Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, 1878'de Gori'de doğan ve 1953'te 74 yaşında vefat eden Sovyet lideri Joseph Stalin'in hayatını anlatan bir tarih belgeselidir. Stalin, 1922'den 1953'e kadar Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin genel sekreterliğini yapmıştır.
- Video, Stalin'in çocukluğundan başlayarak devrimci faaliyetlerini, Lenin'in dikkatini çekmesini, Bolşevik Partisi'ndeki yükselişini ve Sovyetler Birliği'nin lideri olmasına kadar olan süreci kronolojik olarak anlatmaktadır. Stalin'in II. Dünya Savaşı'ndaki rolü, Hitler ile olan ilişkisi, "Büyük Temizlik" adı verilen politikaları ve diktatörlük döneminde milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine neden olan kararları detaylı şekilde ele alınmaktadır. Video, Stalin'in acımasız diktatörlüğü ve dünya üzerindeki etkisi hakkında bilgilerle sonlanmaktadır.
- 00:01Stalin'in Hayatı ve Devrimci Yolculuğu
- Yosif Vissariyanoviç Çuhashvili (Joseph Stalin), 1922'den 1953'e kadar Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin genel sekreterliğini yapmış, II. Dünya Savaşı'nda Hitler'e karşı başarılı sonuçlar almış bir liderdir.
- 8 Aralık 1878'de Gori'de dünyaya gelen Stalin, çocukluk döneminde zayıf bir bünyeye sahip olmasından kaynaklı ciddi hastalıklarla boğuşmuş, 7 yaşındayken geçirdiği çiçek hastalığı izlerini hayatı boyunca yüzünde taşımıştır.
- 12 yaşına geldiğinde iki kez at arabasıyla kaza geçirmiş ve sol kolu hayatı boyunca sakat kalmış, 15 yaşına geldiğinde lise eğitimi için rahip okuluna gitmeye hak kazansa da otoriteye karşı başkaldırınca okuldan şutlanmıştır.
- 01:12Devrimci Faaliyetleri ve Sürgünler
- Sokaklarda serseri gibi dolaştığı dönemde Lenin'in eserlerini okumaya başlayan Stalin, marksist bir devrimci olmaya karar vermiş ve Tiflis'te kurulan Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'ne katılmıştır.
- 1901 yılında Tiflis'te meydana gelen bir Mayıs protestolarını örgütlemiş, ancak gösteriler Çarlık askerleri tarafından bastırılırken gözaltına alınmış ve tutuklanmıştır.
- Batum'a geçerek petrol işçileri örgütleyerek greve gitmelerine yardım etmiş, bu yardım Stalin'e pahalıya patlamış ve işçi grevini koordine ettiği için yeniden tutuklanarak Sibirya'ya sürgüne gönderilmiştir.
- 02:00Lenin'in Dikkatini Çekme ve Devrimci Görevleri
- Hapishane hayatı boyunca oldukça sevilen bir kişi olan Stalin'e sürgündeyken Rusya'da "çelik" anlamına gelen Stalin adı verilmiştir.
- Bir kez daha hapisten kaçtıktan sonra Lenin önderliğindeki Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin ikinci kongresine kaçak yollarla giren Stalin, devrimciliğe olan istekli ve korkusuz tavırlarıyla Lenin'in dikkatini çekmeyi başarmıştır.
- Lenin tarafından Bolşeviklerin Kafkas bölge temsilciliğine atanmış, parti'nin karanlık yani illegal faaliyetlerini örgütlemeye başlamış, protesto, propaganda, grev ve banka soygunu gibi çeşitli alanlarda faaliyet göstermiştir.
- 02:221905 Devrimi ve Sonrası
- 1904 yılında bir kez daha tutuklanarak Sibirya'ya gönderilmiş, kısa süre sonra yeniden kaçmış ve 1905 Devrimi'nin örgütlenmesine yardımda bulunmuştur.
- Bu görevdeyken bir kez daha tutuklanmış, bir kez daha Sibirya'ya sürülmüş, ancak hapishaneden bir kez daha kaçarak Finlandiya'da yapılacak olan Bolşevik konferansına katılmıştır.
- Delege olarak katıldığı bu konferansın ardından Tiflis'e döndüğünde 1905 Devrimi'nin Çarlık askerleri tarafından bastırılmış ve birçok katliam yaşanmış olduğunu öğrenmiş, bu olaya sinirlenerek Tiflis katliamının intikamını almıştır.
- 03:10Evliliği ve Devrimci Faaliyetleri
- 15 Temmuz 1906'da Yektarina Svannitze ile evlense de bu hayat Stalin'e mutluluğu çok görmüş, evliliğinden bir yıl sonra karısı tifo hastalığına yakalanıp kısa süre sonra hayatını kaybetmiştir.
- Bu kısa süren evliliğinden Yekov ismini verdiği bir oğlu olan Stalin, Yekov'u bilinmeyen bir sebeple asla sevememiş, ileride II. Dünya Savaşı esnasında oğlu Nazilerin eline düşecek ve Stalin bu teklifi reddederek oğlunu ölüme terk etmiştir.
- 1912 yılına kadar bir oraya bir buraya sürgün edilen Stalin, her gittiği yerde Çarlık sistemine karşı devrimci örgütlemelerine devam etmiş, Bakü'de Çarlık yanlısı kara yüzlerle dişe diş, kana kan mücadele etmiştir.
- 04:00Bolşevik Partisi'nde Yükselişi
- Başarılı çalışmaları nedeniyle 1912 yılında Lenin tarafından Bolşevik Partisi'nin merkez komitesine atanmış, Kasım 1917'de Bolşeviklerin Rusya'da iktidarı ele geçirmesinden sonra Lenin'in ardından ikinci adam olmayı başarmıştır.
- Başarılı kariyerine Rus İç Savaşı döneminde de devam eden Stalin, 1922 yılında Lenin'in felç geçirip siyaseti bırakmasıyla partinin genel sekreter vekili olmuştur.
- Lenin'in 1924'te ölmesinin ardından başta Troçki olmak üzere rakiplerini egale eden Stalin, Komünist Parti'nin ve Sovyetler Birliği'nin yeni lideri olmuştur.
- 04:34Sovyetler Birliği'nin Dönüşümü ve Diktatörlüğü
- Göreve geldiği tarihten itibaren Sovyetler Birliği'ni geri kalmış bir toplumdan endüstriyel bir süper güce dönüştürmeyi amaçlayan Stalin, bir dizi kalkınma başlattı.
- Bu planlarını uygularken her geçen gün diktatörleşen Stalin, teröre ve ona karşı olabilecek herkesi ortadan kaldırmak için baskıya ve zulme dayalı bir duruş sergilemeye başladı.
- "Büyük Temizlik" adını verdiği bu hareketi ile Sovyet Rusya'daki tüm muhaliflerini idam ettirirken, bu idamlardan yalnızca muhalifler değil, muhalif olma potansiyeli taşıyanlar da nasibini almıştır.
- 05:04II. Dünya Savaşı ve Sonrası
- 1938'de Avrupa'nın içinden geçmek üzere olan Hitler ile bir anlaşma yapan Stalin, Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı'nı imzaladı ve Polonya'nın doğusunu, Estonya'yı, Letonya'yı ve Litvanya'yı işgal ederek topraklarını genişletti.
- Hitler'in 1941 yılında Sovyetler Birliği'nin topraklarına dikerek işgale başlaması Stalin'i üzdü, Alman birlikleri Moskova'ya yaklaşırken Stalin tüm dünyaya "rahat olun, her şey kontrolüm altında" mesajı verdi.
- Stalin şaşırtıcı bir şekilde haklı çıkarken, Moskova'yı ele geçiremeyen Hitler'in askerleri yönünü Stalin'in adını taşıyan Stalingrad'a çevirdi, ancak Hitler her yolu denese de bu hedefinde de başarılı olamadı ve Berlin'e doğru çekilmeye başladı.
- 05:53Savaş Sonrası ve Sovyetler Birliği'nin Gelişimi
- 1945 yılında Hitler'in yenilmesi sonrası Stalin'in yapmayı en çok arzuladığı şey Hitler'i bir kafese koyarak tüm Avrupa'yı dolaştırmaktı, ancak bu isteğini gerçekleştiremeden Hitler intihar etti.
- Savaşın sonu Almanya açısından tam bir yıkım olurken, Stalin II. Dünya Savaşı'nın sonlarında Alman işgalinden kurtarılan ülkelerde komünist partilerin iktidara gelmesine destek sağladı.
- Çekoslavakya, Doğu Almanya, Bulgaristan, Polonya, Yugoslavya, Macaristan ve Romanya'da sosyalist halk cumhuriyetleri kuruldu, bu ülkelerin kapitalist ekonomiden sosyalist ekonomiye geçmesine ve Sovyetler Birliği'nin tecrübelerinden yararlanmalarında da yardımcı oldu.
- 06:35Stalin'in Son Yılları ve Mirası
- Sovyet Rusya'yı bir sanayi ülkesi yapmayı hedefleyen Stalin, bunda başarılı olsa da ülkedeki tüm tarım faaliyetlerini neredeyse yok etti, bu da Sovyetler Birliği'nde beş milyon insanın açlıktan ölmesine neden olan kıtlığın yaşanmasına yol açtı.
- Stalin acımasız bir diktatör olmasına rağmen inanılmaz derecede zeki bir adamdı, uçaktan korktuğu yalanını söyleyerek Yalto Konferansı'nın Sovyet Rusya'da yapılmasını sağlamış, Roosevelt ve Churchill gibi isimleri savaştan en fazla etkilenen noktalardan geçirerek konferanstan fazla kazanç elde etmişti.
- 5 Mart 1953 tarihinde 74 yaşındayken hayatını kaybeden Stalin, diktatörlüğü döneminde aldığı kararlarla yirmi milyondan fazla insanın kıtlıktan ya da kendi infaz kararları ile ölümüne neden olan, dünya üzerindeki en acımasız diktatörler arasında yer almaktadır.