Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının İslam'da bidat kavramını açıklayan dini bir sohbet formatındadır.
- Video, bidat kavramının tanımı ve Hz. Muhammed'in (s.a.v.) bidat konusundaki uyarılarını hadislerle destekleyerek açıklamaktadır. Ardından bidat kavramının doğru anlaşılmaması eleştirilmekte, bidat-ı hasene ve bidat-ı seyyie kavramları açıklanmaktadır. İkinci bölümde ise alimlerin bidatları haram, mekruh, mendup, mübah ve vacip olarak sınıflandırdığı ve bu sınıflandırmanın İslam'daki yeri anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca asr-ı sünnette olan bir amelin şeklinin değişmesinin bidat olmadığını, yasak olan bidatın ise sabit bir sünnetin zıttı olan ve illeti devam eden şer'i bir hükmü ortadan kaldıran bidat olduğunu İmam Gazali'nin görüşüyle açıklamaktadır. Her bir bidat sınıfının örnekleri de verilmektedir.
- 00:10Bidat Kavramı
- Bidat, asr-ı saadet'ten sonra ortaya çıkan şer'i bir delile dayanmayan inanç, ibadet, fikir ve davranışlar hakkında kullanılan bir terimdir.
- Arapça'da "icat etmek, örneği olmaksızın yapıp ortaya koymak, inşa etmek" anlamlarına gelen beda kökünden türeyen bidat, daha önce benzeri bulunmayan, sonradan ortaya çıkan muhtes ifadelerdir.
- Hadislerde Allah Resulü'nün bidat meselesinde çok ciddi ve sert uyarıları bulunmaktadır.
- 01:04Bidat Hakkında Hadisler
- Müslim'de geçen hadiste "işlerin en kötüsü, sonradan ihdas edilenler, sonradan ortaya çıkanlardır" denilmiştir.
- İbn-i Mace'de geçen hadiste "sonradan ihdas edilen her şey bidattır" denilmiştir.
- Müslim'de geçen başka bir hadiste "her bidat dalalettir ve her dalalet ateştedir" denilmiştir.
- 01:53Bidat Meselesinin Bütüncül Değerlendirilmesi
- Bidat meselesini anlamak için sadece birkaç hadis veya ayet yerine, tüm hadisler ve alimlerin kanaatleri bir bütüncül olarak değerlendirilmelidir.
- Cabir bin Abdullah'ın naklettiği hadiste, güzel bir çığır açan kişinin sevaplarının benzeri kendisine, kötü bir çığır açan kişinin günahlarının benzeri de kendisine yazıldığı belirtilmiştir.
- Bidat meselesi hamasetle ele alınan ve sloganlaştırılan bir meseledir; bu nedenle iki uca da varmadan anlamak gerekir.
- 04:34Bidat ve Yenilik Arasındaki Fark
- Ahmed bin Hanbel'e göre bidatler nasların yanlış yorumlanması ve sünnetin terk edilmesi ile ortaya çıkmıştır.
- Sünnet terk edilerek yerine bir başka adet koymak ve onun ile amel etmek bidattır.
- Her yenilik bidat değildir; bir şeyin bidat olabilmesi için sünnetin iptali ve sünnetin yerini alması gerekir.
- 06:18Bidat Türleri
- Hz. Ömer, bidat'ı ikiye ayırmıştır: bidat-ı seyyie (kötü olan bidatler) ve bidat-ı hasene (iyi olan bidatler).
- İyi bidat, dindeki temel meselelere aykırı bir noktaya meseleyi vardırmadığı için farklı bir biçimde değerlendirilir.
- Asrı sünnette olan bir amelin şeklinin değişmesi, şeklinin yenilenmesi onu bidate çevirmez.
- 07:11Yasak Olan Bidat
- İmam Gazali'ye göre yasak olan bidat, sabit bir sünnetin zıttı olan ve illeti devam eden şer'i bir hükmü ortadan kaldıran bidattir.
- Yasak olan bidat, Resulullah'ın yapın dediğini yapmamak veya yapmayın dediğini yapmaktır.
- İmam Gazali, yasak olmayan bidatların da olduğunu belirtmiştir.
- 08:08Bidat Kavramının Tarihsel Gelişimi
- Sahabe, Allah Resulü'nün bidat konusundaki uyarılarını duyunca ciddi bir şekilde bu meseleye yaklaşıyorlardı.
- Hz. Ebubekir döneminde Kur'an'ın cem edilmesi, nahiv ilminin kaidelerinin oluşturulması, Kur'an-ı Kerim'in harekelenmesi gibi yenilikler sonradan ortaya çıktı.
- Bu yeniliklere bidat nazarıyla bakmak ve Allah Resulü'nün sert uyarılarının kapsamına girmek yanlıştır.
- 09:51Bidat'ın Sınıflandırılması
- Alimler bidat'ı vacip, haram, mendup, mekruh ve mübah olmak üzere çeşitli sınıflara ayırmışlardır.
- Bir bidat'in hangi sınıfa girdiğinin tespiti, şer'i kaidelere arz etmek suretiyle yapılır.
- Her yeniliğe hemen bidat deyip kestirip atmak doğru değildir.
- 10:50Haram Bidatler
- İtikadi alanla ilgili kader tartışmaları, kabirlere bez bağlanması ve kabirlerden medet umulması haram bidatlerdir.
- Kur'an'ın teganni ile okunması ve ezanın başka bir dilde okunması haram bidatlerdir.
- 11:44Mekruh Bidatler
- Mescitlerin aşırı süslenmesi ve kabirlerin Allah Resulü'nün söylediği şeklinin dışında hallere vardırılması mekruh bidatlerdir.
- Ayşe Hanım'ın söylediği gibi, insanların ilk düştükleri bidat tıka basa yemek yemeleridir.
- 12:16Mendup Bidatler
- Mendup bidatler dinen yapılması istenmekle beraber terk edilmesinde ceza ve kınama yoktur, yapılırsa sevap kazanılabilir.
- Teravih namazlarının cemaatle kılınması, tesbih kullanmak, minare inşa etmek, salla okumak ve kandil gecelerini ihyası mendup bidatlerdir.
- 13:48Mübah Bidatler ve Sonuç
- Mübah bidatler yapılmasında bir mahsur yoktur, örneğin namazdan sonra musafaha yapmak.
- Ulemaların tasnifatına dikkat etmeden hemen değerlendirme yapmak doğru değildir.
- Yeni bir yeniliğin İslam'ın hayrına mı zararına mı olduğu ve dinde yapılmasına dair şeri bir hüküm olup olmadığı değerlendirilmelidir.