Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İkinci Dünya Savaşı'nın son dönemlerini anlatan tarihsel bir belgeseldir. Videoda Hitler, Stalin, Manstein, Zitzler, Guderian, Zukov, Vatutin, Rokossovski ve Konev gibi dönemin önemli askeri liderleri yer almaktadır.
- Video, Kızıl Ordu'nun Stalingrad'ı ele geçirmesinden sonra Almanların Harkov'u geri almasıyla başlayan olayları kronolojik olarak anlatmaktadır. Kursk Taarruzu (Kale Operasyonu), Sovyetlerin Kutuzov Operasyonu, Belgorod ve Harkov operasyonu, Smolensk ve Briansk kuşatması, Kiev'in ele geçirilmesi, Leningrad kuşatmasının kaldırılması, Baltık bölgesine ve Beyaz Rusya'ya yönelik taarruzlar, Minsk'in düşmesi, Romanya'nın teslim olması ve son olarak Berlin'in 9 Mayıs 1945'te teslim olması detaylı şekilde aktarılmaktadır.
- Videoda her taarruz için askeri güçler, kayıplar ve stratejik sonuçlar hakkında bilgiler verilmekte, ayrıca Romanya Kralı I. Michael, Bulgaristan ve Finlandiya'nın teslim olması, Kızıl Ordu'nun Balkanlar, Macaristan ve Baltık ülkelerine ilerleyişi, Belgrad'ın ele geçirilmesi ve Budapeşte'nin kuşatılması gibi önemli olaylar da anlatılmaktadır.
- 00:07Stalingrad'dan Harkov'a Taarruz
- Almanların Stalingrad'ı ele geçirme girişiminin başarısızlığı ardından Kızıl Ordu, Güney'de genel bir taarruza geçerek Rostov'u geri aldı.
- Hitler, 6 Şubat 1943'te Einstein'ı Donbass bölgesine doğru ilerleyen Sovyet kuvvetlerine karşı savunma yapması için görevlendirdi.
- Einstein, 12 Şubat'ta Alman kuvvetlerini yeniden düzenlerken Güney Ordu Grubunu kendi komutası altına aldı.
- 00:51Harkov Taarruzu
- 8 Şubat'ta Kursk, 10 Şubat'ta Belgorod ve 18 Şubat'ta Harkov Kızıl Ordu tarafından ele geçirildi.
- Einstein, 19 Şubat'ta Sovyet ordusuna karşı taarruza kalkarak Harkov'un güneyinde Kızıl Ordu birliklerini kuşatmaya başladı.
- 15 Mart'ta Harkov'u tamamen ele geçiren Almanlar, 3 gün sonra Belgorod'u da kontrol altına aldı.
- 01:44Kursk Taarruzu Planlaması
- Einstein bir ay süren taarruzda 90 bin kayıp vermesi nedeniyle daha fazla ilerlemedi ve Kursk taarruzunu ertelendi.
- Kursk harekatı, hem kötü hava koşulları hem de yorulmuş Alman kuvvetlerinin yeniden yapılandırılması için ertelendi.
- Hitler, 15 Nisan'da "Kale" ismiyle Kursk taarruzu operasyonunun 3 Mayıs'ta yapılmasını emretti.
- 02:07Taarruz Planlarının Tartışılması
- Einstein beklemekten hoşnut değildi çünkü bu bekleyiş Sovyet ordusunun bölgeye savunmasını güçlendirmesine olanak sağlıyordu.
- 27 Nisan'da Hitler operasyonu 12 Haziran'a erteleme kararı aldı ve üst düzey generallerini Berlin'e çağırarak harekat planını sordu.
- Kara kuvvetleri komutanı General Zitzler, Kursk'un kuzey ve güney kanatlarından bir kuşatma saldırısının Sovyetlere ağır zayiatlar vereceğini belirtti.
- 03:06Varşova Ayaklanması ve Kursk Hazırlıkları
- Varşova'daki Polonyalılar Nazi yönetimine karşı ayaklanma başlatarak 16 Mayıs 1943'te Alman kuvvetleri tarafından bastırıldı.
- Sovyet ordusu, Almanların saldırmayı planladığı Kursk'un kuzey ve güney kanatlarına güçlü savunma hattı kurdu.
- 3 Mayıs'ta toplanan Hitler ve ekibi, yoğun tartışmaların ardından General Zitzler'in planını uygulamaya karar verdi.
- 04:15Kursk Taarruzunun Başlangıcı
- Haziran ayına gelindiğinde batı cephesinden gelecek olan panzerlerin cepheye ulaşamaması ve ulaşan tankların motorlarında arıza meydana gelmesi nedeniyle harekat ertelendi.
- 2 Temmuz 1943 günü 3 bin tank, 2 bin 10 uçak ve 90 bin asker Kursk cephesinde hazır hale getirildi.
- 4 Temmuz öğle saatlerinde Alman panzerleri hem kuzeyden hem de güneyden Sovyet ileri karakolları yok etmek için taarruza başladı.
- 05:05İlk Günlerdeki Muharebeler
- 5 Temmuz gecesi saat 2'de Sovyet General Zukov, General Watt'e Alman mevzilerini bombalamasını emretti.
- Yaklaşık 600 topla Alman askerlerine adeta cehennemi yaşatan Kızıl Ordu, Almanların ilerlemesini durdurmuş oldu.
- Savaşın ilk iki gününde Kızıl Ordu 42 tankını kaybederken, Almanlar 5 Tiger tankını kaybetti.
- 05:47Kuzey ve Güney Cephesindeki Mücadeleler
- 6 Temmuz'da General Rokossovski 300 tank ve hava desteği ile kuzeydeki Alman birliklerine karşı taarruza başladı.
- Kuzeydeki Alman ilerleyişi 45 km'de mayın tarlasının içinde bulunmasından dolayı durmak zorunda kaldı.
- Güney cephesinde 7 Temmuz gecesi Almanlar Kursk'un 40 km güneyindeki Koroça'yı ele geçirdi.
- 06:46Prohorovka Muharebesi
- 8 Temmuz sabahı Sovyet General Vatutin, 593 tanktan ve 200 uçaktan oluşan bir kuvvetle karşı saldırıya başladı.
- Alman uçakları yalnızca bir saat içinde 50 Sovyet tankını imha edince General Vatutin'in taarruzu sonlandırarak mevcut konumlarının korunmasını emretti.
- 10 ve 11 Temmuz boyunca güneydeki Panzer ordusu yeni hedefe yönelik saldırılarını sürdürerek 11 Temmuz gecesi Prohorovka'nın 3 km yakınına kadar ulaştı.
- 07:27Taarruzun Sonlandırılması
- 12 Temmuz akşamı Hitler, General Kluge ve Einstein'ı doğu Prusyadaki karargahına çağırdı.
- Hitler, batılı müttefiklerin Sicilya'yı işgal etmesi ve İtalya'ya çıkarma yapacaklarını düşünen, Kursk saldırısının durdurulup buradaki birliklerin İtalya'ya taşınmasını emretti.
- Hitler, kuzeydeki birliklerin İtalya'ya sevk edilmesini, General Einstein'ın komuta ettiği güney cephesindeki harekatın bir süre daha devam etmesini emretti.
- 08:09Kale Operasyonunun Sonu
- 14 Temmuz'da taarruzlarına kaldığı yerden devam eden Einstein, sovyet cephesini bir türlü yaramaması üzerine Kale operasyonunu tamamen sonlandırma kararı aldı.
- Yaklaşık 13 gün süren Kale operasyonunda 1 bin 800 Alman tankı, 2 bin 100 Sovyet tankı ya tamamen imha edildi ya da kullanılamaz hale geldi.
- Sonu hüsranla biten Kale operasyonu, Almanların doğu cephesindeki son kapsamlı taarruz olarak kayıtlara geçti.
- 09:36Kutuzov Operasyonu
- 12 Temmuz 1943 günü Kızıl Ordu, Almanların elindeki Or Yolu ele geçirmek için Kutuzov operasyonunu başlattı.
- Or Yolu tutan 300 bin Alman askeri ve 625 Alman tankına karşılık Kızıl Ordu cepheye 1 milyon 280 bin asker ve 2 bin 500 tank yığdı.
- 18 Ağustos'ta Or Yolu Sovyetler Birliği tarafından tamamen ele geçirildi.
- 10:21Kutuzov Harekatının Sonuçları
- Kutuzov harekatında Almanlar 86 bin 500 asker, 450 tank ve 218 uçağını kaybetti.
- Sovyet tarafı ise 430 bin asker, 2 bin 586 tank ve 1014 uçağını yitirdi.
- Bu
- 10:35Kurs Muharebeleri
- Rumiyatsen Operasyonu kapsamında Kızıl Ordu, Belgorod'u koruyan 200 bin Alman askeri ve 237 Alman tankına karşılık 1.200 bin asker ve 2.500 tank hazırladı.
- 3 Ağustos'ta başlayan taarruz, 23 Ağustos'a kadar devam eden muharebeyi Sovyetler Birliği kazandı ve Harkov 23 Ağustos 1943'te Sovyet kontrolüne geçti.
- Kurs Muharebeleri, II. Dünya Savaşı'nda yapılmış en büyük tank muharebeleri ve bir günde en fazla kayıp verilen hava muharebeleri oldu; toplamda bir buçuk ay süren çatışmalarda her iki taraftan yaklaşık 1.300 bin asker hayatını kaybetti.
- 12:17Smolensk Harekatı
- Kızıl Ordu, 7 Ağustos 1943'te saat 4:40'da topçu bombardımanıyla başlayan Smolensk Harekatı'nda Almanların sert savunmasıyla karşılaştı.
- 28 Ağustos'ta başlatılan yeni bir taarruzla 30 Ağustos'ta Alman ordusu Smolensk'e geri çekilmek zorunda kaldı.
- 14 Eylül'de tüm cephelerde saldırıya geçen Kızıl Ordu, 25 Eylül'de Briansk'ı ve Smolensk'i ele geçirerek 2 Ekim'e kadar 250 km ilerleyerek Dinyeper nehrinin doğu kıyısına ulaştı.
- 14:02Kiev Harekatı
- Hitler, Müttefiklerin İtalya'ya çıkarma yapması ve Sovyet ordusunun Dinyeper hattı boyunca tüm önemli bölgeleri ele geçirmesi nedeniyle ordusuna Dinyeper nehri'nin batı kıyısına çekilmesini emretti.
- 3 Kasım 1943 sabahı General Vatuti'nin kuvvetleri Kiev'e doğru taarruza kalktı ve kenti kuşatmaya başladı.
- Kuşatma tamamlanmadan önce General Einstein ordusunu kentten tahliye etti ve Kiev 6 Kasım 1943'te tamamen Kızıl Ordu tarafından ele geçirildi.
- 16:04Leningrad Kuşatmasının Kaldırılması
- 12 Ocak 1944'te Kızıl Ordu, Leningrad'ı kurtarmak için harekete geçti ve 15 gün süren çarpışmalardan sonra kuşatma çemberinde açılan 10 km boşluk sayesinde Leningrad halkı tahliye edilmeye başladı.
- 27 Ocak 1944'te Alman ordusu geri çekilmeye başladı ve 872 gün süren Leningrad kuşatması kaldırıldı.
- Güneyde Mart ayı boyunca devam eden Sovyet taarruzları sonucunda Kızıl Ordu birlikleri Romanya sınırına kadar olan toprakları ele geçirdi ve Ukrayna'nın Corsun kentinde kuşatılan 60 bin kişilik Alman ordusu tamamen imha edildi.
- 17:27Baltık ve Beyaz Rusya Harekatı
- Stalin, Baltık bölgesi ve Beyaz Rusya'ya yönelik yeni hedefler belirledi ve 22 Haziran 1944'te Almanların Sovyet cephesini açtığı tarihi seçerek taarruza geçti.
- 1 Temmuz'da hızla Minsk'e doğru ilerleyen Kızıl Ordu birlikleri, 3 Temmuz'da şehre girmeye başladı ve Almanları tamamen kuşatma altına aldı.
- 4 Temmuz akşamı Minsk Kızıl Ordu tarafından ele geçirilirken, Alman Merkez Ordular Grubu tamamen imha edildi.
- 19:36Varşova Yaklaşımı ve Romanya Harekatı
- Minsk'in düşmesi Alman ordusunun direncinin tümüyle çökmesine neden oldu; Kızıl Ordu birlikleri Ağustos ayında Varşova'nın 10 km yakınına kadar sokuldu.
- Sovyetlerin Varşova yakınlarına kadar sokulmasından cesaret alan Polonyalı ayaklanmacılar 1 Ağustos 1944'te Varşova'da Nazi'ye karşı ayaklanma başlattı.
- 20 Ağustos'ta Romanya'nın batısından harekete geçen Kızıl Ordu birlikleri, 22 Ağustos'ta Alman 6. Ordu'yu kuşatma altına aldı ve 23 Ağustos 1944'te ikinci kez tamamen imha edildi.
- 20:55Doğu Cephesindeki Dönüm Noktaları
- Romanya Kralı I. Michael, Nazi yanlısı Başbakan Antoinescu'ya darbe düzenledikten sonra Sovyetler Birliği'ne teslim olarak Almanya'ya savaş ilan etti.
- Romanya'daki Sovyet zaferinin ardından Bulgaristan 26 Ağustos 1944'te Sovyetler Birliği'ne teslim oldu.
- 8 Eylül'de Bulgaristan, 24 Eylül'de Romanya Sovyetler Birliği tarafından tamamen işgal edildi, 19 Eylül'de ise Finlandiya ateşkes antlaşması imzalayarak savaştan çekilme kararı aldı.
- 21:31Kızıl Ordu'nun Hücumlari
- Kızıl Ordu birlikleri Romanya zaferinin ardından Macaristan, Yugoslavya ve Baltık ülkelerine doğru aynı anda hücuma kalktı.
- Almanlar Ekim ayının sonuna kadar Estonya ve Litvanya'dan tamamen atılırken, sağ kalan kuvvetler Letonya'nın kuzeyinde kuşatma altına alındı.
- Bu taarruz sonucunda toplam yaklaşık 280 bin Alman askeri ya öldürüldü, ya kayboldu ya da esir alındı.
- 21:54Balkanlar'daki Gelişmeler
- Eylül ayının ortalarında Yugoslav güçleri Nazi işgaline karşı direnişe başlamış, yardıma gelen Sovyet ordusu Belgrad'a taarruza kalkmıştı.
- Taarruza Romen ve Bulgar kuvvetlerinin de destek vermesinin yanı sıra Müttefik kuvvetler Mora yarımadasına çıkarma yaparak kuzeye doğru ilerlemeye başladı.
- 20 Ekim 1944 günü Belgrad, Sovyet-Yugoslav ortak kuvvetleri tarafından kontrol altına alındı.
- 22:30Macaristan ve Budapeşte Kuşatması
- Kasım ayından itibaren adım adım Budapeşte'ye doğru ilerleyen Kızıl Ordu, Aralık ayının sonunda Budapeşte'yi kuşatma altına aldı.
- Budapeşte'de kuşatılan Alman ve Macar askerlerinin sayısı yaklaşık 80 bin civarındaydı.
- 13 Şubat'ta teslim olmak zorunda kalan Naziler, Budapeşte'nin Sovyet ordusu tarafından işgal edilmesiyle Almanların Güney Ordu Grubu fiilen çökmüş oldu.
- 23:08Varşova ve Berlin'e Yöneldiğinde
- 17 Ocak'ta yoğun çatışmaların yaşandığı Varşova nihayet Sovyet ordusu tarafından ele geçirildi.
- Ocak ve Şubat ayı boyunca Berlin yönünde taarruzlarını sürdüren Kızıl Ordu, Doğu Prusya, Danzig ve Pozdan'ı ele geçirdikten sonra Berlin'in 60 km batısında Alman savunması tarafından durduruldu.
- Stalin, iki seçkin generali olan Zukov ve Konev ile görüşme yaparak Amerikalılardan önce Berlin'i almalarının önemini anlattı.
- 23:55Berlin Taarruzu ve Savaşı Bitirme
- 13 Nisan'da Viyana'nın düşmesiyle köşeye sıkışan Hitler, son askerin hayatını kaybetmesine kadar Berlin'in savunulmasını emretti.
- 30 Nisan'da Adolf Hitler artık savaşı kaybettiğini kabullenerek intihar ederken, 2 Mayıs 1945 günü Berlin Kızıl Ordu tarafından tamamen kuşatma altına alındı.
- 8 Mayıs gecesi saat 2'de Berlin'deki en yetkili komutan olan General Withling, radyo istasyonundan bir teslim çağrısı yayınladı.
- 9 Mayıs sabahı saat 8:23'te teslim metnini imzalayan General Withling'in teslimiyetine rağmen bazı SS birlikleri direnmeye devam etse de 9 Mayıs öğleden sonra Reichstag binasına Sovyet bayrağı çekilmesi ile Avrupa'daki savaş tamamen son buldu.