Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir müzik eğitmeni tarafından sunulan dini müzik makamları dersidir. Eğitmen, karaciğer makamının özelliklerini ve kullanımını detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, karaciğer makamının temel özelliklerini (durak perdesi, seyri, güçlüsü, yedeni, donanımı) açıklayarak başlıyor. Ardından makamın arızaları, seyir özellikleri ve özel kalışları inceleniyor. Eğitmen, karaciğer makamının özellikle "kaypak mi" olarak bilinen özel bir kalışını ve bu makamın uşak, hüzzam ve sega gibi diğer makamlarla nasıl geçiş yapılacağını örneklerle gösteriyor. Video, karaciğer makamının mevlit ve salavat gibi dini eserlerde nasıl kullanılacağına dair pratik bilgilerle sonlanıyor.
- 00:01Karaciğer Makamının Özellikleri
- Karaciğer makamı dini musikide bolca kullanılan basit makamlardan biridir ve durak perdesi dugah perdesidir.
- Makamın seyri initiç ve çıkıcıdır, yerinde uşak dörtlüsü ile neva perdesinde hicaz beşlisinin birleşmesiyle oluşur.
- Karaciğer makamının güçlüsü neva perdesi, yedeni ras perdesi olup, donanımı yerinde uşak dörtlüsüne neva perdesinde hicaz beşlisinin eklenmesiyle oluşur.
- 00:37Karaciğer Makamının Arızaları
- Makamın arızalarında la-si arası dokuz komaydı, sekiz koma istediği için bir komatık sekize düştü.
- Mi-fa arası dört komaydı, beş koma istediği için mi'ye bemol atılarak beşe çıkarıldı.
- Fa-sol arası dokuz komaydı, beş koma istediği için sol'a bemol atılarak beşe düştü.
- 01:18Karaciğer Makamının Seyri ve Özellikleri
- Karaciğer makamı seyri güçlü çevresinden yani neva perdesi civarından başlar ve alt taraflarda gezinmeyi çok sevmeyen, gözleri yukarıda olan bir makamdır.
- Makam asıl gizli güçlüsü doğu perdesidir ve çargah perdesi üzerinde nikrizli kalışları çok sevdiği için bu makam en sonunda uşaklı seslerle kalışını bitirir.
- Makamda mi sesi önemli bir rol oynar, seyir esnasında aynı ölçü içerisinde mi'ye naturel, bir koma ve dört koma gibi farklı değerler verilerek kaydırarak okunabilir.
- 03:24Karaciğer Makamının Kullanımı
- Karaciğer makamının en çok bilinen çeşni Çanakkale türküsündeki "Ana ben gidiyorum" kesitidir.
- Makam uşak makamında, Hüseyin'i makamında devamlı kullanılır ve yukarıya doğru genişlerken neva üzerinde hicaz humayun makamı ile ilerleyen bir seyri vardır.
- Karaciğer makamı, uşak makamından Hüzzam makamına veya Sega makamına geçiş için geçiş makamı olarak kullanılabilmekte ve kulakta herhangi bir sıkıntı çıkarmamaktadır.