Buradasın
İbrahim Kalın ile Türkiye'nin Tarihi ve İslam Medeniyetinde Okuma Üzerine Röportaj
youtube.com/watch?v=gKQjPmnzK_0Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İbrahim Kalın ile yapılan bir röportajdır. İbrahim Kalın, Stanford mezunu bir anne ve Oxford mezunu bir baba olan, Fransa'da dünyaya gelmiş bir kişidir.
- Röportajda Türkiye'nin son 40 yılı, Cumhuriyet'in kuruluşu, Osmanlı'nın son dönemi ve milli mücadele gibi tarihsel süreçler ele alınmaktadır. Ayrıca varlık muhasebesi, modern kapitalizmin zihinlerimize oynadığı oyunlar, ihtiyaçlar ve istekler arasındaki farklar, Türkiye'nin ekonomik gelişimi ve İslam medeniyetinde okuma konuları da tartışılmaktadır.
- Videoda İbn Kayyim el-Cevziye, İbnu'l-Arabi ve Heidegger gibi düşünürlerin varlık ve tefekkür hakkındaki görüşleri paylaşılırken, İslam medeniyetinin kitap medeniyeti olduğu ve Peygamber Efendimizin ümmiliği kavramı detaylı olarak incelenmektedir. Konuşmacı, Türkiye'nin doğal kaynakları olmadan nasıl büyüdüğünü ve kişi başına milli gelirin 2500 dolardan 10 bin dolara kadar yükseldiğini anlatmaktadır.
- İnsanın İhtiyaçları ve Zenginlik
- İnsanın ihtiyaçları sınırlıdır, ancak istekleri ve arzuları sonsuzdur.
- Zengin olmak veya lüks bir hayat yaşamak zorunlu değildir, çiçek ve kanarya gibi basit şeylerle de mutlu olunabilir.
- Kitap okumak ve onunla ilgilenmek insanı motive edebilir, ancak kitabın tamamını anlamak zorunlu değildir.
- 01:49İbrahim Kalın'ın Yetişişi
- İbrahim Kalın, krem bir ortamda değil, mütevazi imkanlarla fakirliğin içinden gelerek kendi işini kurmuş bir babanın oğlu olarak büyüdü.
- Rahmetli annesi, yokluk zamanında da varlık zamanında da yoldaşlık etti.
- Gerçek bir ilişki, varlıkta da yoklukta da bir olabilmek ve paylaşabilmektir.
- 02:34Sabır ve Şükür
- Bazı insanlar yokluğu paylaşabilir, derin dostluklar kurabilir ancak varlığı paylaşamaz ve varlık yüzünden kavga ederler.
- İbn Kayyim el-Cevziye'nin "Sabredenler mi Üstündür, Şükredenler mi Üstündür?" adlı kitabında bu mesele detaylı anlatılmıştır.
- İnsan içinde kendini yoklamalı, sabrederken ve şükrederken kendisinde değişenleri fark etmelidir.
- 04:32Sabır ve Şükür Arasında
- İbn Kayyim, sabredenlerin Allah katında daha makbul olduğuna ikna edici örnekler verirken, şükredenlerin daha makbul fikrine de meyleder.
- İki halde de her şeyin yaratıcısıyla bağını muhafaza edebilen ve o halin hakkını verebilen kişi doğru yoldadır.
- İnsan sabırda, şükürde, varlıkta, yoklukta, nimette, külfette, insirah döneminde ve daralma döneminde kendisi kalabiliyorsa, kendi değerlerinden taviz vermeden yoluna devam edebiliyorsa o imtihanda daha başarılıdır.
- 05:44Türkiye'nin Tarihi
- Osmanlı'nın son dönemi, milli mücadele, Cumhuriyet'in kuruluşu, 1940'lı-50'li yıllar, iki dünya savaşı ve çok partili hayata geçiş Türkiye'nin önemli dönemleridir.
- İmparatorluk varisi milletlerin tarih, zaman ve mekan tasavvuru kendi gerçekliğinden daha büyüktür.
- Türkiye'deki ortalama vatandaş, siyasi görüşünden bağımsız olarak Bosna, Kudüs, Trablus ve Üsküp'e aynı anda bir bağ kurabiliyorsa, bu imparatorluk varisi bir millet olmanın mirasıdır.
- 07:16Milli Mücadele Dönemi
- Milli Mücadele, milletin tarihinin en zor zamanlarında verildi; her şey alınmıştı, doğru dürüst ordu kalmamış, ekonomik güç ve silah kalmamıştı.
- Çanakkale'de İngilizlerle mücadele edilirken, Kut'ül Amare'de onları yenilirken, İstanbul İngilizlerin işgaline girmişti.
- Aynı anda güneyde İtalyanlarla ve Fransızlarla, kuzeydoğu'da Ruslarla mücadele edilirken, Balkanlar'da isyanlar yaşanıyordu.
- 08:49Türkiye'nin Tarihi Gelişimi
- Türkiye'nin büyük Anadolu şahlanışı, Mustafa Kemal, Mareşal Fevzi Çakmak ve diğer kahramanların bir araya gelmesiyle mümkün hale geldi.
- Cumhuriyet kurulduktan sonra ilk yıllar ekonomik ve siyasi sıkıntılar içinde geçti, ancak Türkiye adım adım ilerledi.
- Son yıllardaki zenginleşme, Türkiye'nin cumhuriyet tarihinin gördüğü en yüksek sıçramayı temsil ediyor.
- 09:47Sağlık Yatırımının Önemi
- Salgın döneminde sağlığa yapılan yatırımın hayati önemde olduğu görüldü.
- Dünyanın en zengin ve güçlü ülkelerinin salgınla mücadelede zorlandığı gözlemlendi.
- Türkiye bu süreci çok iyi atlattı.
- 10:35Varlık ve Sorumluluk
- İnsan her zaman varlık ve yoklukta muhasebe yapmalı, özellikle varlıkla imtihan olduğunda sorumluluğu daha da artar.
- Güç, makam, mevki, para ve zenginlik gibi varlıklarla imtihan olduğunda yoldan çıkma, sapıtma veya gücü kötüye kullanma riski artar.
- Bu muhasebeyi her safhada yapmak, istikamet üzere olma imkanını artırır.
- 11:42Varlığın Rahmeti
- İbnu'l-Arabi'ye göre varlık rahmettir, var olmanın kendisi bir nimettir.
- Nefes alabilmek, konuşabilmek, birbirini anlayabilmek, ağaçların ve çiçeklerin anlaşılabilmesi, güneşin her gün yeniden doğabilmesi büyük nimetlerdir.
- Gerçek tefekkür insanı şükre, teşekküre ve hamde götürür.
- 13:23İhtiyaçlar ve Arzular Arasındaki Fark
- Konuşmacı, fakirlik ve suç gibi toplumsal sorunları görmezden gelmek yerine, bu sorunlarla mücadele etmek için neye sahip olduğumuzu bilmemizin önemli olduğunu vurguluyor.
- Modern kapitalizmin zihnimizle oynadığı en büyük oyunlardan biri, arzular ve istekleri ihtiyaç olarak tanıtmaktır.
- Ekonomi teorisinde "ihtiyaçlar sınırsızdır, imkanlar sınırlıdır" denilse de, aslında ihtiyaçlar sınırlıdır, istekler ve arzular sonsuzdur.
- 15:25Tüketim Kültürü ve Gerçek İhtiyaçlar
- Tüketim kültürü bize elimizdekileri unutturmayı öğretiyor; elindekini unuttu, yeniden satın al ve para harca döngüsüne sürüklüyor.
- Gerçek ihtiyacımız olan şey, sahte ihtiyaçlar, arzular ve istekler değil, maddi anlamda bir minimum standardın olmasıdır.
- Devletin en önemli görevlerinden biri, bütün vatandaşlarına hiçbir ayrım yapmadan bu imkanı sağlamaktır.
- 17:33Türkiye'nin Ekonomik Gelişimi
- Türkiye'nin ekonomik standardı ve yaşam kalitesi yükseldikçe, kentte, kırsalda, doğuda, batıda yaşayan herkes bundan istifade edecektir.
- Türkiye petrol, altın, uranyum gibi büyük doğal kaynaklar bulmadığı halde, güçlü bir liderlik, iyi ekonomi yönetimi ve millete olan inançla kendi yağıyla kavrularak gelişmiştir.
- Kişi başına milli geliri 2500 dolardan 10.000 dolara kadar getiren bu gelişim, milletin kendi çabasıyla gerçekleşmiştir.
- 18:45Zenginlik ve Değerler
- Yaşam kalitesi ne olursa olsun, insan varlıkla ve yoklukla imtihan edilme muhasebesini her an yapmalıdır.
- İnsanın kendini gerçekleştirmesini sağlayacak yüksek değerler yoksa hayatında bu da bir yoklukla imtihandır.
- Maddi olarak daha mütevazi hatta zor şartlarda yaşayan bir insanın hayatında doğru değerler varsa, o kişi dünyanın en zengin insanı olabilir.
- 20:02Konuşmacının Okuma Deneyimi
- Konuşmacı, küçük yaşta (4-5 yaşlarında) okumanın muhtevasından bağımsız olarak, eline bir şey alıp ona bakmanın ve kelimeleri anlamanın kıymetli bir şey olduğu hissine kavuşmuştur.
- İlkokul mezunu babası ve annesi olan konuşmacı, ilk okumayı çözdüğünde inatla peygamberler tarihi kitabını okumaya başlamıştır.
- Ortaokulda okul kütüphanesindeki kitapları okuyarak, Hasan Ali Yücel klasikleri ve Batı klasiklerini merak etmiş, Aristo'nun mantık kitabını bile okumaya çalışmıştır.
- 23:18Okuma Sevgisi ve Medeniyet
- Konuşmacı, medeniyetinin bir kitap medeniyeti olduğunu ve kendi tarihini keşfettikçe bu güdünün önemini tekrar hissettiğini belirtiyor.
- İlkokulda okuma sevgisini kazandıran öğretmenlerinden ve ilkokul mezunu olmasına rağmen okumasından gurur duyan annesinden bahsediyor.
- Okuduğu kitaplardan özellikle peygamber kıssalarını annesine anlatması, okuma duygusunu tetiklediğini düşünüyor.
- 24:09İslam Medeniyetinin Kitap Medeniyeti Olması
- Kendi tarihini, medeniyetini ve dünya tarihini okuyunca İslam medeniyetinin bir kitap medeniyeti olduğunu bilimsel olarak gördüğünü ve bunun kendisini mutlu ettiğini ifade ediyor.
- Kendi kültürünü ve medeniyetini anlamak için tarihini anlamak gerektiğini, bu kitabın temelini çözmek gerektiğini belirtiyor.
- Kur'an-ı Kerim'i başka türlü okumaya başladığını ve Kur'an'ın bir kitap olarak gönderilmesinin anlamlı olduğunu, dinin ilk emrinin "oku" emri olduğunu öğrendiğini söylüyor.
- 25:02Peygamber Efendimizin Ümmiliği
- "İkra bismi rabbikellezi halak" ayetinde ümmi peygambere "oku" denildiğini, ümmi'nin literal manada okuma yazma bilmeyen anlamına geldiğini açıklıyor.
- Gerçek manada okuyan için harfleri okumak ikincil, üçüncül alemin ayetlerini okuyabiliyorsa, Allah'ın yaratılış alemine koyduğu işaretleri okuyabiliyorsa, okuma yazma bilmemek önemsiz kalıyor.
- Peygamber Efendimizin ümmiliğinin etimolojik olarak "her şeyin anasına bilgisine, bütün bilgilerin anasına üm" anlamına geldiğini, yani okuma yazma bilmeyen ama evrenin hakikatinin, bilgisinin özüne sahip olan kişi anlamında olduğunu belirtiyor.
- 26:11Okuma ve Varlık Serüveni
- "İkra bismi rabbikellezi halak halakal insan min ala" ayetinin insanın varlık serüvenini okumayla ilişkilendiren bir ayet olduğunu söylüyor.
- Hafız'ın "Kalbimin kapısına kimse giremez, yazıp astım. Baktım içeride bir gül yüzlü girmiş oturuyor. Dedim ki nasıl girdin görmedin mi yazıyı? Ben okuma bilmem" şiiri, ümmiliği en güzel anlatan bir örnek olarak gösteriliyor.