Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan iş sağlığı ve güvenliği risk değerlendirmesi konulu kapsamlı bir eğitim dersidir. Eğitmen, Serkan Uçar adında bir yardımcısıyla birlikte ders vermektedir.
- Video, risk değerlendirmesi dökümanının hazırlanması, içeriği ve aşamaları hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. İçerikte risk değerlendirmesi yönetmeliğine göre kavramların tanımı, risk değerlendirme sürecinin aşamaları, risk analiz yöntemleri (kantitatif ve kalitatif yöntemler) ve bunların alt kategorileri (FMEA, HAZOP, matris yöntemleri, pankine yöntemi, kontrol listeleri) anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca risk değerlendirmesi dökümanında yer alması gereken asgari bilgiler, kabul edilebilir risk seviyesi, risk kontrol adımları (planlama, tedbir kararlaştırılması, uygulama ve izleme) ve sınavlarda sorulabilecek konulara vurgu yapılmaktadır. Video sonunda eğitmen, gelecek ders programını ve sınav hazırlığı için kamp derslerine odaklanmaları tavsiyesini paylaşmaktadır.
- 00:51Risk Değerlendirmesi Dökümanının Hazırlanması
- Risk değerlendirmesi yapıldıktan sonra yazılı hale getirilmesi gerekiyor.
- Risk değerlendirmesi dökümanında işyerinin unvanı, adresi ve işverenin adı, gerçekleştiren kişilerin isim ve unvanları, risk değerlendirmesinin gerçekleştirildiği tarih ve geçerlilik tarihi yer almalıdır.
- Risk değerlendirmesi dökümanı içerisinde tespit edilen risklerin önem ve öncelik sırası, düzeltici ve önleyici kontrol tedbirleri, bunların gerçekleştirilme tarihleri ve sonrasında tespit edilen risk seviyesi bulunmalıdır.
- 03:25Risk Değerlendirmesi Dökümanının Saklanması
- Risk değerlendirmesi dökümanının sayfaları numaralandırılarak gerçekleştiren kişiler tarafından her sayfası taraflanıp son sayfasının imzalanması gerekiyor ve işyerinde saklanması gerekiyor.
- Risk değerlendirmesi dökümanı binlerce sayfada olabileceği için elektronik ve benzeri ortamlarda hazırlanıp arşivlenebilir.
- Yönetmelikte asgari bilgilerden biri olarak işyerinin unvanı, adresi ve işverenin adının tanımlanmış olması gerektiği belirtilmiştir.
- 04:57Risk Değerlendirmesi ile İlgili Tanımlar
- Tehlike, işyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir.
- Kabul edilebilir risk seviyesi, yasal yükümlülüklere ve işyerinin önleme politikasına uygun, kayıp ve yaralanma oluşturmayacak risk seviyesidir.
- Önleme, işyerinde yürütülen işlerin bütün safhalarında iş sağlığı güvenliği ile ilgili riskleri ortadan kaldırmak veya azaltmak için planlanan ve alınan tedbirlerin tümüdür.
- 06:39Diğer Önemli Tanımlar
- RAMAK kala olay, işyerinde meydana gelen, çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olduğu halde zarara uğratmayan olaydır.
- Risk, tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalidir.
- Risk değerlendirmesi, işyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılan çalışmalardır.
- 09:13Risk Değerlendirmesi Aşamaları
- İş sağlığı güvenliği risk değerlendirmesi yönetmeliğine göre risk değerlendirmesi aşamaları: tehlikelerin tanımlanması, risklerin belirlenmesi ve analizi, risk değerlendirmesinin yenilenmesi, risk değerlendirme ekibinin oluşturulması ve dökümantasyondur.
- Risk değerlendirmesi ekibinin koordinasyonu ya işveren veya işveren vekili tarafından sağlanacak ya da işveren veya işveren vekilinin risk değerlendirmesi ekibi içerisinden görevlendirdiği bir kişi tarafından sağlanacaktır.
- 11:41Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği
- Risk değerlendirmesi yönetmeliğine göre, tespit edilmiş tehlikelerin her biri ayrı ayrı dikkate alınarak bu tehlikelerden kaynaklanabilecek risklerin sıklığı belirlenir.
- Risklerin analiz edilmesinde işletmenin faaliyet özellikleri, işyerindeki tehlike ve risklerin nitelikleri ve işyerinin kısıtları gibi faktörler dikkate alınır.
- Risk analiz yöntemi seçilirken, işyerinin faaliyet konusu etkili olabilir; örneğin kimya sektöründe faaliyet gösteren işletmelerde HAZO yöntemi kullanılmalıdır.
- 16:53Risk Kontrol Adımları
- Risklerin kontrolünde dört adım uygulanır: planlama, risk kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması, uygulanması ve izlenmesi.
- Planlama aşamasında, analiz edilerek etkilerinin büyüklüğüne ve önemine göre sıralı hale getirilen risklerin kontrolü için bir planlama yapılır.
- Kabul edilebilir risk seviyesi, yasal yükümlülüklere ve işyerinin önleme politikasına uygun, kayıp ve yaralanma oluşturmayacak risk seviyesidir.
- 20:28Risk Analiz Metotları
- Risk analiz yöntemleri temelde kantitatif ve kalitatif olmak üzere ikiye ayrılır, bazı kaynaklarda üçlü ayrım (kantitatif, kalitatif ve karma yöntemler) da görülebilir.
- Kantitatif risk analizinde riski hesaplarken sayısal yöntemlere başvurulur ve riskin büyüklüğü olasılık çarpı etki formülüyle bulunur.
- Kalitatif risk analizinde riski hesaplarken nümerik değerler yerine yüksek, çok yüksek gibi tanımlayıcı değerler kullanılır ve olayların potansiyel etkileri kelimelerden oluşan skalalar üzerinden analiz edilir.
- 23:28Bilinen Risk Analiz Yöntemleri
- Kalitatif risk analiz yöntemleri arasında HAZO, neden-sonuç analizi, checklist kullanılarak birincil risk analizi ve güvenlik denetimi bulunmaktadır.
- Kantitatif risk analiz yöntemleri arasında HAZO analiz metodu, FMEA analiz yöntemi (tasarım, proses, sistem ve hizmet olmak üzere dörde ayrılır) ve risk değerlendirme maddesi (üç'e üç matris yöntemi, L tipi (beş'e beş matris yöntemi) ve X tipi matris yöntemi) bulunmaktadır.
- 24:41Risk Analizi Yöntemlerinin Belirlenmesinde İşyerinin Kısıtları
- Risk analizi yöntemi belirlenirken işyerinin kısıtları dikkate alınır.
- Örneğin, X tipi matris yöntemi risk analizi yapabilmek için en az geriye dönük beş yıllık iş kazası verilerinin olması gerektiğini belirtir.
- İşyerinde bu bilgilerin tutulmaması, analiz yöntemini belirlemede bir kısıttır.
- 25:43Matris Yöntemi
- Matris yöntemi çok küçük işletmelerde yaygın olarak kullanılan ve birçok metodun temelini oluşturan bir yöntemdir.
- Matris yönteminde riskin büyüklüğünün hesaplanmasında "risk = olasılık × şiddet" formülü kullanılır.
- Matris yönteminin üç tablosu vardır: olasılık tablosu, şiddet tablosu ve değerlendirme tablosu.
- 26:52Matris Yönteminin Şiddet Tablosu
- Birden çok ölüm meydana gelmesi durumunda şiddet değeri 5 verilir.
- Ölüm, ciddi yaralanma veya meslek hastalığı durumunda şiddet değeri 4 verilir.
- İş günü kaybı oluşturan hafif yaralanma durumunda şiddet değeri 3, iş günü kaybı oluşturan ancak ilk yardım imkanlarıyla müdahale edilebilecek durumda şiddet değeri 2, iş günü kaybı olmayan ancak ilk yardım gerektiren durumda şiddet değeri 1 verilir.
- 28:16Matris Yönteminin Olasılık Tablosu
- İşin yapıldığı sürece ortaya çıkan risklere çok yüksek olasılık (5) değeri verilir.
- Her gün ortaya çıkan risklere 4, haftada bir ortaya çıkan risklere 3, ayda bir ortaya çıkan risklere 2, iki yılda bir ortaya çıkan risklere 1 değer verilir.
- Matris yöntemi ile hesaplanan riskler 1 ile 25 arasında değer alır.
- 29:54Matris Yönteminin Risk Değerlendirmesi
- 15 ile 25 arasında puan alan riskler kabul edilemez risktir ve hemen çalışma başlatılması gerekir.
- 8 ile 12 arasında değer alan riskler dikkate değer risktir ve mümkün olduğu kadar çabuk müdahale edilmesi gerekir.
- 1 ile 6 arasında değer alan riskler kabul edilebilir risktir ve acil tedbir alınması gerekmeyebilir.
- 31:22Pankine Yöntemi
- Pankine yönteminde üç parametreli hesap yapılır: olasılık, şiddet ve frekans.
- Frekans, çalışanın o riskle karşılaşma olasılığını ifade eder.
- Her risk için üç tablodan atama yapılır: olasılık, frekans ve şiddet tabloları.
- 32:34Pankine Yönteminin Değerlendirme Tablosu
- Çok kuvvetli ihtimal için 10, kuvvetli ihtimal için 6, nadir fakat olabilir için 3, oldukça düşük ihtimal için 1, zayıf ihtimal için 0,5, pratik olarak imkansız için 0,20 değer verilir.
- Sürekli veya birden fazla kez ortaya çıkan risklere 10, 6 haftada bir ortaya çıkan risklere 6, 3 ayda bir ortaya çıkan risklere 2, 2 yılda bir ortaya çıkan risklere 1, 1 yılda bir veya daha az ortaya çıkan risklere 0,5 değer verilir.
- Birden çok ölüm olayı için 20, bir kişinin ölümü için 40, sakatlık veya uzuv kaybı için 15, dış tedavi gerektiren ve iş günü kaybı oluşturacak durum için 7, düşük iş kaybı ve küçük hasar için 3, zararsız ve önemsiz durum için 1 değer verilir.
- 33:47Pankine Yönteminin Risk Değerlendirmesi
- Pankine yönteminde 20'den daha az değer alan riskler kabul edilebilir risk seviyesidir.
- 20 ile 70 arasında değer alan riskler kesin risk eylem planına alınması gerekir.
- 70 ile 200 arasında değer alan riskler dikkatle izlenmesi ve yıllık eylem planına alınarak giderilmesi gerekir.
- 200 ile 400 arasında değer alan riskler kısa vadeli eylem planı alınarak derhal giderilmesi gerekir.
- 400'den daha yüksek puan alan riskler çalışmaya ara verilerek derhal tedbirlerin alınması gereken noktayı tanımlar.
- 34:50Kaliteli Risk Analizi Yöntemi
- Kaliteli risk analizi yöntemi, uçak kalkmadan önce yer personelinin kontrol listesi üzerinden noktaları kontrol etmesi gibi durumlarda kullanılır.
- Kontrol listeleri (checklist metodu) birincil risk analizinde tehlikelerin belirlenmesi aşamasında kullanılır.
- Kontrol listelerindeki özel sorularla analizi yapılan testin eksikleri belirlenir ve önlemler kataloğu ile düzeltilmesi önerilir.
- Kontrol noktalarının iyi tespit edilmesi için soru listelerinin uzun, deneyimlere dayalı veya deneyimli uzmanlar tarafından hazırlanması gerekir.
- 37:15Program Duyurusu
- 20 Kasım ve 21 Kasım'da ortak iş sağlığı güvenliği konuları ele alınacak.
- 27 Kasım ve 28 Kasım'da 09:30-14:45 arasında sağlık konuları ile ilgili diğer hocaların işyeri hekimleri ve sağlık personellerine aktaracakları dersler olacak.
- İş güvenliği uzmanları da bu konulara katılabilir ve faydalanabilir.
- 38:01Ders Planı
- 14:45'ten sonra iki gruba da ortak olacak konulardan bazıları ders programına alınabilir.
- 14:45'ten sonraki bir veya iki saatte ders yapılabilir.
- 4-5 Aralık'ta dersler tamamlanacak.
- 38:32Not ve Soru Düzeltmeleri
- Dün acele acele gönderilen notlarda cevaplanmamış sorular var ve bunlar düzeltilecek.
- Bugün anlatılan risk değerlendirmesi ile ilgili kısmı da ilave edilecek.
- Notlar en kısa sürede öğrencilere ulaştırılacak.
- 40:12Risk Değerlendirmesi
- Risk değerlendirmesinin aşamaları: tasarım ve kuruluş aşamasından başlayarak tehlikelerin tanımlanması, risklerin belirlenmesi, analiz edilmesi, kontrol önlemlerine karar verilmesi, dökümantasyon ve gerektiğinde yenilenmesi ve güncellenmesi şeklinde ilerler.
- YouTube kanalı üzerinden tekrarlar yayınlanacak.
- Slaytlar gönderilecek ve cevaplanmamış sorular yarın öğleye kadar düzenlenecek.
- 41:18Sınav Hazırlığı
- Hafta içi akşam test çözme işi sınavın son haftasına bırakılacak.
- Son hafta cumartesi-pazar ders yapılacak ve o haftanın akşamlarında soru çözümü yapılacak.
- DSP'lerin sağlıkla ilgili konulara katılması gerekiyor.
- 42:32Ders Programı ve Kitap Çalışması
- 27-28 Kasım'da uzmanlar için ders olmayacak, en az iki-üç gün öncesinden öğrencilere ulaştırılacak.
- Kamp derslerine odaklanmak önemli, ancak vakit bulanlar kitaptan da okuyabilir.
- Sınavı geçmek önemli ancak yüksek notlar da önemlidir, genellikle ilk dereceleri yapan öğrenciler eğitim kurumundan eğitim alanlardır.
- 45:08İletişim Bilgileri
- Ders notları WhatsApp üzerinden gönderilecek.
- Ders notu ulaşmayanlar ulaşamadıklarında yazabilirler.
- En önemlisi sağlık.