Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Altını Çizdiğim Yazılar" programında sunulan bu video, Kazım Karabekir Paşa'nın "İstiklal Harbimizin Esasları" adlı kitabının tanıtımını ve içeriğinin okunmasını içermektedir.
- Video, kitabın yazım nedeni, baskısı ve yakılması olayını kronolojik olarak anlatarak başlamakta, ardından kitabın içeriğinden dikkat çekici bölümlerin okunmasına geçmektedir. Karabekir'in milli mücadele döneminde doğu cephesindeki askeri ve siyasi faaliyetleri, Mustafa Kemal Paşa ile olan görüşmeleri ve doğu bölgesindeki sosyal çalışmaları detaylı olarak aktarılmaktadır.
- Videoda ayrıca 1933 yılında gazetelerde Milli Mücadele tarihini yanlış anlatan yayınlar üzerine Karabekir Paşa'nın kitabı yazdığı, baskı sırasında polis tarafından basıldığı ve 3000 adet kitabın yakıldığı olay anlatılmaktadır. Halide Edip Adıvar'ın kitabından alınan bir bölüm de sunulmakta ve Karabekir'in çocuklara olan ilgisi vurgulanmaktadır.
- 00:02"İstiklal Harbimizin Esasları" Kitabı Hakkında
- Kazım Karabekir Paşa'nın "İstiklal Harbimizin Esasları" adlı kitabı, 1933 yılında gazetede istiklal harbi öncülerini hedef alan ve milli mücadele tarihini yanlış anlatan yayınlar üzerine yazıldı.
- Paşa, hakikatleri ortaya koymak için gazeteye belgeler göndermiş, ancak yayınlar durdurulduktan sonra yalan yanlış yayınlar devam etti.
- Bunun üzerine Paşa kitabı hazırlayıp matbaaya verdi, ancak polis tarafından basılarak basılmış olan 3000 adet kitap formaları toplanıp kireç ocaklarında yakıldı.
- 01:57Kitabın Yazılışı ve Yayınlama Süreci
- 1933 yılında bir gazetede istiklal harbi öncülerini hedef alan ve milli mücadele tarihini yanlış anlatan yayınlar üzerine Paşa, hakikatleri ortaya koyacak belgeleri göndermeye başladı.
- 1933 Haziran'ında "İstiklal Harbimizin Esasları" adlı kitabı Sinan Matbaası'nda bastırılmaya başladı, ancak son iki formanın baskısı tamamlanmadan iş yeri basıldı ve kitap yakıldı.
- Paşa'nın Erenköy'deki köşkü basılarak 95 adet dosya alındı, ancak hatıra ve belgelerin asılları ele geçirilemedi.
- 03:04Kitabın Yeniden Yayınlaması
- 1950'de Halk Partisi'nin iktidardan ayrılmasından sonra Sinan Omur 1951'de kitabı yayınlayabildi, ancak 1933'te yakılan kitapla beraber yok olan formalar bu basımda da eksikti.
- Daha sonra bazı kişiler aynı eseri farklı yollardan bastılar, ancak hepsinde de son kısım noksandı.
- Şu anki baskı, yazıldığından 57 sene sonra ele geçirilemeyen Paşa'nın el yazısı orijinallerinden tamamlanarak eksiksiz olarak okuyucuya sunulmuştur.
- 03:47Kitabın İçeriği
- "İstiklal Harbimizin Esasları" kitabında Kazım Karabekir'in anılarının büyük bir bölümü belgeler ve yazışmalar oluşturuyor.
- 3 Temmuz'da Mustafa Kemal Paşa, Rauf Bey ve müfettiş kurmaylar Erzurum'a geldiler, ancak Sivas'ta aleyhlerinde galeyan olduğu için orada kalmadan geçmişlerdi.
- 10 Temmuz'da Erzurum Kongresi başlayacaktı, ancak aza kamilen toplanmadığından 23'e ertelendi.
- 04:36Mustafa Kemal Paşa'nın Kongreye Katılımı
- Mustafa Kemal Paşa'nın kongreye girmesi arzusuna karşı delegeler itiraz etmiş ve Hoca Raif Efendi ile Necati Bey'i Kazım Karabekir'e göndermişlerdi.
- Delegelerin itirazı, Mustafa Kemal Paşa'nın Sine-i Millet'e iltica ettiğini söylemesine rağmen padişah yaveri kordonunu çıkarmadığı ve İstanbul hukumetine karşı cephe almadığıydı.
- Kazım Karabekir açıklama yaparak gelenleri ikna ediyor, teminat veriyor ve Mustafa Kemal Atatürk kongreye katılıyor.
- 05:42Fevzi Paşa ile Görüşme
- 25 Kasım 1919'da Sivas'ta milli istiklal kurtarmak için heyet-i temsiliye ve kumandanların müzakereleri sırasında Fevzi Paşa Sivas'a geldi.
- Fevzi Paşa, Mustafa Kemal ve Ali Fuat Paşalar'ın muhteris ve menfaat düşkünü olduğunu, sadece Kazım Karabekir'e dayandıklarını ve Mustafa Kemal başa geçerse ilk işin onu yok etmek olacağını söyledi.
- Kazım Karabekir, Fevzi Paşa'yı ikna ederek onu saflarına katmayı başardı ve üç Paşa birbirine bağlandı.
- 08:13Kitabın Yayınlama Süreci
- 1932'de Feridun Fahri Kandemir'in yazdığı "Zindan Hatıraları" kitabının ilk yayıncısı Sinan Omur, Kazım Karabekir Paşa'dan istiklal harbine ait tarihi hatıraların neşredilmesini rica etti.
- Paşa, ricayı kabul ederek "İstiklal Harbi'nin Esasları" ismi altında vesikalardan mürekkep bir eser hazırlayıp lütfedeceklerini vaat etti.
- Omur, tam 10 formayı bastığında Milliyet Gazetesinde Paşa'nın bazı vesikalardan bahseden yazıların harici siyasetine dokunduğundan neşe edemeyeceklerini okudu.
- 10:24Kitabın İmha Edilmesi
- Piyasaya çıkaracağım günü İdvan Gazetesi idari müdürü Ali Gümüş Bey, Kılıç Ali Bey'in Omur ile görüşmek istediğini söyledi.
- Kılıç Ali Bey, kitabın çıkması için henüz zamanın gelmediğini söyleyerek basılan tüm formaları teslim etmesini istedi.
- Omur, Kılıç Ali Bey ve Heyet'in matbaaya gelerek basılan formaları itfaiyeden gelen kamyona koyup Topkapı haricindeki çukurlarda yakmak üzere götürdüler.
- 12:11Milli Müdafaa Vekaleti ve Siyasi Strateji
- Mustafa Kemal Paşa ve arkadaşları, meclisin İstanbul'da değil Anadolu'da toplanmasını istemişlerdi, ancak çoğunluk, meclisin İstanbul'da toplanmasını ve halkın milli hükümet etrafında toplanmasını tercih etmişti.
- Kazım Karabekir, kış ortasında doğu harekatinin batıya geçilmesinin, ordudaki kuvvetlerin tükenmesine ve milli davada boğulmaya yol açacağını düşünmüştü.
- Mustafa Kemal Paşa'nın siyasete odaklanması ve ordunun ihmal edilmesinin, batı isyanlarının yayılması ve Yunan ordusunun istilasını kolaylaştırdığı iddia ediliyordu.
- 13:33Doğu ve Batı Cepheleri Arasındaki Strateji
- Doğuda Bolşeviklerle dostluk ilişkisi kurulmuş, ancak Bolşeviklerin Türkiye'de casusluğuna ve tahriklerine izin verilmemişti.
- Batı cephesindeki başarısızlıkların doğuda olumsuz etki yaratmaması için milli hükümetin güçlü tutulması gerekiyordu.
- Batıya üç tümen gönderilmesine rağmen doğuda sükunet bozulmamış ve Bolşeviklerden para, silah ve diğer yardımı devam etmişti.
- 15:13Batı Cephesine Gönderilen Kuvvetler ve Malzeme
- Batı ordusunu teçhiz etmek için malzeme sevkiyatı başlatılmış ve Kars'ta muhafız taburu olarak bulunan bin kişilik Giresun Gönüllü Taburu (Topal Osman'ın taburu) 23 Ocak'ta Ankara'ya gönderilmişti.
- Üç piyade tümeni, bir batarya, obüs, birçok gönüllü subay ve er gönderilmiş, ilk hareket eden üç tümen 21 Mayıs 1921'de Trabzon'dan hareket etmiş ve Sakarya Muharebesi'ne katılmıştı.
- Doğudan gönderilen silah ve mühimmat sayesinde son taarruz yapılmış ve bu tümenler Yunan ordusunun imhasında büyük başarılar göstermişti.
- 16:48Batı Cephesine Gönderilen Malzeme Listesi
- Batı cephesine gönderilen malzemeler arasında 117 mükemmel top, 12.974 mükemmel tüfek, 1.247 muaddel mavzer mekanizması, 14.453 süngü ve kılıç, 244 mükemmel makinalı tüfek, 236 piyade kalkanı bulunuyordu.
- Ayrıca 176.566 top mermisi, 70.000 tapa ve kartuş, 32.844.920 piyade mermisi, 132.605 bomba ve 26,55 kilo dumansız barut gönderilmişti.
- Ayrıca tahkimat aletleri, araba koşum takımı, eğer takımı, sıhhiye ve köprücü malzemesi ve altın para da gönderilmişti.
- 17:50Doğu'nun Askeri ve Siyasi Başarıları
- Doğu'nun askeri ve siyasi başarıları, milli hükümetin bütün gayret ve kuvvetlerini batı cephesinde toplayabilmesine ve son zaferi temin etmesine en kuvvetli amil olmuştu.
- Askeri zaferler, 3 Aralık Gümrü, 16 Mart 1920 Moskova ve 13 Ekim Kars muayedeleri gibi siyasi zaferlerle desteklenmişti.
- 18:27İctimai Durum ve Kalkınma Çalışmaları
- Cihan Harbi, Rus istilası ve Ermeni katliamı gibi belaların ardından doğu halkı mütarekenin ilk günlerinde büyük sefalete düşmüştü.
- Bakımsız çocuklar ve iş yapamayan dilenen kimseler ordu himayesine alınmış, çocuklar her alaya toplanıp Erzurum'a götürülmüş, dilenen büyükler için Erzincan'da hafif iş yurdu açılmıştı.
- Hayatlarını kurtarılan çocukların sayısı 6.000'i aşmış, 4.000'i yetiştirilmiş ve bir sanatın çırağı olmuş, 1.584 çocuk iyi terbiye almıştı.
- 19:48Eğitim ve Çocuklar Ordusu
- Anaokulu, idadi (ortaokul), elektrik, sıhhiye, dişçi, matbaa, ziraat, tayyare, baytarya (veterinerlik), muka, iş ocağı, sanayi, şimendifer gibi tesisler açılmıştı.
- 1 Mayıs 1920'de Erzurum'da çocuklar ordusu teşkilatına başlanmış, ordu himayesindeki çocuklardan başka maarif mektepleri de bu teşkilata dahil edilmişti.
- Binicilik ve atıcılık 12 yaşından başlanmış, bu teşkilat 17 çocuk alayı şeklinde doğu bölgesine kadar genişletilmişti.
- 20:59Sarıkamış'ın Çocuklar Kasabası Olarak Dönüşümü
- Doğu zaferinden sonra Sarıkamış bir çocuklar kasabası haline getirilmiş, müsait binalarda çeşitli mektep ve müesseseler açılmıştı.
- Bu yeni bir alemin imtisale değer bir örneği haline gelmiş, ziyaret eden vatandaşların ve ecnebilerin takdirleri kendi basınında da yer almıştı.
- Halide Edip Adıvar'ın "Türk'ün Ateşle İmtihanı" kitabında Kazım Karabekir'in çocuklara ilgisi ve yetim öksüz çocuklara yardımları anlatılmıştı.