Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Prof. Dr. Alper Sevinç tarafından sunulan bir eğitim dersidir. Sunucu, Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi İc Hastalıkları Ana Bilim Dalı Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı öğretim üyesi ve TÜBİTAK Sağlık Bilimleri Grubu Danışma Kurulu üyesidir.
- Eğitim, İngilizce akademik yayın hazırlama sürecini kapsamlı şekilde ele almaktadır. Video, hipotez oluşturma ve dergi seçimi gibi temel konularla başlayıp, makale yapısının (başlık, özet, anahtar kelimeler, giriş, materyal ve metot, bulgular, tartışma, sonuç ve teşekkür) her bir bölümünün nasıl hazırlanması gerektiğini anlatmaktadır. Ayrıca hakem değerlendirmeleri, dergi seçimi, referans gösterme kuralları ve makale hazırlama sürecinde dikkat edilmesi gereken teknik detaylar hakkında pratik bilgiler sunulmaktadır.
- Eğitimde ayrıca bilimsel yayınların indeksleme sistemleri (h-index, a-index), araştırma metotlarının seçimi, referans kullanımı, etik kurul izinleri ve makalelerin literatüre katkı sağlama konuları da ele alınmaktadır. Video, örnek bir makale üzerinden detaylı açıklamalar ve katılımcıların sorularına cevap verilerek sonlanmaktadır.
- 00:06Giriş ve Sunum Planı
- Prof. Dr. Alper Sevinç, Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı öğretim üyesi ve TÜBİTAK Sağlık Bilimleri Grubu Danışma Kurulu üyesi olarak İngilizce akademik yayın hazırlama eğitimine tekrar hoş geldiniz diyerek başlıyor.
- Sunum planında önce İngilizce akademik yayın hazırlama eğitiminden tekrar bahsedecek, bir yayın örneği paylaşacak ve giriş, gelişme ve sonuç olarak soru ve katkılarla toplantıyı bitirecek.
- 01:10Hipotez ve Dergi Seçimi
- En önemli problemin hipotez eksikliği olduğu belirtiliyor; güçlü bir hipotez için literatürün eksik kaldığı bir alanı saptamak gerekiyor.
- Dergi seçiminde A, B, C grubu Impact Faktörüne göre ayarlanmış dergilerden seçim yapılıyor.
- Dergi seçerken üç veya daha fazla referansın bir dergide yoğunlaştığına dikkat edilmeli, bu dergiye gönderilmeli.
- 03:36Red Yazısı ve Hakemlerle İletişim
- Editörden cevap geldiğinde revizyona gitmek veya aynı dergiye göndermek seçenekleri var.
- Desk reject (masadan reddetme) durumunda aynı dergiye göndermek akıllıca değil.
- Hakemlerle irtibata geçmek yerine editöre başvurulmalı, editör hakemlerin görüşlerini değerlendirip dördüncü hakeme gönderme kararı verebilir.
- 06:02Dergi Kalitesi ve Hakemler
- Impact faktörleri manipüle edilebilir, dergiler citation alabilmek için destekler veriyor.
- Kaliteli dergilerin hakemleri makaleyi eleştirerek diğer dergi için hazır hale getiriyor.
- Red yazıları kişisel algılanmamalı, B grubu dergiden kabul almak A grubunda çıkacak yazıya işaret edebilir.
- 08:53Makale Yapısı ve Önemli Bölümler
- Makale giriş, materyal ve metot, bulgular, tartışma ve sonuç, teşekkür bölümlerinden oluşuyor.
- Başlık okuyucuyu kendine çekmek için önemli, ana temayı kaçırmadan seçilmeli.
- Özet makalenin okunup okunmayacağına karar veren kısım, makale bittikten sonra yazılmalı.
- 11:27Özete Bakış ve Yansımalar
- Özette bulgular geniş anlamda yorumlanmalı, sonuçlara tek tek girmek yerine genel bir bakış alınmalı.
- Bazı makalelerde son paragrafta yansıma bölümü bulunuyor, çalışmanın ilerleyişine dair fikirler sunuluyor.
- Makale okumak önemlidir, bu sayede bir sonraki aşamaya geçilebilir.
- 12:38Anahtar Kelimelerin Önemi
- Anahtar kelimeler genellikle 5-6, en fazla 10 kelime olmalıdır ve makalenizin nasıl bulunmasını istediğiniz sorusuna cevap vermelidir.
- Anahtar kelimeler seçerken ana temayı korumak şartıyla daha geniş bir seçim yapılabilir.
- Bazı dergilerde anahtar kelimelerin MeSH terimlerinden seçilmesi zorunludur, ancak bazı dergiler kendi seçilen anahtar kelimeleri de kabul eder.
- 14:11Giriş ve Hipotez
- Giriş kısmında neler eksik olduğu, çalışmanın neden yapıldığı ve hipotez belirtilmelidir.
- Giriş kısmında literatüre nasıl katkı sağlandığı belirtilmelidir.
- Hipotez, çalışmanın hangi eksikliği tamamladığı ve neden yapıldığı sorusunun cevabını içermelidir.
- 15:44Etkileyici Giriş Yapma
- "Fib number research" gibi başlayarak daha önceki çalışmaların sonuçlarından yararlandığınızı ve literatürde az çalışmanın yapıldığını belirtebilirsiniz.
- Literatürde çok fazla çalışma yapılmışsa, "The purpose of this research is to" ile başlayan cümlelerle mevcut durumun dışında bir şey araştıracağınızı belirtebilirsiniz.
- Giriş kısmında ilk üç paragrafda bu bilgileri görebilirseniz, iyi bir başlangıç yaptığınızı gösterecektir.
- 18:39Arka Plan ve Literatür
- Bulguları zamanında paylaşmak önemlidir, aksi takdirde arka plan giderek artar ve çalışmanın değeri düşer.
- Uygun literatür bulmak zor olabilir, uygun anahtar kelimeleri girmediğinizde ilgili çalışmalar bulamayabilirsiniz.
- "Related articles" özelliği kullanarak ilgili çalışmalarla ilgili daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
- 20:41Derleme Yazma
- Bir konuda yoğunlaştıysanız ve yayın sayınız beş civarına ulaştıysa, derleme yazmayı düşünebilirsiniz.
- Derleme yazıları genellikle atıf alan yazılar olup, tüm yayınları içine toplayıp tek seferde sonuç verir.
- Derleme Türkçe veya İngilizce olabilir, ancak editörün konuya hakim olduğundan emin olmanız gerekir.
- 22:37Referans Gösterme ve Benzerlik
- Doğru referans gösterme, en başta gösteren kişinin atıf almasıdır.
- Derleme kullanabilirsiniz, ancak özel bilgiler için derlemedeki yayını da bulabilirsiniz.
- Yazıyı doğrudan kopyalamak sakıncalıdır, ancak bağlaçlar ve cümle yapısı değiştirilerek kullanılabilir.
- 26:20Kendi Yazılarınızı Referans Etme
- Kendi yazlarınızı referans etmekte sakınca yoktur, önemli olan doğru yazıyı ve doğru konuda referans etmektir.
- Self citation (kendini referans etme) sisteminde algılanır ve bu iki türlü impact faktörünün değişmesine neden olabilir.
- 27:08H-Index ve Bilimsel Yayın Değerlendirme
- H-Index, bilim adamlarını diğer kişilerden ayırt eden bir değerdir ve bir kişinin yayın etkinliğini gösterir.
- H-Index, bir kişinin en çok atıf alan yayınlarının sayısı ve bu yayınların alacağı en az atıf sayısı arasındaki en büyük karekök değeridir.
- H-Index, bir kişinin tüm yayınlarının atıf durumunu gösterir ve sadece yüksek atıf alan bir yayın yerine tüm yayınların performansını değerlendirir.
- 29:04Bilimsel Çalışmaların Yazımı ve Referanslama
- Metod bölümünde kullanılan metodu anlatırken referans vermek yerine, metodu detaylı olarak açıklamak daha uygun olabilir.
- Literatürden alınan resim, çizim veya grafiklerin referansı verilmelidir ve "with the permission of" ifadesi kullanılabilir.
- Türkçe'ye çevrilen ölçekleri kullanırken, çevirinin izni alınmış olması gerekir ve bunu makalede belirtmek önemlidir.
- 33:42Hipotez ve Çalışma Tasarımı
- Bir çalışma başka bir çalışma temelinde yapılmak istendiğinde, hipotez oluşturmak önemlidir.
- Farklı bir kanser türünde aynı genin çalıştırılması durumunda, hipotez oluşturmak gerekir (örneğin, mesane kanseri ile prostat kanserinin ortak bir yolu varsa).
- Aynı çalışma farklı bir coğrafi alanda veya ırkta tekrarlanırken, hipotez oluşturmak gerekir (örneğin, genetik farklılıklar nedeniyle).
- 37:22Bulgular ve Tartışma Bölümü
- Bulgular bölümünde en önemli bulgular öne çıkarmalı ve mantıklı bir sırayla paylaşılmalıdır.
- Tartışma bölümünde bulguların yorumlanması ve çıkarımların yapılması gerekir, ayrıca bir sonraki çalışma için kurgu yapılabilir.
- Çıkarımlar bölümünde araştırmadan ne öğrendiğimiz, amacımızla ilgili çıkarımlar ve bundan sonra ne gibi araştırmalar yapılmalı konuları ele alınmalıdır.
- 40:07Bilimsel Yazılarda Önemli Konular
- Editörler, referans bölümünde derginin formatına uyulmamasına çok hassastır ve uygun olmayan çalışmalar hakeme bile gitmez.
- Şekil ve tablolar göze hitap edici, kaliteli ve kendi başına anlamlı olmalı, açıklayıcı bir bölüm ve gerekirse üst yazı veya notlar içermelidir.
- Makale kabul oranları düşük olup, %90'ında "katkı eksikliği" nedeniyle reddedilmektedir.
- 42:19Hakem Değerlendirmeleri ve İletişim
- Hakem değerlendirmelerinde "red" gelirse yazarlar demoralize olabilir, ancak bu görüşler kişisel algılanmamalı ve objektif değerlendirilmelidir.
- Hakemlerle iletişim kurulmamalı, muhatabınız her zaman editördür.
- "Reject" veya "masa reddi" almadıysanız revizyona sokup tekrar şansınızı denemeniz veya başka bir dergiye geçmeniz faydalıdır.
- 43:49İngilizce Yazım ve Planlama
- Akıcı İngilizce kullanmak zor olsa da basit, sade ve yalın bir dil kullanmak önemlidir.
- Yazıyı yazmadan önce düşündüklerinizi ve planladığınızı belirlemek, yazının önemli bir kısmını bitirmiş olmanız anlamına gelir.
- Özet kısmında genel bilgiyle başlayıp, çalışmanın metodunu özetleyip, sizin katkılarınızı belirtmelisiniz.
- 44:39Web of Science Örneği
- Web of Science'ın pratik kullanımını anlatan bir yazı örneğinde, giriş kısmında tarihçesi ve gelişimi anlatılmıştır.
- Giriş kısmında literatürdeki eksikliği ve bu eksikliği tamamlamak için çalışmanın neden yapıldığı belirtilmiştir.
- Materyal ve metod kısmında Institute for Scientific Information sayfasının Web of Science için ayrılmış parçası kullanılmıştır.
- 49:55Tartışma ve Sonuç
- Tartışma kısmında "neden" sorusuna cevap vermeniz gerekir: literatüre ne eksikliği tamamladı, neden yapıldı ve sonuçlar neydi?
- Web of Science, bir yazının ne kadar site edildiğini ve hangi yazıların kullanıldığını göstererek bilgi sağlar.
- Yeni bir yöntem bulduğunuzda, literatürde bu konuda çalışma yoksa, sadece genel bilgileri yazdıktan sonra kendi fikirlerinizi ve yorumlarınızı aktarmalısınız.
- 53:03Hakemlik Süreci ve Editör Rolü
- Editörler, hakeme gönderirken kendi listesindeki iki hakem yerine üçüncü bir hakemi istiyorlar, böylece üç hakem değerlendirmesi alıyorlar.
- Editörler, bir yazıyı reddederken doğru karar vermek için zorlanıyorlar çünkü hakemler bazen yetersiz değerlendirmiş olabilir.
- Hakemlerin yazının kabulünü önermesi reddini önermesine göre daha kolaydır çünkü reddettiğinde eksiklikleri sıralamaları gerekir.
- 54:41Hakemlik Sürecindeki Sorunlar
- Hakemler bazen görevi kabul etmeden veya hiçbir yorum yapmadan makaleyi geri gönderiyorlar.
- Aynı anda iki dergiye aynı makaleyi gönderme yöntemi kesinlikle tavsiye edilmemektedir.
- A grubu dergisine gönderilen bir makale reddedilirse, başka bir dergi kabul ettiğinde çekmek zorunda kalınır ve bu durum yalan beyan olarak değerlendirilir.
- 57:34Özgüven ve Araştırma Süreci
- Özgüven bir süreç olarak yavaş yavaş ortaya çıkıyor ve toplum olarak özgüven eksikliği yaşanabilir.
- Meta analiz, çok sayıda analiz yapıldıktan ve karar verilemediğinde kullanılan bir yöntemdir.
- Türkiye'deki eğitim kurumlarının sayısı yetersiz olabilir ve etik kurul cevap verme süresi uzun olabilir.
- 59:45Etik Kurul ve Araştırma Uygulamaları
- Çalışmaların ortasında yeni veriler ortaya çıktığında etik kurulun başlığı ve içeriği değiştirilmelidir.
- Alternatif tıpla ilgili çalışmalar için sağlık bakanlığı bir komisyon oluşturmuş ve karar aşamasındadır.
- Araştırmalarda kullanılan eski verilerin tarihçede anlatılabilirken, tartışma kısmında geçerli olan son veriler kullanılmalıdır.
- 1:03:07Makale Yazımında Genel Bilgi Kullanımı
- Hakemler genellikle kendi duygularını tartışmamayı isterler.
- Bir sayfadan oluşan makalede genel bilgi yaklaşık bir paragraf (altı satır) kadar olmalıdır.
- Çalışmayı neden yaptığını özetleyen bir paragraf yeterlidir.