Buradasın
İkinci Dünya Savaşı'nda Sovyetler Birliği'nin Savaş Sanayisi
youtube.com/watch?v=cgjtlkyUfmkYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İkinci Dünya Savaşı sırasında Sovyetler Birliği'nin savaş sanayisi ve üretim stratejilerini anlatan bir tarih belgeselidir. Stalin, Albert Condi ve Alexander Morozov gibi önemli figürlerin rolü ele alınmaktadır.
- Video, 22 Haziran 1941'de Almanların Barbarossa Operasyonu ile Sovyetler Birliği'ne saldırması sonrası Sovyetler'in savaş üretimini nasıl organize ettiğini anlatmaktadır. Sovyetler'in fabrikaları doğuya taşıma, işçi zorunlu çalıştırma, müttefiklerden aldığı teknolojik ve askeri yardım ile tank, uçak ve silah üretimi konuları detaylı şekilde incelenmektedir.
- Belgeselde ayrıca Stalin'in fabrikalarda sadece askeri üretim yapılmasını emretmesi, işçi koşulları, açlık ve korku politikası ile savaş sonrası Sovyet üretim sisteminin diğer ülkelerdeki yansımaları da ele alınmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri ve Britanya'nın Sovyetlere yaptığı maddi ve askeri yardımların savaşın sonucuna etkisi de belgelenmektedir.
- İkinci Dünya Savaşı'nın Başlangıcı ve Sonuçları
- 22 Haziran 1941'de Almanlar Sovyetler Birliği'ne saldırdı ve Moskova kapılarına kadar ilerlediler.
- 2 Şubat 1943'te General Friedrich Paulus'ın Stalingrad'da teslim olmasıyla Alman ilerlemesi sona erdi.
- 2 Mayıs 1945'te Sovyet kuvvetleri Berlin'i işgal ederek Avrupa'daki savaş sonlandırdı.
- 00:43Sovyetler Birliği'nin Savaş Üretimi
- Sovyetler Birliği'nin iki dünya savaşı'nda kazanmasında en önemli etkenlerden biri savunma sanayisi üretimi (savaş fabrikaları)ydı.
- Sovyetler Birliği, Amerika Birleşik Devletleri topraklarından iki kat, Britanya topraklarından ise yetmiş kat daha geniş topraklara sahipti.
- Britanya, hammadde olarak dışa bağımlı olmasına rağmen, savaş sonuna kadar Sovyetler'den 25 bin tank daha fazla üretmişti.
- 01:55Sovyetler Birliği'nin Savaş Hazırlığı
- Sovyetler Birliği, devrimden sonra Vladimir Lenin ve Josef Stalin tarafından büyük bir ordu gücü olması gerektiği düşünülüyordu.
- Askeri gücün büyütülmesi çalışmaları sadece diğer ülkelere karşı değil, kendi içlerinde komünizme karşı çıkacak gruplara da tehdit oluşturmalıydı.
- Sovyetler Birliği, Amerika Birleşik Devletleri'nin toplu üretim modelini örnek almak istiyordu, ancak özgür pazar ekonomisini değil, sadece fabrika içindeki toplu üretim şekli benimsenmek isteniyordu.
- 03:13Amerika'dan Yardım Alınması
- Sovyetler Birliği, toplu üretimde tecrübeli olan Amerika Birleşik Devletleri'nden yardım alacaktı.
- Albert Condi, Ford ve General Motors fabrikalarını tasarlayan mühendis ve Amerikan toplu üretim fabrika sisteminin babasıydı.
- Sovyetler, Albert Condi şirketi ile 1930 yılında anlaşmalar imzaladı ve 521 fabrikanın inşasında görev aldı.
- 04:22Tank Teknolojisinin Geliştirilmesi
- Savaş alanlarındaki yeni ve önemli bir teknoloji olan tanklar Britanyadan kopyalanıyordu.
- Sovyet yetkililer Britanyada tank üretimi yapan tesisleri gezdiler ve dört farklı model tankı incelemeye başladılar.
- Sovyetler, ucuz ve seri üretilebilecek bir tank istediler ve Becketts 6 tanklarını kendilerine model olarak belirleyip T-26 tanklarını üretmeye başladılar.
- 05:01Stalin'in Üretim Stratejisi
- Stalin üretim gücü artırmak istiyordu, ancak bu sovyet halkına pahalıya mal oldu.
- 1930-1939 yılları arasında sovyet silah sanayine ayrılan devlet kaynağı yüzde yetmiş artmıştı.
- Sovyetler Birliği, Amerikan toplu üretim tarzını benimsediği dokuz yıl içinde 3 bin tank, 10 bin'den fazla uçak, 100 bin'den fazla makineli tüfek ve 1,5 milyondan fazla piyade tüfeği üretmişti.
- 06:24Barbarossa Operasyonu ve Fabrika Taşıma
- 22 Haziran 1941'de Barbarossa operasyonu başladı ve Alman kuvvetleri Sovyetler Birliği topraklarının içlerine hızlı bir şekilde girdi.
- Almanlar %85'lik Sovyet uçak fabrikalarını, dokuz büyük tank fabrikasını, kömür ve çelik madenlerinin %70'ini, alüminyum madenlerinin ise yarısını ele geçirdi.
- Stalin, elde kalan fabrikaların doğuya, Ural Dağlarının arkasına taşınması emrini verdi.
- 07:33Fabrika Taşıma İşlemi
- Stalin'in "kavrulmuş toprak" stratejisi, taşıyamıyorsan düşmana da hediye etme mantığıydı.
- Fabrikaları taşıma işi, T-34 tank fabrikalarından birinin müdürü olan Alexander Morozova verilmişti.
- Taşıma işleminde yaklaşık bir milyon demiryolu vagonu kullanıldı ve bu vagonlar arka arkaya eklenildiğinde yaklaşık 10 bin kilometrelik bir uzunluğa denk gelmektedir.
- 08:17Fabrika Taşıma Sonrası
- Fabrikalara çalışacak 16 milyon insanda Ural Dağlarının arkasına götürüldü.
- Fabrikalarda misafirhaneler oluşturuldu, ancak bu yerler ısıtması olmayan, hiç bir sosyal aktivite barındırmayan yerlerdi.
- Müdürlerin belirli süreler verildi ve bu süre içinde üretime geçemezlerse sonları kurşuna dizilmekti.
- 09:28Savaş Üretiminin Artışı
- 1941 yılında 1500 adet fabrika tamamen doğuya taşınmıştı.
- Savaş bitene kadar 3500 yeni fabrika daha kuruldu.
- Siviller için üretim yapan fabrikalar askeri ürünlere dönüştürüldü.
- 10:09Üretim Kalitesi
- 1942 yılında Almanlar 6200 tank üretirken, Sovyetler Birliği işgal altında olmasına rağmen 24400 tank üretmişti.
- Sovyetler Birliği Almanlardan 20 bin fazla uçak, 300 bin'den fazla makineli tüfek ve 2 milyondan fazla piyade tüfeği üretmişti.
- Sovyetler Birliği'nde üretimde rekabet yoktu, fabrikadan sorumlu kişilerin tek önceliği hükümetin talep ettiği sayıda üretim yapmaktı, bu da kaliteye değil hızlı üretime önem verilmesine neden oldu.
- 11:15Sovyetlerin Savaş Üretimi Zorlukları
- Sovyetlerin tank üretimi çok azdı ve cepheye takviye yapacak kamyon üretimi bile yetersizdi.
- Stalin 1942 yılının ortalarında askeri üretim dışında fabrikalarda hiçbir üretim yapılmayacağını bildirmişti, bu da tarım üretimini neredeyse tamamen bitirecek bir politikaydı.
- Fabrikalarda çalışan işçiler 18 saat çalışırken yemek ihtiyaçları kısıtlanmaya başlamış, açlıktan güçsüz düşmeye ve ölmeye başlamışlardı.
- 12:28Stalin'in Sert İdare Politikası
- Stalin, hükümeti eleştiren veya işi yavaşlatan kişileri vatana ihanet suçuyla suçlayıp vurmuş, yakınları da kurşuna dizilmişti.
- Ufak şüpheler bile uyandıran kişiler "kulak" denen çalışma kamplarına yollanmakta, burada çok sınırlı miktarda yemek verilmekteydi.
- Fabrikalarda çalışanlar kulaklara düşmektense daha şanslı görünüyordu ve yerel halk da ses çıkarmadan fabrikalarda çalışmayı tercih etmişti.
- 13:10Müttefiklerin Yardımı
- 1942 yılının Ağustos ayından itibaren Almanlar Stalingrad içlerindeyken, Sovyetler ön cepheye savaş malzemesi göndermekte zorlanmaya başlamıştı.
- Amerika Birleşik Devletleri 1943 yılının başından itibaren Sovyetler Birliği'ne her türlü savaş malzemesi yardımı yapmaya başladı.
- Sovyetler bu yardımlarla rahatlamış ve Stalingrad Almanlardan temizlenmişti.
- 14:33Amerika'nın Yardımının Önemi
- 1943 yılından savaş bitene kadar Amerika Birleşik Devletleri Sovyetler Birliği'ne 400.000 kamyon, 10.000 demiryolu vagonu ve 2.000 lokomotif yardımı yapmıştı.
- Bu yardımlar sayesinde Sovyet ordusu durup ikmal beklemek zorunda kalmıyordu ve 4 milyon ton yiyecek yardımı da yapılmıştı.
- Britanya da Sovyetlere radar sistemleri, tıbbi malzemeler ve 15 milyon askeri ayakkabı yardımı göndermişti.
- 15:37Savaş Sonrası ve Tartışmalar
- II. Dünya Savaşı sona erdiğinde Stalin üretim tarzını beğenmiş ve Soğuk Savaş döneminde de bu üretim mantığı devam etmişti.
- Savaş boyunca 3 milyona yakın sivil fabrikalarda çalışırken açlıktan ya da yorgunluktan ölmüştü.
- Sovyetler Birliği savaş başlamadan önce Amerika Birleşik Devletlerinin toplu üretimini örnek alıp bunu sosyalist düşünceye uyarlamıştı.
- 16:32Sonuç ve Değerlendirme
- Sovyetler Birliği toprakları işgal edilmesine rağmen savaş üretimini fabrikaları daha doğuya taşıyarak devam ettirmişti.
- Stalin'in Sovyet halkını fabrikalarda zorla çalıştırması ve fabrikalardaki yaşam şartlarının kötü olması tartışılmaktadır.
- Batılı müttefiklerin yardımı olmasaydı Sovyetler Birliği'nin işi çok zor olacaktı, çünkü müttefikler savaş boyunca 127 milyar dolar değerinde yardım yapmıştı.