Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmen/eğitmen tarafından sunulan idari hukuk dersi formatındadır. Öğretmen, yürütme organı konusunu detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, iki ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde bakanlar kurulu'nun kimlerden oluştuğu, görev ve sorumlulukları, başbakan ve bakanların seçimi, atanması ve görevden alınması süreçleri ele alınmaktadır. İkinci bölümde ise yürütmenin düzenleyici işlemleri (kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük ve yönetmelik) detaylı şekilde incelenmekte, çıkartan makamlar, yürürlük tarihleri ve denetim yerleri açıklanmaktadır.
- Ders, olağan ve olağanüstü hal dönemlerindeki düzenleyici işlemler arasındaki farkları karşılaştırmalı olarak sunmakta ve bir tablo üzerinden bilgileri özetlemektedir. Ayrıca bir sonraki derste milli güvenlik kurulu, olağanüstü hal, sıkıyönetim ve seferberlik konularının işleneceği belirtilmektedir.
- 00:11Yürütme Organının Bakanlar Kurulu Kısmı
- Yürütme organı iki kanattan oluşur: Cumhurbaşkanı (sorumsuz kanat) ve Bakanlar Kurulu.
- Bakanlar Kurulu başbakan ve bakanlardan oluşur.
- Başbakan cumhurbaşkanı tarafından seçilir, milletvekili olmak şarttır ve istifası cumhurbaşkanı tarafından kabul edilir.
- 01:37Bakanlar Kurulu'nun Yapısı ve Görevi
- Bakanlar başbakan tarafından seçilir, cumhurbaşkanı tarafından atanır ve görevden alınır.
- Bakan olmak için milletvekili olmak şart değildir ve bakan seçilmek milletvekilliğini sona erdirmez.
- Bakanlar Kurulu, cumhurbaşkanının bakanları ataması ile göreve başlar ve güvenoyu ile devamlılığını sağlar.
- 04:35Bakanlar Kurulu'nun İşleyişi
- Boşalan bir bakanlığa bir başka bakan vekalet eder ve bu vekalet on beş gündür.
- Bir bakan aynı anda birden fazla bakanlığa vekalet edemez.
- Türkiye'de bakanlıkların kurulması, kaldırılması ve birleştirilmesi kanunla mümkündür.
- 06:19Bakanlar Kurulu'nun Hiyerarşisi ve Sorumluluğu
- Başbakan bakanların hiyerarşik amiri değildir, ancak bakan bakanlığına bağlı kurumların en yetkili hiyerarşik amiridir.
- Bakanlar Kurulu yasamaya karşı sorumludur ve en önemli görevi ülkenin genel siyasetini yürütmektir.
- Bakanlar Kurulu'nun çıkarttığı düzenleyici işlemler arasında kanun hükmünde kararname (KHK) bulunmaktadır.
- 09:40Olağan Dönem KHK'ları
- Olağan dönemde çıkartılan KHK'lar başbakan başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu tarafından TBMM'nin vereceği yetki kanunu'na dayanarak çıkartılır.
- Çıkarılan KHK'lar resmi gazetede yayımlandığı aynı gün yürürlüğe girer ve yürürlüğe girdikleri gün tekrar TBMM'nin onayına sunulur.
- Olağan dönem KHK'larının denetimi Anayasa Mahkemesi tarafından yapılır ve sadece sosyal ve ekonomik haklar düzenlenebilir.
- 13:43Olağanüstü Hal KHK'ları
- Olağanüstü hal döneminde çıkartılan KHK'lar cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu tarafından çıkartılır ve yetki kanununa gerek yoktur.
- Olağanüstü halde temel hak ve hürriyetler düzenlenebilir, ancak savaş, sıkıyönetimde dahi düzenlenemeyecek çekirdek haklar vardır.
- Olağanüstü hal döneminde çıkartılan KHK'lar için denetim yoktur.
- 16:15Kanun Hükmünde Kararname
- Kanun hükmünde kararname sorusunda önce paragrafta olağan dönemi ve olağanüstü hal dönemi altını çizmek gerekir çünkü cevap değişir.
- Olağan dönemde KYK'ların denetimi Anayasa Mahkemesi tarafından yapılırken, olağanüstü hal döneminde KYK'ların denetimi yapılmaz.
- Olağan dönemde başbakan başkanlığında toplanan bakanlar kurulu, olağanüstü hal döneminde ise cumhur başkanlığında toplanan bakanlar kurulu bulunur.
- Olağan dönemde yetki kanununa gerek varken, olağanüstü hal döneminde böyle bir yetki kanununa gerek yoktur.
- 17:12Tüzük
- Tüzük, kanunların uygulanmasını gösteren yazılı kaynaklardır ve kanunların kullanma kılavuzudur.
- Tüzükler Danıştay'ın incelemesinden geçirilerek bakanlar kurulu tarafından çıkartılır.
- Tüzüklerin yürürlük tarihi, kanunların yürürlük tarihine benzer şekilde belirlenir; kanun metninde belirtilmişse o tarihte, belirtilmemişse resmi gazetede yayınlandıktan kırkbeş gün sonra yürürlüğe girer.
- Tüzüklerin denetimi Danıştay tarafından yapılır.
- 19:51Yönetmelik
- Yönetmelikler başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişileri tarafından çıkartılır.
- Bakanlar kurulu da yönetmelik çıkartabilir ancak yetkiyi anayasadan almaz.
- Yönetmelikler resmi gazetede yayımlandığı gün yürürlüğe girer ve resmi gazeteyi başbakanlık çıkartır.
- Yönetmeliklerin denetimi, bölgesel çaplı olanların idare mahkemesi tarafından, ülke genelinde olanların ise Danıştay tarafından yapılır.
- 22:36Düzenleyici İşlemlerin Özeti
- Kanunlar Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından çıkartılır, belirtilen tarihte veya resmi gazetede yayımlandıktan kırkbeş gün sonra yürürlüğe girer, resmi gazetede yayımlanır ve cumhurbaşkanı tarafından imzalanır.
- Kanun hükmünde kararname bakanlar kurulu tarafından çıkartılır, resmi gazetede yayımlandığı gün yürürlüğe girer, resmi gazetede yayımlanma ve imza zorunluluğu vardır, denetim yeri Anayasa Mahkemesi'dir.
- Tüzük bakanlar kurulu tarafından çıkartılır, resmi gazetede yayımlanır, imza zorunluluğu vardır ve denetim yeri Danıştay'dır.
- Yönetmelikler başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişileri tarafından çıkartılır, resmi gazetede yayımlanır, imza zorunluluğu vardır ve denetim yeri idare mahkemesi veya Danıştay'dır.