Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Epigate kanalının "418" programının bu bölümünde Uğur Arıcı, teknolojiyi insanın tarafından ele alan bir program sunuyor. Program, günümüzde dijitalleşen dünyada internet güvenliği konusunu ele alıyor.
- Video, web tarayıcılarında görülen "bu site güvenli" veya "bu bağlantı güvenilir" ibaresinin gerçek anlamını açıklıyor ve HTTPS bağlantısı olmayan sitelerin "site güvenilir değil" uyarısı çıkarmasının nedenlerini anlatıyor. Sunucu, şifreli ve şifresiz bağlantılar arasındaki farkları, internet üzerinden veri güvenliği risklerini ve bu riskleri azaltmak için sanal kart kullanımı, farklı parolalar oluşturma gibi güvenlik önerilerini açıklıyor.
- Video ayrıca, bu ibarenin sadece tarayıcınızla sitenin sunucusu arasında şifreli bir bağlantı kurulduğunu ifade ettiğini, ancak karşı taraftaki kişilerin niyetini veya verilerin nasıl kullanılacağını bilmediğini vurguluyor ve yanlış yorumlanması sonucu insanların kredi kartı verileri gibi kişisel bilgilerini dolandırıcı sitelere vermesi riskini de anlatıyor.
- İnternet Güvenliği ve Kilit Simgesi
- Program, "güvenli" yazan sitelerin gerçekten güvenli olup olmadığını ele alıyor.
- Günümüzde her şeyin dijitalleştiği dünyada, e-ticaret siteleri yaygın olarak kullanılıyor ve Türkiye'nin e-ticaret sitelerinden biri olan Hepsiburada, Nasdaq'a giriş yaptı.
- Web tarayıcıları (Google Chrome, Mozilla Firefox, Safari) adres çubuğunun yanında kilit simgesi çıkararak "bu site güvenli" veya "bağlantı güvenilir" yazıyor.
- 02:47Kilit Simgesinin Gerçek Anlamı
- Kilit simgesi, tarayıcınızın bilgisayarınızdan sunucuya gidecek ve sunucudan bilgisayarınıza gelecek verinin şifreli bir şekilde taşındığını ifade eder.
- Şifreleme, verinin yetkili kişiler haricindeki kimse tarafından okunamayacak ve anlamlandırılamayacak şekilde karıştırılmasıdır.
- Kilit simgesi, sadece verinin yol üstünde kimse tarafından okunamayacağını belirtir, karşı tarafın niyetini veya verileri nasıl kullanacağını göstermez.
- 04:06Veri Güvenliği ve Şifreleme
- İnternet erişiminde servis sağlayıcıya bağlı olmak ve kafelerde ücretsiz WiFi ağlarına bağlanmak, verilerin izlenmesine neden olabilir.
- Yollanan paketler birçok farklı noktaya uğrayarak taşınırken, doğru şifrelenmezse araya girenler tarafından görüntülenebilir ve değiştirilebilir.
- Şifreleme, kendi tarayıcınızla sunucu arasındaki iletişimin yol üstünde incelenememesi için kullanılır ve doğru anahtar olmadan çözülemeyen bir şifreleme sağlar.
- 06:43Kilit Simgesinin Yanlış Kullanımı
- İnsanlar kilit simgesi ve "güvenilir" yazısını gördüklerinde, siteye rahatlıkla tüm verilerini verebileceklerini düşünürler, ancak bu yanlıştır.
- Çiftlik Bank örneğinde olduğu gibi, kilit simgesi sadece tarayıcı ile sunucu arasında güvenli bağlantı kurulduğunu gösterir, bankanın güvenilir olup olmadığını göstermez.
- Reklamlar yapan siteler sadece tarayıcı ile sunucu arasında güvenli bağlantı kurulduğunu belirtir, karşı tarafın niyetini ve verileri nasıl kullanacağını bilemezsiniz.
- 09:25Kilit Simgesinin Kandırıcı Kullanımı
- Instagram, Twitter ve Facebook'ta reklamlar verilerek insanlar kandırılıyor.
- Cumhurbaşkanlığı Dijital İletişim Ofisi veya banka logosunu taklit ederek, kredi kartına para gönderme gibi inandırıcı iddialarla insanlar kandırılıyor.
- Bazı tarayıcılar artık kilit simgesinin yanında "bu site güvenilir" yazmıyor, sadece "bağlantı güvenilir" diyerek karşı tarafın ne yapacağını bilemediğini belirtiyor.
- 10:48HTTPS ve SSL Sertifikaları
- Tarayıcılar, HTTPS ile başlamayan veya SSL sertifikası olmayan sitelerde "bu site güvenilir değil" uyarısı verebilir.
- Şifrelenmemiş bağlantıda, internet üzerinden taşınan paketler gözetlemeciler tarafından görüntülenebilir.
- Kafede internet kullanırken HTTPS olmayan bir siteye girdiğinizde, ağ yöneticisi veya takip iznine sahip kişiler paketlerinizi inceleyebilir.
- 12:20Güvenli Bağlantı ve Riskler
- "Site güvenilir" ibaresi, tarayıcınızla sunucu arasında şifreli bir bağlantı olduğunu gösterir.
- Şifrelenmemiş bağlantıda, internet üzerinden gidip gelen paketler dinleyebilecek kişiler tarafından görüntülenebilir ve düzenlenebilir.
- İnternet kullanırken nasıl çalıştığını bilerek ve doğru risk yönetimini yaparak kullanmak önemlidir.
- 13:33Sanal Kart Kullanımı
- Gerçek kredi veya banka kartı bilgilerini internetteki hiçbir yere girmemek gerekir.
- Sanal kart, fiziken var olmayan ama banka sistemlerinde kaydı bulunan bir kart verisidir.
- Sanal kart kullanarak, karşı tarafın kart bilgilerini çalıp başka yerde kullanmaya çalışsa bile, sadece kullanacağınız zaman limit tanımladığınız için paranızı çekemeyecektir.
- 14:44Parola Güvenliği
- Karşı tarafın sizden aldığı verilerden biri de girmiş olduğunuz kullanıcı adı ve paroladır.
- Aynı parolayı birçok farklı yerde birebir aynı şekilde kullanmanın olası zararlarından bahsedilmiştir.
- Sosyal medya hesaplarının çalınmasına ve kredi kartlarıyla alışveriş yapılmasına sebep olan durum, aynı parolayı her yerde kullanmalarıdır.
- 16:27Bilinçli İnternet Kullanımı
- Her sitede birbirinden farklı parola kullanmak gerekir.
- E-ticaret için alışveriş yaparken sanal kart kullanmak önemlidir.
- İnternet kullanırken, karşı tarafta kötü niyetli olabileceği veya teknik anlamda yetersiz kalıp güvenlik açıklarına sebep verebileceği bilerek bilinçli bir şekilde kullanmak gerekir.