Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacı tarafından sunulan gümrük tarife sistemi, gümrük rejimleri ve ihracat süreçleri hakkında kapsamlı bir eğitim içeriğidir.
- Video, gümrük tarife istatistik pozisyonu ve ARM sistemi ile başlayıp, Türkiye'nin 12 haneli sistemini diğer ülkelerin sistemlerinden ayırt eden özelliklerini açıklamaktadır. Ardından 8 farklı gümrük rejimi (serbest dolaşıma giriş, dahilleştirme, geçici tatil, gümrük kontrolü altında işlem, ihracat, anti, transit ve hariç işleme rejimleri) detaylı olarak ele alınmaktadır. Son bölümde ise ihracat süreci, gerekli evraklar, ithalat süreçleri ve elektronik tebligat sistemi hakkında bilgiler sunulmaktadır.
- Video, gümrük ve ihracat konularında pratik bilgiler içermekte olup, her bir rejim için uygulama alanları, avantajları, izin gereksinimleri ve vergilendirme kuralları açıklanmaktadır. Ayrıca ihracat için gerekli evraklar (fatura, orijin belgeleri, Euro 1 sertifikası, ATV dolaşım belgesi), ithal yasak ürünler ve renk sistemi gibi önemli konular da detaylı şekilde ele alınmaktadır.
- Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu
- Gümrük tarife istatistik pozisyonu, Dünya Gümrük Örgütü tarafından yayınlanan ARM özel sistem nomenclatörüdür ve ürünün tanımı ve sınıflandırma kodudur.
- Tanımlama kısmında ürünün tanımı bulunurken, kodlama kısmında ise altı haneli ARM sistem kodu yer alır.
- Dünya Gümrük Örgütüne bağlı 172 ülkede ARM sistemi kullanılırken, Avrupa Birliği'nde ise 8 haneli kombin nomenclatör kodu sistemi tercih edilir.
- 01:06Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonunun Önemi
- Gümrük beyanname yazarken eşyanın, kıymetinin ve tarifelendirilmesinin belirlenmesi gerekir.
- Gümrük vergileri tespitinde, uluslararası tutulmasında, menşe kurallarının hesaplanmasında ve diğer vergilerin toplanmasında ARM sisteminin kullanılması zorunludur.
- ARM sisteminde ilk dört rakam tarife pozisyonunu, altı rakam ise pozisyonu belirlerken, yedinci ve sekizinci rakamlar kombin nomenclatör kodudur.
- 03:02Türkiye'nin Kullanımı ve Kodlama Sistemi
- Türkiye'nin kullandığı 12 haneli kodlama sistemi, dünya genelinde kullanılan altılı sistem kodlamasına ek olarak milli alt açılım kodları içermektedir.
- Milli alt açılım kodları, farklı tarife pozisyonları ayırdığımız ve kendi içerisinde alt açılımlar eklediğimiz eşyalar için kullanılır.
- İstatistik kodları ise istatistik amaçla kullanılan kodlama sistemidir.
- 04:16Tarife Örnekleri
- 843810 tarifesinde, eşya, ilave gümrük vergisi, ek mali yükümlülük, KKDF ve KDV oranları belirlenirken kodlama sistemi kullanılır.
- 640400 tarifesinde ayakkabılar sınıflandırılırken, erkek ve kadınlara ait olduğu belirlenemeyen ayakkabılar için sistem kodu kullanılır.
- 960900 tarifesinde kalemler sınıflandırılırken, kurşun kalemler ve kurşun boya kalemler için farklı alt açılımlar kullanılır.
- 07:43Gümrükçe Onaylanmış İşlem ve Kullanım
- Gümrüğe sunulan her eşya için gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanım belirleme zorunluluğu vardır.
- Eşyalar için 20 günlük (geçi depolama), 45 günlük (deniz yolu) ve 20 günlük (karayolu) süreler bulunmaktadır.
- Gümrükçe onaylanmış işlem ve kullanım olarak serbest dolaşıma giriş, dahilleştirme, geçici tatil, gümrük kontrolü altında işlem, ihracat rejimi, antrepot ve transit rejimleri kullanılabilir.
- 11:06Daire İşlemi ve Şartlı Muafiyet Sistemi
- Daire işlemi, ihracat potansiyelini artırmak, iç piyasada rekabet gücü oluşturmak veya ürün çeşitlerini artırmak için kullanılan bir sistemdir.
- Şartlı muafiyet sistemi iki sistemden oluşur: şartlı muafiyet sistemi ve geri ödeme sistemi.
- Şartlı muafiyette genelde bütün vergiler bağlanırken, geri ödeme sisteminde bütün vergiler yatırılır ve ekonomik anlamda gücü olan firmalar tarafından tercih edilir.
- 13:21Geçi Tatil Rejimi
- Geçi tatil rejimi, serbest dolaşma girmemiş eşyanın vergilerinden tam veya kısmi muaf suretiyle çekilmesi ve serbest oluşma sokulması için kullanılır.
- Bu rejimde eşya serbest dolaşıma girmemiş olduğu için ticaret politikası önlemleri tutulmaz ve izin almak gerekmez.
- Eşya Türkiye gümrük bölgesinde kalacağı sürece normal serbest dolaşıma sokulmuş gibi vergiler hesaplanır ve geri çekildiğinde yatırılan vergiler iade edilir.
- 15:52Gümrük Kontrolü Altında İşlem
- Gümrük kontrolü altında işlem, yatırım amaçlı otomotiv ve üretici firmaların kullandığı bir rejimdir.
- Bu rejimde, ithal eşyasının vergi oranının işlenmiş ürünün vergi oranından yüksek olduğu durumlarda, işlenmiş ürün olarak serbest oluşma sokulabilir.
- İşlenmiş ürün olarak serbest oluşma sokulacaksa, ticaret politikası önlemleri uygulanması ve gerekli izinlerin alınması zorunludur.
- 18:08Hariçte İşleme Rejimi
- Hariçte işleme rejimi, kısmi muafiyet ve tam muafiyet olmak üzere iki türlü çalışır.
- Tam muafiyet kapsamında, garanti kapsamındaki tamir edilemeyecek eşyaların yenisiyle değiştirilmesi için kullanılır.
- Kısmi muafiyet kapsamında, tamir edilebilen eşyaların üzerinde yapılan işlemlerden doğan vergilendirilme yapılır.
- 21:24Antrepo Rejimi
- Antrepo rejimi, gümrük rejimlerinde kullanılan bir sistemdir.
- A tipi antrepo, Türkiye'de bir tane olup işletilen bir antrepo yoktur.
- C tipi antrepo, firmaların kendi özel eşyalarını koydukları, kayıt yoluyla rejime giriş yapılan yerlerdir.
- 22:28Teminat Türleri ve Transit Rejimi
- Teminat türleri genel ve özel olarak ayrılır; bazı ürünlerin teminat oranları zamanla değişebilir.
- Transit ticareti ve transit rejimi farklıdır; transit ticarete göre ürün satıcıya hiç gelmeden başka bir ülkeye satılabilir.
- Transit rejimi ortak transit ve ulusal transit olarak ayrılır; ortak transitte AKİT ülkeleri arasında NCTS (Yeni Bilgisayarlı Transit Sistemi) kullanılır.
- 27:22Transit Rejimi ve İhracat
- Konsinye bir ödeme şekli değil, bir ihracat şeklidir; teslim edilen eşyalar satılmaz, müşteri pazar bulursa satar ve ürün geri getirilir.
- İhracat, mal ve hizmetlerin başka ülkelere satılmasıdır; amaç Türkiye'nin ihracat potansiyelini artırmak ve yerli firmaların dünya pazarlarına kolayca açılmalarını sağlamaktır.
- İhracat yapmak için mevzuatı iyi bilmek, yurtdışı pazarlığını bilmek, pazar araştırması yapmak ve teslim-ödeme şekillerini bilmek gereklidir.
- 30:30İhracat Yasakları ve Kısıtlamalar
- Her eşyaya ihraç edilebilir değildir; bazı eşyaların ihracı yasaktır, bazıları önünüze bağlıdır, bazıları ise kayda bağlıdır.
- Kültür ve tabiat varlıkları (eski eserler, kenevir, tohumları fidesinde, av hayvanları, endemik bitki türleri) ihracat yasakları listesinde yer alır.
- Odun, sığla ağacı, datça hurması, zeytin, incir, fındık, antep fıstığı, asma fidanları ve salepin her türlü formu ihracat yasakları listesinde yer alır.
- 34:15İhracat Yapmak İçin Gerekli Şartlar
- İhracat yapmak için öncelikle bir vergi numarasına sahip olmanız ve birlik kaydınız gereklidir.
- İhracat için nakliyeci bulmanız ve teslim şekillerini (EXWORKS, PC, C grubu, D grubu) seçmeniz gerekir.
- Ödeme şekli konusunda, tanıdığınız firma ise mal mukabil gönderme, tanımadığınız firma ise akre gibi risk unsurları barındıran bir ödeme şekli seçmelisiniz.
- 36:34İhracat Evrakları ve Fatura
- E-fatura kullanılırken eşyanın cinsi, miktar birimleri, alıcı ve gönderici bilgileri, döviz cinsi belirtilmelidir.
- Packing list (çekiliş listesi) fatura ekinde firmaya paylaşılmalıdır.
- Eşyanın beyan türlerinden herhangi birine muayeneye tabi tutulacaksa ilgili evrak listesi eklenmelidir.
- 38:01Eşya Muayenesi ve Orjin
- Eşyanın hangi kolide, hangi kolilerde nelerden ne kadar olduğu, kilogramlarına kadar detaylandırma gereklidir.
- Kırılabilir veya özenle taşınması gereken eşyalar için uyarma amaçlı ibareler yazılabilir.
- Orjin (ülke eşyanın tamamen elde edilme kuralı) belirtilmelidir ve eşyanın menşeini hiçbir şekilde şüpheye yer kalmayacak şekilde evrakta yazmak zorundasınız.
- 40:10İhracat Sertifikaları
- Euro 1 sertifikası, Türkiye ile Avrupa Kömür-Çelik Topluluğu ülkeleri menşeli ürünlerin anlaşma hükümlerinden yararlanması için düzenlenmiş bir evraktır.
- Euro 1 sertifikası eşyanın tercihi rejimden faydalandırılmasını sağlar, yani indirimli faydalanmasını sağlar.
- Her bir ülkenin kendi mevzuatına göre farklı sertifikalar kullanılır, örneğin Malezya'da FOB, Azerbaycan'da ise bir belge kullanılabilir.
- 42:30Gümrük Belgeleri
- ATV dolaşım belgesi, Gümrük Birliği'nde kullanılan eşyanın serbest dolaşım olduğunu gösteren bir statü belgesidir.
- Onaylanmış ihracatçı yetkisi alan firmalar, Euro 1 belgesi ve ATV dolaşım belgesi düzenleyebilme yetkisine sahiptir.
- Form A belgesi, genelleştirilmiş tercihler sisteminde kullanılan bir ispat belgesidir ve tek tarafı (Türkiye) tarafından uygulanan, en az gelişmiş ülkelere indirimli vergi oranından faydalanma kolaylığıdır.
- 44:36Euro 1 Belgesi ve Kümülasyon Sistemi
- Euro 1 belgesi, Akdeniz kümülasyonu dahil dokuz ülke (Mısır, Cezayir, Tunus, Fas gibi) için kullanılabilecek bir belgedir.
- Kümülasyon sistemi, ülkelerin kendi aralarında girdi menşeili ürünleri sınırsızca kullanma yetkisidir; Avrupa ülkeleri arasında tamamlanmışken, Akdeniz ülkeleri arasında tamamlanmamıştır.
- Euro 1 belgesi, indirimli veya tercihli rejimden faydalanmayı sağlar ve ilave vergisi alınmaması için tedarikçi beyanının sunulması gerekir.
- 48:10İthalatta Kullanılan Evraklar ve Önemli Belgeler
- Sigorta belgesi, taşıma modlarında eşyanın kıymet unsuru olarak önemlidir; sigorta yapılmamışsa mal bedelinin yüzde 100'üne sigorta beyanı yapılmalıdır.
- Serbest dolaşıma giriş rejimi, eşyanın gümrük vergilerinin tahsil edilmesi, varsa izinlerin alınması ve ticaret politikasının uygulanmasıyla eşyanın serbest dolaşma sokulması için gerekli süreçtir.
- İthal yasak ürünler arasında uyuşturucu maddeler, ipek böceği tohumları, zirai mücadele kullanan gübreler, kumar makinaları ve sahte etiketli ürünler bulunmaktadır.
- 51:23İthalatta Kullanılan Evraklar ve Renk Sistemi
- İthalatta kullanılan temel evraklar arasında fatura, A.T.S.I. 6 gümrük birliği belgesi, A.T.V. belgesi, uluslararası anlaşmalar kapsamında gerekli belgeler ve ödeme belgeleri bulunmaktadır.
- Renk sistemi, genelleştirilmiş tercihler sisteminde kullanılan onaylanmış ihracatçı sistemi olarak adlandırılır ve Türkiye Gümrüğü'nün bölge müdürlükleri tarafından yönetilmektedir.
- Bu sistemde, forma belgesi kaldırılacak ve faturalarda beyan şeklinde Rex ile başlayan numara verilecek, bu numara o eşyanın o ülkede kayıtlı firma tarafından üretildiğini gösteren bir belge olacaktır.
- 53:29Gümrüklerde Oluşabilecek Cezalar
- Gümrüklerde oluşabilecek cezalar, 2034, 2035, 2036, 2037 ve 2038 maddelerinden kaynaklanmaktadır.
- Beyanın doğruluğundan hem gümrük müşaviri hem de firmalar sorumludur; "bilmiyordum" veya "haberim yoktu" gibi aldatmacalara yer verilmemektedir.
- Doğru bir beyan, doğru bir vergilendirme ve gerekli evraklardaki doğru beyanın yapılması, cezalardan kaçınmak için gerekli olmaktadır.
- 55:15Elektronik Tebligat Sistemi
- Kurumsal elektronik tebligat sistemi, kayıtlı elektronik posta (KEP) adresi üzerinden yapılan tebligatlardır.
- Geçmişte tebligatlar normal usulde, firmaların adreslerine gönderilir veya elden yapıldı.
- Tebligat, tebligat eden tarafın bilgiyi iletmek ve alıcının ise aldığını kabul etmek anlamına gelir.
- 56:03Elektronik Tebligat Yönetmeliği
- Elektronik tebligat yönetmeliğinin 6. fıkra 9. maddesine göre, elektronik iletinin muhatabın KEP adresine ulaştığı tarihten itibaren beş gün sonunda tebligat yapılmış sayılır.
- "Haberim yok" demenin bir anlamı yoktur, bu nedenle KEP adreslerinin kontrol edilmesi çok önemlidir.
- Firmaların bu konuda bilgilendirilmesi ve çalışanlarının eğitilmesi, yüksek oranda cezalarla karşılaşmamak için gereklidir.