Buradasın
Hz. Muhammed'in Gençlik Dönemi ve İslami Eğitim Üzerine Bir Sohbet
youtube.com/watch?v=-PXAKgY6PT8Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "Farklı Bakış" adlı bir programda Prof. Dr. Mustafa Tekin, Doçent Dr. Ali Öge ve diğer konukların yer aldığı bir sohbet programıdır. Program, Mevlid-i Nebi Haftası kapsamında düzenlenen etkinlikler kapsamında "Peygamber Efendimiz ve Gençlik" konusunu ele almaktadır.
- Video, Hz. Muhammed'in gençlik dönemi, yaşamı ve eğitim yöntemleri üzerine odaklanmaktadır. Konuşmacılar, Hz. Peygamber'in gençlik dönemindeki deneyimleri, tefekkür alemine dalması, Hz. Hatice ile ilişkisi ve gençlere verdiği eğitim örneklerini incelemektedir. Ayrıca, İslami değerlerin günümüz gençlikle nasıl aktarılacağı, tevhid kavramı, sekülerliğin toplumsal etkileri ve farklı gençlik kesimlerine hitap etme yöntemleri gibi konular da tartışılmaktadır.
- Programda, Hz. Ali, Hz. Cafer, Hz. Bilal, Hz. Muaz ve Musab bin Umeyr gibi erken yaşta önemli görevler üstlenen İslam tarihindeki gençler örnek gösterilmekte ve Hz. Peygamber'in gençlere olan güveni vurgulanmaktadır. Ayrıca, günümüz eğitim sistemindeki sorunlar, Kur'an derslerinin ilgisizliği ve farklı gençlik kesimlerine (akademik, sanayi, sanat meraklısı, dini ilgiye sahip olmayan) hitap etme yöntemleri de ele alınmaktadır.
- 00:30Mevlid-i Nebi Haftası ve Programın Amacı
- Mevlid-i Nebi haftası, Mevlit gecesini içine alacak şekilde her yıl kutlanmaya başlanmıştır.
- Bu hafta içinde sempozyumlar, paneller, konferanslar ve sohbetler gibi etkinlikler düzenlenerek Peygamberimiz ve gençlik teması ele alınmaktadır.
- Program, Peygamberimizin gençliği, ashabından gençlerle kurduğu ilişki ve bu örneklerin bugünün gençlerine nasıl devşirilebileceği üzerine odaklanacaktır.
- 02:26Peygamberimizin Gençliği
- Peygamberimizin risaletten önceki hayatının da örnek olmayacak durumda olmadığı, doğduğu andan itibaren bir örnekliği olduğu belirtilmektedir.
- Peygamberimiz gençliğinde şirk ve puta tapma gibi kötü şeylerden uzak durmuş, bu konularda hiçbir sorun yaşamamıştır.
- Peygamberimiz çobanlık yapmış, bu süreçte kendisiyle baş başa kalmış ve aleme, insanlığa ve dünyaya dair derin tefekkürlere ulaşmıştır.
- 05:32Peygamberimizin Gençlik Deneyimleri
- Peygamberimiz küçük yaşta babasını kaybetmiş, annesi de daha sonra vefat etmiş, önce dedesiyle sonra amcası tarafından yetiştirilmiştir.
- Ticaret kervanları ile dışarıya doğru açılan tecrübeler sayesinde sadece küçük bir çevre içinde kalmayıp hayatla iç içe olma konusunda bilgeliğe ulaşmıştır.
- Hilfü'l-fudul adlı organizasyonun içinde yer alarak adaletsizliğe karşı mücadele etmiş ve bu deneyimlerle önemli bir bilgeliğe ulaşmıştır.
- 07:30Peygamberimizin Toplumda Yeri
- Otuzbeş yaşındaki Peygamberimiz, toplumda hakemlik yaparak önemli bir yer edinmiştir.
- Gençliği boyunca doğru kararlar vermiş, toplumda güvenilir bir isim olmuştur.
- Peygamberimiz, "size şu dağın ardından bir düşman ordusu geldiğini haber versem bana inanır mısınız?" diye sorduğunda, "inanırız çünkü senin yalan söylediğini görmedik" cevabını almıştır.
- 10:46Peygamber Efendimizin Tefekkür Hayatı
- Peygamber Efendimizin hayatı güzelliklerle dolu olup, tefekkür alemine dalabilmesi için bir miktar uzleti gerektirir.
- Kur'an-ı Kerim'deki ayetlerde gökyüzü ve gündüz-gece birbiri ardında gelmesi gibi konular akledenler için büyük ibretler içerir.
- Peygamber Efendimiz Hira'da yalnız kalmaya ve tefekkür etmeye ihtiyaç duydu, bu da toplumun içinde gördüğü yanlışlıklara müdahale etmesi gerektiğini gösterir.
- 12:09Hilfü'l-Fudul ve Sivil Toplum
- Peygamber Efendimiz sekiz yaşlarında Hilfü'l-Fudul toplantlarına katılıyordu, bu da gençlerin güzel örnekliklere ihtiyaç duyduğu bir sivil toplum modelidir.
- Ebeveynlere, anne babalara ve yöneticilere gençlerin yönlendirmesinde büyük bir sorumluluk düşmektedir.
- Peygamber Efendimiz bu topluluk içinde misyon ve vizyon kazandı, gelecekte neler yapabileceğine dair kimlik geliştirdi.
- 13:07Vahiy ve Hz. Hatice
- Peygamber Efendimiz vahiy aldıktan sonra Hz. Hatice'ye "beni örtünüz" dedi, bu psikolojik olarak önemli bir durumdur.
- Hz. Hatice, Peygamber Efendimiz'e "korkma, endişe etme" diyerek onun yalan söyleyen, hainlik eden veya komşularına zulmeden biri olmadığını hatırlattı.
- Hz. Hatice'nin söylediği vasıfların hepsi toplumsal insan-insan ilişkilerine dairdir ve Peygamber Efendimiz'in vefa duygusunu hiç kaybetmedi.
- 16:28Darül Erkam ve Hz. Ali
- Risalete kırk yaşında başlayan Peygamber Efendimiz, Darül Erkam'da gençlerin etrafında bulunuyordu.
- Hz. Ali sekiz ya da on yaşlarında iman ettiğinde, Peygamber Efendimiz'in etkisi önemli bir rol oynadı.
- Peygamber Efendimiz, yakın örnekliklerin önemini gösterdi; Hz. Ali için bu örneklik Peygamber Efendimiz'in kişiliğiydi.
- 18:44Modern Toplumda Örneklik Sorunu
- Modern toplumda yakın örneklikler azalıyor, insanlar kendi dünyalarına hapsoluyor ve çocukları akademik başarı uğruna okul-ev ekseninde kalarak yakın örneklerine sahip olamıyor.
- Peygamber Efendimiz, annesini babasını kaybettiği zaman dedesi ve amcasının yanında yetişti, Ebu Talib'in çocukları çoktu.
- Peygamber Efendimiz, Hz. Ali'nin iman etmesinde baskı yapmadan hür bıraktı, bu da çocuklara doğruyu bulabilecekleri bir uygulamayı gösterir.
- 20:56İnanç ve Eğitimin Doğası
- İnanç olgusu, baskı veya öğretmeyle değil, şahsı temsil edilir hale getirildiğinde sirayet eden bir haldir.
- Hz. Ali'nin yaşadığı dönemin bir devrimci görüşüydü ve hayat tarzını değiştirmek basit bir şey değildi.
- Hz. Cafer bin Ebi Talip, 17 yaşındayken Habeşistan Kralı'nın karşısında konuşmuş ve büyükelçi olarak görev yapmış.
- 22:05Kur'an'ın Eğitim Modeli
- Kur'an'ın bir ismi El-Furkan olup, o hakkı batıldan ayırabilme, değerlendirmeyi net yapabilme yeteneğini geliştiren bir özellik kazandırıyor insana.
- Hz. Muaz bin Cebel, Hz. Peygamber'in Yemen'e vali tayin ederken içtihatla ilgili rey ekolünün önde gelen simalarındandı.
- Hz. Muaz, "Kur'an'da bulamazsam, senin uygulamalarında bulamazsam, rabbimin verdiği aklı kullanırım" diyerek içtihat yapmıştı.
- 23:10Hz. Peygamber'in Eğitim Modeli
- Hz. Peygamber, gençleri değerlendirirken tek bir katman üzerinden gitmemiş, aristokrat, zengin, köle ve tüccar gençleri de dahil etmiştir.
- Hz. Bilal, köle bir genç olmasına rağmen Kabe'nin muazzamında ezan okuyan biri olarak değerlendirilmiştir.
- Musab bin Umeyr, 18 yaşında Medine'ye muallim olarak gönderilmiş ve bir yılın sonunda ikinci Akabe biatına kadar Medine'de bütün hanelerde İslam konuşulmasını sağlamıştır.
- 27:32Gençliğin Sorumluluk ve Güven
- Asr-ı Saadet'te Hz. Peygamber, gençlere küçüklükten itibaren belirli sorumluluklar yüklemiş ve onları dengeli hale getirmiştir.
- Günümüzde toplum gençlere sorumluluk vermemekte ve bunun sonucunda sorumluluk alma yaşı gittikçe büyümektedir.
- Hz. Peygamber, gençlere güvenmiş ve onların kabiliyetlerine göre görev vererek özgüvenlerini geliştirmiştir.
- 29:45Hz. Musab'in Yetenekleri ve Peygamber'in Güveni
- Hz. Musab, Peygamber Efendimiz'in güvenerek gönderdiği elçi olarak, özgüvenli ve yetenekli bir sahabedir.
- Hz. Musab, Fussilet Suresi'ni okuduğu bir konuşmayı gerçekleştirmiş ve bu konuşmayla bir kişi Müslüman olmuştur.
- Hz. Musab vefat ettiğinde kefen bulamamışlar, ayakları örtüldüğünde başı açık kalmış, başı örtüldüğünde ayakları açık kalmıştır.
- 31:25Hz. Peygamber'in Yeteneklere Güveni
- Hz. Peygamber, yeteneklere güveniyor, sorumluluk veriyor ve kendisinden üstte bir pozisyonda bulunmuyor.
- Hz. Ali sekiz yaşında Müslüman olup, hicret yıllarında yirmi bir-içi yaşlarında olurken, müşriklerin kendilerine emanet ettikleri eşyaları ona bırakıp gidiyorlar.
- Hz. Ali, bu tehlikeli görevi başarıyla tamamlıyor ve ertesi gün emanetleri yerine dağıtıyor.
- 32:44Günümüzde Yetişme ve Ergenlik Sorunu
- Biyolojik anlamda ergenliğe erme yaşı on beş, biyolojik olarak evlenme yaşı on sekiz olmasına rağmen, sosyal ergenlik yaşı gittikçe yükseliyor.
- Günümüzde ilkokul önlerinde anneler ve babalar çocuklarını okula götürüyor, çantalarını taşıyor ve teneffüs aralarında içeri girip çocuklarına yemek veriyor.
- Bu durum çocuklarda güven duygusu ve sorumluluk duygusu gelişmemesine neden oluyor.
- 36:37Gençlerin Yetiştirilmesi ve Değerler Eğitimi
- Günümüzde nicel değerler merkeze alınıyor; çocukların iyi bir meslek sahibi olmaları, yüksek gelire sahip olmaları ve dünyada iyi bir yaşam sürmeleri öncelikli hale getiriliyor.
- Toplum değerlerle inşa olunur ve bu değerler küçüklükten itibaren ailenin içerisinde örnekliklerle verilir.
- Günümüzde kavramların adı kalıyor ama içi boşalmış oluyor; mesela "kanaat" kavramı tüketim alışkanlıkları nedeniyle kaybedilmiş durumda.
- 40:54İslami Değerlerin Balonlaşması ve Zihinsel Değişim İhtiyacı
- İslami değerler üç saatte verildikten sonra balonlaşıyor ve toplumda etkisini göstermiyor.
- Bu durumun arkasında tüketim toplumunda yaşadığımız için üretemiyoruz ve kullandığımız şeyleri atıyoruz.
- Modern çağın getirdiği zihin problemi, değerleri geçici olarak öğrenip atma eğilimini yaratıyor.
- 41:44Zihinsel Algı ve İbadet İlişkisi
- Kimliğimiz İslami olsa da amellerimiz farklı bir mantıkla hareket ediyor, örneğin Yahudi mantığıyla ticaret yapıyoruz.
- Ailede liberal bir baba tipi olabilirken namazdan gelmiş olabilir veya idarede despot bir yaklaşım sergileyebiliriz.
- İslami zihin ve Kur'ani bakış açısını kaybettik, bu nedenle değerleri şekillendirmediğimiz için içi boş kalıyor.
- 42:56Denge ve Zihin Olusumu Sorunu
- Musab ibni Umeyr gibi genç yetiştirmek için dünyevi kazanımlarla ilgili sorumluluklarla birlikte dengeyi kurmak gerekiyor.
- Dünyevileştiğimiz kadar uhrevileşmiyoruz ve ilmileşmiyoruz, çabalarımız görüntüde kalıyor.
- Dinin inşa ettiği dünyayı mağazaya benzetirsek, vitrin kısmını süslüyoruz ama içi boş kalıyor.
- 44:08İbadet ve Zihin Dünyası İlişkisi
- İbadet olmadan duyarlılıklar gelişebilir, namaz çocuğa emredildiğinde zaten zihin dünyasına ulaşıyor.
- Namaz çocuğun hayatını şekillendirirken, ibadetten ve kötü arkadaştan koruyamaz.
- Mekke dönemindeki tevhid düşüncesi, şirkten kurtarıp insanları Allah'a ulaştırma fikri ve sorumluluk, ahirette hesap verebilme fikri temelini oluşturuyor.
- 46:20Sekülerleşme ve Tevhid İlişkisi
- Türkiye'nin modernleşme serüveni içinde sekülerleşme, dünya ile ahiret arasında bir parçalanma yaratıyor.
- Modern dünyanın temel mantalitesi "cenneti yeryüzünde yaşamak" olarak görülüyor, kapalı bir dünya anlayışı var.
- Tevhid, sadece Allah'ın varlığı ve birliğinin değil, dünyanın her parçasının referansının aynı olmasıdır.
- 48:03Sekülerliğin Etkileri
- İş hayatı ile ibadet hayatını birbirinden ayırmak, sekülerliğin getirdiği zihniyet ayrışmasına doğru gidiyoruz.
- Sekülerlik, İslam'ın tevhidine karşılık bir dualizm öneriyor ve hayatın farklı yönlerini yalıtıyor.
- Modern dünyanın getirdiği bölücülük ve parçalayıcılık, insanların kimliğini ve kişiliğini bölüyor.
- 52:10Farklı Bir Bakış Açısı ve İslam Dünyasının Bunalımı
- Harcanan zaman ve çaba üzerinden bir zihniyet inşası meydana gelir.
- İnsanların çoğu dünyaya farklı bir tarzda bakmanın mümkün olmadığına inanmakta, bu da sorunlarımızın başlangıcını oluşturuyor.
- İslam dünyasının son bir iki yıldır yaşadığı bunalım, modern argümanlarla geleneksel değerler arasında bir denge kuramama sorunuyla ilgili.
- 53:35İman ve Amel Arasındaki Bağ
- Peygamber Efendimiz'in yaşadığı dönemde de iyi ve iyilik yapan insanlar vardı, ancak Kur'an ifadesiyle bu iyiliklerin heba olmamasının yolu imandan geçiyordu.
- İmanla amelin arasını ayırmaya çalışanlar, amelsizlik imanına zarar vermez gibi bir pozisyona dönüşler çıkarmıştır.
- İslam hep savunmada kalmak yerine, orijinalliklerini ortaya çıkarmak zorundadır; büyüklere saygı, anne-baba hürmeti, ahde vefa gibi terimler Batı'da olmayan değerlerdir.
- 55:29İmam Hatip Öğrencilerinin Din Derslerine İlgisizliği
- Bir cami imamı ve İmam Hatip öğretmeni, öğrencilerin din derslerine karşı ilgisizlik gösterdiğini belirtiyor.
- Kur'an-ı Kerim kendisini sevdirir, tazedir ve güzeldir, sadece biraz ilgiye ihtiyaç duyuyor.
- Ders mantığı üzerinde gidilip vahiy mantığının devre dışı bırakılması, Kur'an'ı tüketim mantığına dönüştürür.
- 57:12Gençlikle İletişim Problemleri
- Peygamber Efendimiz'in gençlere bir yaklaşımı, bir dili, bir üslubu ve iletişim modeli vardı.
- Bugün gençlerle iletişim problemleri her alanda yaşanıyor: anne-baba evladı, öğrenci-öğretmen ve kardeşler arasında.
- Asr-ı Saadet'ten, peygamber Efendimizin iletişiminden bir model çıkarılabilir.
- 58:26Eğitimde Anlama ve İletişim
- Öğrencilerin bir metni anlamadıkları için ilgi göstermedikleri gözlemleniyor.
- Anlamı bilmeden bir metni okumak, İngilizce bir metni okumak gibi bir sıkıntı yaratıyor.
- Anlama yönelik ezber yapmanın, sadece lafı ezberlemekten daha kalıcı olmasını sağladığı belirtiliyor.
- 59:54Hayattan Metne Yaklaşım
- Metinden hayata girişte, metnin bugünkü sorunlara tekabüliyetini anlatmak gerekir, aksi takdirde öğrencide karşılık bulunmaz.
- Hayattan metne doğru gitmek, sürekli soru sormak ve gençlerin dünyasını, kavramlarını anlamak önemlidir.
- Gençlikle ilgili şikayet insanlık tarihi kadar eski bir problem olmasına rağmen, bugün değişim çok daha hızlı gerçekleşiyor.
- 1:02:55Aile İlişkilerindeki Değişim
- 50 yıl önce torunlarla dedeler bir arada yaşar ve ciddi bir aktarma eylemi gerçekleşirdi.
- Günümüzde bu aktarma akışı çok az olup, sadece sevgi ve nostalji bağlarında albümler açılarak çocukluk anıları paylaşılabilir.
- Günümüzde akrabalık bağı sevgi ve muhabbetle artırılabilir, ancak aynı ortamda bulunmak istenmiyor.
- 1:03:34Teknoloji ve Aile İlişkileri
- Çocuklar sosyal medyayı takip etmek için telefondan dedelerinin yanında açmakta, bu toplumda dedeye karşı büyük bir saygısızlık olarak görülüyor.
- Babalar çocukları bu davranıştan dolayı eleştirirken, kendileri de telefonu kullanmaya başlarlar.
- Bu durumda çocuk, müdahale edildiği için dedesiyle aynı ortamda bulunmak istemiyor.
- 1:04:04Yeni Dil ve Üslup
- Bu değişimlerle yeni bir dil ve üslup keşfedilecek.
- Yeni dil ve üslup tek mi yoksa kişiye özel mi olacak, bunu keşfetmek gerekiyor.
- 1:04:19Toplumun Farklı Kesimleri ve İletişim
- Toplumumuz çok farklı kesimlerden oluşmaktadır: üniversite gençliği, sanayi gençliği, sanat meraklıları ve dinle ilgisi olmayan gençlik gibi.
- Her kesim farklı dil, argüman, giyim tarzı ve bakış açısı kullanmaktadır.
- Muhatap kitleyi görmeden dil geliştirmeye çalışmak bir sorun yaratır, üst perdede çağımıza hitap edecek bir dil geliştirilmeli.
- 1:05:41Hz. Peygamber'in İletişim Tarzı
- Hz. Peygamber şahsa özel dil ve üsluplar kullanarak herkesle farklı şekilde iletişim kurmuştur.
- Örneğin Hz. Ali'ye "Ebed" lakabı vermiş, bir çocuğun kuşunu kaybettiğinde taziyede bulunmuştur.
- Hz. Osman'ın yanına geldiğinde, onun konforunu sağlamak için pozisyonunu değiştirmiştir.
- 1:06:35Gençlere Yönelik İletişim Stratejileri
- Gençlere vaaz formatında yaklaşmak yerine sorular sorarak hassasiyetlerini ve vicdanlarını uyandırmak gerekiyor.
- Toplumda yanlış işler var, bunları kalben benimseyip benimsemediğini öğrenmek ve doğruyu sorarak merak uyandırmak önemlidir.
- Hz. Peygamber'in gençlere gösterdiği anlayış günümüzde gösterilmekte zorlanıyor.
- 1:07:50Hz. Peygamber'in Gençlere Yaklaşımı
- Hz. Peygamber'e zina etmek için gelen gençle konuşurken, onun annesi ve kız kardeşine aynı şeyi isteseler razı olup olmayacağını sormuştur.
- Bu soruyla gençin vicdanını uyandırmış ve ardından ona dua etmiştir.
- Gençlere dua etmek, anne-baba ve ebeveyn olarak çok önemlidir.
- 1:13:19Fıtrat ve Akıl
- Her insan fıtrat üzere doğar ve bu kirlenmemiş bir ilgi kurabileceğimiz mekanizmadır.
- Fıtrat eğitimi ve akıl dengesini iki güç arasında bir bağ kurabiliriz.
- Dini altyapısı olmayanlarda bile fıtrat üzerinden hareket ederek problemler azalabilir.