Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İslam öncesi Arap toplumundaki ilahiler hakkında bilgi veren eğitici bir içeriktir. Konuşmacı, Arap paganizminin temel unsurlarını ve bu inançların İslam'a etkilerini anlatmaktadır.
- Video, İslam öncesi Arap toplumundaki çok tanrıcılık inancını ve bu inançların nasıl şekillendiğini açıklamaktadır. Konuşmacı, Eam, Ummiyan, AA, Abgl, Almak Kah, Anbay ve Arsu gibi önemli ilahileri tek tek ele alarak bu tanrıların özellikleri, tapınakları ve toplumsal önemi hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. Video, bir serinin parçası olup, ilerleyen bölümlerde bu ilahilerin daha detaylı inceleneceği belirtilmektedir.
- 00:19İslam Öncesi Arapça Çok Tanrıcılık
- 4. yüzyıla kadar Arabistan'da çok tanrıcılık hakim inanç biçimiydi ve tanrılar doğanın, sevginin, ölümün, kaderin ve kehanetin temsilcileriydi.
- İnsanlar çeşitli ayin ve törenlerle tanrılarla etkileşim halinde olduklarına inanıyorlardı ve bu ayin ve törenlerin büyük çoğunluğu İslam'da da vardır.
- İlahlara atfedilen özellikler veya güç seviyeleri, putlarının bulunduğu kabile ve krallıklara göre değişiklik gösterebilirdi.
- 01:04Kabe ve Toplumsal İnanış
- Kabe'de birçok tanrı ve tanrıçanın birer putu bulunuyordu ve kabilelerin, şehirlerin, boyların, soyların ve ailelerin kendi kültleri vardı.
- Christian Julian Rabin, Kabe'nin İslam öncesi dönemdeki toplumu yansıttığını öne sürer.
- İslam öncesi Araplarda birçok tanrı'nın özel ismi yoktu, zu ya da zat gibi cinsiyet belirten eklerle nitelik, aile ilişkisi veya bir yer tanımının bileşkesi olan ünvanlarla anılıyorlardı.
- 03:10Eam Tanrısı
- Eam, Antik Yemen'deki eski Kataban Krallığında tapılan bir ay tanrısıydı ve anlamı "amca" olan bir kelimedir.
- Kataban Krallığının sakinleri kendilerini "Beyni Eam" veya "Eam çocukları" olarak adlandırıyorlardı.
- Güney Arabistan'da Tapılan Diğer Ay Tanrılarından Sin, Almaka veya diğer adlarıyla İlim, Kuh, Anım Amca ya da Melik ile Yemen'de hüküm süren Mainlilerin ay tanrısı olduğu söylenen aşk tanrısı, baba tanrı olarak da bilinen Vet arasında irtibat vardır.
- 04:28Ay Tanrısının Önemi
- Kataban Krallığında Eam, Sebelilerde Al-maka ve Hadramevt'te Sin olarak bilinen ay'ın en yüce olduğuna inanılmaktadır.
- Güney Arabistan'da yaygın olan inanç sebebiyle bölgedeki insanlar, kabileler kendilerini en büyük ilah olan ay tanrısının çocukları olarak görürlerdi.
- İslam öncesi Araplar üzerindeki bu hakim inanışın keskin izlerini, İslam'da da görürüz; en keskin örneği ise İslam'ın simgesinin ay yani hilal olması ve camilerin tepesinde bile sembolünün yer almasıdır.
- 05:43Ummiyanis Tanrısı
- Ummiyanis, diğer adlarıyla Amm Enes ya da Ammu Anasin, Yemen'deki Havlanlıların taptığı bir tanrıydı.
- Havlanlılar yağmur yağdırması için ona yakarıyor, yağmur kurbanları sunuyor, çiftlik hayvanlarının ve toprak ürünlerinin bir kısmını Ummiyanis'e bir kısmını ise Allah'a veriyorlardı.
- Enam suresi'nin 136. ayetinin de bu konu yüzünden ortaya çıktığı düşünülür.
- 07:32AA ve Aagal Tanrıları
- AA, Yunanca'da Aaras olarak bilinen, Bosra'daki yazıtlardan bilinen Kuzey Araplarının koruyucu tanrılarındandır.
- Aagal, bedeviler de dahil olmak üzere göçebeler tarafından tapılan bir koruyucu tanrı'dır ve bu tanrı'ya Palmira bölgesindeki Araplar tarafından da tapılmıştır.
- Akad mitolojisinde Apkalu olarak karşımıza çıkan bu tanrı'ya Antik Sümer'de de tapılmıştır ve onun Enki'ye hizmet eden yedi büyük bilgeden biri olduğuna inanılmıştır.
- 10:08Almak Kah Tanrısı
- Almak Kah veya İlim Kuh, Sebelilerin ve Yemen Krallığının ay tanrısıydı ve Eritre ve Kuzey Etiyopya'daki Aksum Krallığında da ibadet edilirdi.
- Hem Antik Yemen'deki Avvam tapınağı hem de onun kuzeyindeki Baran tapınağına adanmıştır.
- Almak Kah, Saba'da tapılıp saygı duyulur ve onun Mısır kraliyet hanedanının koruyucu güneş tanrıçalarının erkek muadili olan Ra'nın rahiplerinden biri olduğuna inanılırdı.
- 12:45Anbay ve Arsu Tanrıları
- Anbay, Kataban'da Hakim isimli tanrı ile birlikte emir ve karar tanrıları olarak tapılan tanrılardandır ve ikisi birlikte adaleti sağlarlar.
- Arsu, Palmira'da tapılan bir Kuzey Arap tanrısıdır ve atlar ve develerle ilişkilendirilmiş olan Arsu akşam yıldızını, Azizos ise sabah yıldızını temsil ediyordu.
- Arsu ayrıca Kuzey Arabistan'ın başka yerlerinde tapılan Ruda adlı tanrı ile de özdeşleşmiştir.