Buradasın
Kıbrıs'ın Stratejik Önemi ve Atatürk'ün Lozan Antlaşması'ndaki Rolü
youtube.com/watch?v=4AQEmQ6dtUIYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir televizyon programında sunucu ve konuk Tekin arasında geçen röportaj formatında bir tarihsel sunumdur.
- Video, Kıbrıs'ın stratejik önemi ve tarihsel gelişimini ele almaktadır. İlk bölümde Kıbrıs'ın Osmanlı Devleti'nin en zor fethettiği adadan başlayarak, 1878'de Sultan Abdülhamid'in İngiltere'ye Kıbrıs'ı vermesi ve Atatürk'ün Lozan Antlaşması'nda Kıbrıs'ın kaybedilmesini durdurması anlatılmaktadır. İkinci bölümde ise Mondros Mütarekesi'nin Osmanlı Devleti'nin topraklarını nasıl etkilediği ve Atatürk'ün Lozan Antlaşması'nda bu toprakları nasıl geri kazandığı açıklanmaktadır.
- Videoda ayrıca Churchill'in "Atatürk olsaydı ikinci dünya savaşı olmazdı" sözü örnek alınarak, Lozan Antlaşması'nın Türkiye'yi ikinci dünya savaşı yıkımlarından nasıl koruduğu ve Versay Antlaşması'nın Almanya'yı Hitler'in yükselişine yol açtığı karşılaştırmalı olarak ele alınmaktadır.
- Kıbrıs Barış Harekatı'nın Yıldönümü
- Geçtiğimiz hafta Ayasofya çok konuşuldu, ancak Kıbrıs Barış Harekatı'nın yıldönümü daha önemli bir konu olarak değerlendirilmelidir.
- Kıbrıs'ın stratejik önemi ve Lozan'daki durumu, geçtiğimiz hafta için en önemli konu başlıklarıydı.
- Suni gündemler unutulmaya mahkumdur, insanların enflasyon, eğitim, sağlık ve dış politika gibi gerçek sorunlarla yüzleşmek zorundadır.
- 01:56Kıbrıs'ın Osmanlı Devleti'ne Katılması
- Kıbrıs adası Osmanlı Devleti'nin en zor fethettiği adadır ve 1571 yılında Venediklilerden alınmıştır.
- 1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Ruslar Ayastefanos'a kadar gelmiş, Erzurum, Kars, Ardahan ve Balkanlar'ı ele geçirmişlerdir.
- Sultan Abdülhamid, Osmanlı Devleti'nin kurtarılması karşılığında İngiltere'ye Kıbrıs adasını vermiştir.
- 03:52Kıbrıs'ın Jeopolitik Önemi
- 1798-1801 yılları arasında Napolyon Mısır'ı işgal etmiş, ancak Mısır'ın Fransa'ya uzaklığı nedeniyle ikmali yapamamış ve Mısır'ı elinde tutamamıştır.
- Mısır'ın ele geçirilmesi, Süveyş Kanalı'nın inşa edilmesi ve İngiltere'nin Hindistan yolunu ele geçirmek istemesiyle ilgilidir.
- Kıbrıs adası, kimin dünya lideri olacağını belirleyen önemli bir noktadır; Fransızlar Kıbrıs'ı ele geçirebilseydi Mısır'a da hakim olacak ve dünya lideri olacaktı.
- 05:58İngiltere'nin Kıbrıs Stratejisi
- İngiltere 1878'de Kıbrıs'ı aldıktan sonra 1882 yılında Mısır'ı işgal etmiştir.
- Kıbrıs'tan elde ettiği üs sayesinde Mısır'a askeri ikmal yaparak kontrol etmiş ve Mısır'a yapılacak saldırıları önleme şansına sahip olmuştur.
- Kıbrıs, Anadolu'ya karşı bir tehdit oluşturduğu Suriye ve Arap coğrafyasına karşı önemli bir üs haline gelmiştir.
- 07:41Kıbrıs'ın Osmanlı Devleti'nin Yıkılışına Etkisi
- Birinci Dünya Savaşı'nda (1917) Osmanlı Devleti Filistin, Suriye, Irak ve Suudi Arabistan gibi Arap topraklarını kaybetmiştir.
- İngiltere, Mısır'daki kuvvetleri sayesinde lojistik olarak kendini güçlendirmiş ve bu coğrafyaya erişim imkanı elde etmiştir.
- Kıbrıs'ın verilmesinden 42 sene sonra İstanbul işgal edilmiş ve Osmanlı İmparatorluğu dağılmıştır.
- 09:23Lozan Antlaşması ve Atatürk'ün Rolü
- Atatürk, Kıbrıs'ın verilmesiyle başlayan çözülmeyi Lozan'da durdurmuştur.
- Lozan Antlaşması'nda Türkiye'nin karşısında Amerika, İngiltere, Fransa, Yunanistan, İtalya, Japonya ve Romanya bulunmuştur.
- Atatürk, Mondros Mütarekesi'nde imzalanan şartları telafi etmiş ve Osmanlı Devleti'nin yıkılışını engellemiştir.
- 10:26Mondros Mütarekesi ve Osmanlı Devleti
- 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Mütarekesi'nde Osmanlı Devleti, sarayda anlaşmayı gerçekleştirmek için hiçbir şey yapmadı.
- Savaştan yenik ayrıldığımız gibi görünse de, kuvvetlerimiz ve askerlerimiz vardı; Atatürk'ün Misak-ı Milli sınırlarına çekilme teklifi vardı.
- 30 Ekim 1918 tarihinde Musul, Kerkük dahil kuzey Suriye, batı Trakya ve Batum bizim elimizdeydi, ancak Osmanlı Devleti bunları elinde tutmak için mücadele vermedi.
- 11:18Atatürk'ün Lozan'daki Başarıları
- Atatürk Lozan'da Osmanlı yönetiminin yaptığı hatayı düzeltti ve büyük bir uğraşla bu durumu %90 oranında gerçekleştirdi.
- Lozan Antlaşması, Türkiye'yi İkinci Dünya Savaşı yıkımlarından korumuştur.
- Churchill, "Atatürk olsaydı İkinci Dünya Savaşı olmazdı" diyerek Atatürk'ün fikirlerinin önemini vurgulamıştır.
- 12:10Sevr Antlaşması ve Lozan'ın Önemi
- Sevr Antlaşması, Osmanlı Devleti için bir utanç belgesidir; hiçbir şekilde kale almayan, aşağılayan bir anlaşmadır.
- Atatürk, Lozan'ı imzalayarak Sevr'i Lozan'a çevirmek suretiyle Türk milletini daha büyük belalardan korudu.
- Almanlarla yapılan Versay Antlaşması, Alman halkını aşağılayan ve ağır şartlar altında imzalanmış bir anlaşmadır.
- 12:57Versay Antlaşması'nın Sonuçları
- İkinci Dünya Savaşı'nın çıkmasının asıl sebebi Versay Antlaşması'nın ağır hükümleri ve Almanya'yı aşağılayan yapısıdır.
- Hitler, İngilizlerin ve Fransızların kendisine aşağıladığını ve ağır bir anlaşma imzalattığını söyleyerek, onlara daha büyük ve rezil bir anlaşma imzalatacağını vaat etmiştir.
- Hitler, aynı vagonda Fransa'yla teslim antlaşması imzalamış ve intihar ettiği zaman o vagon yakılmıştır.
- 14:06Türkiye'nin Durumu
- Eğer Türkiye de Mondros veya Sevr'in şartlarını iyileştirmiş olsaydı ve bu şartlar içerisinde 10-20 sene daha gitseydi, büyük bir savaşın içine girmek zorunda kalacaktı.
- Türkiye ya aşağılanmaya katlanamayacaktı ya da parçalandığı için İngilizlerin ve Fransızların lejyonu olarak kullanma şansı olacaktı.
- İngiltere, Türkiye'ye karşı 1.250.000 askeri kullanmıştır.