Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından hazırlanan, sindirim sistemi hakkında detaylı bilgi veren bir eğitim içeriğidir. Eğitmen, pandemi öncesi yüz yüze yapılan çalışmalardan sonra hatırlatıcı bir kaynak oluşturmak amacıyla bu videoyu çektiğini belirtiyor.
- Video, sindirim sisteminin tüm bölümlerini kapsamlı şekilde ele almaktadır. Önce insan sindirim sistemi (ağız, kavunmorisi, özefagus, mide, ince ve kalın bağırsak) anlatılmakta, ardından eküde ve ruminant hayvanların sindirim sistemleri (mide yapısı, deodenum, karaciğer, pankreas bezi, kalın bağırsak) detaylı olarak incelenmektedir.
- Video boyunca anatomik terimler, organların konumları ve yapıları görsel örneklerle açıklanmakta, özellikle ruminant hayvanların dört bölüklü mide yapısı (rumen, retikulum, omasum, abomasum) ve kalın bağırsak sistemi üç boyutlu modellerle gösterilmektedir. Bu içerik, teorik derslerde anlaşılması zor olan anatomik yapıları görsel olarak anlatarak öğrencilere yardımcı olmayı amaçlamaktadır.
- 00:09Sindirim Sistemi Tanıtımı
- Videoda sindirim sistemi üzerine kısa bir uygulama yapılacak ve pandemi öncesi yüz yüze yapılan çalışmanın hatırlatıcı bir kaynak olması için bir video hazırlanmıştır.
- Sindirim sistemi ağız boşluğuyla başlar ve diş kemeri ikiye ayrılır: vestibulum (dudaklarla dişler arasında) ve kavumoriis (diş kemerinin içerisindeki kısım).
- Kavumoriis içerisinde dilin ağız tabanına bağlayan frenulum linguae adlı bir perde bulunur ve bu yapı r harfi söyleyemeyen çocuklarda operasyonla düzeltilebilir.
- 02:14Ağız Boşluğunun Devamı ve Özefagus
- Ağız boşluğunun gerisinde orofarenks (yutak) bulunur ve arkasından özefagus başlar.
- Özefagus üç parçaya bölünür: pars cervicale (göğüs kafesiye kadar), pars thoracica (diyaframa kadar) ve pars abdominalis (karın boşluğuna girip mideye bağlanan en kısa parça).
- Mide tek odacıklı bir yapıdır ve arkasından deodenum gelir.
- 04:05Bağırsaklar ve Kör Bağırsak
- Deodenum'dan sonra ince bağırsak kısımları yiyenum ve ilium devam eder.
- Yiyenum çok uzun ve kıvrık kıvrıktır, her bir kıvrımına ansa yiyinal denir.
- Kör bağırsak (sekkum) ince bağırsakla kalın bağırsak arasında bulunur ve insanlarda apendiks (proses vermiformis) adlı bir yapı vardır.
- 05:48Kalın Bağırsak ve Anatomik Yapılar
- Kör bağırsaktan sonra kalın bağırsak başlar ve insanlarda sigmoid bağırsak ve rektum bulunur.
- Kalın bağırsak önce yukarıya (kraniyal veya dorse) doğru çıkarak pars ascendens, ardından sağdan sola doğru geçerek pars transversa ve son olarak aşağıya (pelvis) doğru inerek pars descendens olarak isimlendirilen kısımları oluşturur.
- Karaciğerde safra kesesi ve safra kesesinin akıtıcı kanalları bulunur, bu yapı sadece eküdelerde olmayan bir organdır.
- 07:15Karın Boşluğu ve İç Organlar
- Karın boşluğunda diyaframa hemen arkasında kavum torasis (göğüs boşluğu) bulunur.
- Sağ tarafta karaciğerin lobus quadratus, lobus dexter ve lobus sinister lobları yer alır.
- Midenin ventrikulus corpus, pars fundus, pars ventriculus, pars pylorici kısımları ve ardından deodenum başlar.
- 10:22Kalın Bağırsakın Detayları
- Kör bağırsakta corpus seki, basit seki ve apex seki kısımları bulunur.
- Ostium sekokolikum, kör bağırsaktan kalın bağırsağa geçiş deliğidir.
- Eküdelerde illunun kalın bağırsağa bağlanış şekli farklıdır: ostium ili-sekka-kolica (sekkumlar kolonun sınırına bağlanır) veya ostium ili-sekale (illun direkt sekum kendi içerisine açılır).
- 14:28Eküde Karın Organları
- Eküde midesi tek odacıklı bileşik midedir; özofagus'un bağlandığı kardiya bölgesinde kutan mukoza, ardından gndler mukoza yer almaktadır.
- Deodonun mukozası değişiklik gösterir ve papilla deodini major kısmında pankreas bezinin ve vesika fella'nın akıtıcı kanalları bağlanmaktadır.
- Karaciğer loblar halinde olup, lobus seti sister, lobus seti dexter, lobus quadratus gibi bölümlerden oluşur ve keskin kenarlarına margo akuts adı verilir.
- 16:34Eküde Dolaşım Sistemi
- Vena portal aracılığıyla iç organlardan gelen kan, karaciğerde süzüldükten sonra vena cava caudalis tarafından toplanmaktadır.
- Venöz kan, vena lienalis, vena gastrik, vena gastroepiploica dexter gibi kanallar aracılığıyla midenin kendisinden ve çevresinden toplanmaktadır.
- Arteri hepatik karaciğere, arteri gastrikka dest mideye, arteria linalis dala ve arteri gastrikca sin mideye gitmektedir.
- 18:03Eküde Kalp ve Bağırsak Sistemi
- Göğüs boşluğunda kalp ventrikulus dexter, ventrikulus sister, atrium dexter ve atrium sister bölümlerinden oluşur.
- Karaciğerin lobus seti dexter kısmı, kolon ascedens, kolon dorsalis dextrum ve kolon ventralis dextrum parçaları görülmektedir.
- Sekum ile kolunun sınırına ili sekka kolica adı verilen bağlanış deliği bulunur ve ardından kolon hastalik devam eder.
- 19:33Ruminant Karın Organları
- Ruminantlarda karaciğerin üzerinde vesika fella bulunur ve ductus sisticus aracılığıyla karaciğere bağlanır.
- Ventral tarafta abomasum, dorsele doğru deodenum ve kıvrım içine yerleştirilmiş pankreas bezi bulunur.
- Kalın bağırsağın kıvrımlarına girus centripedalis (içeriye), girus centrifugalis (dışarıya) ve ortadaki kıvrıma fleksra centralis adı verilir.
- 22:23Ruminant Mide Yapısı
- Ruminantlarda midenin ilk bölümü rumendir ve dört bölümden oluşur: saccus kranialis, saccus dorsalis, saccus ventralis ve saccus caudodorsalis.
- Rumenin arkasında retikulum bulunur ve mide dört bölümden oluşur: rumen, retikulum, omasum ve abomasum.
- Rumen ile retikulum arasındaki geçiş deliğine ostium rumeno reticularis, retikulumla omasum arasındaki geçiş deliğine ostium reticulo omasale, omasumla abomasum arasındaki geçiş deliğine ostium omaso abomasale adı verilir.
- 24:15Ruminant Karın Kesitleri
- Ruminant karın boşluğunun kesitlerinde rumen büyük bir kısmını kaplar ve diğer organlar kolon, sekum ve abomasum ile birlikte yer alır.
- On torakal vertebra hizasında yapılan kesitte hem rumenin büyük kısmı, omasum ve abomasum bir arada görülebilir.
- Portal dolaşımında organların karaciğere bağlanması, vena portal aracılığıyla gerçekleşir ve süzülen kan vena cava caudalis aracılığıyla kalbe doğru gitmektedir.
- 28:38Rumen ve Retikulumun Anatomisi
- Rumen, özofagus ile bağlanan bir organ olup, saccus ventralis ve saccus dorsalis adı verilen kör kese şeklinde bulunan iki kısımdan oluşur.
- Rumen üzerinde sulcus nonnitodunalis, sulcus caudalis ve sulcus longitus dexter isimli oluklar bulunur.
- Rumenin ve retikulumun geçiş deliğine ostium rumeno retiküler, retikulum üzerinde bal peteğine benzer yapılar olan selüller retikuli ve içindeki papillalar olan papilla ruminis isimleri verilir.
- 30:29Omazum ve Abo-mazum
- Omazumun içerisinde lamino olmaz isimli yaprak yaprak yapılar ve aralarında oluşan boşluklara recessus inter la minaresi ismi verilir.
- Retikulumla omazum arasına ostium reticuli o olmaz, omazumla abo-mazum arasına ise ostium o mazo- abo- mazi isimlendirilen delikler bulunur.
- Abo-mazumun fundus, corpus ve pars pilorisi kısımları vardır.
- 33:52Eüde Kalın Bağırsağın Anatomisi
- Eüde sindirim sisteminde kaodus içerisinde karaciğer, mide, deodenum, pankreas ve böbrek gibi organlar bulunur.
- Deodenum'dan sonra yeğenim gelir ve secum (kör bağırsak) içerisine açılır, bu deliğe ostium ili sekkal ismi verilir.
- Kalın bağırsağın kolon ventrale dexter, flexsura sternalis, kolon ventrale sinüstrum, flexsura pelvina, kolon dorsali sistrum, flexsura diyaframatika, kolon dorsali dexter ve kolon descendence kısımları vardır.