Buradasın

İslam Tarihi Dersi: Hicretin Dördüncü Yılı ve Önemli Olaylar

youtube.com/watch?v=0zfrX8ekde0

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan İslam tarihi dersidir. Konuşmacı, Risale-i Nur'u okuyan ve İslam'ın ilk dönemlerini detaylı şekilde bilen bir allame olarak kendini tanıtmaktadır.
Ders, hicretin dördüncü yılında yaşanan önemli olayları kronolojik olarak ele almaktadır. İçerikte Medine'deki Yahudi kabileleri, Beni Nadir sürgünü, içki haram kılınma süreci, Zatürrika (Acib) gazvesi, Bedrül Mevt (İkinci Bedir) ve Uhud savaşları gibi önemli tarihsel olaylar anlatılmaktadır. Ayrıca İslam'daki tedricilik (aşamalılık) yasası ve ibadetlerin zamanlaması da detaylı şekilde açıklanmaktadır.
Ders, İslam'ın ilk dönemlerindeki siyasi ve dini gelişmeleri, Hz. Muhammed'in (aleyhissalatu vesselam) stratejik kararlarını ve toplumsal değişim sürecindeki önemli dönüm noktalarını içermektedir. Konuşmacı, Kur'an ayetleri ve hadisler referans göstererek konuları açıklamakta ve günümüz toplumunun "ikinci cahiliye dönemi"nde olduğunu belirterek İslam'ın ilk dönemlerindeki iman hakikatlerine odaklandığını vurgulamaktadır.

Medine'nin Nüfusu ve Hicret: Medine'nin hicret edildiği esnada nüfusu on bin kişiydi.
Hz. Muhammed'in vefat döneminde Medine nüfusu otuz bin kişiye ulaşmıştı.
Hicret esnasında Medine'deki Müslüman nüfusu binbeşyüz kişiydi, bunun bin tanesi Ensar (Medine'de var olan Arap kabilelerinde iman edenler) ve beşyüz hicret eden Müslüman'dı.
01:31Medine'nin Nüfus Yapısı: Medine'nin on bin kişilik nüfusunda altı bin kişi Arap kabilelerinden oluşuyordu.
Dört bin nüfuslu Yahudi kabileleri üç farklı kabileden oluşuyordu: Beni Kaynuka (altın işi), Beni Nadir (tarım işi) ve Beni Kurayza (deri işçiliği).
Yahudiler Medine'ye yediyüz sene önce gelmiş, Tevrat'ta son nebi'nin müjdesi verildiği için Medine topraklarına yerleşmişlerdi.
04:02Yahudi Kabilelerinin Ekonomik Durumu: Beni Kaynuka kabilesi kuyumculuk ve tefecilik yaparak bölgenin en zengin kabilesi olarak kabul ediliyordu.
Beni Nadir kabilesi tarımla uğraşarak Medine'nin en büyük ekonomik gücü olarak görülüyordu.
Beni Kurayza kabilesi dericilik işi yapıyor ve bölgedeki fetvaları genelde onlardan soruyorlardı.
06:06Medine Vesikası: Hz. Muhammed'in hicret ettiği sırada tarihin ilk yazılı anayasası olan Medine Vesikası (Medine Sözleşmesi) imzalandı.
Medine Sözleşmesi elliiki maddeden oluşuyordu ve Enes bin Malik'in evinde düzenlendi.
Sözleşmede Medine'ye dışarıdan saldırı olursa birlikte def edileceği, tüm anlaşmazlıkların nihai karar mercii Hz. Muhammed olduğu ve anlaşmayı bozanların on beş gün içinde Medine'yi terk etmesi gerektiği belirtilmişti.
08:07Yahudi Kabilelerinin Sürgünü: Beni Kaynuka (kuyumcular) Bedir'den sonra, Beni Nadir (tarımcılar) Uhud'dan sonra, Beni Kurayza (dericiler) Hendek'ten sonra sürüldü.
Sürülen Yahudilerin bir kısmı Suriye Şam bölgesine, çoğunluğu ise Hayber Kalesi'ne gönderildi.
Hz. Muhammed'in stratejisi, Medine'nin içindeki hainleri Hayber'e sürüp sonra Mekke'nin fethi için hazırlık yapmaktı.
09:11Beni Kaynuka Sürgünü: Medine'deki Yahudiler, Bedir Savaşı'ndan sonra Müslümanlara karşı kin beslemeye başlamışlardır.
Bir Müslüman kadın, Yahudilerin dalga geçmesi üzerine bir genç tarafından kurtarılmış ve bu genç daha sonra Yahudiler tarafından şehit edilmiştir.
Bu olaydan sonra Yahudiler Medine Vesikası'na sadık kalmamış, Müslümanlar onları kuşatmış ve on beş gün sonra Medine'yi terk ettirmişlerdir.
11:09Beni Nadir Sürgünü: Beni Nadir, tarımcı ve hurmacı olan bir kabiledir ve Uhud Savaşı'nda Müslümanlara karşı kışkırtmalar yapmışlardır.
Beni Nadir'in reisi Huyey bin Ahtap, Ebu Bera'nın yeğeni Amr bin Tüfeyl'in düzenlediği pusuda kırk Müslüman sahabeden otuz sekizini şehit etmiştir.
Amr bin Ümeyye, Medine'ye dönerken şehit ettiği iki kişinin aslında iman etmiş kişiler olduğunu öğrenince, Resulullah'ın diyetini ödemek zorunda kalmıştır.
15:31Beni Nadir'in İhaneti: Resulullah, Beni Nadir'in yurduna giderek diyet ödemeye davet etmiştir.
Beni Nadir'in reisi Huyey bin Ahtap, Resulullah'a suikast düzenlemek için gençleri kışkırtmıştır.
Cebrail'in haber verdiği suikast planı başarısız olunca, Beni Nadir Medine Vesikası'na karşı gelmiş ve Haşir Suresi'nin üç ayetinin bu sebeple indiği söylenmektedir.
17:31Beni Nadir Sürgünü: Hz. Muhammed, Beni Nadir mahallesini kuşatarak onbeş gün süren bir mücadele başlattı.
Beni Nadir, Medine'den sürgün edileceklerini öğrenince, İbni Selül, Beni Kurayza ve Gatafanlılar'ın yardım edeceğini düşünerek teslim olmayı reddetti.
Hz. Muhammed, duvarları yıkarak ve hurma ağaçlarını keserek mahalleye girdi ve Beni Nadir'i sürgün etti.
19:00İhanet ve Adetler: İhanet eden mutlaka ihanet görür, bu adetullahtır ve yerçekimi gibi bir yasadır.
Beni Nadir, Beni Kaynukadan sonra sürgün edilen ikinci kabile oldu; bir kısmı Suriye Şam bölgesine, bir kısmı Hayber'e yerleşti.
Hayber'e giden Beni Nadir'in reisi Huyey bin Ahtap, Mekke'ye giderek müşriklerle görüşerek Hendek Savaşı'nın altyapısını oluşturdu.
20:31Fey Geliri ve Ganimet: Beni Nadir, altıyüz deveye mal yüklüyerek sürgün edildi ve arazileri fey geliri olarak Müslümanlara kaldı.
Fey, gayrimüslimlerden savaş olmaksızın ele geçirilen mallar ve vergilerdir; ganimet ise savaş sonucu elde edilen mallardır.
Hz. Muhammed, fey gelirlerini kullanma yetkisine sahipti ve bunların ekserisini Mekke'den Medine'ye hicret eden muhacirlere verdi.
22:26Beni Nadir'in Çocuklarının Durumu: Yahudilik anne-baba anne tarafından gelir ve ilk kez Medine'de bu kural ihlal edildi.
Yahudiler, Medineli Arapların çocuklarını yanlarına alıp Yahudi olarak devşirdiler ve bunu "akıllı, zeki olacaklar" gibi algılarla desteklediler.
Hz. Muhammed, "La ikrahe fiddin" (dinde zorlama yoktur) ayetini indirerek çocuklara sorulmasını ve isteyenlerin Medine'de kalmasını, isteyenlerin Hayber'e gitmesini sağladı.
24:28İçkinin Haram Kılınması: Beni Nadir'in yurtlarından sürgün edildiği sırada içkinin haram kılınma meselesi de hicretin dördüncü yılında gerçekleşti.
Cahiliyede içki yaygın bir adetti, tüketilen mekanlar vardı, şiirlerde yer alıyordu ve önemli bir ekonomik meta olarak ticareti yapılmaktaydı.
İçki, o dönemin en etkili silahlarından biriydi; şairler içkiye şiir yazıyor, kendileri sapıtıp içip şiir okursa savaş çıkarıyorlardı.
25:43İçkinin Toplumsal Durumu: Hicretin dördüncü yılı olmasına rağmen içki tam haram kılınmadığından sahabelerin içerisinde de içenler vardı.
İçki müptelası adamlar toplumun düşük sınıfı ve düşük kesimiydi; Velid bin Muğire gibi kişiler içkiyi izzetsiz adamların işi olarak görüyordu.
İçki ayetlerle tedrici şekilde haram kılınıyor ve hicretin dördüncü yılında kesin olarak her şekilde haram olduğunun hükmü geldi.
27:05İçkinin Haram Edilme Süreci: İçkinin haram edilmesi üç basamakta gerçekleşmiştir, bazı rivayetlerde dört basamak olarak belirtilmektedir.
İlk basamak, Mekke'nin sonlarına doğru inen Nahl 67. ayette yer almaktadır: "Hurma ağaçlarının ve üzüm asmalarının ürünlerinden hem içki hem de güzel besinler elde edersiniz. Bunda da aklını kullanan bir topluluk için açık deliller vardır."
İkinci basamak, Hz. Ömer'in duası üzerine inen Bakara 219. ayette yer almaktadır: "İçki ve kumarı soruyorlar. De ki: onlarda büyük günah ve hem insanlar için bazı faydalar vardır. Fakat günahları faydalarından daha büyüktür."
28:52İçkinin Haram Edilme Süreci (Devam): İkinci aşamadan sonra toplumda duyarlılık başlamış, bazı Müslümanlar içkiyi bırakmış ancak bir kısmı içmeye devam etmiştir.
İkinci aşamada içenler arasında nahoş durumlar yaşanmış, Hz. Ömer tekrar dua ederek Nisa 43. ayet inmiştir: "Ey iman edenler. Sarhoş olduğunuz zaman ne söylediğinizi bilinceye kadar, cünüp olduğunuz zaman da eğer yolcu değilseniz gusl edinceye kadar namaza yaklaşmayın."
Üçüncü aşamada, Hz. Ömer'in duası üzerine Maide 90-91. ayetler inmiştir: "İçki, kumar, putlar ve kısmet çekilen fal okları hep şeytanın işinden birer pisliktir. Ondan kaçının ki kurtuluşa eresiniz."
30:39İçkinin Haram Edilmesi Sonrası: İçkinin tamamen haram kılındığı haberi üzerine Medine sokaklarında tellal nidalar söylemiş, evlerde küpler kırılmış ve içkiler sokaklara dökülmüştür.
Sahabeler teslimiyet kahramanları olarak, "bugün değil de yarın yapayım" demeden hemen içkiden vazgeçmişlerdir.
İçki ile ilgili hadislerde, Allah'ın içkiye, onu yapana, yapılan yere, onu içene, taşıyana, satana, satın alana ve onun bedelini yiyene lanet ettiği belirtilmektedir.
32:32Zimmet Ehli ve İçki: Müslüman ülkesinde yaşayan yabancılara "zimmet ehli" denir ve içki yasaklandıktan sonra içki üretmeye ve tüketmeye devam etmişlerdir.
Müslümanlar zimmet ehline içki tüketimine karışmamış ancak ticaretini yapmalarına izin vermemişlerdir.
Ömer bin Abdülaziz döneminde, Irak bölgesinde bir vali gemide içki yakaladığında, halifenin cevabı: "Mal zımmilere aitse içine tuz katarak sirkeye çevirin, Müslümanlara aitse dökün gitsin" olmuştur.
35:14Tedricilik Yasası: İçkinin üç basamakta haram kılınmasının hikmeti "tedricilik yasası" olarak açıklanmaktadır.
Tedricilik, aşamalılık anlamına gelir ve vahiy içki konusunda tedricilik gözetir.
Bu metodoloji, toplumun böyle işlere hazırlanması için çok önemlidir ve Kur'an'ın 23 yılda tedricen indiği gibi Allah zamanı ve toplumun durumunu dikkate alır.
36:20Hikmet ve Kudret Dünyası: Hikmet dünyasında her şey tedricilik (aşamalılık) ile gerçekleşir, örneğin karpuz ekimi ve büyümesi gibi.
Ahiret ise kudret dünyasıdır, karpuz kesildiğinde anında elde olur.
Kur'an'ın ayetleri belli aralıklarla toplumu alıştıra alıştıra iner çünkü bir toplumun değişimi kolay değildir.
37:04Modern Cahiliye Dönemi: Bugün toplum ikinci cahiliye dönemi yaşıyor, imanın hakikatleri bilinmiyor.
Sokak röportajlarında insanların iman ve namaz konularında cevapları çok vahim.
Toplumun yüzde doksandokuz'unun müslüman olduğu ezber alışmış bir durum, gerçek durum çok farklı.
38:08İman Meselesinin Önemi: Modern cahiliye döneminde Resulullah'ın Darül Erkam'da ve Suffa'da başladığı yerden, yani iman meselesinden başlamak gerekir.
Üstad Hazretleri gibi bir allame-i cihan, bütün ömrünü iman hakikatlerine adamıştır.
Allah işin başında içkiyi tamamen kaldırmayı isteseydi, insanlar ezilebilirlerdi.
39:22Mekke Ayetleri ve Namaz Meselesi: Kur'an'ın takriben yarısı Darül Erkam'da iniyor, ancak hacim olarak yarısı değil, belki üçte biri.
Mekke'deki ayetler kısa ve hüküm ayetleri değil, namaz gibi önemli ibadetler onbir yıl sonra farz kılınıyor.
Resulullah onbir yıl boyunca sahabeye iman dersi, tevhidi, hakikati, nübüvvet mesleğini ve sahabe ruhunu anlatmıştır.
41:25Diğer İbadetlerin Farz Kılınma Zamanları: Oruç hicretin ikinci yılında, yani onbeş yıl sonra farz kılınıyor.
Bedir'den hemen önce oruçlu gidiyor ve Bedir'den önce orucunu açıyor.
Tesettür meselesi hicretin dördüncü yılında, onyedi yıl sonra farz kılınıyor.
41:57İslam'da Tedricilik Yasası: İçki meselesi hicretin dördüncü yılında, onyedi yıl sonra farz kılınmıştır.
Faizin tamamen haram kılıp kaldırılması hicretin dokuzuncu yılında, yirmiüç yıl sonra gerçekleşmiştir.
Veda hutbesinde Allah, tüm faizlerin haram kılındığını ve ilk yasakladığı faizin amcası Abbas'ın faizi olduğunu belirtmiştir.
42:46Tedricilik Yasasının Önemi: Ayşe Hanım'ın dediği gibi, şeytanın karşı cephede durduğu hiçbir şey hiçbir saatte çözülemez.
Peygamberlik indiği gün şirk ve küfür belinin kırıldığı gibi, tedricilik yasası gereği bu meseleler yıllarca beklenmiştir.
Tedricilik, emri vereni tanımadan emir uygulamak olmaz demektir.
43:48İman ve İbadet İlişkisi: Namaz sebep değil sonuçtur, namazın sebebi ise imandır.
İman altyapısı olmadan üst yapı olarak tesettür, namaz ve oruç beklenemez.
İbadet insana zorla kabul ettirilmez, toplumda zorla yaptırılırsa o insan münafık olur.
44:32Allah'ı Tanımak: Allah'ın var olduğunu bilmek yeterli değildir, Allah'ı tanımak gerekir.
Allah'ı tanımadan ve nasıl bir Allah olduğunu marifetullah ilmiyle almadıktan sonra, o adamın Allah'ın huzurunda neden el pençe divan duracağı anlaşılır.
Allah'ı tanımakta çıldırır, onun huzuruna gitmek için çıldırır.
45:30Hicretin Dördüncü Yılı: Hicretin dördüncü yılında gerçekleşen ilk mesele Beni Nadir sürgünüydü.
İkinci mesele içki meselesiydi ve tedricilik yasası gereği aşamalı olarak uygulanmıştır.
Hicretin dördüncü yılında gerçekleşen üçüncü mesele Zatürrika gazvesiydi, bu gazve "yamalı savaş" anlamına gelir.
46:01Zatürrika Gazvesi: Zatürrika gazvesi, hicretin dördüncü yılında Nadir sürgününden iki ay sonra gerçekleşmiştir.
Gazvenin adı, sahabelerin uzak mesafede ayakkabılarla yürüyüşlerinde ayaklarında acı hissetmeleri ve yamalı parçaları ayaklarına yama yapmaları nedeniyle "yamalı savaşı" anlamına gelmektedir.
Hz. Muhammed, bu gazvede etraftaki kabilelerin ayağını denk alsın diye iki günlük mesafeye bile sefere gitmeye başlamıştır.
47:02Gazvenin Amacı ve Hazırlıkları: Bölgede sürekli herkesi kışkırtan Gatafanlılardan Salebe oğulları birliği, Medine'ye baskın yapmak için Necid bölgesinde Riyad tarafında birlik toplamıştır.
Hz. Muhammed, bu haberi duyunca dörtyüz veya yediyüz kişilik bir ordu toplayarak yola koyulmuş ve Hz. Osman'ı yerine vekil bırakmıştır.
Gazve, gidiş geliş dahil onbeş gün sürecek ve Hz. Muhammed, bir savaş Medine'ye sıçrarsa çok büyür diye bir şey büyümeden önce söndürme gayretinde olmuştur.
48:25Korku Namazı: Bu gazvede tarihteki ilk korku namazı kılınmıştır ve Kur'an'da Nisa 101 ve 102 ayetlerinde geçmektedir.
Korku namazında ordu ikiye bölünür, birinci ordu imamla birlikte birinci rekatı kılar, namazdan çıkar gider ve ikinci parti gelir, imamla birlikte namaza durur.
Bu şekilde iki rekatı devam eder, selam verirler ve birinci birlik tekrar gelir, ikinci rekatını tamamlar.
50:16Cabir bin Abdullah'ın Hikayesi: Cabir bin Abdullah, binbeşyüzkırk hadis rivayet etmiş ve müksirundandır.
Cabir bin Abdullah'ın babası Uhud'da şehit olmuş, altı kardeşine bakacak ve maddi durumları problemli olmasına rağmen hiçbir savaştan geri durmamıştır.
Cabir bin Abdullah'ın devesi her savaşa geri geliyor ve en yavaş gidiyordu, bu nedenle Hz. Muhammed'e şikayet etmiş, Hz. Muhammed değnekle deveye dokunmuş ve deve herkesi geçmeye başlamıştır.
51:39Hz. Muhammed'in İncelikleri: Hz. Muhammed, Cabir bin Abdullah'ın devesini satın alıp hem parasını hem deveyi hediye yollamıştır.
Hz. Muhammed, kainatla uğraşan biri olmasına rağmen, yanındaki bir dostunun maddi durumu kötü diye bu kadar hassasiyet göstermiştir.
Sahabe sefer sırasında bir yavru kuş bulduğunda, Hz. Muhammed onlara "Rabbinizin size olan rahmeti, kuşun yavrusuna olan şefkatinden daha fazladır" demiştir.
53:31Uhud Savaşı'ndan Bir Sahne: Uhud Savaşı'nda Müslümanlar arkadan Halid bin Velid'in süvari birlikleriyle kuşatılacak ve önden kaçan müşrik askerleri cesaret alıp gelecek, iki taraftan sıkışmış olacak.
Savaş sonrası Müslümanlar yorgun ve bitkin olacak, Hz. Muhammed'in yaraları tedavi edilmeye çalışılacak.
Ebu Süfyan, Hz. Muhammed, Ebubekir ve Ömer'in hayatta olup olmadığını sorduğunda, hiçbiri cevap vermediğinde "Üçü de öldü, yaşasın Hübel" diye bağıracak.
54:32İkinci Bedir Sözleşmesi: Hz. Ömer sinirlenerek "Ey Allah'ın düşmanı, yüce olan Allah'tır, Hübel değil" diye bağırınca, Ebu Süfyan "Lütfen dikkat edin, o zaman bir sene sonra aynı yerde savaşırız" diyerek ikinci Bedir sözleşmesini yapacak.
Hz. Muhammed, Ebu Süfyan'ın sözüne sadık kalarak bölgeye gelecek.
Hicretin dördüncü yılında Mekke'de kuraklık yaşanır, bu durum Ebu Süfyan'ın bahsettiği kuraklıkla uyumludur.
56:10İkinci Bedir Hazırlıkları: Gatafa'nın bir kolu olan Beni Eşca kabilesinden Nuaym bin Mesud reisi Mekke'ye gelip, Ebu Süfyan'ın emriyle Müslümanlara sefer hazırlıklarından vazgeçirmeye çalışacak.
Hz. Ebubekir, Hz. Ömer ve Hz. Ali, yılgınlık göstermeyip gideceklerini söyleyerek Hz. Muhammed'e destek olacaklar.
Hz. Muhammed, Medine'yi Abdullah bin Revaha'ya bırakıp, yanına elli süvari ve binbeşyüz piyade alıp gidecek.
57:06Bedrülmevid: Hz. Muhammed sekiz gün bekleyecek, Ebu Süfyan ise yanına yüz süvari ve iki bin piyade alıp yola çıkacak.
Osman denilen bölgede Ebu Süfyan, Hz. Muhammed'in bölgeye geldiğini öğrenecek ve erzaklarının bittiğini söyleyerek geri dönecek.
Bu hadiseye "Bedrülmevid" denmektedir ve hicretin dördüncü yılı vakalarından biridir.
57:51Gelecek Dersler: Yahudiler ortalığı karıştıran Beni Nadiren'in durumunu gözlemlemişlerdir.
Bir sonraki ders Müstalikoğulları Gazvesi olacak ve siyer tarihçileri en acayip gazve olarak nitelendirmektedir.
Müstalikoğulları Gazvesi'nde çok fazla Yahudi parmağı ve Gatafan kabilesinin oyunu mevcuttur.

İslam Tarihi Dersi: Hicretin Dördüncü Yılı ve Önemli Olaylar

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir