Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Yeni güne merhaba" adlı televizyon programında, sunucu, Diyanet İşleri Başkanlığı Aile ve Dini Rehberlik Daire Başkanı Dr. Elif Arslan ve Asım Hoca konuk olarak yer almaktadır. Program, ilahi ve tasavvufi müziklerle başlayıp, misafirlik ve misafirperverlik adabı konusunu ele almaktadır.
- Video, İslam'da misafirperverliğin önemi, Kur'an-ı Kerim'deki ayetler ve Hz. Peygamber'in hadislerinden örneklerle anlatılmaktadır. Misafir ağırlama adabının nasıl uygulanması gerektiği, misafirin ev sahibini zorlamadan kalması, güzel sözler konuşması, ikram edilen şeyleri beğenmezlik yapmaması gibi konular detaylı olarak açıklanmaktadır. Ayrıca, günümüzde görülen gösterişli misafir sofraları eleştirilmekte ve misafirperverliğin samimi ve içtenlikle yapılması gerektiği vurgulanmaktadır.
- Programda ayrıca, farklı dinlere mensup misafirlere nasıl davranılması gerektiği, Ensar-Muhacir ilişkisi üzerinden İslami misafirperverliğin tarihsel boyutu ve çocukların misafirlik adabını öğrenmesinin önemi de tartışılmaktadır. Video, izleyici sorularına cevap verilerek ve Asım Hoca'nın ilahi performansıyla sona ermektedir.
- 04:25Programın Başlangıcı
- Sunucu, izleyicilere hayırlı sabahlar ve cumalar dilekleriyle programı başlatıyor.
- Programda misafirlik ve misafirlik adabı konusu ele alınacak.
- Diyanet İşleri Başkanlığı Aile ve Dini Rehberlik Daire Başkanı Dr. Elif Arslan konuk olarak programda yer alacak.
- 06:16Mevlid-i Nebi Haftası
- Mevlid-i Nebi haftası ve camiler ve din görevlileri haftası yoğun bir çalışma temposuyla geçti.
- Bu sene Mevlid-i Nebi'nin konusu "İmanı İstikamet" olarak belirlendi.
- Peygamber Efendimizin örnekliğini hayatımızın her anında yaşatmamız temenni ediliyor.
- 07:43Misafirlik ve Misafirperverlik
- Programda misafirlik ve misafirlik adabı konusu ele alınacak.
- Misafirperverlik hem İslam dininde hem de Türk aile yapısında ve gelenek-göreneklerde önemli bir yer tutuyor.
- İslam dininde misafirliğin ve misafirperverliğin önemi konuşulacak.
- 08:10Misafirliğin İslam'daki Önemi
- Misafirlik hem kültürümüzde hem de dinimizde çok önemli bir yere sahiptir.
- Kur'an-ı Kerim'de ve Peygamber Efendimiz'in hadislerinde misafir ağırlamanın önemli olduğu belirtilmektedir.
- Hz. İbrahim, Kur'an-ı Kerim'de "misafirlerin babası" olarak anılmakta ve Kabe'de insanları ilk ağırlayan peygamber olma şerefine nail olmuştur.
- 10:04Misafirliğin İmanla Bağlantısı
- Peygamber Efendimiz, Allah'a ve ahiret gününe inanan misafirini iyi ağırlaması ve ikramda bulunması gerektiğini tavsiye etmiştir.
- Misafirperverliğimizin temelinde imanımız vardır ve evimize gelen herhangi bir misafire ikramda bulunmak müslümanın şiarıdır.
- Misafir ağırlanan eve bolluk bereketin geleceği bir müjde vardır.
- 11:17Misafirperverliğin Toplumsal Boyutu
- Misafir geldiğinde mutlaka karnının doyurulması, tanıdık olup olmadığına bakılmaksızın önemlidir.
- Köylerde bile tanımadığınız bir yere gittiğinizde, susuz ve yorulmuş olduğunuzda kapılar açılır ve soğuk ayranlar ikram edilir.
- Misafirlik, sosyal hayatta İslam'ın ilk dönemlerinde sosyal hayatı düzenleme ve ilişkilere yeni bir nefes verme amacıyla kullanılmıştır.
- 13:18Misafirliğin Bereketle İlişkisi
- Bereket, mevcut olan hayrın, iyiliğin ve güzelliğin devam etmesi, sürekli olması anlamına gelir.
- Misafirlik hem maddi hem manevi bolluğun, refahın, güzelliğin ve iyiliğin artmasına vesile olur.
- Misafir kendi rızkıyla gelir, bereketiyle gelir ve giderken ev sahibinin günahlarının affedilmesine vesile olur.
- 15:22Misafirlik Geleneği ve İslam'daki Önemi
- Türk kültüründe "misafir on tane nasiple gelir, on tane kısmetle gelir, birini yer, dokuz dokuz, on bırakır" sözü vardır ve bu Anadolu irfanı'nın hadis-i şeriften yola çıkarak ortaya koyduğu bir ifadedir.
- Misafirin geleceğini duyduğumuzda, özellikle yoldan geliyorsa, evimizdeki en iyisini ona hazırlamaya çalışırız ve o an ne varsa onunla misafirimizi ağırlarız.
- Peygamber Efendimiz, Medine'de mescidinde kalan fakir ashabı hem kendisi evine götürüp yemek ikram ettiği gibi, ashabını da onları evlerinde ağırlamaları noktasında teşvik ederdi.
- 17:39Peygamber Efendimizin Misafirlik Örnekleri
- Peygamber Efendimiz bir sahabinin evine gitmiş, zeytinyağı ve ekmek ikram edilmiş, yemeği yemiş ve ev sahibine "sofranızdan oruçlular iftar etsin, yemeğinizi iyi insanlar yesin" diye dua etmiştir.
- Bir sahabi açlıktan yorgun düştüğünde, Peygamber Efendimiz onu evine götürmüş, ancak evlerinde yiyecek olmadığını duyunca, ashabından birini onu evine götürmesi için teşvik etmiştir.
- Sabit bin Kays, evinde sadece çocuklarının yiyeceği yemekten başka hiçbir şey olmadığını söylemiş, ancak çocukları yatırıp kandili söndürerek karanlıkta yemeyip yemiş gibi yaparak misafirlerini doyurmuşlardır.
- 20:29Kur'an-ı Kerim'de Cömertlik
- Kur'an-ı Kerim'de cömertleri öven, onların Allah katında güzel nimetlerle nimetleneceklerini belirten ayetler vardır.
- Cömertler kendilerinde olmasa bile ve kendileri isteyerek, kendileri severek yoksula, yetime ve ihtiyaç sahibine esire yedirirler ve bunu Allah rızası için yaparlar.
- Cömertlik, israfa kaçmadan, içten gelerek yapılan ikramlarda manevi dünyamıza farklı bir şekilde tezahür eder ve Allah'ın övgüsüne mazhar olmak için gösteriş kastı olmadan yapılır.
- 22:47Günümüzdeki Misafirlik Geleneği
- Son yıllarda değişik sofra hazırlama, yemek düzeni, farklı tabaklar, çatallar ve bardak çeşitleri gibi gösterişli misafir ağırlama geleneği yaygınlaşmıştır.
- Bazı sofralarda envai çeşit tatlılar, tuzlular, yemekler ve ikramlar yapılmış olmasına rağmen, bu durum bazen israfa kaçma gibi görünmektedir.
- Günümüzde misafir ağırlamak zorlaştığı için, misafir alma sayısı da düşmüştür; önceden haber verilip çocuklar gönderilirken, şimdi misafir ağırlamak bir müşkil iş haline gelmiştir.
- 26:37Misafir Ağırlama Zorlukları
- Misafir ağırlama sürecinde çok fazla teferruat, gösteriş ve yapılması gerekenler listesi bulunuyor, bu da misafir ağırlamayı zorlaştırıyor.
- Pandemi döneminde misafir ağırlama alışkanlıkları törpülenmiş, aile ve akraba arasında bile davetler neredeyse yok denecek kadar azalmış.
- Misafir ağırlamayı tekrar artırmak için külfet kısmını atlamak gerekiyor, bu kısır döngüye dönüşmüş durumda.
- 28:27Misafirlik Adabı
- Misafirin de ev sahibine zorluk çıkarmamak ve onu sıkıntı içine sokmaması gereken bazı davranışlarda bulunması gerekiyor.
- Misafirlik, misafire verilen değerle neredeyse paralel gidiyor.
- 29:05Türk Medeniyetinde Misafirperverlik
- Misafirlik Türk medeniyetinde çok değerli ve dünyaca birçok millet tarafından takdir ediliyor.
- Anadolu'da kapıyı çaldığımızda hemen açılır, kim olduğumuzu sormadan çay koyulur ve ikram yapılır.
- Misafirperverlik, Türklerin dünyada vazgeçilmez turistin yağdığı bir mekan olarak karşımıza çıkmasında önemli rol oynuyor.
- 30:12Pandemi Sonrası Misafirlik
- Pandemi sonrası misafir ağırlama alışkanlıkları çok azalmaya doğru gidiyor, aile, akraba ve komşu arasında bile.
- Gençlere sosyalleşme ve misafirperverlik öğretip üstelemek gerekiyor.
- Genetik kodlarımız sayesinde bu durum tekrar toparlanacak ve sıcakkanlılığımızla vazgeçilmez bir millet olacağız.
- 30:45İlahi Okuma
- Programda Sebilci Hüseyin Efendi'nin bestesi ve Sırrı Efendi'nin güftesi ile "Alem-i Dilde Acep" adlı ilahi okundu.
- 36:16Misafirlik Adabı Hakkında
- Misafirlik adabı konusunda Diyanet İşleri Başkanlığı Aile ve Dini Rehberlik Daire Başkanı Dr. Elif Arslan ile konuşuldu.
- Misafirperverlikte misafirin hürmet edilmesi, ikramlıkların ortaya konulması ve güzel sohbetler edilmesi gerekiyor.
- Geçmişte misafirlerin geleceği haber verilirken, günümüzde bu alışkanlık azalmış durumda.
- 37:34Misafirlik Adabı
- Misafirliğin en önemli adaplarından biri haberli olmasıdır, özellikle günümüz şartlarında telefonların varlığıyla hemen ulaşılabilir.
- Misafirlik hakkı üç gündür, ancak misafir ev sahibini zorlayacak derecede fazla kalmamalıdır.
- Misafir olarak gittiğimiz evde güzel sözler konuşmak, gıybet etmemek ve ev sahibinin ikram ettiği şeyleri beğenmezlik yapmamak önemlidir.
- 41:44Misafirlik Adabının Önemi
- Misafirlikte yapılanları, içilenleri, yenilenleri söylemek hem gıybettir hem de samimiyeti ve güveni yok eder.
- Misafirlik adabında ev sahibinin de adap yönünden bilmesi gerekenler vardır.
- Misafir olduğumuz eve, o evin hane halkına dua etmek de misafirliğin adaplarından biridir.
- 44:17Gençlere Misafirlik Değerlerini Öğretme
- Günümüzde gençlerin misafirliğe gittiğinde doğru düzgün bir misafir ağırlama davranışları göstermediği gözlemlenmektedir.
- Misafirlik değerlerini çocuklara ve gençlere büyüklerden görerek öğretilmelidir.
- Çocukları yetiştirirken "sen tek önemlisin" diyerek başkalarına önem vermesini beklemek zordur, çünkü her birinin kendi yaratılış gayesine uygun amacı ve önemi vardır.
- 47:31Çocukların Hayattan Soyutlanması
- Çocukları sadece derslerle ilgilenmeye ve hayattan soyutlamaya çalışmak, onların başarısını düşürebilir.
- Çocukların aile sofrasında birlikte olmaları, misafir kabul etmeleri ve günlük işlerde yardım etmeleri önemlidir.
- Sadece ders çalışmak stresi ve kaygıyı artırır, çocuklar hayatın içine girmeli, hobilerini gerçekleştirmeli ve misafirlerle etkileşime girmelidir.
- 49:34Misafirlik Adabı
- Misafirlik adabında misafire ikram etmek önemli olduğu kadar misafiri incitmemek de önemlidir.
- Zariyat Suresi'nde Hz. İbrahim'in melek misafirlerinin kıssası, misafiri incitmemenin nasıl yapılacağını gösterir.
- Misafir yemeyeceğini ifade ettiğinde ısrar etmemek, misafirin tok olabileceği, yemek istemediği veya alerjisi olabileceği düşünülmelidir.
- 53:02Misafirlikte Doğru Davranış
- Peygamber Efendimizin hayatından bir örnekle, misafirlikte açlıkta yalan olmaz, açsanız da açlığınızı bildirmeniz gerektiği anlatılır.
- Mübah bir şey ikram ediliyorsa, yapılan helal ikramdan kesinlikle yemek gerekir.
- 54:05Misafirperverlik ve Din Farkı
- Müslümanlar ailelerine ve akrabalarına misafirperverlik gösterirken, aynı dine mensup olmayan misafirlere de aynı şekilde davranmalıdır.
- Tanrı misafiri olarak kapımıza gelen bir insanın hangi dinden olduğu, hangi milletten olduğu önemli değildir, onun ihtiyacını gidermek bizim dinimizden gelen bir şeydir.
- Misafirlere hüsn ü muamele yapılır, ikramda eksiklik gösterilmez ve bazen kendimizden daha iyi şartlarda misafiri ağırlamaya gayret gösterilir.
- 55:48Deprem ve Misafirperverlik
- 6 Şubat'ta yaşanan deprem sonrası, 11 ilimizdeki vatandaşlar diğer illere gelerek büyük bir misafirperverlikle evlerini açtılar.
- Bazı insanlar evlerini kiraya vermek yerine misafirlere verdi, bazıları ise boş olan evlerini kiraya vermek yerine misafirlere açtı.
- Depremde zor durumda olanların işlerinde kolaylıklar dileyerek büyük bir dayanışma örneği gösterildi.
- 56:49Zorunlu Misafirlik
- İnsanlar savaş, yokluk gibi durumlarda kendi memleketlerini terk etmek zorunda kalıyor ve zorunlu bir misafirlik gerçekleşiyor.
- Ev sahibi olarak bu misafirlerimize vatanımız bizim ev sahipliği ettiğimiz yer olduğu için onlara misafir gibi değer vermemiz gerekiyor.
- Hangi dinden, hangi dilden, hangi ırktan misafir olarak geldiğinde kapılarımızı açmakla mesulüz.
- 57:38Hicret ve Ensar-Muhacir İlişkisi
- Peygamber Efendimiz'in zamanında Mekke'deki Müslümanlar Medine'ye hicret etti ve Medine'deki Müslümanlar "Ensar" (yardım edenler) adını aldılar.
- Ensar, kardeşlerini sahiplenmeleri, onlarla paylaşmaları ve ev sahipliği yapmalarıyla övüldüler.
- Peygamber Efendimiz "Eğer ben hicret olmasaydı, ben Ensar'dan olmak isterdim" buyurmuştur.
- 59:22Ensar-Muhacir İlişkisinin Önemi
- Ensar-Muhacir ilişkisinde her bir Ensar, Mekke'den gelen sahabe ile kardeşlik bağı kuruyor ve onlar her işlerinde ortak oluyorlardı.
- Ensar, Mekke'den gelen sahabelere malının, evinin ortağı oluyor ve şartlar daha iyi olana kadar onlarla kendilerinden olan pek çok şeyi paylaşıyorlardı.
- Bugün toplum olarak nereden gelirse gelsin, dünyanın ne tarafında olursa olsun elimizi uzatmayı seviyoruz ve misafir olarak geleni kabul ediyoruz.
- 1:01:25Modern Evlerin Misafirperverlik Üzerindeki Etkisi
- İzleyici, modernize olmuş evlerin aşırı şatafatlı olması ve misafirlerin ev içine bakmaktan sohbet edemeyeceğini belirtiyor.
- Evlerin şatafatlı olması hem misafirleri hem de ev sahiplerini zor durumda bırakıyor ve insan psikolojisini etkiliyor.
- Doğru yoldan şaşmamak ve doğruları örnek olarak yaşamak gerekiyor, Müslüman olarak yeryüzünde halifeler olarak yaratılmış insanlar olarak Allah'ın emirlerini yaşatmak ve öncü olmak misyonumuz var.
- 1:03:33İlahi Performansı
- Asım Hoca, Güftesi Saf Erdal Efendi'ye, bestesi Zeki Altun Efendi'ye ait "Ey Nebiyyi Ahirzaman" ilahisini sunuyor.
- Güftekarlar ve bestekarlar sadece müzik alanında değil, aynı zamanda İslami ilimlere vakıf, hattatlık, saz çalma ve gül yetiştirme gibi çeşitli sanatlarda da uzmanlaşmışlardı.
- Günümüzde sadece bir müzik aletiyle icra etmeye sanatkarlık denirken, eskiden bu sanatçılar çok yönlü birikimlerle sanat eserleri ortaya koyuyorlardı.
- 1:11:31Misafirperverlik ve İsraf Sorunu
- İzleyiciler, misafirlerde ani geliş gidişlerden ve sofralarda çok fazla yemek ve pastanın hazırlanmasından şikayetçi.
- Bazı izleyiciler, dünyada aç insanlar varken bu kadar yemek yapmanın israf olduğunu ve üç tane yapmaya çalıştıklarını belirtiyor.
- Misafirperverlik artık gösterişe dönüşmüş ve ardından israf oluyor, bu durumda doğru olana alışmak daha kolay ve güzel olacak.
- 1:15:06Misafir Ağırlama Zorlukları
- Dört-beş odalı evlerde misafir ağırlama ve temizlik oldukça zor olabiliyor.
- Çocuklu evlerde evin dağılması doğal bir durum olup, çocuklar büyüdüklerinde bu dağınıklığa hasret kalabiliriz.
- Ev hali her şey olabilir, bazı insanlar titiz olabilir ancak küçük çocuğu olan insanın evinin sürekli derli toplu olması mümkün değil.
- 1:17:01Çalışan Annelerin Zorlukları
- Çalışan annelerin sayısı artmış, günlük yemek hazırlığı ve bulaşık gibi işleri dışında evin genel kontrolünü sağlayabiliyorlar.
- Cumartesi-Pazar günleri temizlik ve dışarı işleri için zaman ayırmak zorunda kalıyorlar.
- Misafir ağırlarken haber vermek çok önemli, çünkü çalışan anneler için de zor bir durum.
- 1:18:37Ev Temizliği ve Yaratılış Amacı
- Evimizi pırıl pırıl yapmak için gelmedik, yaratılış amacımız var.
- Temizlik önemli ancak bütün vaktimizi buna ayıracak durumda değiliz, aksi takdirde diğer amaçlarımızı kaçırırız.
- Kendimizi geliştirmek, ibadetlerimizi yapmak, çevremize faydalı olmak gibi amaçlarımızı unutmamalıyız.
- 1:20:35Misafir Ağırlama Empatisi
- Misafirin haber verip gelmesi önemli, ancak misafirin ağırlayacak olan insana da haber verilmesi gerekiyor.
- Misafirin haber vermesi, ev hanımının hazırlık yapmasını ve misafirin telaşa düşmemesini sağlıyor.
- Eşinizin habersiz misafir getirmesi durumunda, "Bu akşam bir misafir getireceğim, müsait misin?" şeklinde haber vermek önemlidir.
- 1:22:31Misafirlik Kültürü
- Misafirlik dinimizin tavsiyesi, Kur'an-ı Kerim'de övülen ve Peygamberimizin teşvik ettiği bir şeydir.
- Günümüzde şartlar ne kadar zor olursa olsun, misafirlik kültürünü devam ettirmeliyiz.
- Çocuklara yeni nesillere bu değerleri öğretmek için onlarla bol bol bir arada olmalı ve onları hayatın içerisine sokmalıyız.