Buradasın
Kamu Yönetimi ve Kamu Politikaları Üzerine Akademik Röportaj
youtube.com/watch?v=B_KxdiqUaB8Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Penn State Üniversitesi Harisburg Kampüsü'nde Kamu Yönetimi ve Kamu Politikaları Profesörü olan Göktuğ Mor ile yapılan bir akademik röportajdır. Röportaj, 22 Aralık 2020 tarihinde yayınlanmıştır.
- Röportajda Göktuğ Mor'un akademik kariyeri, eğitim geçmişi ve çalışmaları ele alınmaktadır. Türkiye'de ilk kamu politikası dersini veren akademisyen olan Profesör, ODTÜ ve Virginia Tech'teki eğitim deneyimlerini, kompleks ağlar, kamu yönetimi eğitimi ve business districts gibi konulardaki çalışmalarını paylaşmaktadır. Ayrıca kamu yönetimi eğitiminin analitik yöntemler ve normatif konular açısından gelişmeleri, aşı dağıtım sürecinin karmaşıklığı ve kamu yönetimi alanındaki önemli kitap önerileri de videoda yer almaktadır.
- Röportajda Türkiye ve Amerika'daki kamu yönetimi eğitim modellerinin karşılaştırılması, kamu yönetimi disiplininin geleceğine yönelik görüşler ve genç akademisyenlere yönelik tavsiyeler de sunulmaktadır. Video, dinleyicilerden gelen sorulara cevap verilerek kamu yönetimi ve eğitim alanındaki güncel konuları ele almaktadır.
- 00:03Yeni Bir Seriye Başlangıç ve Konuk Tanıtımı
- 22 Aralık 2020 günü yeni bir seriye başlanıyor.
- Konuk olarak Profesör Dr. Göktuğ Mor Çöl Pente Üniversitesi Harisburg kampüsünden, kamu yönetimi disiplini üzerine görüşme yapılacak.
- Profesör Göktuğ, Pen State Üniversitesi'nde kamu politikası ve yönetimi profesörü olarak görev yapmakta, lisans derecesini ODTÜ'den, yüksek lisans derecesini Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nden, doktorasını ise Virginia Tech'ten almış.
- 01:20Profesör Göktuğ'un Akademik Geçmişi
- Profesör Göktuğ, 2003 yılından beri Pen State Üniversitesi'nde kamu yönetimi, kamu politikaları ve ilişkili konuların olduğu School of Public Efes'te görev yapmakta.
- 1990-1992 arasında ODTÜ Kamu Yönetimi Bölümü'nde görev yapmış, daha önce Kennes State University ve Atlanta'da da görev yapmıştır.
- Şu sıralarda "Complex Covers Networks" (Türkiye'de "Yönetişim Ağları" olarak çevrilecek) adlı bir kitap yazıyor.
- 02:50Profesör Göktuğ'un Çalışma Alanları
- Business districts (Türkiye'de "hizmet iyileştirme bölgeleri" olarak çevrildiği) konusuna ilgi duyuyor, bu konuda makaleler yazmış ve araştırmalar yapmıştır.
- Kamu yönetimi ve kamu politikaları eğitimi konusunda çalışmaktadır.
- Pen State'de kamu yönetimi doktora programını yaklaşık yedi yıl yönetmiştir.
- 04:21Profesör Göktuğ'un Kurumsal Görevleri
- American Society for Public Administration'ın Complexity and Networks Studies grubunu başlattı ve ilk dört yılını yönetmiştir.
- Şu sıralarda NASPA'nın (Network of School of Public Administration) Executive Council'da görev yapmaktadır.
- NASPA, Amerika'daki akreditasyon kuruluşu olup artık dünya genelinde akreditasyon çalışmaları yapıyor.
- 05:06Türkiye'de Kamu Politikası Eğitimi
- Profesör Göktuğ, Türkiye'de kamu politikasında ilk dersi veren öğretim üyesi olarak bilinmektedir.
- 1990'da doktora tezini kamu politikalarında problem structuring (sorun tanımlama) üzerine yapmış ve bu konuda dersler vermiştir.
- Karar verme üzerine geniş kapsamlı bir derleme kitabı yayınlamıştır.
- 08:07Akademisyen Olma Hikayesi
- Profesör Göktuğ'un akademik yolculuğu karmaşık ve uzun bir hikayeydi.
- Liseden sonra ODTÜ'ye mühendislik bölümünü kazanmış ancak bir yıl sonra bırakıp sosyal bilimler bölümüne geçmiştir.
- İlk başta psikolojiye ilgi duymuş, daha sonra sosyolojiye yönelmiş ve örgüt sosyolojisi konusuna ilgi duymuş, bu nedenle kamu yönetimi bölümünde master programına başlamıştır.
- 11:54Akademik Kariyerin Başlangıcı
- Konuşmacı Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde eğitim görmüş ve bilgisayar teknolojilerinin örgüt yapılarına etkisi konusunu incelemiştir.
- Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nda yapılan çalışması, o dönemde merkezi bilgisayarların çok az sayıda kamu kuruluşunda bulunması nedeniyle önemli bir çalışma olmuştur.
- 12 Eylül dönemi sonrasında üniversiteden ayrılması zorunlu hale geldiğinde, doktorasını bitirmek yerine Fulbright bursu için sınav girmiş ve kazanmıştır.
- 13:57Amerika'daki Doktora Çalışmaları
- VirginiaTech'te doktora çalışmalarına başlamış ve burada kamu politikaları konularıyla karşılaşmıştır.
- William Dan adlı bir öğretim üyesinin problem yapısı üzerine yaptığı konuşmada ilgisini çekmiş ve onun makalesinin ön kopyasını almıştır.
- John Dickin adlı bir öğretim üyesinin yanında çalışarak bilgisayar kullanarak karar verme ve kavramlaştırmaya yardımcı olma sistemlerini incelemiştir.
- 16:46Tez Çalışmaları ve Teorik Gelişmeler
- Laboratuvarda karşılaştığı "Key Theory" kitabından etkilenmiş ve kaos teorisi ile karşılaşmıştır.
- Doktora dönemi, kamu politikalarına yönelmesi, problem yapısı konusuna odaklanması ve kaos teorisi ile kompleksiteye yönelmesi açısından çok önemli bir dönem olmuştur.
- Charles Goodsel adlı öğretim üyesinden entelektüel derinlik, merak ve kamu yönetimini sadece kendiliğinden değil, daha geniş bir kontekst içinde algılamayı öğrenmiştir.
- 19:36Akademik Yolculuğun Önemi
- Konuşmacı, Fulbright bursu için iki sene beklemeyi göze alarak farklı bir rota çizmiş ve bambaşka bir noktaya ulaşmıştır.
- Türkiye'de kamu yönetimi alanında kimlerin önemli olduğu ve hangi konuların popüler olduğu sorusuyla ilgili bilgiler paylaşmıştır.
- Müfredat üzerindeki değişiklikler ve günümüzdeki durum hakkında da konuşulması istenmiştir.
- 21:07ODTÜ Kamu Yönetimi Bölümü ve Eğitim Süreci
- Konuşmacı, ODTÜ Kamu Yönetimi Bölümü'nde eğitimi alırken, bu bölümün sadece Kamu Yönetimi değil, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi birleşimi şeklinde olduğunu vurguluyor.
- Bölümdeki öğretim üyeleri hemen hemen hepsi Amerika'da eğitim almıştı, bu da eğitimin Amerikan etkisi taşımasını sağlıyordu.
- ODTÜ'deki eğitim, Türkiye'deki diğer üniversitelerdeki eğitimden farklıydı; örneğin Ankara Üniversitesi'nde idare hukuku ağırlığı çok daha fazlaydı.
- 22:47Türkiye'deki Kamu Yönetimi Eğitiminin Özellikleri
- Türkiye'de kamu yönetiminin kökenleri hukuktan, özellikle idari hukukundan gelmekte ve bu Avrupa kökenli bir anlayıştır.
- ODTÜ'de eğitimin Amerikan etkisi taşımasıyla örgüt kuramları konusunda daha çok çalışılmış, master tezi de örgüt kuramları üzerine yapılmıştır.
- Eğitimde Predict Taylor, Han Ref Yollar, Herbert Simon gibi klasikler öğrenilmiştir.
- 25:25Amerika'da Virginia Tech'te Eğitim Deneyimi
- Virginia Tech, Blacksburg School olarak bilinen kendi ekolüne sahipti ve Blacksburg Manifestosu adlı bir doküman yayınlamıştı.
- Manifestoda, öğretim üyeleri farklı görüşlere sahip olmalarına rağmen kamusallık anlayışı ve kamu hizmeti için çalışmanın önde olması gerektiği ortak bir anlayışa vardılar.
- 1980'li yıllarda Ronald Reagan'ın devletin sorun çözme rolünü küçültme politikaları nedeniyle kamu çalışanları eleştiriliyordu, Blacksburg Manifestosu bu eleştirilere karşı bir argüman oluşturmak istemişti.
- 29:02Virginia Tech'te Öğrenilen Önemli Konular
- Charles Gotsel'ın derslerinde ekonomi, politika, tarih, epistemoloji ve ontoloji gibi geniş bir perspektif kazanılmıştır.
- John Ror gibi öğretim üyeleri, Amerikan kamu yönetiminin temelinin anayasada olduğunu ve bunun nasıl biçimlendirileceğini anlatan kitaplar yazmışlardır.
- Virginia Tech'te New Public Management ve Public Choice gibi kavramlara şiddetli eleştiriler yapılmış, bu konulara karşı çıkılmıştır.
- 31:27Eğitim Deneyiminin Etkileri
- Virginia Tech'teki ortam, akademik bilgiyle politik aktivizmin birleştiği, kamu yönetiminin normatif savunması ve epistemolojik argümanları üzerinde durulan bir ortamdı.
- Konuşmacı, epistemoloji ve ontoloji konularının önemini kabul etse de bunlarla birlikte analitik yöntemlerin de çok önemli olduğunu fark etmiştir.
- Public Choice konularına karşı çıkılırken, konuşmacı bu konulara ilgi duymaya başlamış ve bu alanın ciddiye alınması gereken önemli yönleri olduğunu görmüştür.
- 32:43Akademik İlgilendirmeler ve Governance Networks
- Konuşmacı, el rostrom'un kitapları ve yazıları ile liberteryanizmin ilahlarından Hayek'in felsefi düşünceleriyle ilgilendiğini belirtiyor.
- Governance networks kavramı, kamu servislerinin ve politikalarının tek kaynaklı değil, çok kaynaklı ve çok merkezli bir sistemden oluştuğunu vurguluyor.
- Karmaşıklık kuramı ve kamu yönetimi disiplininde governance konusuna ilgilenenlerin bahsettikleri şeyleri bir araya getirerek kompleks governance networks kavramına ulaştığını ifade ediyor.
- 35:04Kamusallık Kavramının Tarihsel Boyutu
- Charles Sel'ın kamusallık üzerine yazdığı makalelerde literatürdeki tartışmaları derleyip çözemediği sorunları gösterdiğini belirtiyor.
- Kamusallık kavramının sadece normatif bir kavram olup olmadığını sorgulayarak tarihe yönelmiş.
- Kamusallık kavramının ortaya çıkışı, insanlık tarihinde kentlerin ortaya çıkışıyla ilgili olduğunu ve Türkiye ile yakın coğrafya ile önemli ilişkileri olduğunu vurguluyor.
- 37:49Göbeklitepe ve Kamusallık
- Göbeklitepe'nin insanlık tarihinde ilk kez insan toplumlarının bir araya geldikleri geçici buluşma yerlerinden biri olduğunu, yaklaşık 10-12 bin yıllık tarihi olduğunu belirtiyor.
- Göbeklitepe'den önce insanlar kabilelerinde yaşıyor, ilk örgütlenme biçimi kan bağı ilişkileriydi.
- Göbeklitepe'de kan bağı ile bağlı olmayan insanlar bir araya gelip ortak şeyler yapıyor, burada ilk kamusal iletişim başlıyor.
- 40:11Kentler ve Kamusallık
- Kamusal ilişkilerin yerleşik hale gelmesi ancak şehirlerle birlikte başlıyor ve ilk şehir Mezopotamya'daki Uruk'ta 6 bin yıl önce ortaya çıkıyor.
- Kentler, insanların akrabası olmadığı kişilerle nasıl geçinebileceği sorununu çözmek için önemli bir yer oluşturuyor.
- Kamusallık kavramı boştan atılmış değil, insanlık tarihinde bir referansı var ve 12 bin yıldır bu ilişkiler nasıl yönetildiği önemli bir soru.
- 41:36Devlet Kavramının Ortaya Çıkışı
- Bugün tanıyabildiğimiz devlet kavramının başlangıcı, Çin'de MÖ 800 yılları civarında gerçekleşmiş.
- Bu kadar uzun bir sürede insanlar nasıl kamusallığı yönetmiş, bu ilişkileri nasıl oluşturmuş ve günümüze kalan etkileri var mı soruları önemlidir.
- Konuşmacı, hocalardan öğrenilenlerin tekrarlanmak yerine daha ileri götürülmesi gerektiğini vurguluyor.
- 45:09Türkiye'deki Eğitim Deneyimi
- Konuşmacı, Türkiye'deki eğitiminde kendisine önemli katkılar sağlayan hocalardan Aykut Polat ve Korkut Boratav'ı vurguluyor.
- Türkiye'deki eğitimde analitik yöntemler konusunun eksik olduğunu, sosyolojiden gelmesi sayesinde bu konuda biraz daha tanışık olduğunu belirtiyor.
- Günümüzde sadece istatistik değil, data mining, network analysis, day analytics ve artificial intelligence gibi analitik yöntemlerin çok önemli olduğunu vurguluyor.
- 48:22Kamu Yönetimi Eğitimi ve Analitik Yöntemler
- Kamu yönetimi eğitiminde MPP (Master of Public Policy) ve MPA (Master of Public Administration) programlarının analitik konularda aralarında çok az fark kaldığını, her iki programda da en az iki araştırma yöntemleri dersinin zorunlu olduğunu belirtiyor.
- Normatif konuların günümüzde kamu yönetimi alanında çok önemli olduğunu, eşitlik, ikoti, insan hakları ve demokrasi konularının vurgulanmasını sağladığını ifade ediyor.
- George Floyd'un öldürülmesiyle başlayan kitle gösterilerinin ırklar arası eşitlik ve insan hakları konularının öne çıkmasına etki ettiğini, bu konunun Amerikan seçimlerine de yansıdığını belirtiyor.
- 52:39Kamu Yönetimi ve Kamu Politikaları Alanları
- Kamu yönetimi kavramları ve okulları 20. yüzyılın başlarında, ilk programların ortaya çıkışı ise 1930'larda gerçekleşmişken, kamu politikaları 1950-60'larda oluşmuş.
- NASPA (American Society for Public Administration) gibi akreditasyon kuruluşlarının belirlediği "universal required competencies" sayesinde kamu yönetimi ve kamu politikaları programları arasında önemli bir örtüşme oluştuğunu belirtiyor.
- Kompleks kapanış ağları kavramının hem kamu yönetimi hem de kamu politikalarını bir araya getiren bir kavram olduğunu, bu da iki alanın yakınlaşmasının önemli olduğunu vurguluyor.
- 56:35Kamu Yönetimi Alanında Gelişmeler
- Kamu yönetimi konferanslarında neredeyse yarı katılanların başka ülkelerden gelmesi, alanın uluslararasılaşmasını gösteriyor.
- Özellikle Çin ve Kore ağırlıklı olup, bir zamanlar Hollandalıların çok olduğu Avrupa temsilcileri artık o kadar aktif değil.
- NASPA akreditasyon kuruluşu artık uluslararası bir kurum olup, Çin, Hollanda ve Mısır'dan akredite olmuş programlar bulunuyor.
- 57:37Kamu Yönetimi Alanının Önemli Konuları
- Analitik yöntemlerin önem kazanması, normatif konular ve uluslararasılaşma kamu yönetimi alanının önemli konuları.
- Yeni teknoloji, Endüstri 4.0 ve yapay zeka kamu yönetiminin geleceği üzerinde etkili olacak.
- Kamu yönetimi alanındaki "büyük sorular" konusu, alanın önündeki önemli meseleleri sıralıyor.
- 1:00:02Alana Yeni Girenler İçin Tavsiyeler
- Kamu yönetimi veya kamu politikalarına geniş bir dünya görüşüyle bakmakta ve kuramsal olarak değişik görüşlere açık olmakta fayda var.
- Teorik çalışmalarda uygulamaya yakın olmak veya uygulamanın içinde olmakta da fayda var.
- Uygulamayla yakın olmak, içinde olmak bize öğretici oluyor çünkü teorik kavramlarla ifade edilmese bile çalışanlar bunları yaşamaktadır.
- 1:02:42Araştırma Yöntemleri ve Yeni Teknolojiler
- Araştırma yöntemlerini öğrenmek, olabildiğince öğrenmek önemli, ancak bu konudaki bilgiye sonu yok.
- İstatistik yöntemleri sürekli gelişiyor ve çeşitleniyor, örneğin regresyon analizinde lojistikten toby regression'a kadar birçok farklı yöntem var.
- Big data, analytics ve yapay zeka gibi yeni konuların farkında olmak ve bunlarla başa çıkma konusunda düşünmek gerekiyor.
- 1:05:16Normatif Konular ve Uygulamalar
- Normatif konular, kamu yönetiminin geleneğindeki değerler ve insan değerlerinin karar vermeye katkısı önemli.
- Koronavirüs aşıları örneğinde görüldüğü gibi, kamu yönetimi ve politikaları sorunları, normatif ve analitik sorunlar bir arada görülüyor.
- Aşıların dağıtımı konusunda insanların ikna edilmesi gibi karmaşık sorunlar, sosyal bilimci olmayı gerektiren bir alan oluşturuyor.
- 1:07:37Aşı Dağıtım Sisteminin Karmaşıklığı
- Aşı konusunda insanları ikna etme uzmanı, insan psikolojisini anlayarak bu konuda çözüm sunan bir kişi olarak vurgulanıyor.
- Aşı dağıtımının uygulamasında önemli elemanlar arasında kamu yönetimi yöneticileri ve psikoloji uzmanları yer alıyor.
- Aşı geliştirme süreci karmaşık bir olaydır; içinde bilim, insan, finans ve örgütlenme olayları bulunur.
- 1:09:04Aşı Onay ve Dağıtım Süreci
- Aşı onay sürecinde FDA (Federal Drug Administration) ve diğer bilimsel kurumlar önemli rol oynar.
- Amerika'da federal bir sistem olduğu için dağıtım sürecinde askeri bir generalin görevlendirilmesi ve eyaletlere teslim edilmesi sağlanır.
- CDC (Center for Disease Control) yönergeler yayınlamış, öncelikle sağlık çalışanlarına, özellikle COVID-19 ile doğrudan ilişkili olanlara ve bakımevlerindeki yaşlılara aşı verilmesi gerektiğini belirtmiştir.
- 1:10:28Aşı Dağıtımındaki Yönetim ve Değer Sorunları
- Aşı dağıtımında farklı kuruluşların verileri birbiriyle örtüşmeyebilir veya çatışabilir, bu durumda koordinasyon sorunları yaşanır.
- Eyalet valileri aşıların gelmemesi ve verilen sözlerin tutulmaması konusunda kargaşa yaratmışlardır.
- Aşı dağıtımında ahlaki değer sorunları da vardır; örneğin yaşlılar ve milletvekilleri arasında aşı önceliği konusunda tartışmalar yaşanmıştır.
- 1:16:07Eğitim Alanındaki Puanlama ve Analiz Sorunları
- Eğitimde puanlama, analiz ve analitik yöntemlerin kullanılması konusunda süregelen bir tartışma vardır.
- Eğitim kitleselleştikçe, sayı arttıkça ister istemez puanlama sistemleri kullanılması kaçınılmaz hale gelir.
- Puanlar ve numaralar reddedilerek bir şey yapılamaz, özellikle yapay zeka kullanıldığı günümüzde gigabytelar ölçeğindeki rakamları özetlemek için analiz yapmak gerekir.
- 1:19:08Tavsiye Edilen Kitaplar
- Governance (yönetişim) konusunda en yararlı ve açıklayıcı kitap Donald Kettle'ın "Transformation of Governance" (2015) ikinci basımı olarak tavsiye ediliyor.
- Nobel ekonomi ödülü kazanan Elinor Ostrom'un çalışmalarında "insanlar bir dış müdahale olmadan kendi kendilerini yönetebilir mi?" sorusu ele alınıyor.
- Ostrom'un "Governing the Commons" ve "Understanding Institutional Diversity" kitapları kamu yönetimi ve politikalarını anlamak için önemlidir.
- 1:22:09Tarihi Kitaplar
- Şehirlerin tarihi için "Cities: The First Six Thousand Years" ve "Metropolitics" gibi kitaplar tavsiye ediliyor.
- Francis Fukuyama'nın "Origins of Political Order" ve "Political Order and Political Decay" kitapları insanlık tarihinde politika ve yönetim olaylarının gelişimini anlatıyor.
- Jared Diamond'ın "Guns, Germs and Steel" kitabı insanlık tarihinin geniş bir analizi sunuyor.
- 1:26:08Sohbetin Sonu
- Konuşmacıya Kamu Politikası Çalışma Grubu üyeleri ve diğer izleyicilerden selamlar iletiliyor.
- Konuşmacı, kamu yönetiminin geçmişinden, bugününden ve geleceğinden konuştuklarını ve önemli tavsiyeler verdiklerini belirtiyor.
- Konuşmacının kitaplarına notlar aldığı ve çalışkan bir şekilde üretmeye devam ettiği vurgulanıyor.
- 1:29:09Konuşmacının Gençlere Yönelik Tavsiyeleri
- Konuşmacı, kamu politikası çalışma grubundaki ve diğer dinleyenlere selamlarını ve sevgilerini gönderiyor.
- Özellikle gençlere yönelik olarak, hayatta öğrenilecek ve yapılabilecek çok şey olduğunu vurguluyor.
- Gençlere, kişisel doyum sağlamak ve insanlığa hizmet etmek açısından elinden geleni yapmaya çalışmalarını tavsiye ediyor.
- 1:30:52Programın Kapanışı ve Gelecek Programlar
- Program sunucusu, "öğretmen size kapıyı gösterir, kapının nerede olduğunu söyler ama oradan geçecek olan sizsiniz" sözünü paylaşıyor.
- Gelecek hafta salı günü saat 19:00'da Ruşan Keleş hocasıyla birlikte olacaklarını duyuruyor.
- Kamu politikası analizi grubu için bir çalışma duyurusu yapılıyor.
- 1:32:24Kitap Çağrısı ve Programın Sonu
- Konuşmacıdan kamyonet eğitimi politikası eğitimi için bir giriş bölümüyle katkı sunması isteniyor.
- Program sunucusu, konuşmacıya ve izleyicilere sağlıklı günler diliyor.
- Program "iyi akşamlar, hoşçakalın" sözleriyle sonlanıyor.