Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan psikolojik savunma mekanizmaları ve Freud'un psikanalitik kuramı hakkında kapsamlı bir eğitim içeriğidir.
- Videoda öncelikle özdeşim kurma, gerileme, ilkel idealleştirme, polyannacılık, dışsallaştırma, yer yön değiştirme, özgecilik, hayal kurma, çilecilik, kendini cezalandırma, entelektüelleştirme ve ketlenme gibi savunma mekanizmaları günlük hayattan örneklerle açıklanmaktadır. Dersin sonunda Freud'un psikanalitik kuramının topografik, yapısal, psikoseksüel gelişim, engelleme halleri, çatışmalar, kaygı ve savunma mekanizmaları kapsamında incelendiği belirtilmektedir.
- Eğitmen, her mekanizmanın nasıl işlediğini ve neden kullanıldığını detaylı şekilde anlatmakta, ayrıca aşırı kullanımın olumsuz etkilerini de vurgulamaktadır. Bir sonraki derste Erikson'un psikososyal gelişim kuramının inceleneceği ve bu konunun sınavlarda soru olarak çıkabileceği de belirtilmektedir.
- 00:18Özdeşim Kurma Mekanizması
- Özdeşim kurmak, bireyin kendinde olmasını arzuladığı ancak sahip olamadığı özelliklere sahip olan kişiyle özdeşim kurmasıdır.
- Örneğin, erkek çocuk otobüs yüzünden anneye ulaşmaya çalışırken, kız çocuk babaya ulaşmaya çalışır çünkü anne babaya aittir.
- Özdeşimler bazen belirgin şekilde (5 yaşındaki Murat, avukat abisinin cübbesini giyerek ona benzemeye çalışması gibi) veya gizli şekilde (konuyla alakasız özellikler ekleyerek örnekleme yaparak) gerçekleşebilir.
- 04:34Özdeşim Kurmanın Özellikleri
- Özdeşim sadece yaşça küçük olanın yaşça büyük olanla yaptığı bir mekanizma değildir, büyükler de küçüklerle özdeşim kurabilir.
- Fakir bir insan sürekli zengin akrabasından söz eder veya yüksek tahsili olmayan bir kişi evladının tahsiliyle övünür.
- Bir sonraki mekanizma gerileme mekanizmasıdır.
- 05:41Gerileme Mekanizması
- Gerileme mekanizmasında birey, içinde bulunduğu dönemden daha alt dönemler gibi davranır.
- Gerilemedeki en önemli gerekçe ilgi açığıdır, beklenen ilgi verilmediğinde birey gerileyebilir.
- Yetişkinlerin çocuk gibi davranması (küstüm demesi, çocuk gibi konuşması) aslında ilgi talep etme bir mekanizmasıdır.
- 10:11İlkel Idealleştirme Mekanizması
- İlkel idealleştirme mekanizmasında birey kendisine yöneltilen dikkati, ufacık bir iyiliği de kötülüğü de aşırı abartır.
- Bu mekanizma genellikle duygusal açıdan çok yıkılmış dönemlerde kullanılır ve benliği korumaya çalışmak için yapılır.
- Sağlıklı bir mekanizma değildir.
- 11:47Polyannacılık Mekanizması
- Polyannacılık (tatlı limonlu) mekanizmasında birey yaşadığı olumsuzluğun olumlu yanını görmeye çalışır.
- 12:17Polyannacılık Mekanizması
- Polyannacılık, olumsuz bir durumda bile olumlu bir yan görmeye çalışmaktır, "bardağın dolu tarafını görmek" gibi bir durumdur.
- Polyannacı kişi, yaşadığı olumsuzlukta iyi bir yan görmeye çalışır, örneğin bir parmağı kopan kişi "çok şükür elimde kopabilirdi" diyerek olumlu bir yan bulur.
- Polyannacılığın aşırı kullanımı iyi değildir çünkü insanı pasif hale getirir, olumsuzluklardan ders çıkarmayı engeller.
- 14:29Dışsallaştırma Mekanizması
- Dışsallaştırma mekanizmasında birey, yaşadığı olumsuzluğu şans, kader, nasip, kısmet gibi ilahi nedenlere dayandırır.
- Polyannacılık ile dışsallaştırmayı karıştırmamak gerekir; örneğin "çok şükür elimde kopabilirdi" ifadesi polyannacılık, "ne yapalım kaderde bu da varmış" ifadesi dışsallaştırmadır.
- 16:21Öfkenin Yön ve Yer Değiştirme Mekanizması
- Öfkenin yer değiştirmesi, birine öfkelenip öfkenin bir başkasından veya eşyadan çıkartılmasıdır, örneğin patrondan azar işiten adam evde eşini azarlaması veya duvarı yumruklaması.
- Öfkenin yön değiştirmesi ise, birine öfkelenip öfkenin aynı kişiden farklı bir yolla çıkartılmasıdır, örneğin öğretmeninden azar işiten Ali, teneffüste öğretmeni hakkında yıkıcı dedikodular yayması.
- Bir başkası hakkında yıkıcı dedikodu yapan kişi, o kişiyle ilgili bir kuyruk açısı vardır çünkü aklı salim hiç kimse başkasının şerefine yıkıcı dedikodu yapmaz.
- 20:29Özgecilik ve Hayal Kurma Mekanizmaları
- Özgecilik (diğer kamlık), aşırı fedakarlık olarak tanımlanır ve bireyin her koşulda kendinden önce diğer insanları düşünmesidir.
- Hayal kurma (fantazi, düşlem), bireyin gerçekleştiremediği arzularını düşler yoluyla giderme çabasıdır, örneğin reddedilen arkadaşlık teklifini hayalde gerçekleştirmek.
- Hayal kurmada aşırıya kaçmak, bireyin sürekli aynı hayali kurarak gerçeklikten uzaklaşmasına neden olabilir.
- 23:46Çilecilik Mekanizması
- Çilecilik (asetizm, zahitlik), bireyin kendini cezalandırmak suretiyle kendini korumaya çalışmasıdır.
- 24:16Savunma Mekanizması: Çilecilik
- Bireyin geçmişte kendisiyle ilgili güçlü bir suçluluk duygusu vardır ve bu suçluluk duygusundan kurtulmak için kendini cezalandırabilir.
- Kendini cezalandırmak adı çilecilik, asetizm veya zahitlik olarak da adlandırılabilir ve bu durum çok sağlıklı değildir.
- 25:00Entelektüelleştirme Savunma Mekanizması
- Entelektüelleştirme (düşünselleştirme) bahane bulmaya benzer ancak birey açıklamasını bilimsel unsurlara yaslar.
- Entelektüelleştiren insanlar psikoloji, sosyoloji, ekonomi gibi bilimsel kavramlar kullanır ve halk arasında "kafa ütüleyen insanlar" olarak tanımlanır.
- Entelektüelleştirme, bahane bulmadan farklı olarak bilimsel kavramlar kullanarak durumu açıklamaya çalışır.
- 27:55Ketlenme Savunma Mekanizması
- Ketlenme mekanizmasında ego görevini yapamaz hale gelir ve tüm fonksiyonlarını geçici süreliğine sonlandırır.
- Birey şoka girer ve bu durum genellikle büyük, yıkıcı haberlerde görülür.
- 29:22Freud'un Psikanalitik Kuramının Özeti
- Freud'un geleneksel psikanalitik kuramı kapsamında topografik kuram (bilinç, bilinç öncesi, bilinçdışı), yapısal kuram (it, ego, süper ego) ve psikoseksüel gelişim kuramı (oral, anal, fallik, latent, genital dönem) incelenmiştir.
- Engellemeler, çatışmalar (yaklaşma, kaçınma, yaklaşma-kaçınma çatışması), kaygı (ahlaki, gerçekçi, nevrotik kaygılar) ve savunma mekanizmaları konuları ele alınmıştır.
- Bir sonraki derste Erikson'un psikososyal gelişim kuramı incelenecek ve bu konu sınavda bir veya iki soru olarak karşımıza gelecektir.