Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından düzenlenen bir eğitim semineri formatındadır. Seminerde Milli Eğitim Müdürü, öğretmenler, öğrenciler ve Bilgi Teknolojileri Özel Eğitim Danışmanı Faruk Çubukçu yer almaktadır.
- Video, Türkiye'de internetin tarihsel gelişiminden başlayarak bilgi güvenliği konusuna odaklanmaktadır. İlk bölümde internetin 1987'den günümüze kadar olan gelişimi anlatılırken, devamında bilgi güvenliğinin önemi, internet üzerinden yapılan sahtekarlık saldırıları, hacker teknikleri ve kimlik avı yöntemleri detaylı olarak açıklanmaktadır.
- Seminerin son bölümünde "Sefer Söz Seviyorum" temalı bir yarışmanın sonuçları açıklanmakta ve Salih Değer Lisesi'nden öğrencilerin birinci, ikinci ve üçüncü sırada yer aldığı belirtilmektedir. Ayrıca videoda HTTPS protokolünün kullanımı, şifrelerin güvenli tutulması ve sosyal mühendislik saldırıları gibi pratik bilgiler de sunulmaktadır.
- 00:02İnternetin Türkiye'ye Girişi ve Gelişimi
- İnternet teknolojisi Türkiye'ye ilk olarak 1987 yılında Ege Üniversitesi'nin öncülüğünde kurulan Türkiye Üniversite ve Araştırma Kurumları Ağı ile geldi.
- 12 Nisan 1993'te Ankara-Washington arasında kiralık katla kurulan bağlantı ile Türkiye internetle tanışmış oldu.
- İnternet Üst Kurulu ilk toplantısını Ocak 1998'de yaptı ve Türkiye genelinde kutlanacak bir gün önerildi, bu kapsamda her yıl Nisan ayının ilk iki haftası internet haftası olarak kutlanmaktadır.
- 00:42İnternetin Tarihsel Gelişimi
- İnternet kavramı 1969'da savaş sonrasında düşünülen DARPA isimli basit bir projeden ibaretti, bu proje büyük bilgisayarları birbirine bağlamayı ve bağı koparmamayı amaçlıyordu.
- Klasik ağ tarzında tek bir bağlantının kopması durumunda ağ çökeceği için teknisyenler istemci-sunucu modeli yerine her bilgisayarın birbirine eşit özellikleri olduğu türdeş-A modeli tercih ettiler.
- İlk bağlantı California Veliahta olan dört bilgisayar arasındaydı, yavaş yavaş üniversitelerin de bağlanmasıyla ağa giderek büyümeye başladı ve daha sonra Arpanet adını aldı.
- 01:44İnternetin Günümüzdeki Önemi
- İnternet kullanımı günden güne artarak bugün yaşamımızın ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir.
- Milli Eğitim Bakanlığı, bu hızla gelişen teknolojiden öğrenci, öğretmen ve halkımızın yararlanabilmesi için yurt genelinde tüm okullarda BT sınıfı ve internet bağlantısı sağlayan pek çok projeye imza atmıştır.
- İnternet artık günlük hayatımızın o kadar içine girdi ki, rutin bankacılık işlemlerimizden tutun da alışveriş, haberleşme, eğlence gibi tüm yaşamsal alanlarda interneti kullanmaktayız.
- 03:56İnternetin Bilgi Çağında Rolü
- Türk Dil Kurumu sözlüğünde bilim, belli bir konuyu bilme isteğinden yola çıkan, belli bir ereğe yönelen bir bilgi edinme ve yöntemli araştırma süreci olarak tanımlanmaktadır.
- Bilgi çağı olarak adlandırılan çağımızda bu araştırma sürecinin en önemli unsurunun internet olduğu tüm dünya tarafından kabul edilen bir gerçektir.
- İnternet kullanımı günlük hayatımızı kolaylaştırdığı gibi ulusal alanda da birçok gelişim ve yeniliğe temel olmakla beraber, yanlış kullanım sonucu kişi ve kitleleri yanlış bilgiye sürükleyebilmektedir.
- 06:12İnternetin Gelişimi ve Kullanıcı Sayısı
- İlk bilgisayarlar çok büyük makinalar şeklindeydi ve 2K'lık bellek gibi yetersiz teknik altyapıya sahipti.
- 1960'lı yıllarda Türkiye'de karayollarında hizmete giren bilgisayarlar vardı.
- 2008'in son sayımına göre bir buçuk milyar internet kullanıcısı olduğu varsayılıyor, bu sayı hızla artmakta ve dünya nüfusunun dörtte biri internette erişiyor.
- 10:20İnternetin Farklı Kullanım Alanları
- İnternet bilgi edinme aracı olarak karşımıza çıkıyor, gazetelere, dergilere, şirketlerin ve kurumların web sitelerine erişebiliyoruz.
- İnternet bir iletişim aracıdır, e-mail ile iletişim kuruyoruz ve şirketler işlerini e-mailler ve internet siteleri aracılığıyla yapıyorlar.
- İnternet bir alışveriş sitesidir, alışveriş yaparken istediğiniz ürünü araştırma, karşılaştırma ve farklı firmalardan farklı fiyatlarla alma imkanı sunuyor.
- 11:50İnternetin Avantajları ve Dezavantajları
- İnternetin dezavantajları arasında güvenlik sorunları bulunuyor, kredi kartı veya kişisel bilgilerinizi vererek alışveriş yaptığınızdan dolayı sıkıntılar yaşanabilir.
- İnternet 7/24 açık olduğu için istediğiniz zaman, istediğiniz yerden, istediğiniz şekilde alışveriş yapma imkanına sahipsiniz.
- İnternet bankacılığında çok önemli bir yerini tutuyor, hemen hemen bütün bankacılık işlemleri online bankacılık adıyla hesap açmak, para çekmek, para transferi yapmak gibi işlemler internet üzerinden yapılıyor.
- 12:37İnternetin Kamu Kurumlarında Kullanımı
- İnternet kamu kurumlarıyla yaptığımız işlemleri internet aracılığıyla yapıyoruz.
- Pasaport çıkarabiliyoruz, vergi borcumuzu ödüyoruz, sınav borcumuzu ödüyoruz, sınava başvurabiliyoruz, sınav sonucumuzu öğreniyoruz.
- Okulumuzdaki birçok işlemin verilerimiz tarafından öğrenilmesi de bir anlamda internet üzerinden okula gelmeden yapılabilen işlemdir.
- 13:12Bilgi Güvenliği ve Tehditler
- İnternet kullanımının yaygın olmasıyla kişisel ve kurumsal bilgilerin açığa çıkması, çeşitli saldırılar nedeniyle bilgi güvenliği konusunda tehdit oluşturuyor.
- Bilgi güvenliği kişisel, kurumsal ve teknolojik altyapı olarak düşünülmeli.
- E-mail sahtekarlıkları, kredi kartı bilgilerinin güncelleneceği şeklindeki mesajlar gibi sahtekarlık yöntemleri kişisel bilgileri almak için kullanılıyor.
- 15:03Kişisel Bilgilerin Korunması
- Ad, adres, vatandaşlık numarası, banka numarası gibi kişisel bilgileri e-mail ile taşımamak ve şüphelenmek gerekiyor.
- "Turgut to be true" (olduğundan fazla iyi) denilen durumlar için dikkatli olunmalı.
- İnternet üzerinden yapılan zararlı saldırılar %65 oranında firmalarda saptanıyor.
- 16:10Cep Bilgisayarlarının Güvenliği
- Cep bilgisayarları çalınabiliyor ve kayıtlara geçen çalışmada %47'sinde notebook çalınıyor.
- Şirket veya kamu kurumu yetkilisinin bilgisayarı çalınması, birçok vatandaşın ve kurum bilgisinin açığa çıkmasına neden oluyor.
- Notebook kilitleri kullanmak, disk şifrelemek, makineye açılış şifresi koymak, özel bilgileri yedekleyip saklamak gibi önlemler alınabilir.
- 17:37Bilgisayar Güvenliği ve Tehditler
- Bilgisayar tehditleri iç tehditler ve dış tehditler olarak ikiye ayrılıyor.
- İç tehditler, yakınınızın veya arkadaşınızın bilgileri öğrenmesi veya kurumdaki çalışanların bilgileri okuldan çıktıktan sonra kullanılması gibi durumları içeriyor.
- Bilgisayar saldırıları aktif ataklar, pasif ataklar, password ve kriptografik ataklar şeklinde sınıflandırılıyor.
- 19:07Saldırı Türleri ve Önlemler
- Aktif saldırılar, network araçlarıyla bilgisayara zarar vermek için yapılan saldırılardır.
- Pasif saldırılar, hareketlerin izlenmesi ve dinlenmesi şeklinde gerçekleşir.
- Password atakları, brute force ve dictionary atakları şeklinde olup, uzun ve unutulmayacak şifreler kullanmak ve şifreleri yazmamak önemlidir.
- 21:10Fishing Tekniği ve Güvenlik Önerileri
- Fishing tekniği, özel bilgilerin elde edilmesi veya kimlik avı olarak bilinen bir saldırı türüdür.
- Güvenli site olarak HTTPS protokolünün kullanılması gerekiyor, korumasız sitelerde HTTP protokolü kullanılır.
- Mali işlemler yaparken, chat yaparken dikkatli ve bilinçli olmak gerekir, aksi takdirde kimlik bilgileri avlanabilir.
- 24:02Kimlik Avı ve Güvenlik Tehlikeleri
- Kimlik avı, saldırganların kullanıcıları ikna ederek kişisel bilgilerini elde etme tekniğidir.
- Kurumsal alanda çalışanlar için kimlik avı riski daha yüksektir, bu nedenle kim olduğunu ve neden aradığını sorgulamak önemlidir.
- Kimlik avı, bilgisayar bilgilerini ve ayarları paylaşarak satış, pazarlama gibi hassas verilere erişim sağlayabilir.
- 26:37İnternet Güvenliği Örnekleri
- İnternet üzerinden kötü niyetli kişilerin ev sahibinin ağını kullanarak internete erişmesi, ağ güvenliğini tehlikeye atabilir.
- Kimlik avı, suçlular tarafından kullanıcıların kimlik bilgilerini açıklamaya yöneltmek için kullanılan çevrimiçi bir sahtekarlık yöntemidir.
- Kimlik avcıları, tanınmış güvenlik markalarını taklit eden web siteleri ve e-postalar kullanarak kullanıcıları kandırır.
- 30:19Kimlik Avının Tehlikeleri
- Kimlik bilgileri çalındığında, adınıza kredi başvurusu yapılabilir, banka hesapları boşaltılabilir ve kredi kartları kullanılabilir.
- Kimlik bilgileri arasında ad, soyad, parola, kredi kartı bilgileri ve banka hesap numaraları bulunmaktadır.
- Kimlik avı örnekleri arasında açık artırma sitelerinde pazarlık artışı gibi sahte e-postalar ve bağış isteyen taklit yardım kuruluşları bulunmaktadır.
- 31:46Sahte E-postaları Tanıma Yöntemleri
- Sahte e-postaların gerçekçi olması gerekir, örneğin "bugün şanslı bir onbin dolar kazandınız" gibi mesajlar şüpheli olabilir.
- Site adlarına dikkat etmek önemlidir, aldatıcı adresler ve farklı isimlerle e-postalar gönderilebilir.
- E-postaların ek dosyalarına dikkat etmek gerekir, zararlı kodlar, bilgileri alabilecek casus yazılımlar içerebilir.
- 33:32İnternet Güvenliği Önerileri
- SSL güvenliği, sitenin üzerinde kilit işareti olmasından ve HTTPS kullanarak girdiğimizde anlaşılır.
- SSL, bilgileri şifreleyerek gönderir, böylece karşı tarafta tekrar açılarak kullanılır.
- İnternet bankada, alışveriş sitesi ve kütüphanede kullanılabilir, ancak bilgi güvenliği konusunda dikkatli olmak gerekir.
- 39:03Ortaöğretim Kategorisi Yarışma Sonuçları
- Ortaöğretim kategorisinde "Seferi Söz Seviyorum" temalı yarışma sonuçları açıklanıyor.
- Birinci sırada Salih Değer Lisesi 10. sınıf öğrencisi Cemre Çerik yer alıyor.
- İkinci sırada Salih Değer Lisesi 10. sınıf öğrencisi Gizem Aydoğdu, üçüncü sırada ise Salih Değer Lisesi 10. sınıf öğrencisi Ramazan Orhan bulunuyor.
- 40:22Programın Sonu
- İlçe Milli Eğitim Müdürü Faruk Çubukçu'ya teşekkürler sunuluyor.
- Öğrenciler takdir ediliyor ve başarılarının devamı dileniyor.
- Program burada sona eriyor ve katılımcılara teşekkür ediliyor.