• Buradasın

    İslam Kültür ve Medeniyeti Dersi: Osmanlı Mimarisi ve Halifelik Sistemi

    youtube.com/watch?v=zBkW77iKRZc

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, Enes Kazanç tarafından Uzmantika kanalında sunulan İslam Kültür ve Medeniyeti dersinin beşinci bölümüdür. Eğitimci, öğrencilere hitap ederek konuları anlatmaktadır.
    • Video, iki ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde Osmanlı mimarisinin dört dönemi (Erken Dönem, Klasik Dönem, Geç Dönem ve Neo-Klasik Dönem) detaylı olarak ele alınmakta, her dönem için önemli mimari eserler, mimarlar ve mimari özellikleri anlatılmaktadır. İkinci bölümde ise İslam tarihindeki halifelik sistemi, halifelik ünvanları, İslam sanatının özellikleri, vakıf sistemi ve İslam mimarisinin özellikleri ele alınmaktadır.
    • Ders, bir sonraki derste hadis dersinin işleneceği bilgisiyle sonlanmaktadır. Ayrıca Osmanlı mimarisindeki eğitim kurumları, mimari yapı malzemeleri ve İslam başkentleri hakkında da bilgiler sunulmaktadır.
    00:02Osmanlı Mimarisi Dönemleri
    • İslam kültür medeniyeti dersinin beşinci dersinde Osmanlı mimarisinde üç-dört dönem işlenecektir.
    • Erken dönem eserlerinin çoğu İznik, Bursa ve Edirne'de yer alır ve temel arayışı aydınlık ve ferah mekanlar yaratmaktır.
    • Topkapı Sarayı ve Çinili Köşk, Fatih Sultan Mehmet Han zamanında inşa edilmiş ve UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer almaktadır.
    01:12Erken Dönem Eserleri
    • Hacı Özbek Camii, Osmanlı'nın ilk camisi olup Orhan Gazi döneminde inşa edilmiş ve mimarı Hacı Özbek bin Muhammed'dir.
    • İznik Süleymaniye Süleyman Paşa Medresesi, en eski Osmanlı medresesi olup ilk müderrisi Davudi Kayseri'dir.
    • Üç Şerefeli Cami, Edirne'de yer alan Osmanlı dönemine ait en erken dönem eseridir ve dört minaresi birbirinden farklıdır.
    02:12Klasik Dönem
    • Klasik dönem İstanbul'un fethi ile başlamış, eserlerin çoğu İstanbul'dadır ve bu dönemin en önemli özelliği işlevselliktir.
    • Klasik dönemde yerli ve ekonomik malzeme kullanılmış, abartıdan uzak sade yapılar oluşturulmaya çalışılmış ve kagir karnas tekniği kullanılmıştır.
    • Süleymaniye Camii ve Külliyesi, İstanbul Kanuni Sultan Süleyman zamanında Mimar Sinan tarafından yapılmıştır.
    03:02Diğer Önemli Camiler
    • Sultanahmet Camii (Mavi Camii), İstanbul'da yer alır ve birinci Ahmet tarafından yaptırılmıştır.
    • Fatih Camii ve Külliyesi, İstanbul'da yer alır ve Fatih Sultan Mehmed Han zamanında Atik Sinan tarafından yapılmıştır.
    • Şehzade Camii ve Külliyesi, Mimar Sinan tarafından yapılmış, İkinci Beyazıt Camii ise Yıldırım Beyazıt tarafından yaptırılmıştır.
    04:12Geç Dönem
    • Osmanlı'nın geç dönem Lale Devri ile başlamış, eserlerde batı etkisinin görüldüğü bir dönemdir.
    • Türk motiflerinin yanında batı motifleri de yer almış, özellikle barok ve rokoko teknikleri kullanılmıştır.
    • Batı örnek alınarak yapılan ilk eser Üç Ahmet Çeşmesi, batı tamamen batı örnek alınan ilk yapı ise Nuruosmaniye Camii'dir.
    05:43Neo-Klasik Dönem
    • Neo-klasik (milli mimari) Türk döneminin en önemli mimarlarından Mimar Kemalettin'dir.
    • Osmanlı mimarisi, Anadolu Türk mimarisi, Selçuklu, Bizans, İran ve Memlük mimarilerinden etkilenmiştir.
    • Çin ve Hindistan gibi Uzakdoğu ülkelerinin mimarilerinden pek etkilenmemiştir.
    06:16Önemli Osmanlı Mimarları
    • Mimar Hayrettin, Mimar Sinan'ın ustasıdır ve Mostar Köprüsü ile İkinci Beyazıt Köprüsü'ne sahiptir.
    • Mimar Sinan, Kayseri'de dünyaya gelmiş, Hristiyan bir ailenin çocuğu olup daha sonra devşirilmiş ve Müslüman olmuştur.
    • Mimar Sinan'ın en önemli öğrencileri Sedefkar Mehmet Ağa, Mehmet İsa Efendi, Mehmet İsmail Efendi, Dalgıç Ahmet Ağa ve Mimar Kemalettin Davut Ağa'dır.
    08:28Eğitim Kurumları
    • Eğitim kurumları sıbyan mektebi (ilkokul), rüştiye (ortaokul), idadi (lise), sultani (ortaokul ile yüksek öğrenim arasındaki okul) ve darülfünun (üniversite) olarak düzenlenmiştir.
    • Dar'ül-muallim erkek öğretmen okulu, dar'ül-muallimat kız öğretmen okulu, dar'ül-mearif devlet memuru yetiştiren kurum, dar'ül-kurra Kur'an öğrenimi yapan yer, dar'ül-hadiste hadis öğrenimi gerçekleşmiştir.
    • Darülfünun-u Aliye fen ve edebiyat fakültesi, mekteb-i tıbbiye tıp fakültesi, mekteb-i mülkiye siyasi bilgiler fakültesi, sanayi-i nefise mektebi güzel sanatlar fakültesi, hendese-i mülkiye mektebi mühendislik fakültesi olarak düzenlenmiştir.
    09:46Diğer Eğitim Kurumları
    • Mühendishane-i Berri Hümayun kara mühendishanesi, mühendishane-i bahr-i Hümayun deniz mühendishanesi, enderun mektebi ise saray içinde bulunan devlet yöneticilerini ve büyük sanatkarları yetiştiren mekteptir.
    • Medresetü'l-kudret kadı yetiştiren yer, medrese hattatin hattat yetiştiren yer, medrese tür vaizin vaiz yetiştiren yer, medresetü'l-e inme ve hutaba imam-hatip öğrencisi yetiştiren yerdir.
    • Medresetü'l-vaizin ile medresetü'l-eimme vel-hutabanın birleşmesinden meydana gelen medreseye medresetü'l-irşad denilmiştir.
    10:52İslam Başkentleri
    • Hz. Peygamber döneminde başkent Medine idi ve Hz. Ebubekir, Hz. Ömer, Osman dönemine kadar başkent Medine'deydi.
    • Hz. Ali, Hz. Muaviye olan sorunlardan dolayı başkenti Kufe'ye taşımıştır.
    • Hz. Ali'den sonra Hz. Muaviye, Hz. Ali'nin tarafları çok olması hasebiyle başkenti Şam'a taşımıştır.
    11:26İslam Halifelik Sistemi
    • Abbasiler döneminde başkent Şam'dan Bağdat'a taşınmıştır.
    • Endülüs Emevileri İspanya'da Kurtuba'da, Beni Ahmer Devleti ise Gırnata'da hüküm sürmüştür.
    • Hz. Ebubekir ve Hz. Ömer "Halife Resulullah" lakabını kullanırken, Hz. Ömer'e "Emirül Müminin" lakabı verilmiştir.
    12:10Halifelik Ünvanları ve Sembolleri
    • Emeviler kendi halifelerini "Halifetullah" olarak adlandırırken, Abbasiler "Sultan" lakabını kullanmıştır.
    • Yavuz Sultan Selim "Harameyn" lakabını kullanmıştır.
    • Halifelik sembolleri arasında hutbe, hırka bürde, mühür, asa, sikke ve tıraz bulunmaktadır.
    13:45İslam Sanat Eserlerinde Aranan Özellikler
    • İslam sanat eserlerinde aranan üç özellik: cemal (güzellik), kemal (mükemmellik) ve celal (güzelliğin şiddetlisi)dir.
    14:03Vakıf Sistemi
    • Vakıf, bir kimsenin malının bir kısmını veya tamamını hayır işine ebediyen tahsis etmesidir.
    • Vakıf sisteminde vakıf yapan kişiye vakıfçı, vakfedilen mala mevkuf, vakıf yöneticisine mütevelli, kadı huzurunda düzenlenen vakıf şartlarını belirten sözleşmeye vakfiye denir.
    • Hz. Peygamber kendisine ait Medine'deki hurma bahçesini vakfetmiştir.
    15:01İslam Mimarisinin Özellikleri
    • İslam sanatı Kur'an kaynaklıdır, dünya görüşü tevhiddir ve tekamül esastır.
    • İslam sanatı işlevseldir, figür karşıtı bir anlayışa sahiptir ve soyut bir anlatım esastır.
    • İslam mimarisinde mütevazilik, israftan kaçma ve yaratma iddiasından kaçınma vardır.
    16:31İslam Kültür ve Medeniyetinin Kaynakları ve Esasları
    • İslam kültür ve medeniyetinin kaynakları aklı selim, Kur'an ve sünnet, beş duyu organı, örf ve adetler, diğer kültür ve medeniyetlerdir.
    • İslam kültürünün esasları tevhid, özgürlük, yerellik, ilmilik, hürriyet, evrensellik ve sulh'dur.
    • İslam kültüründe meslek dayanışması, esnaf yardımlaşması vardır ve bu ilk asırda fütüvvet, Anadolu Selçuklular döneminde ahilik, Osmanlı'da ise lonca olarak adlandırılmıştır.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor