Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Frigler ve Frig Krallığı'nın tarihini anlatan eğitici bir içeriktir. Videoda Friglerin kökeni, Anadolu'ya göçü ve krallıklarının gelişimi kronolojik olarak anlatılmaktadır.
- Video, Friglerin Hitit Devleti'nin yıkılışından sonra Güneydoğu Avrupa'dan Anadolu'ya göç etmesiyle başlayıp, Gordion'un başkent olması, Gordios ve Midas dönemlerini ele almaktadır. Friglerin siyasi yapısı, kültürel özellikleri ve diğer Anadolu devletleriyle ilişkileri detaylı şekilde anlatılmaktadır. Ayrıca Midas'ın ölümü ve Frig Krallığı'nın sona erişi hakkında bilgiler verilmektedir.
- 00:11Friglerin Kökeni ve Anadolu'ya Göçü
- Frigler, Eski Çağ'da Orta Anadolu'da yaşamış halklardan olup, Hitit Devleti'nin MÖ 1200 civarında yıkılmasından sonra muhtemelen Güneydoğu Avrupa'dan buraya gelmişlerdir.
- Herodot ve Strabon gibi eski çağ yazarlarının bilgileri, dilbilim bulguları ve Güneydoğu Avrupa halklarıyla aralarındaki maddi kültür benzerlikleri nedeniyle Friglerin Avrupalı olduğu düşünülmektedir.
- Frigler, Makedonya ve Trakya'dan Boğazlar yoluyla Anadolu'ya göç eden Trak boylarından biriydi ve MÖ 1200 yıllarına doğru başlayan, dalgalar halinde yaklaşık 400 yıl süren Trak göçleri sırasında Anadolu'ya yerleştiler.
- 01:31Friglerin Anadolu'daki İlk Yüzyılları
- Frigler, Migdon, Aska, Otreos gibi liderlerin önderliğinde ilker bir aşiret düzeninde yaşamalarını sürdürmüşlerdir.
- Başlangıçta Troya ve çevresini ele geçiren Frigler, zaman içinde Asya Gölü (bugünkü İznik Gölü) kıyılarıyla Sangarios Nehri vadisi (bugünkü Sakarya Nehri)'ne doğru yayılmışlardır.
- Frigler, buradan güney ve doğuya genişleyerek Anadolu'ya yayılmaya devam etmiş, Gordion'da hemen Hitit yerleşmesi üzerinde bulunan erken demir çağına tarihlenen kalıntılar, ilk Frig göçmenlerinin MÖ 11. yüzyıla doğru Polatlı yakınlarındaki daha sonra başkentleri olacak olan Yassı Öğün'ü öğe ulaştıklarını göstermektedir.
- 03:21Frig Devletinin Kuruluşu ve Kral Gordios
- Arkeolojik kazılar, Yassı Öğün'ün daha MÖ 9. yüzyılın erken dönemlerinde kabartmaları orta statlarla süslü binalara sahip, çevresi surla tahkim edilmiş bir stadel olduğunu ortaya çıkarmıştır.
- Gordion giderek içinde soylu yönetici bir sınıfın yaşadığı bir yönetim merkezi haline gelmiştir.
- Antik Batı kaynaklarına göre Frig Devleti'nin ilk kralı başkent Gordiona adını vermiş olan Gordios'tur ve oğlu Midas'ın Frig tahtına geçtiği yıl MÖ 742 veya 738 olarak kabul edilirken, Gordios MÖ 8. yüzyılın ilk yarısında kral olmuştur.
- 04:23Frig Kralı Midas
- Frig Kralı Midas hakkında bildiklerimiz esas olarak iki yazılı kaynağa dayanmaktadır: Midas'la çağdaş olan Asur Kralı II. Sargon'un yıllıkları ve Antik Batı kaynakları.
- Asur kaynaklarında Midas, MÖ 742 veya 738 yılında Asur Kralı II. Sargon'un tahtına geçmiştir.
- Frig yazılı belgelerinin suskunluğu karşısında Frig toplumunu ve bu toplumun yarattığı uygarlığı anlamamıza Homeros, Herodot, Strabon gibi eski çağ yazarlarının vermiş olduğu bilgiler ve arkeolojik kazılarla gün ışığına çıkan buluntular yardımcı olmaktadır.
- 05:15Friglerin Kültür ve Ekonomisi
- Homeros'a göre Frigler savaşa girmek için yanıp tutuşan bir ulusturken, Strabon onları barışsever, mutlu insanlar olarak tanımlamıştır.
- Antik çağ dünyasında ün salan Friglerin müzik ve danslı gösterdikleri üstün performansı, Frigya usulü flüt çalmayı keşfetmiş ve kullanmışlardır.
- Homeros ve Herodot, Frigya'nın ormanlar, otlaklar, hayvan sürüleri ve toprak ürünleri bakımından zenginliğinden bahseder.
- 06:05Midas'ın Krallığı ve Sonu
- Midas, MÖ 8. yüzyılın ikinci yarısında Orta Anadolu Platosu'nda batı kanadını Gordion merkez olmak üzere, Trak kökenli Frigler'in doğu ve güneydoğu kanadını Muş gibi kabilerin oluşturduğu konfederatif bir devletin kralı olmuştur.
- Midas'ın ölümü hakkında Asur belgelerinde herhangi bir bilgi verilmemiş, ancak Antik Batı kaynaklarında Midas'ın kimlerle istilacılara karşı aldığı yenilgiye dayanamayıp boğa kanı içerek intihar ettiği bildirilmektedir.
- Midas'ın ölümüne neden olan kimler istilası için Eusebius MÖ 696 yılını, Afrikanos MÖ 675 yılını vermektedir.
- 07:32Frig Krallığı'nın Sonu
- Frig Krallığı'nın politik gücünün nasıl ve ne zaman sona erdiği pek açık değildir, ancak arkeolojik buluntular MÖ 7. yüzyılın sonlarında başkent Gordion'da istikrarın ve zenginliğin devam ettiği yönündedir.
- Asur kayıtlarında Anadolu ile ilgili olarak Midas'ın adı MÖ 8. yüzyılın ikinci yarısında geçmektedir, klasik dünyanın yazarları ise Midas'ın 7. yüzyılın erken bir döneminde öldüğünü bildirmektedir.
- Midas, uluslararası bir kişilik olarak diğer Anadolu, Suriye ve Asur liderleriyle uğraşırken, aynı zamanda batıdaki Yunan dünyasıyla da ilgilendiğini göstermektedir.
- 09:12Frig Topraklarının Son Dönem
- MÖ 585 yılında Medler ile Lidyalılar arasında yapılan Kızılırmak Barışından sonra Frig topraklarının Kızılırmak'ın doğusunda kalan toprakları Medlerin denetimi altına girmiştir.
- Batıda kalan büyük kesimse Lidya egemenliği altındaydı.
- MÖ 547 yılında Lidya Krallığı'nın yıkılmasıyla birlikte Frigya toprakları iki yılı aşkın bir süre Pers İmparatorluğu'nun bir parçası olmuş, Kapadokya, Paflagonya ve Hes Pontos ile birlikte Büyük Frigya Satraplığına bağlanmıştı.