Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "Son Baskı" programı kapsamında Fırat Üniversitesi'nde staj yapmak için Elazığ'a gelen 25 Kazakistanlı öğrencinin konuk olduğu bir röportaj programıdır. Programda Prof. Dr. Ercan Alkaya, Prof. Dr. Ahmet Burhan, Doç. Dr. Süleyman Kaan Yalçın, Doç. Dr. İzzet Taşer ve diğer akademisyenler ile İzzet Hoca ve Ahmet Hoca isimli sunucular yer almaktadır.
- Video, Kazakistan'ın Abay Devlet Pedagoji Üniversitesi'nden gelen yüksek lisans öğrencilerinin Fırat Üniversitesi'nde Türk dili ve edebiyatı, çağdaş Türk lehçeleri ve edebiyatı alanlarında eğitim almak için staj yapma sürecini konu almaktadır. Program boyunca öğrencilerin Elazığ ve Fırat Üniversitesi hakkındaki deneyimleri, Türkiye kültürüne bakışları ve Kazakistan-Türkiye arasındaki akademik ilişkiler ele alınmaktadır.
- Videoda ayrıca Fırat Üniversitesi'nin uluslararası öğrenci akışına katkıları, Elazığ'ın turizm potansiyeli, üniversitenin dünya sıralamasındaki konumu ve uluslararasılaşma çabaları da tartışılmaktadır. Programın son bölümünde Prof. Dr. Fahrettin Göktaş'ın rektör olarak atanmasıyla ikinci üniversite konusu ve Azerbaycan-Türkiye Üniversitesi olma ihtimali de ele alınmaktadır.
- 00:11Son Baskı Programı ve Özel Konuklar
- Kanal Fırat ve Kanal E Televizyonları ortak canlı yayınıyla "Son Baskı" programıyla izleyicilerle buluşuyor.
- Program, günün öne çıkan gelişmelerini gece saat 23'ten 1'e canlı yayınla sunacak.
- Özel konuklar olarak Kazakistan'dan Türkiye'ye staj yapmak için Fırat Üniversitesi'ni tercih eden öğrenciler ve üniversitenin akademisyenleri programda yer alıyor.
- 00:57Kazakistanlı Öğrencilerin Türkiye Ziyareti
- Kazakistanlı öğrenciler birkaç gündür Elazığ'da ve Fırat Üniversitesi'ni geziyorlar.
- Programda öğrencilerin Fırat Üniversitesi ve Elazığ hakkında duygu ve düşüncelerini paylaşacaklar.
- Programa Fırat Üniversitesi Türkçe ve Edebiyat Bölümü öğretim üyeleri de eşlik edecek.
- 01:55Öğrencilerin Türkiye'ye Gelişi ve Amacı
- Kazakistan'dan Almatı şehrinde bulunan Abay Devlet Pedagoji Üniversitesi'nin yüksek lisans öğrencileri, iki üniversite arasındaki işbirliği anlaşmaları çerçevesinde staj yapmak için Türkiye'ye geldiler.
- Öğrenciler Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatı bölümündeki hocalardan dersler aldılar.
- Ziyaretlerinin amacı eğitim-öğretim sürecine dahil olmak, dersleri takip etmek, alanlarıyla ilgili bilgilenmek, kardeş ülkenin bir şehri ve üniversitesini tanımak.
- 03:40Üniversite İlişkileri ve Ziyaretin Sonuçları
- Tesadüfen bir yüksek lisans savunması vardı ve Kazakistan atasözleri üzerine bir tez savunması dinlediler.
- Kazakça atasözleri üzerine bir tezin burada savunulması öğrencileri çok mutlu etti.
- Öğrencilerin yaklaşık %90'ı ilk defa Türkiye'ye geliyor ve bazıları belki de ilk defa Kazakistan dışına çıkıyor.
- 06:10Üniversite Yönetiminin Rolü ve Gelecek Planları
- Üniversite yönetimine, özellikle rektörün öğrencilere gösterdiği ilgi ve yemeklerine katılması öğrenciler için büyük bir onur.
- Son zamanlarda Türk dünyasının önemi öne çıkmış ve eğitim alanında işbirliğinin sürdürülmesi gerekiyor.
- Kazakistan Devleti'nin eğitime önemli bütçe ayırması yapması ve daha önce üç doktora öğrencisinin geldiği bilgisi verildi.
- 09:40Kazakistan'ın Doktora Öğrencileri Programı
- Kazakistan, doktora öğrencileri için özel bir bütçe ayırarak dış ülkelerden ikinci danışman tayin etmektedir.
- Danışmanlar, öğrencilerin alanlarına göre (mühendislik, tıp, sosyal bilimler) dünyanın farklı ülkelerinden seçilir ve Kazakistan'a davet edilir.
- Devlet, danışmanların yolluk, konaklama ve ücretlerini karşılar, ayrıca öğrencileri de danışmanlarının ülkesine göndererek 15 günlük bir program sunar.
- 11:13Programın Önemi ve Etkileri
- Kazakistan devleti bu programa ciddi bir bütçe ayırarak eğitimde uluslararası bir bağ kurmayı amaçlamaktadır.
- Program, bilimsel bilgi alışverişinin yanı sıra Türk dünyası ile olan ilişkilerin güçlenmesine katkı sağlar.
- Kazakistanlı öğrenciler, Elazığ Fırat Üniversitesi'ni ve Türkiye'yi tanıttıklarında, doğrudan deneyimlerinden bahsederler ve bu sempatiyi artırmaktadır.
- 12:49Kazakistanlı Öğrencilerin Elazığ Deneyimi
- Kazakistanlı öğrenciler Elazığ'a ilk geldiklerinde İstanbul'a gitmediklerini üzüntüyle karşılamışlar, ancak şehri gördüklerinde çok memnun olmuşlardır.
- Öğrenciler Elazığ'ın insanlarını, kültürel etkinliklerini ve güzel yerlerini çok sevmişlerdir.
- Öğrenciler, Elazığ'a tekrar gelmek istediklerini belirtmişlerdir.
- 15:42Abay Devlet Üniversitesi Hakkında Bilgiler
- Kazakistan'ın en eski üniversitesi olan Abay Devlet Üniversitesi, 1927 yılında kurulmuştur.
- Üniversite, Kazaklar için ve Türk dünyası için önemli bir yazar, şair ve düşünür olan Abay Kunanbayev'in adına kurulmuştur.
- Abay Devlet Üniversitesi, dünyada ilk bin üniversite içerisinde yer alan önemli bir kurumdur.
- 17:12Fırat Üniversitesi'ndeki Kazak Öğrenciler
- Fırat Üniversitesi'ndeki edebiyat bölümüne gelen öğrenciler filoloji ve çok dilli bilim enstitüsü öğrencileridir ve bu enstitüde dört bölüm bulunmaktadır: Kazak dili ve edebiyatı, Rus dili ve edebiyatı, tercüme bölümü ve sanat tarihi bölümleri.
- Kazak öğrenciler şehre katkı sağlarken, üniversitenin farklı şehirlerdeki üniversitelerle anlaşmaları vardır ve öğrenciler bu üniversitelerde kendilerine gösterilen ilgiyi ifade ederler.
- Öğrenciler Fırat Üniversitesi'ne isteyerek gelirler ve şehirdeki ilgi ve sevgi onları cezbeder.
- 19:12Nursultan Nazarbayev ve Kazakistan'ın Eğitim Politikası
- Kazakistan'ın kurucu cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Türk dünyası için çok önemli bir isimdir ve bu yıl Kazakistan'ın bağımsızlığının otuzuncu yıldönümü kutlanmaktadır.
- Kazakistan, Türkiye gibi birçok ülkeye öğrenci göndermektedir, bu da Türkiye'nin kendi kuruluş sürecinde yaşanan yetişmiş insan eksikliğinin çözümünde benzer bir politikayla ilgili bir paralel oluşturur.
- Atatürk'ün Türk gençlerini yurtdışına göndererek "bir kıvılcım olarak gideceksiniz ama bir alev topu olarak döneceksiniz" diyerek Türkiye'nin gelişimine katkı sağlamalarını istediği gibi, Nazarbayev de aynı politikayı uygulamaktadır.
- 21:32Kazak Öğrencilerin Elazığ Deneyimleri
- Kazak öğrenciler Elazığ'ı sevdiklerini ve başlangıçta şehri bilmediklerini ancak geldikten sonra karşılaştıkları ortamdan dolayı çok mutlu olduklarını belirttiler.
- Öğrenciler, yaşadıkları mutluluğu ve muameleyi kendi üniversitelerinde anlatacaklarını söylediler.
- Kazakistan'ın bağımsızlığının otuzuncu yılı için bir hatıra para bastırıldığını ve paranın üzerinde "Türk aleminin, Türk dünyasının yüreği" şeklinde Türkiye için bir ifade kullanıldığını belirttiler.
- 25:21Üniversite Deneyimleri ve Elazığ Gezileri
- Kazak öğrenciler, Fırat Üniversitesi'nde Kevser Akman adlı öğrencinin yüksek lisans tez savunmasına katıldıklarını ve tezde Kazak atasözleriyle ilgili çalışmanın yapıldığını, bu durumun onları çok mutlu ettiğini belirttiler.
- Öğrenciler, Elazığ gezilerinden çok memnun olduklarını, Kezan'daki şelaleye ve tarihi yerlere gittiklerini, ayrıca Harput'u çok sevdiklerini ifade ettiler.
- 27:59Kazakistan'ın Bağımsızlık Yıldönümü Kutlaması
- Türkiye, Türk dünyasının yüreği olarak Kazakistan'ı yürekten sevdiğini ve bağımsızlığının otuzuncu yılını kutluyor.
- Elazığ ve Fırat Üniversitesi, Kazakistanlı öğrencileri şehir ve üniversitede ağırlamaktan mutlu olduklarını belirtiyor.
- Fırat Üniversitesi, dünyada ilk bin içerisinde yer alan, köklü ve etkili üniversitelerden biri olarak uluslararası öğrencileri çekiyor.
- 29:43Uluslararası Öğrencilerin Tercih Sebepleri
- Uluslararası öğrenciler, Türkiye'ye gittiklerinde yaşadıklarını karşı tarafa aktardıkları için kültür elçileri olarak değerlendiriliyor.
- Bir şehrin tercih edilme sebeplerinden biri, o şehrin hassasiyeti ve öğrencilerle ilgilenme gayreti.
- Elazığ, Doğu Anadolu'da olmasına rağmen Türkiye'ye, bölüme ve dünyaya katkı sunan bir şehir olarak tanıtılıyor.
- 31:20Kazakistanlı Öğrencilerin Değerlendirmesi
- Kazakistanlı öğrenciler, Elazığ ve Fırat Üniversitesi'ni sevdiklerini, tarihi yerleri gördüklerini belirtiyorlar.
- Kazakistanlı öğrenciler, Türkiye'ye davet ettiklerini ve karşılıklı ilişkilerin gelişmesinin faydalı olacağını söylüyorlar.
- Öğrenciler, daha uzun süre kalabilmek için imkan olsaydı istediklerini ifade ediyorlar.
- 33:34Fırat Üniversitesi'nin Uluslararası İlişkileri
- Fırat Üniversitesi Dış İlişkiler Birim Koordinatörü Doçent Dr. İzzet Taşer, üniversiteye gelen öğrencilerin ekonomiye katkısını vurguluyor.
- Uluslararası öğrenciler, kendi ülkelerinde yönetici olacaklar ve Türkiye ve Elazığ hakkında aktardıkları bilgilerin parayla satın alınamayacak değerli bir şey olduğunu belirtiyor.
- Fırat Üniversitesi'nde 48 bin öğrenci içerisinde yaklaşık 2 bin uluslararası öğrenci bulunuyor.
- 37:15Uluslararasılaşma Hareketliliği
- Uluslararasılaşma, sadece yurt dışından öğrencileri getirmek değil, aynı zamanda mevcut öğrencilerin ve personelin yurt dışına gitmesi de dahil.
- Her sene yaklaşık 250 Fırat Üniversitesi öğrencisi, anlaşmalı üniversitelerde bir veya iki dönem öğrenim görmek üzere yurt dışına çıkıyor.
- Yıllık ortalama 50 civarında üniversite personeli de yurtdışı deneyimlerini artırmak için Fırat Üniversitesi kaynaklarıyla veya Avrupa Birliği fonlarıyla yurtdışına giderek üniversitenin uluslararasılaşmasına katkıda bulunuyor.
- 38:28Fırat Üniversitesi'ndeki Uluslararası katılım
- Çağdaş Türk Lehçeleri Bölümü'nde olduğu gibi yoğun bir şekilde katılım gösteren bölüm şu an için yok, ancak farklı bölümlerde bireysel katılımcılar bulunuyor.
- Fırat Üniversitesi'ne uluslararası öğrencilerin gelmesi sevindirici olup, üniversitenin 16 fakültesinden hemen hemen hepsine uluslararası öğrenci veya personel geliyor.
- Elazığ'da 25 Kazakistanlı öğrencinin Fırat Üniversitesi'nde staj yapmak için tercih etmesi medyanın dikkatini çekmiş ve üniversitenin rektörü, rektör yardımcıları ve genel sekreterin yakından ilgi göstermesi önemli.
- 39:25Elazığ'ın Uluslararası Tanımlanması
- Üniversite yönetiminin öğrencileri iki gün boyunca eşlik etmesi ve şehir turizmi anlamında özgüven kazandırması önemli.
- Elazığ'ın büyük ve takdire şayan bir şehir olduğuyla ilgili özgüven eksikliği var, ancak uluslararası öğrencilerin gelmesi bu özgüveni geliştirmektedir.
- Üniversitenin yarattığı farkındalığı belediye, valilik ve diğer kamu kuruluşlarının da destekleyip sürdüreceği düşünülmektedir.
- 42:33Üniversitenin Toplumsal Katkısı
- Üniversitelerin iki temel amacı eğitim-öğretim ve bilgi üretimi olup, bu bilgilerin toplumun hizmetine verilmesi gerekir.
- Eğitim ve bilgi üretiminin toplumun hayat kalitesini yükseltecek faaliyetlerde kullanılması, üniversitenin amacına ulaşması için önemlidir.
- Üniversite, öğrencilerinin hem eğitim hem de bilimsel bilgi üretimi ve paylaşımı anlamında toplumun hayat kalitesini yükseltecek yansımalarının olacağına inanmaktadır.
- 46:00Kazakistanlı Öğrencilerin Elazığ Hakkındaki Görüşleri
- Kazakistan'dan gelen öğrenciler, Elazığ'a geldikleri için mutlu olduklarını ve burada pek çok dostluk edindiklerini belirttiler.
- Öğrenciler Elazığ yemeklerini, özellikle çiğdem ve balık yemeğini çok beğendiklerini ifade ettiler.
- Fırat Üniversitesi'nin yeşil kampüsünü çok beğendiklerini ve Türklerin kendilerine kardeş ve dost olarak tanımlandığını, Türkiye ile ilgili olumlu anılarla büyüdüklerini belirttiler.
- 51:30Kazak Öğrencilerin Elazığ Fırat Üniversitesi Deneyimleri
- Kazak öğrenciler Elazığ'ı dağlarla çevrili, düzlükler içerisinde güzel bir şehir olarak tanımlıyor ve Fırat nehrinin etkisini vurguluyorlar.
- Öğrenciler staj için Elazığ'a geldiklerini ve şehri çok sevdiklerini belirtiyorlar.
- İzleyicilerden gelen mesajlara göre öğrencilerin marşlarını çok beğenmişler ve bir daha dinlemek istiyorlar.
- 53:05Kazakça Şarkılar
- Kazak öğrenciler birbirlerine özel olarak söylenen şarkıları performans gösteriyorlar.
- Aliye adlı bir Kazak kızı için söylenen bir şarkı ve anavatan hakkında söylenen bir şarkı sunuluyor.
- Kazak kültüründe müzik ve sanatın çok ilerlediği, Sovyet geleneği ve Türk sanatı üzerine kurulan bir gelenek olduğu belirtiliyor.
- 58:17Türkiye ve Elazığ Fırat Üniversitesi Hakkında Görüşler
- Kazak öğrenciler Elazığ Fırat Üniversitesi'ni çok beğenmişler ve Türkiye'nin Türkçesi ve medeniyeti hakkında olumlu düşünceler ifade ediyorlar.
- Elazığ ve Kazakistan'ın Almatı şehri arasında coğrafi benzerlikler olduğunu, özellikle dağların ve Keban Barajı'nın Kazakistan'daki bir barajla benzerlik gösterdiğini belirtiyorlar.
- Bir öğrencinin Elazığ'da doktora yapmak istediğini ve Elazığ hakkında çok fazla anlatacağını söylüyor.
- 1:02:36Elazığ ve Türkiye Kültürünün Değerlendirmesi
- Kazak öğrenciler Elazığ'ın kültürü ve insanlarını çok beğenmişler, tanımadıkları insanların bile onlara yardım ettiğini belirtiyorlar.
- Türkiye'ye geldiklerinde sadece turistler gördüklerini değil, Türk kültürünü daha yakından öğrendiklerini söylüyorlar.
- Türk çayını çok sevdiklerini ve Elazığ mutfağını, özellikle balık, kahvaltı, köfte ve peynirleri çok beğenmişlerini ifade ediyorlar.
- 1:04:35Elazığ Fırat Üniversitesi ve Gelecek Ziyaretleri
- Kazak öğrenciler Fırat Üniversitesi'ni çok beğenmiş, hocalarının ve rektörünün onlara çok iyi davranıp misafirperverlik ettiğini belirtiyorlar.
- Harput'un tarihi ve doğal güzelliğini çok beğendiklerini söylüyorlar.
- Türkiye ve Elazığ'a gelecekte tekrar gelmek istediklerini ifade ediyorlar.
- 1:06:30Kazak Öğrencilerinin Cinsiyet Dağılımı
- İzleyicilerin sorduğu soruya göre grubun çoğunluğu kız öğrenci olmasının sebebi, öğretmenlik mesleğinin çoğunlukla kadınlar tarafından tercih edilmesi.
- Grupta toplam yirmidört öğrenci olup sadece iki erkek öğrenci, geri kalanı kız öğrenci olduğu belirtiliyor.
- 1:08:28Öğretmenlik Mesleğinin Cinsiyet Dağılımı
- İkinci Dünya Savaşı'nda ve sonrasında erkek nüfusun az olması, öğretmenlik mesleğini daha çok bayanların yaptıklarını sağlamıştır.
- Savaş sonrası pek çok alanda erkeklere ihtiyaç olduğu için ağır işlere yönelen erkeklerden dolayı öğretmenlik mesleğine bayanlar daha çok yönelmiştir.
- Günümüzde de öğretmenlik mesleğine erkekler girmekte olup, üniversitelerde pedagoji bölümlerinde 24 öğrenciden sadece 2'si erkek olarak belirtilmektedir.
- 1:10:25Kazakistan'dan Gelen Öğrenciler
- Kazakistan'dan gelen öğrenciler Alman ve İngiliz dili eğitimi almak için Türkiye'ye gelmişlerdir.
- Öğrenciler Türkiye ve Almanya'yı güzel bulmuş, özellikle misafirperverlik anlamında Türkiye'nin daha iyi olduğunu ifade etmişlerdir.
- Öğrenciler Türkiye'deki yemekleri, özellikle kebap ve çorba gibi yemekleri beğenmişlerdir.
- 1:13:05Elazığ'ın Etkisi
- Kazakistan'dan gelen öğrenciler Elazığ'ın tarihi mirası, özellikle Harput'taki Osmanlı döneminden kalan camiler ve diğer eserleri çok beğenmişlerdir.
- Eğri minareli Ulu Cami gibi tarihi yapıları fotoğraflamak ve çizim yapmak istediklerini belirtmişlerdir.
- Kazakistan'daki üniversitelerin en büyüklerinden biri olan devlet pedagoji üniversitesinden geldiklerini ve 1928 yılında ilk açılan üniversite olduğunu belirtmişlerdir.
- 1:16:35Türkiye ve Türk Dizileri
- Kazakistan'dan gelen öğrenciler Türkiye'nin medeniyetini ve Türk dizilerini sevdiğini belirtmişlerdir.
- "Muhteşem Yüzyıl", "Sultan Süleyman", "Aşk-ı Memnu", "Kara Sevda" gibi dizileri izlediklerini söylemişlerdir.
- Türkiye'de ilgili ve sevgili olduğunu, rektörlerin ve hocaların gecelere kadar onlarla ilgilendiklerini ifade etmişlerdir.
- 1:20:29Gelecek Planları
- Kazakistan'dan gelen öğrenciler gelecekte Türkiye'ye gelip Türkçe öğrenmek ve eğitim almayı düşündüklerini belirtmişlerdir.
- Türkiye'deki insanların, yöneticilerin ve hocaların ilgisinden dolayı memnuniyetini dile getirmişlerdir.
- Kazakistan'dan gelen öğrencilerin kendi ülkelerindeki arkadaşlarına Elazığ'ı sosyal medyada paylaşmaları ve daha geniş kitlelere yayılmaları sağlanmış durumdadır.
- 1:22:53Üniversite Yetkililerinin Açıklamaları
- Elazığ Fırat Üniversitesi, Kazakistan'dan gelen öğrencileri ağırlamaktan büyük bir onur duyduğunu belirtmiştir.
- Kazakistan'dan gelen öğrencilerin döndüklerinde memnuniyetlerini arkadaşlarına videolar, fotoğraflar ve bilgi aktarımlarıyla bildirdikleri için teşekkür edilmiştir.
- Aralık ayında 50 kişi daha Elazığ Fırat Üniversitesi'ne geleceği ve Mevlana değişim programıyla öğrencilerin Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan'a gidebilecekleri belirtilmiştir.
- 1:24:24Kazakistanlı Öğrencilerin Elazığ Ziyareti
- Kazakistanlı öğrenciler Elazığ'ı ziyaret ediyor ve Fırat Üniversitesi'nde staj yapmak üzere gelmişlerdir.
- Elazığ ve Fırat Üniversitesi, ziyaretçileri en iyi şekilde ağırlamaya çalışmakta ve Türkoloji alemindeki çalışmalarını tanıtmaktadır.
- Gelecek aylarda da elli tane öğrenci daha Elazığ'a staj için gelecektir.
- 1:26:15Fırat Üniversitesi'nin Uluslararası Profili
- Fırat Üniversitesi uluslararası bir kampüse sahip olup, kırk üzerinde ülkeden öğrenci kabul etmektedir.
- Özellikle Türk dünyasından gelen öğrencilerin sayısı çok fazladır ve Afrika'dan, Arap Yarımadası'ndan da öğrenciler bulunmaktadır.
- Üniversite, aynı soydan gelen öğrencilerle birlikte olmaktan mutluluk duyuyor ve uluslararası öğrenci hareketliliği açısından önemli bir noktada yer almaktadır.
- 1:27:39Elazığ'da İkinci Üniversite Fikri
- Prof. Dr. Fahrettin Göktaş'ın Fırat Üniversitesi'ne rektör olarak atanmasıyla Elazığ'da ikinci üniversite konusu ciddi şekilde gündeme gelmeye başlamıştır.
- 2000-2003 yılları arasında yapılan çalıştaylarda Elazığ'da ikinci üniversite yapılması kararlaştırılmış ancak bir türlü adım atılamamıştır.
- Özellikle Azerbaycan-Türkiye Üniversitesi konusunda somut adımlar atılmasını beklenmektedir.
- 1:28:47Azerbaycan-Türkiye Üniversitesi Fikri
- Elazığ'da ikinci bir üniversite olup olmaması konusunda uzun süredir tartışma devam etmektedir.
- Kazakistan ve Kırgızistan'da Türk benzeri üniversitelerin (Kazak Türk Üniversitesi, Kırgız Türk Manas Üniversitesi) bulunduğu gibi Elazığ'da da benzer bir üniversite kurulabilir.
- Elazığ ile Azerbaycan arasındaki kültürel yakınlıklar ve tarihsel bağlar nedeniyle Azerbaycan-Türkiye Üniversitesi fikri gerçek olabilir.
- 1:32:06Programın Sonuçları ve Teşekkürler
- Programın başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesinde Fırat Üniversitesi rektörünün ve uluslararası ilişkiler bürosunun yöneticisinin yakın ilgisi vardır.
- Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları bölümündeki öğretim üyeleri, özellikle Erkan Bey'in şahsi gayretleriyle bu süreç sağlanmıştır.
- Kazakistanlı öğrenciler, Elazığ'ı ziyaret etmelerinden ve Fırat Üniversitesi'ndeki insanlarla tanışmalarından mutluluk duyduklarını belirtmişlerdir.