Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Irak hakkında kapsamlı bilgiler sunan bir eğitim içeriğidir.
- Video, Irak'ın coğrafi konumu, nüfusu, dilleri ve etnik yapısı ile başlayıp, dini yapısı ve ekonomik durumu hakkında bilgiler vermektedir. Ardından Irak'ın tarihsel gelişimi, Saddam Hüseyin dönemindeki olaylar ve 2003'teki ABD müdahalesi anlatılmaktadır. Son bölümde ise Irak'ın doğal yaşamı ve kuş türleri hakkında bilgiler sunulmaktadır.
- 00:01Irak'ın Genel Bilgileri
- Irak, başkenti Bağdat olan, nüfusu yirmialtı milyon olan Ortadoğu ülkelerinden biridir.
- Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünün ardından Ortadoğu'da kurulmuş olan devletlerden biridir.
- Irak adı, Osmanlı döneminde merkeze olan uzaklığından dolayı "uzak" kelimesi ile eş anlamlı olan "Irak" sözcüğü ile isimlendirilmesinden gelmektedir.
- 00:31Irak'ın Dil ve Kültürü
- Irak'ta iki resmi dil vardır: Arapça ve Kürtçe.
- Irak kültürü, Mezopotamya kültürü, İslam dini ve geleneksel Arap ve Kürt kültürü çerçevesinde biçimlenmiştir.
- Irak onsekiz ayrı şehirden meydana gelmektedir.
- 00:45Irak'ın Nüfus ve Etnik Dağılımı
- Yirmiüç milyon civarında bir nüfusa sahip olan Irak'ın yüzde doksanyedi'si Müslüman, yüzde üç'ü ise Hıristiyandır.
- Etnik dağılım olarak yüzde yetmişbeş eksi seksen Arap, yüzde onbeş eksi yirmi Kürt, yüzde beş ise Asuri ve diğer etnik unsurlardır.
- Irak'taki Türkmenlerin nüfusu bir milyondur ve Kerkük'te nüfusun yaklaşık üçte ikisini temsil ediyor.
- 01:31Irak'ın Ekonomisi
- Sahip olduğu petrol rezervleri ve tarıma elverişli toprakları ile jeopolitik öneme sahip olan Irak'ta ülke ekonomisi tamamen petrol üzerine kuruludur.
- Ham petrolün ihracatı milli gelirin yüzde altmışını, kamu gelirlerinin ise yaklaşık yüzde doksanbeşini oluşturmaktadır.
- OPEC üyesi olan Irak'ın tespit edilmiş petrol rezervi yüzkırküç milyar varildir ve petrol bakanlığına göre rezervin ikiyüzdört milyar varil olma ihtimali vardır.
- 02:01Irak Anayasası ve Tarihi
- Irak Anayasası'nda petrolün kim tarafından, nasıl ve ne şekilde çıkartılacağı, kimlere arama ve çalışma lisansı verileceği konusunda açıklık getiren bir petrol yasası bulunmuyor.
- Osmanlı İmparatorluğu'nun ardından İngiliz mandasına giren ve 1932'de bağımsızlığını ilan eden Irak'ta monarşi 1958'de bir askeri darbe ile devrildi ve cumhuriyet rejimi kuruldu.
- 1968'de iktidara gelen Baas Partisi'nin 1979'da başına geçen Saddam Hüseyin, bütün yetkileri elinde topladı.
- 02:43Saddam Hüseyin Dönemi
- Saddam Hüseyin iktidarı boyunca halkına biri İran Savaşı, diğeri Körfez Savaşı olmak üzere iki savaş yaşattı.
- Saddam'ın yönetimi sırasında değer verdiği ilk ve en önemli unsur Irak ordusu oldu ve ordu kendisini korumayı sağladı.
- Saddam, petrol gelirlerine dayanarak geniş çaplı bir kalkınma programı başlattı ve 1980'de İran'a saldırdı.
- 03:28Irak'ın Sonraki Gelişmeleri
- Irak, 2 Ağustos 1990'da Saddam'ın emriyle Kuveyt'i işgal etti.
- ABD'nin Saddam'ı ilk devirme girişimi olan Çöl Tilkisi Operasyonu 17 Ocak 1991'de başladı.
- Saddam yönetimi oniki yıl süren Birleşmiş Milletler ambargosunun ardından ABD'nin Mart 2003'te başlayan askeri müdahalesi ile 9 Nisan 2003'te devrildi.
- 03:55Irak'ın Doğal Hayatı
- Bölge ayrıca Avrasya yaban hayatına da ev sahipliği yapar.
- Serçe, kınalı keklik, bıldırcın, ibibik, yaban güvercini, yaban ördek, dağ bülbül gibi kuşlar da burada yaşamaktadır.