Buradasın

Güney Kafkasya Ülkeleri ve Müslüman Sorunları Üzerine Bir Röportaj

youtube.com/watch?v=vk3X__fC0Zk

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, Erçiyes TV'nin "Bir Dünya Öğrenci Kayseri'de" programının bir bölümüdür. Programda Gürcistanlı, Güney Azerbaycanlı ve Azerbaycanlı öğrenciler (Kerim Askeri, Tural Latifov ve diğerlerinin) yer almaktadır.
Program, Güney Kafkasya bölgesi ve bu bölgedeki ülkelerin kültürel özellikleri üzerine odaklanmaktadır. Konuşmacılar önce kendi ülkelerinin coğrafi konumlarını, nüfuslarını ve tarihsel gelişimlerini anlatmakta, ardından Türkiye ile kültürel benzerlik ve farklılıklarını tartışmaktadırlar. Ayrıca Gürcistan'daki Müslümanların durumu, Güney Azerbaycan'ın İran'daki zorlukları, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin tarihsel süreci ve Türkiye-Azerbaycan ilişkileri ele alınmaktadır.
Programda ayrıca Dağlık Karabağ sorunu, Hocalı Katliamı, Nabuko projesi ve İslam'ın iki ülkedeki durumu gibi konular da tartışılmaktadır. Konuşmacılar, Müslümanların dünyada yaşadığı sorunları, Gürcistan'daki İslam eğitimi durumunu ve Türkiye'den gelen misyonerlerin etkisini de değerlendirmektedirler. Program sonunda, gelecek hafta Afrika'dan Gine ülkesini konu alacakları ve Azerbaycan kültürünü tanıtma etkinlikleri yapılacağı duyurulmaktadır.

00:32Program Tanıtımı: ERCİYES TV'de "Bir Dünya Öğrenci Kayseri'de" programı yayınlanmaktadır.
Her hafta farklı bir bölge ve ülke tanıtılıyor.
Bugün Güney Kafkasya'dan üç farklı ülkeden (Gürcistan, Güney Azerbaycan ve Azerbaycan) üç öğrenci misafir olarak yer almaktadır.
01:03Misafir Öğrencilerin Tanıtımı: Kerim Askeri, Gürcistanlı ve Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde okuyor.
Tural Latifov, Azerbaycanlı ve Erciyes Üniversitesi'nde Sosyal Bilimlerde Tasavvuf Tarihinden yüksek lisans yapıyor.
Birinci misafir (isim belirtilmemiş), Güney Azerbaycanlı ve Türkiye'de Uluslararası İlişkiler doktora öğrencisi.
01:43Güney Azerbaycan Hakkında Bilgiler: Güney Azerbaycan, büyük Azerbaycan coğrafyasının bir parçası olup, Hazar Denizi'nden Türkiye ve Irak'ın kuzeybatı sınırlarına kadar uzanmaktadır.
Günümüzde İran coğrafyasında yer almaktadır.
İran'da yaklaşık 35 milyon Azerbaycan Türkü yaşamaktadır ve bunların %75'i Güney Azerbaycan topraklarında yaşıyor.
02:41Güney Azerbaycan ve Türkiye Arasındaki Benzerlikler: Güney Azerbaycan ve Türkiye arasında kültürel olarak pek farklılıklar yoktur, benzerlikler daha fazladır.
Özellikle Kayseri'deki kültürel yapılar, mutfak ve gelenekler Güney Azerbaycan'a oldukça benzer.
Kayserili bir kişi Tebriz'de kendini rahat hisseder, benzer şekilde bir Güney Azerbaycanlı da Kayseri'de kendini rahat hisseder.
04:48Azerbaycan Hakkında Bilgiler: Azerbaycan, Kafkasya'da yer alan büyük bir Türk devletidir ve Hazar Denizi'ne, Rusya, Türkiye, İran, Gürcistan ve Ermenistan ile komşudur.
Osmanlı Devleti'ne 85 sene dahildiğinden dolayı kültürel olarak Türkiye ile çok benzerlik gösterir.
Konuşma şivelerinde bazı farklılıklar olabilir, ancak kültürel olarak hiçbir fark yoktur.
06:54Gürcistan Hakkında Bilgiler: Gürcistan, Türkiye ile sınır komşusu olup, tarihi çok eskiye dayanan bir cumhuriyettir.
Kafkaslarda ilk olarak cumhuriyet ilan edilen devlettir ve 1918'de ilan edilmiştir.
Gürcistan, Karadeniz'in kıyısında yer alan, genelde dağlık bir ülkedir ve Hristiyanlar çoğunluk oluşturur.
07:59Gürcistan'daki Müslümanlar: Gürcistan'daki Müslümanlar %15-18 oranında bulunur.
Demokartli bölgesinde %56'sı Müslüman, Borçal'da (Azerbaycanlıların yaşadığı bölge) bazı şehirlerde %87-90'a kadar çıkabilmektedir.
Karadeniz kıyısındaki Acarra bölgesinde de Müslümanlar %80'in üzerindedir.
Gürcistan'daki Müslümanlar İslami yaşama, öğrenme ve eğitim verme konularında baskılar yaşıyor.
10:08Gürcistan'daki Müslümanlar ve Kütüphane Faaliyetleri: Konuşmacı, Gürcistan'da Müslümanlar arasında ciddi sorunlar olmadığını, zaman zaman camilerin tamiri veya inşası konusunda engeller yaşanabileceğini belirtiyor.
Gürcistan'da toplam 150'den fazla milletvekili bulunurken, Müslümanların sadece yaklaşık 10 milletvekili olduğu ve bu durum Müslümanların birlik olmadığını gösteriyor.
Konuşmacı, Gürcistan'da Müslüman kütüphane kurduğunu ve bu kütüphanenin Gürcistan'daki özel kütüphaneler arasında en zengin olduğunu, kitapların çoğunun Azerice, Türkçe, Rusça, İngilizce ve Gürcüce olduğunu belirtiyor.
13:26Güney Azerbaycan'ın İran'daki Durumu: Güney Azerbaycan, İran'da çoğunluğu oluşturan bir topluluk olmasına rağmen, İran'ın nüfusunun yaklaşık %50'ini oluşturuyor.
İran'da Türklerin ilkel haklarına sahip olmadığı, Türkçe eğitim ve diğer Türkçe üzerinden yapılan faaliyetlerin yasak olduğu belirtiliyor.
Son 90 yılda Azerbaycan Türklerine yoğun şekilde asimilasyon politikaları uygulandığı, onları Farslaştırmaya çalışıldığı ve bu durumun bazı insanların geçmişini unutmaya ve kendi kültürüne karşı davranmaya neden olduğu söyleniyor.
16:35İran'daki Ayrımcılık ve Dini Durum: İran'da Türk medyasında yansımayan, Güney Azerbaycanlıların ciddi şekilde baskılara maruz kaldığı belirtiliyor.
İran, İslam dini iki büyük mezhepten oluşuyor: Şii ve Sünni. İran'ın nüfusunun yaklaşık %90'ı Şii, ancak Güney Azerbaycan'ın bazı bölgelerinde Sünniler de var.
İran devletinin Güney Azerbaycan Türklerine ve genel olarak Türklerin karşı karşıya olduğu ayrımcı politikalar, halkın İslam'a bakışını olumsuz etkiliyor.
18:34İran'daki Dini Durum ve Ekonomik Önemi: İran'da dine karşı bir isyan olduğu, zamilerin neredeyse %80'i bomboş olduğu ve cuma günü en fazla 5 milyonun tümmaya gittiği belirtiliyor.
Güney Azerbaycan, İran'da stratejik bir bölge olup, İran'ın Avrupa'ya, Kafkasya'ya ve Rusya'ya atılan bir bölgesi olarak tanımlanıyor.
İran'ın Türkiye'ye ve Kafkasya'daki şima politikasını genelde Güney Azerbaycan'dan yürüttüğü ve gizli şekilde Şii İslam yayma politikası izlediği iddia ediliyor.
21:05Azerbaycan'ın Tarihi: "İki devlet bir millet" sloganı, Azerbaycan'ın Türkiye ile olan ilişkisini ifade ediyor.
Azerbaycan'ın 85 sene Osmanlı Devleti'ne bağlı olduğu, 1918'de Azerbaycan Cumhuriyeti kurulup 23 ay hüküm sürdüğü belirtiliyor.
1920'de Azerbaycan Cumhuriyeti'nin dağılmasının sebebi, Rusya'nın Kızıl Ordusu'nun Azerbaycan'a girmesi ve Azerbaycan'ı kendi kontrolüne alması olarak açıklanıyor.
22:25Türkiye ve Azerbaycan Arasındaki İlişkiler: Türkiye Cumhuriyeti, Azerbaycan'a en çok destek veren ülke olup, son dönemde Azerbaycan Devlet Başkanı'nın Türkiye'nin yanında durduğu belirttiği sözler vardır.
Nabuko anlaşması, Azerbaycan ve Türkmenistan petrollerinin Türkiye üzerinden Avrupa'ya nakil projesidir ve Türkiye, bu proje üzerinden gelirinin %10'undan pay alır.
Azerbaycan, Türkiye'nin ekonomik çökmesini istemediğini belirterek Nabuko anlaşmasındaki %10 hissesini Türkiye'ye hediye etmiştir.
24:29Azerbaycan'da İslam'ın Durumu: Azerbaycan'da Müslümanların durumu, Sovyetler Birliği döneminde 70 sene boyunca gizlice yürütülen İslam uygulamaları (Kur'an okutulması, namaz kılınması) sonrası değişmiştir.
1940'lar ve 1950'ler Türkiye'de de benzer durumlar yaşanmış, Arapça eserler görülenlerin sokaklara sürüklenmesi gibi olaylar yaşanmıştır.
1991'den sonra Azerbaycan'da İslam'ın yayılması yavaş yavaş gerçekleşmiş, halkın %53'ü Şia, %47'si Ehl-i Sünnet'tir ve Müslümanlar şimdi rahatça dinlerini yaşayabilmektedir.
27:46İslam ve Siyaset İlişkisi: Dünyada bazı İslam rejimlerinde (Iran, Afganistan) dine karşı antipati oluşurken, Türkiye ve Azerbaycan gibi laik ve seküler ülkelerde dine karşı sempati oluşmaktadır.
Dinin yanlış uygulanması yanlış sonuçlara yol açarken, dini siyasete alet etmemek daha iyi sonuçlar doğurabilir.
Türkiye'den gelen Azerbaycanlı öğrenciler, İslam ile ilgili kitapları gümrüklerde geçirmekte zorlanmaktadır.
31:10Gürcistan'da İslam'ın Durumu: Gürcistan'da İslam'ın üç farklı akımı vardır: İran dernekleri tarafından etkilenen Şia, Ehl-i Sünnet ve Vahhabiler.
Bu üç akım arasında bir araya gelmeleri çok zordur ve bunun sebebi Gürcü hükümetinin politikası veya siyonizmin, Müslümanları birbirine düşürmek istemesidir.
Mezheplerarası anlaşmazlıklar günümüzün büyük sorunlarından biridir ve bu sorun Suriye, Azerbaycan gibi birçok ülkede de yaşanmaktadır.
34:28Müslümanların Sorunlarının Kaynağı: Müslümanların temel sorunu, Kur'an-ı Kerim ve sünnet-i saniye (Peygamber Efendimiz'in sünneti)yi tam öğrenememeleri ve yaşamlarına yansıtamamalarıdır.
Peygamber Efendimiz vefat ederken "iki şey bırakıyorum: Kur'an-ı Kerim ve sünnetim" demiştir ve bunlara sarıldığımızda sapmamamızı ve kurtuluşa eriğimizi belirtmiştir.
Müslümanların sorun ve sıkıntılarının kaynağı, Kur'an ve sünnetten uzaklaşmaktır ve çözüm olarak bunlara bağlanmak gerekir.
35:28Müslümanların Birliğini Sağlama Gerekliliği: Müslümanların vahdetini sağlama için bir hamisi, bir başkanı olması gerekir, ancak halifelik sistemi kaldırılmıştır.
Gürcistan'daki Müslüman kardeşler kendi arasında üçe ayrılmış durumdadır ve herkes müslüman olduğunu ve Kur'an'a sünnete bağlı olduklarını iddia etmektedir.
Müslümanların sorunlarının çözümü için bir abinin olması gerekiyor, böylece dış güçlerin müdahale edemeyeceği bir yapı oluşturulabilir.
38:33Müslümanların Kendilerinden Kaynaklanan Sorunları: Müslümanların sorunlarının kaynağını dış düşmanlarda görmek yerine, kendilerinden kaynaklandığını görmek gerekir.
Vücuttaki mikrop örneğinde olduğu gibi, Müslümanlar sağlam ve dirençli olursa, dış düşmanlar onları etkileyemeyecektir.
Müslümanların sorunlarının çözülmesi için bir araya gelmeleri, Allah'ın ipine sarılmaları ve aralarında bir başkan seçmeleri gerekir.
40:16Reklamlar: Programda çeşitli reklamlar yayınlanmaktadır: ekonomi bakanlığı teşvik sistemi, çocuk destekleri, soba güvenliği, alışveriş indirimleri ve ürün tanıtımı.
Sobadan sızan karbonmonoksit gazına yılda yüzlerce kurban verildiği ve bilinçli kullanımla bu engellenebileceği vurgulanmaktadır.
Ekmeğin israf edilmesinin milyonlarca ekmek ve yıllık yaklaşık bir buçuk milyar lira değerinde milli kaynak kaybına neden olduğu belirtilmektedir.
47:32Gürcistan'da İslam Eğitimi: Programda üç farklı ülkeden misafir öğrenci bulunmakta: biri lisans, biri yüksek lisans, biri doktora öğrencisi olarak Kayseri'de okumaktadır.
Gürcistan'da Müslümanlar İslam'ı medreselerde, camilerde ve evlerde öğrenmekte olup, okulda dini bilgiler dersi bulunmamaktadır.
Gürcistan'da "Dostluk Kitap Evisi" adında bir kütüphane bulunmakta ve kitap toplama kampanyaları düzenlenmekte, ancak kaynak ihtiyacı karşılanmamaktadır.
51:33Gürcistan'ın Tarihi ve Eğitim Sistemi: Kafkasya bölgesi Safeviler ve Katarlılar tarafından yönetilmiş, kısa süreli olarak Osmanlı'nın hakimiyetinde kalmıştır.
Gürcistan'da okul kitapları önce Azerbaycan'dan gelirken, son dönemde devlet tarafından temin edilmeye başlanmış ancak çevirilerin kalitesi düşük seviyede bulunmaktadır.
Gürcistan'da misyonerlik çalışmaları genellikle Türkiye'den gelen kişiler tarafından yapılmaktadır.
55:16Müslüman Dünyası ve Yardım Çalışmaları: Hristiyan misyonerler dünyada para ile insanları etkilemeye çalışıyorlar.
Türkiye'de İHH, Cansuyu, Yardım Eli gibi yardım kuruluşları 150 ülkeye karşılıksız yardım göndermektedir.
Müslümanların sorunlarıyla uğraşmaktan kaçınmakta, ancak özellikle Afrika'da İslam çok hızlı bir şekilde yayılmaktadır.
57:40Azerbaycan'ın Tarihi: Azerbaycan'ın en büyük yaralarından biri Dağlık Karabağ bölgesi ve 20 Ocak (Kara Ocak) Katliamı'dır.
1990'da Sovyetler Birliği'nin ordusu Azerbaycan'dan çekilirken 20 Ocak'ta 600'den fazla Azerbaycan vatandaşının katledilmesi olmuştur.
1988-1989 yıllarında Sovyetler Birliği'nin karbaca tarafından yıkılması gerçekleştirilmiş, 1991'de Azerbaycan tamamen Sovyetler Birliği'den çıkmıştır.
59:09Dağlık Karabağ Sorunu ve İran'ın Rolü: Rus ordusu ve Ermeni ordusu, Dağlık Karabağ bölgesindeki sekiz il ve şehri işgal etmiş ve katliamlar gerçekleştirmişlerdir.
İran, Türkiye gibi güçlü devletlerin varlığına rağmen Azerbaycan'ın büyük bir bölgesinin işgal altında olması sorunudur.
İran, Azerbaycan'ın yanında değil, Ermenistan'ın yanında yer almıştır çünkü Sovyetlerin çöküşünden sonra Kuzey Azerbaycan'ın bağımsızlığı Güney Azerbaycanlıları motive etmiştir.
1:01:40Azerbaycan ve Ermenistan'ın Nüfus ve Siyasi Durumu: Ermenistan'ın nüfusu dokuz milyonun üzerinde olup, Azerbaycan'ın nüfusu ise daha fazladır.
Ermenistan'ın sınırları Kırk yıllığına Rusya tarafından garantiye alınmıştır.
Azerbaycan'la Ermenistan arasındaki savaşta aslında Ermenilerle değil, Rus askerleriyle savaşılmıştır.
1:03:14Dağlık Karabağ Bölgesi ve Uluslararası Destek: Dağlık Karabağ bölgesinde şu anda sekiz şehir işgal altında bulunmaktadır.
Kazakistan Devlet Başkanı, Ermenistan'ın Ortak Pazar ve Gümrük Birliği'ne girmesi için Dağlık Karabağ bölgesinin çıkması gerektiğini belirtmiştir.
Türk dünyasından destekler gelmesine rağmen, Müslüman dünyasından destek gelmemektedir.
1:04:24Kayseri'de Azerbaycan Sorununa Dikkat Çekme Çalışmaları: Kayseri'de Dağlık Karabağ katliamlarını veya 20. yüzyıl Azerbaycan katliamlarını gündeme getirecek geniş çaplı bir sergi yapılmamıştır.
Aralık 31'de Dünya Azerbaycanlıların Dayanışma Günü'nü kutlamak için tebrik edilmektedir.
Kayseri'de Hocalı Katliamı'nı gündeme getirmek için resim sergisi yapılması planlanmaktadır.
1:07:48Güney Azerbaycan'da Türkiye Algısı: İran'da Türkiye'ye iki farklı algı vardır: Azerbaycan Türkleri olumlu yaklaşıyor, gayri Azerbaycanlılar ise olumsuz algıya sahiptir.
Güney Azerbaycan'da otuzbeş milyon Azerbaycan Türkü bulunmakta ve hepsi Azerbaycan Türkçesi konuşmaktadır.
Dünyada milletleri bölerek sömürgeleştirmeye karşı, kültürel tanıtım yaparken ayrışma olmadan çalışılmalıdır.
1:10:14İran'da Faaliyetler ve Teşkilatlar: İran bir despot ve nite devlet olduğu için kendi anayasasına bile saygı duymadan faaliyetlere izin vermiyor ve güvenlik anlayışıyla bu faaliyetleri bastırmaya çalışıyor.
İran'da teşkilatlanma veya gruplaşmalar zor oluyor ve geçen sene yaşanan bir örneğin tüm üyeleri şu an hapiste.
Konuşmacı Azerbaycan Direniş Teşkilatının uluslararası teşkilat sorumlusu olarak yurt dışındaymış ve Güney Azerbaycan'daki yaşanan zulümleri dünyaya tanıtmak isteyen farklı teşkilatlar Türkiye, Avrupa ve Amerika'da faaliyet gösteriyor.
1:11:11Konuşmacının Kişisel Durumu: Konuşmacı Kuzey Azerbaycan'dan evli ve çocuk yok.
Geçimini Kayseri Uluslararası Öğrenci Derneği'nin sağladığı burs, gıda, eşya ve sağlık imkanları vasıtasıyla sağlıyor.
Kayseri Uluslararası Öğrenci Derneği'nde görevli ve misafirhane arasında kalıyor.
1:12:21Programın Özeti ve Gelecek Planları: Programda üç farklı ülkeden Azerbaycanlılarla Güney Kafkasya'nın sorunları konuşturulmuş.
Her hafta Pazar günü saat 13-14 arası "Bir Dünya Öğrenci Kayseri" programı devam ediyor.
Gelecek hafta Afrika'dan Gine konu edilecek ve her hafta farklı bir ülkenin insanlık ve Müslüman sorunları paylaşılacak.
1:13:12Gelecek Etkinlikler: Kayseri'den Azerbaycan kültürünü tanımak için 3-5 Mayıs'taki öğrenci buluşmasındaki çadırlar bekleniyor.
Kayseri Uluslararası Öğrenci Derneği'nde önümüzdeki haftalarda Feyiz adresinden ilan edilecek bir Azerbaycan yemeği ikram edilecek.

Güney Kafkasya Ülkeleri ve Müslüman Sorunları Üzerine Bir Röportaj

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir