrupa Birliği üyeliği.
- Amerikan Milli Güvenlik Konseyi eski üyelerinden Profesör Joseph Nain, "havuç ve sopa diplomasisini" literatüre sokan adamdır.
- Batı kendi çıkarları neyi gerektiriyorsa o yönde hareket eder ve içerde devşirdiği adamlarla hedefine ilerler.
- 05:30Kıbrıs Barış Harekatı ve Sonrası
- Kıbrıs Barış Harekatı silahlı kuvvetlerin en büyük stratejik başarısıdır ve 15 Kasım 1983 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti devleti kurulmuştur.
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ambargo altındadır ve sivil toplum adı altında çeşitli istihbarat örgütlerinin halkı yıpratma çalışmaları yıllardır sürmektedir.
- Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin bekası, Avrupa Birliği ve Amerika yöneten küresel baronlara teslim olmayan yönetimlerce mümkün olacaktır.