Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türkiye'de siyasal yaşamın ele alınacağı bir eğitim programıdır. Programda II. Meşrutiyet dönemi, İttihat ve Terakki Cemiyeti, yerel direniş hareketleri, Birinci Meclis ve Lozan Barış Antlaşması gibi anahtar kavramlar işlenmektedir.
- Video, II. Meşrutiyet'in ilanı, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin kuruluşu ve gelişimi, 31 Mart İsyanı, Birinci Dünya Savaşı, Mondros Ateşkes Antlaşması, Anadolu'daki direniş hareketleri ve Lozan Barış Antlaşması'nın imzalanması sürecini kronolojik olarak anlatmaktadır. Program, Türkiye'nin siyasal yaşamının Cumhuriyet'e geçiş sürecini kapsamlı bir şekilde ele almaktadır.
- 00:09İkinci Meşrutiyet Dönemi
- İkinci Meşrutiyet dönemi, Cumhuriyet'in siyasal laboratuvarıdır ve Türkiye'de ilk çok partili seçimler 1908 yılında gerçekleşmiştir.
- İttihat ve Terakki Cemiyeti, İkinci Meşrutiyet dönemine damgasını vurmuş ve I. Dünya Savaşı döneminde toplumsal yaşamı laik ve milliyetçi bir çizgiye dönüştürmüştür.
- Bu programda İkinci Meşrutiyet, İttihat ve Terakki Cemiyeti, yerel direniş hareketleri, Birinci Meclis ve Lozan Barış Antlaşması anahtar kavramlardır.
- 01:16İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin Oluşumu
- Osmanlı Mebusan Meclisi II. Abdülhamid tarafından 1878'de kapatıldıktan sonra, çeşitli gruplar ülkede ve Avrupa kentlerinde örgütlenirler.
- Selanik'te kurulan Osmanlı Hürriyet Cemiyeti ile 1907 yılında birleşen İttihat ve Terakki Cemiyeti kısa sürede Makedonya'da yayılır.
- İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin amacı, II. Abdülhamit'i devirmek ve meşrutiyeti ilan etmektir.
- 01:55Meşrutiyet'in İlanı ve 31 Mart İsyanı
- Makedonya'da başlayan isyan sonucu 23 Temmuz 1908'de Anayasa'nın yeniden yürürlüğe girdiğini ilan ederler.
- II. Abdülhamid, 24 Temmuz'da istanbul gazetelerinde anayasayı yürürlüğe koyduğunu ve meclisi yeniden açacağını duyurur.
- 1908 seçimleri Türkiye tarihinin ilk çok partili seçimleri olarak siyasal yaşamda yerini alır.
- 12 Nisan 1909 tarihinde Muhalefet, 31 Mart isyanı olarak adlandırılan ayaklanma ile kendini gösterir ve 27 Nisan'da II. Abdülhamit tahttan indirilir.
- 03:42Birinci Dünya Savaşı ve Mondros Mütarekesi
- İttihatci yönetim 25 Ekim 1914'te savaşa girme kararı almış ve 11 Kasım'da Almanya ve Avusturya'nın yer aldığı üçlü ittifak içinde savaşa girmiştir.
- 1918 yılında savaş İttifak devletlerinin yenilgisiyle sonuçlanmış ve Osmanlı Devleti 30 Ekim 1918'de Mondros Ateşkes Antlaşması'nı imzalamıştır.
- Mondros Mütarekesi 25 maddeden oluşan ve son derece ağır bir anlaşmadır.
- 04:24Yerel Direniş Hareketleri
- 15 Mayıs 1919'da İzmir ve çevresini işgale başlayan Yunan ordusu karşısında İstanbul'un direniş göstermemesi, yerel direniş hareketlerinin ortaya çıkmasına neden olur.
- Mustafa Kemal Paşa ve çevresi başlangıçta Anadolu'ya yayılmış direniş gruplarını kapsayacak bir örgütün olmadığı halde, ordunun desteğini sağlar.
- Erzurum ve Sivas Kongreleri ile Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerini kurumsal bir çatı altında toplayan Mustafa Kemal Paşa, halkın ve eşrafın desteğini kazanır.
- 05:17Son Osmanlı Mebusan Meclisi ve Birinci Meclis
- Son Osmanlı Mebusan Meclisi 12 Ocak 1920'de İstanbul'da toplanır ve Misak-ı Milli gibi önemli bir belgeyi kabul ederek Anadolu direnişine meşruiyet sağlar.
- 18 Mart 1920'de son toplantısını yapan Mebusan Meclisi, mevcut koşullar altında faaliyetlerini sürdürmesinin imkansız olduğuna karar vererek dağılır.
- Yeni rejimin temellerini atan Birinci Meclis, siyasal yaşamda önemli bir dönüm noktasıdır ve milli mücadele sürecini çoğulcu ve demokratik bir tartışma ortamı içinde yönetmiştir.
- 06:41Lozan Barış Antlaşması ve Sonuçlar
- Türk ordusu başkumandanlık Meydan Muharebesi ile Yunan ordusunu yenerek Anadolu'nun işgaline son vermiştir.
- 1 Kasım 1922'de saltanatın oybirliğiyle kaldırılmasının ardından Türkiye ve İtilaf Devletleri'nin katıldığı Lozan Konferansı 22 Kasım'da başlar.
- Konferansın ilk aşamasında bazı konular anlaşmayla sonuçlanırken, ihtilaflı konular 23 Nisan 1923'te başlayan ikinci aşamasında çözülür.
- 11 Ağustos'ta başlayan yeni Meclis, Lozan Barış Antlaşması'nı onaylar ve Türkiye'de siyasal yaşam yeni bir evreye girer.