Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacı tarafından sunulan iş sağlığı ve güvenliği yönetmelikleri hakkında kapsamlı bir eğitim içeriğidir. "Kavram ve Tanımlar" serisinin yedinci bölümüdür.
- Video, iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliklerinin detaylı açıklamasını içermektedir. İçerikte kimyasal maddelerle ve asbeste çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemleri, işyeri hekimi ve sağlık personelinin görevleri, çalışanların iş sağlığı eğitimleri, alt işveren yönetmeliği ve özellikle emziren çalışanlar için emzirme odaları ve çocuk bakım yurtları konuları ele alınmaktadır.
- Her yönetmelik için kapsamı, amacı, tanımları ve önemli kavramlar (alevlenir, aşındırıcı, toksik, kanserojen, mutajen, asbest gibi) açıklanmaktadır. Ayrıca geçici veya belirli süreli işlerde iş sağlığı ve güvenliği, haftalık iş günlerine bölünemeyen çalışma süreleri gibi konular da detaylı şekilde anlatılmaktadır.
- 00:04Giriş ve Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Yönetmeliği
- Videoda kavram ve tanımlar yedi. bölüm ile en çok soru gelen yönetmelikler bitirilecek, daha sonra videosu çekilmeyen kanunlar ve önemli konularla devam edilecek.
- Kimyasal maddelerle çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemleri hakkında yönetmelik, işyerinde bulunan kimyasal maddelerin etkilerinden kaynaklanan risklerden çalışanların sağlığını korumak ve güvenli bir çalışma ortamı sağlamak için asgari şartlar belirlemek amacıyla hazırlanmıştır.
- Yönetmelik, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamına giren ve kimyasal maddelerin bulunduğu, kullanıldığı veya işlem gördüğü tüm işyerlerini kapsar.
- 01:21Yönetmeliğin Uygulama Kapsamı
- Özel mevzuatla düzenlenen kimyasal maddelerle çalışmalarda, radyoaktif maddelerle çalışmalarda ve zararlı kimyasal maddelerin işyeri dışında taşınmasında özel mevzuatta belirtilen önlemler ile birlikte bu yönetmeliğin uygulama kabiliyeti olan hükümleri de uygulanır.
- 28730 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan kanserojen veya mutajen maddelerle çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemleri hakkında yönetmelik hükümleri saklı kalmak kaydıyla, işyerinde bulunan kanserojen ve mutajen maddeler ile ilgili olarak bu yönetmelik hükümleri de uygulanır.
- Yönetmelik, 6331 sayılı kanunun 30. maddesine dayanılarak çeşitli tarih ve sayılar içeren, Avrupa Parlamentosu ve Konseyi direktiflerine paralel olarak hazırlanmıştır.
- 02:24Tanımlar
- Alerjik madde: Cilde nüfuz ettiğinde aşırı derecede hassasiyet meydana getirme özelliği olan ve daha sonra maruz kalınması durumunda karakteristik olumsuz etkilerin ortaya çıkmasına neden olan maddelerdir.
- Alevlenir madde: Parlama noktası 21 ile 55 santigrat derece arasında olan sıvı haldeki maddelerdir.
- Aşındırıcı madde: Canlı doku ile temasında dokunun tahribatına neden olabilen maddelerdir.
- Biyolojik sınır değer: Kimyasal maddenin ve metabolinin uygun biyolojik ortamdaki konsantrasyonunun ve etki göstergesinin üst sınırıdır.
- Çevre için tehlikeli madde: Çevre ortamına girdiğinde, çevrenin bir veya birkaç unsuru için hemen veya sonradan kısa veya uzun süreli tehlikeler gösteren maddelerdir.
- Çok kolay alevlenir madde: Sıfır santigrat dereceden düşük parlama noktası ve 35 santigrat dereceden düşük kaynama noktasına sahip sıvı haldeki maddeler ile oda sıcaklığında ve basıncı altında hava ile temasında yanabilen gaz haldeki maddelerdir.
- Çok toksik madde: Çok az miktarlarda solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde insan sağlığı üzerinde akut veya kronik hasarlara veya ölüme neden olan maddelerdir.
- Kanserojen madde: Kanserojen veya mutajen maddelerle çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemleri hakkındaki yönetmelikte tanımlanmıştır.
- Kimyasal madde: Doğal halde bulunan, üretilen, herhangi bir işlem sırasında kullanılan ve atıklar da dahil olmak üzere ortaya çıkan, bizzat üretilmiş olup olmadığına ve piyasaya arz olup olmadığına bakılmaksızın her türlü element, bileşik veya karışımlardır.
- Kimyasal maddelerin kullanıldığı işlemler: Bu maddelerin üretilmesi, işlenmesi, kullanılması, depolanması, taşınması, atık ve artıkların arıtılması veya uzaklaştırılması işlemleridir.
- Kolay alevlenir madde: Enerji uygulaması olmadan ortam sıcaklığında hava ile temasında ısınabilen ve sonuç olarak aden madde veya ateş kaynağı ile kısa süreli temasta kendiliğinden yanabilen ve ateş kaynağının uzaklaştırılmasından sonra da yanmaya devam eden katı haldeki maddeyi veya parlama noktası 21 santigrat derecenin altında olan sıvı haldeki maddeyi veya su veya nemli hava ile temasında tehlikeli miktarda çok kolay alevlenir gaz yayan maddelerdir.
- Mesleki maruziyet sınır değeri: Başka şekilde belirtilmedikçe, sekiz saatlik sürede çalışanların solunum bölgesindeki havada bulunan kimyasal madde konsantrasyonunun zaman ağırlıklı ortalamasının üst sınırıdır.
- Mutajen madde: Kalıtımsal etki yaratan maddelerdir.
- Oksitleyici madde: Özellikle yanıcı maddelerle olmak üzere diğer maddeler ile temasında önemli ölçüde egzotermik reaksiyona neden olan maddelerdir.
- Patlayıcı madde: Atmosferik oksijen olmadan da ani gaz yayılımı ile egzotermik reaksiyon verebilen veya kısmen kapatıldığında ısınma ile kendiliğinden patlayan veya belirlenmiş test koşullarında patlayan, çabucak parlayan, katı, sıvı, macunumsu, jelatinimsi haldeki maddelerdir.
- Sağlık gözetimi: Çalışanların belirli bir kimyasal maddeye maruziyetleri ile ilgili olarak sağlık durumlarının belirlenmesi amacıyla yapılan değerlendirmelerdir.
- Solunum bölgesi: Merkezi kişinin kulaklarını birleştiren çizginin orta noktası olan 30 santimetre yarıçaplı kürenin başın ön kısmında kalan yarısıdır.
- Tahriş edici madde: Mukoza veya cilt ile direkt olarak ani, uzun süreli veya tekrarlanan temasında lokal eritem, eskar veya ödem oluşumuna neden olabilen aşındırıcı olarak sınıflandırılmayan maddelerdir.
- Tehlikeli kimyasal madde: Patlayıcı, oksitleyici, çok kolay alevlenir, kolay alevlenir, alevlenir, toksik, çok toksik, zararlı, aşındırıcı, tahriş edici, alerjik, kanserojen, mutajen, üreme için toksik ve çevre için tehlikeli özelliklerden bir veya birkaçına sahip maddelerdir.
- Müstahzar: Yukarıda sözü edilen sınıflamalara girmemekle beraber kimyasal, fizikokimyasal veya toksikolojik özellikleri ve kullanılma veya işyerinde bulundurulma şekli nedeniyle çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden risk oluşturabilecek maddelerdir veya mesleki maruziyet sınır değeri belirlenmiş maddelerdir.
- Toksik madde: Az miktarlarda solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde insan sağlığı üzerinde akut veya kronik hasarlara veya ölüme neden olan maddelerdir.
- Üreme için toksik madde: Ağız yoluyla alındığında, deriye nüfuz ettiğinde erkek ve dişilerin üreme fonksiyon ve kapasitelerini azaltan veya doğacak çocuğu etkileyecek kalıtımsal olmayan olumsuz etkileri meydana getiren veya olumsuz etkilerin oluşumunu hızlandıran maddelerdir.
- Zararlı madde: Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde insan sağlığı üzerinde akut veya kronik hasarlara veya ölüme neden olan maddelerdir.
- 09:10Asbeste Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Yönetmeliği
- Asbeste çalışmalarda sağlık ve güvenlik önlemleri hakkında yönetmelik, çalışanların asbest söküm, yıkım, tamir, bakım, uzaklaştırma çalışmalarında asbest tozuna maruziyetlerin önlenmesi ve bu maruziyetten doğacak sağlık risklerinden korunması, sınır değerlerin ve diğer özel önlemlerin belirlenmesini amaçlamaktadır.
- Yönetmelik, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında asbest ve asbestli malzeme ile yapılan çalışmalarda, asbest tozuna maruziyetin olabileceği tüm işlerde uygulanır.
- Yönetmelik, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nun 30. maddesi ile 31-46 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun'un 12. maddesi, Avrupa Konseyi direktifleri ve Avrupa Parlamentosu ve Konseyi direktiflerine paralel olarak hazırlanmıştır.
- Asbest aktinolit, antofili ürünleri, amonsit (kriottil cross-dolitt) asbest lifli silikatları ifade eder.
- Asbest söküm çalışanı: Bakanlıkça kurulan komisyon tarafından oluşturulan eğitim programını tamamlamış ve kurs bitirme belgesi almış çalışanıdır.
- Asbest söküm uzmanı: Yönetmelik kapsamında belirtilen işlemlerin uygulanması aşamasında işveren tarafından sorumluluk verilen, bakanlıkça kurulan komisyon tarafından oluşturulan eğitim programını bitirip başarılı olarak kurs bitirme belgesi alan kişidir.
- Zaman ağırlıklı ortalama değer: Günlük sekiz saatlik zaman dilimine göre ölçülen veya hesaplanan zaman ağırlıklı ortalama değerdir.
- 11:04İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personeli Yönetmeliği
- Yönetmelik, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nun 3, 24, 27, 30 ve 31. maddeleriyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunu'nun 2 ve 12. maddelerine dayanarak hazırlanmıştır.
- İşyeri hekimi, iş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere bakanlık yetkilendirilmiş işyeri hekimliği belgesine sahip hekimi ifade eder.
- İtiraz komisyonu, iş sağlığı ve güvenliği genel müdürlüğü başkanlığında toplam yedi üyeden oluşan, belgelerin askıya alınma veya iptali ile ilgili itirazları değerlendirmek üzere kurulmuş bir komisyondur.
- 13:53Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları
- Yönetmelik, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında bulunan işyerlerine ve bu işyerlerinde çalışanlara eğitim verecek kişi, kurum ve kuruluşları kapsar.
- İşe başlama eğitimi, çalışanın fiilen çalışmaya başlamadan önce yapacağı işe, kullanacağı iş ekipmanına ve işyerine özgü iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini içeren konularda uygulamalı olarak verilen eğitim temelli eğitimdir.
- Uzaktan eğitim, iletişim teknolojileri aracılığıyla elektronik ortamda gerçekleştirilen eğitimi ifade eder.
- 15:33Alt İşveren Yönetmeliği
- Alt işveren, bir işverenden işyerinde yürütülen mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan, bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran gerçek veya tüzel kişidir.
- Alt işverenlik sözleşmesi, asıl işveren ile alt işveren arasında yazılı olarak yapılan ve belirtilen hususları ittifa eden sözleşmedir.
- Muvazaalı alt işverenlik sözleşmesi, asıl işverenin işçilerinin alt işveren tarafından işe alınarak hakları kısıtlanmak suretiyle çalıştırılmaya devam ettirilmesi veya kamusal yükümlülüklerden kaçınmak amacıyla yapılan sözleşmelerdir.
- 18:12Gebe ve Emziren Çalışanların Çalıştırma Şartları
- Gebe veya emziren kadınların çalıştırılma şartlarıyla emzirme odaları ve çocuk bakım yurtlarına dair yönetmelikte değişiklik yapılmıştır.
- Gebe ve emziren çalışan, işyerinde yapılan değerlendirmenin sonuçları ile sağlık ve güvenlik amacıyla alınması gereken önlemler hakkında bilgilendirilecektir.
- İşveren, ilgili çalışanın çalışma koşullarını ve saatlerini risklere maruz kalmasını önleyecek biçimde geçici olarak değiştirecek veya çalışanı başka bir işe aktarmak için gerekli önlemleri alacaktır.
- 20:28Gebe ve Emziren Çalışanların Çalışma Koşulları
- Sağlık raporu ile gerekli görüldüğü takdirde gebe çalışan sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılacak ve ücretinde kesinti yapılmayacaktır.
- Kadın çalışanlar, gebe olduklarının sağlık raporu ile tespitinden itibaren doğuma kadar geçen sürede gece çalışmaya zorlanmayacaklardır.
- Gebe veya emziren çalışan, günde yedi buçuk saatten fazla çalıştırılmayacak ve analık ve süt izninde 4857 sayılı İş Kanunu'nun 74. maddesi hükümleri uygulanacaktır.
- 21:59Emzirme Odası ve Yurt Kurma Yönetmeliği
- 100-150 kadın çalışanı olan işyerlerinde, emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine en fazla 250 metre uzaklıkta emzirme odası kurulacak.
- 150'den fazla kadın çalışanı olan işyerlerinde, 6 yaşındaki çocukların bakımı ve emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine yakın bir yurt kurulacak.
- Yurt işyerine 250 metreden daha uzaksa işveren taşıt sağlayacak ve oda/yurt açma yükümlülüğünü kamu kurumlarınca yetkilendirilmiş yurtlarla anlaşmalarla da yerine getirebilecekler.
- 23:08Oda ve Yurt Kullanım Koşulları
- Emzirme odası veya yurt kurulması için gereken kadın çalışan sayısının hesabına, erkek çalışanlar arasından çoğunun annesi ölmüş veya velayeti babaya verilmiş olanlar da dahil edilecek.
- Oda ve yurtlardan kadın çalışanların çocukları ile erkek çalışanların annesi ölmüş veya velayeti babaya verilmiş çocukları faydalanacaklar ve odalara bir yaşındaki yurtlara velisinin isteği üzerine ilkokula kaydı yapılmayan 66 aylık çocuklar alınacak.
- Yurtlarda 24 aylık, 25-48 aylık ve 49-66 aylık çocuklar birbirinden ayrı bulundurulacak ve çocuklar oda ve yurtlara işbaşı yapılmadan önce bırakılacak ve işin bitiminde alınacak.
- 24:33Geçici İş İlişkisi Yönetmeliği
- Bu yönetmelik, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamına giren belirli süreli işlerde veya sözleşme süresinin sona ermesinin objektif koşullara bağlı olduğu işlerde uygulanır.
- Geçici iş ilişkisi kurulan işveren, herhangi bir işverenden geçici bir süreyle işçilerini kendi işlerini mesleklerine uygun işlerde çalıştırmak üzere devralan işvereni ifade eder.
- Özel sağlık gözetimi, çalışanın kişisel sağlık durumu dikkate alınarak işin yürütümü dolayısıyla maruz kaldığı tehlikelere yönelik yapılan sağlık gözetimini ifade eder.
- 25:52Haftalık İş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği
- Bu yönetmeliğin amacı, karayollarında, demiryollarında ve deniz, göl ve akarsularda, hareket halindeki taşıtlarda yapılan ve 854 sayılı Deniz İş Kanunu'na tabi olmayan taşıma işlerinde çalışma süresine uygulanacak usul ve esasları düzenlemektir.
- Haftalık iş günleri, bir haftalık süre içinde çalışılan günlerin toplamını; çalışma dönemi, işin yapılmasının gerektirdiği en az iki en çok altı aylık bir denkleştirme süresini; çalışma süresi ise bir çalışma dönemindeki toplam iş süresini ifade eder.